Vrouwen vertellen over het seksisme dat ze ervaren in de online gamewereld

Het zijn zomaar een paar voorbeelden van het gebrek aan respect waar vrouwen dagelijks mee te maken krijgen als ze online games spelen als League of Legends, Overwatch en World of Warcraft. Om te voorkomen dat dit gebeurt doen ze zich vaak voor als man, of spelen ze alleen met mensen die ze in het echt ook kennen. We spraken vijf vrouwen die elke dag seksisme ervaren tijdens het gamen, en vroegen ze hoe ze daarmee omgaan.

Ik heet eigenlijk niet echt Lilli, maar omdat mijn kinderen ook op internet zitten hou ik mijn echte naam liever geheim. Ik speel League of Legends, omdat je daarin verschillende rollen kunt spelen, dus ook de rol die het best bij je past. Zelf ben ik een Support Main, een personage dat anderen kan genezen en hun vaardigheden kan versterken. Zo kan ik al mijn geliefden in het spel beschermen en ze sterker en sneller maken. Ik speel meestal met mijn partner en mijn kinderen, dus zo breng je ook nog eens tijd met je gezin door.

Als ik in m’n eentje met onbekenden speel, krijg ik vaak opmerkingen als “Ben je een meisje?” of “Dit gaan we verliezen, er zit een vrouw bij”. Ze kunnen aan mijn gebruikersnaam ook zien dat ik vrouwelijk ben. Soms begint een chat in eerste instantie heel vriendelijk. Laatst had ik een leuk gesprek met iemand, maar zei hij op een gegeven moment uit het niets: “Ik zou je graag tijdens het gamen oraal willen bevredigen.”

Ik heb pas net een vrouwelijke gamenaam, en daar sta ik voorlopig nog steeds achter: ik wil zichtbaar zijn als vrouw en me niet achter een neutralere naam moeten verschuilen. Ik kan mezelf ook prima verdedigen – al weet ik niet hoelang nog.

De makers van League of Legends keuren discriminatie af en willen dat er op een positieve manier gecommuniceerd wordt. Dat motiveert me om melding te maken van zulk gedrag. Er valt wel nog veel winst te behalen wat de diversiteit van de professionele e-sportwereld betreft – de vrouwelijke spelers moeten veel zichtbaarder worden.

Ik doe nu vier multiplayer-games: Star Wars the Old Republic, World of Warcraft, Elder Scrolls Online en Guild Wars 2. Niet allemaal tegelijk hoor – ik speel er meestal eerst eentje net zolang tot ik ‘m zat ben, en dan ga ik door naar de volgende. Ik heet eigenlijk niet echt Sarah. Mijn echte naam zou zo te herkennen zijn in de gameindustrie, omdat ik als gamedesigner werk, en dat wil ik liever niet.

Als ik met anderen speel, ben ik het liefst een mannelijk personage. Omdat ik dat visueel interessanter vind – vrouwelijke personages zijn vaak erg stereotiep – maar ook omdat anderen zich zo niet realiseren dat ik een vrouw ben. Als ik geen voicechat gebruik, tenminste.

Zodra ze mijn stem kunnen horen begint het gezeik. Ze nemen me vaak minder serieus, en luisteren niet naar me als ik een idee opper om de eindbaas te verslaan. Dat gebeurt pas als een mannelijke gamer exact herhaald heeft wat ik zei.

Nu speel ik alleen nog maar samen met bekenden. Sommige games kan ik daardoor niet in groepsverband spelen, omdat ik niemand ken die ‘m ook doet. Maar ook dan kan het nog misgaan: ik heb een keer meegemaakt dat een vriend met nog weinig game-ervaring ineens heel betweterig ging mansplainen wat onze strategie moest zijn, terwijl hij geen idee had waar hij het over had.

Ik ben vaak in de voicechat van Overwatch gediscrimineerd. Dan zeggen medegamers bijvoorbeeld dat ze dankzij mij hebben verloren, omdat ik een vrouw ben – en er dus niet zoveel van kan. Mijn score vertelt een ander verhaal, maar oké. Ik ben als individuele speler redelijk gemiddeld: ik zit meestal op goud of platinum.

Ik speel ook League of Legends. In beide gevallen vind ik vooral de strijd leuk: om met een team iets te bereiken geeft veel voldoening. Bij League of Legends komt meer tactiek en inzicht kijken, en Overwatch is dynamischer, dus daar moet je ook meer overleggen.

In het begin kon ik erg gekwetst zijn door dit soort seksisme. Ik kon niet geloven dat mensen zich superieur konden voelen vanwege hun geslacht. Na een tijdje probeerde ik het gewoon te negeren, maar ik kan er nog steeds boos van worden. Soms lukt het me ook niet meer goed om me op het spel te concentreren.

Het zijn niet alleen beledigingen. Zodra ze er via mijn gamenaam of stem achter zijn gekomen dat ik een vrouw ben, proberen veel mensen me ook ineens te versieren. Een keer zei iemand dat-ie me aan zijn vriendenlijst zou toevoegen, zodat hij me kon helpen om beter te worden – alsof ik daarop zat te wachten.

Ik heb inmiddels mijn gamenaam veranderd en ik gebruik geen voicechat meer, maar als ik slecht heb gespeeld vragen ze nog steeds of ik toevallig een vrouw ben. Wat heeft dat er nou mee te maken?

Je kunt dit soort gedrag gelukkig melden, maar uiteindelijk is het voor ontwikkelaars heel moeilijk om het probleem echt op te lossen. De mentaliteit van de online gamegemeenschap zou gewoon moeten veranderen. Dat is denk ik vooral het probleem, vooral bij jongere spelers. Misschien heeft het ook wel wat met het onderwijs te maken. Het lijkt me hoe dan ook belangrijk om meer voorlichting te krijgen over seksisme in de gamewereld.

Mijn eerste online roleplayinggame was Star Wars: Galaxies. Ik speelde het ongeveer zeven jaar, tot het stopte in 2011. Ik had een vrouwelijk personage, en dat was over het algemeen niet zo’n probleem, maar we kwamen weleens gasten tegen die verwachtten dat wij ze als een soort mentor zouden aanbidden. Er was ook een jongen die nogal bij ons bleef plakken, wat ik erg irritant vond – ik wil ook gewoon als normale speler behandeld worden. Hij was er niet bepaald van gediend om afgewezen te worden, dus schold hij me de huid vol.

Ik blokkeerde en rapporteerde hem, maar hij maakte gewoon een nieuw account aan en bleef me lastigvallen. Hij zou me zelfs vermoorden, dreigde hij op een gegeven moment. Ik weet dat hij in de VS woont en dit dus niet heel realistisch is, maar het blijft natuurlijk vervelend. Nadat ik er melding van had gemaakt werd er niks mee gedaan. Veel gamenamen ben ik vergeten, maar die van hem niet. Ik heb me niet laten wegjagen door dit soort gasten, maar ik let wel beter op met welke mensen ik omga.

Op dit moment speel ik vooral League of Legends. Als gamers hebben gemerkt dat ik een vrouw ben, nemen ze vaak direct contact met me op: ze vragen naar mijn privéleven en socialmedia-accounts. “Ik wist niet dat vrouwen zo goed konden spelen,” zeggen ze ook weleens. Soms vragen gamers zich ook af of mijn ratings zo goed zijn doordat een man me heeft geholpen.

Mijn slechtste ervaring was toen ik met een streamer en een andere gamer speelde, terwijl er gestreamd werd. Ik was de beste van de drie, dus ik gaf de instructies. Op een gegeven moment ging de streamer mij een beetje dommig napraten, maar ik durfde er niks van te zeggen omdat zijn publiek ook meekeek. Niemand zei er verder wat van. Toen dacht ik nog dat hij het misschien niet helemaal zo bedoeld had, maar achteraf gezien vind ik het heel respectloos.

Toch zou ik er nu waarschijnlijk weer niks van zeggen als iemand zo seksistisch doet. Ik kan er wel weer tegenin gaan, maar ik heb er de energie niet voor.

* Echte namen zijn bij de redactie bekend
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE Duitsland