We spraken de moeder van Ross Ulbricht, de man die Silk Road oprichtte

Als je op de hoogte wil blijven van onze beste stukken zonder je suf te scrollen, schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief.

Silk Road was de eerste online marktplaats voor illegale handelswaar, en maakte daarmee (per ongeluk) ook bitcoin groot. Uit bewijsstukken van de rechtbank blijkt dat er tussen februari 2011 en juli 2013 ongeveer 1.229.465 transacties plaatsvonden op de site. Er werd voornamelijk cocaïne, mdma, heroïne en psychedelica verkocht. Van elke verkoop ging er een percentage naar Silk Road zelf, wat ‘Dread Pirate Roberts’ – de mysterieuze beheerder van de site – ongeveer 79,8 miljoen dollar opleverde.

In het korte bestaan van Silk Road was de identiteit van deze figuur een raadsel. Sommige mensen dachten dat Dread Pirate Roberts niet één, maar meerdere personen was. Anderen dachten dat het een pseudoniem van een drugskartel was. Al deze vermoedens werden in oktober 2013 de wereld uit geholpen toen de FBI de 29-jarige Ross Ulbricht arresteerde.

Volgens de FBI werkte Ross grotendeels alleen, en had hij tijdens het bouwen van de site gaandeweg geleerd om te coderen. Hij was nooit eerder veroordeeld voor hacken of drugsdealen, maar had wel een masteropleiding natuurkunde afgerond aan de University of Texas. Hij groeide op in een liefdevol gezin en zat als kind bij de padvinders. Ross bleek verrassend genoeg niet de kwade genius die media en politie achter de site hadden gezocht.

Lyn Ulbricht, Ross’ moeder, houdt vol dat Ross een zachtaardige, verkeerd begrepen man is die gewoon een fout heeft gemaakt. Levenslang de bak in is volgens haar niet rechtvaardig voor iemand die gewoon een website beheerde.

We spraken Lyn over de dag dat Ross gearresteerd werd en waarom ze de moeilijke taak op zich nam om hem weer vrij te krijgen.

VICE: Kun je vertellen hoe dit voor jou allemaal begon? Was dat de dag dat Ross werd gearresteerd?
Lyn Ulbricht: Ik stond op het punt om boodschappen te gaan doen. Ik liep de werkkamer van mijn man binnen en ik zag hem zitten met zijn hoofd in zijn handen. Ik vroeg wat er aan de hand was, waarop hij zei: “Ross is net gearresteerd.” Ik wist niet wat ik hoorde.
Er werd gebeld. Mijn man gaf me de telefoon, er hing een verslaggever aan de lijn. Ze was heel aardig. Ze zei: “Heb je het nog niet gehoord?” Ze vertelde vervolgens wat er was gebeurd. Ik kon het nog steeds niet geloven. Ik zette de tv aan. Op alle zenders ging het erover. Iets later stond de hele straat vol journalisten. Ze filmden ons huis, de buren schoten in de stress, de telefoon stond roodgloeiend en de e-mails stroomden binnen. Mijn leven stond in een klap op z’n kop.

Had je voordat hij werd opgepakt enig idee wat er speelde? Had je het aan zien komen?
Nee, absoluut niet. Ross was geen computerprogrammeur. Dus nee, het kwam nooit bij me op. Ik had überhaupt nog nooit van Silk Road gehoord.

Hoe was jullie gezinssituatie voordat dit gebeurde?
Heel gewoon. Mam, pap, Ross en zijn zus Cali. Hij heeft een doodnormale opvoeding gehad. Best saai, eigenlijk. En we hebben nooit drugs in huis gehad. Dat is nog zoiets: Ross was helemaal geen type dat drugs gebruikte.

Ik weet dat je me wil vertellen waarom je denkt dat Ross onschuldig is, of op z’n minst onschuldiger dan een levenslange gevangenisstraf suggereert. Maar het is bewezen dat hij Silk Road heeft opgericht, een site waar absoluut drugs werden verkocht. Waarom denk je dat hij dit heeft gedaan?
Het komt voort uit een libertarische filosofie. De libertarische partij is tegen het verbod op drugs, gebaseerd op het idee dat je de keuzevrijheid hebt om zelf te bepalen wat je met je eigen lichaam doet. Daarnaast waren er bepaalde beperkingen die ervoor zorgden dat Silk Road geen volledig vrije markt was. Een van de kernpunten was bijvoorbeeld dat niemand gedwongen zou worden om iets te doen wat ze niet wilden doen. Kinderporno en alles wat met pedofilie te maken heeft was verboden, net als heling, de verkoop van wapens en het aanbieden van gewelddadige diensten. Bovendien zagen ze drugs als een keuze, en niet als iets wat iedereen zou moeten doen. Zoals ik al zei, draaide het om het libertarische idee van zelfbeschikking. Ross was een idealist die droomde van een vrije markt.

Hij heeft je leven op z’n kop gezet, zei je net. Ben je daar weleens boos om?
Af en toe maakt het me razend. Dan denk ik: wow, je hebt het me in je jeugd nooit moeilijk gemaakt, maar dat compenseer je nu volledig. Om eerlijk te zijn was ik een tijdlang boos. Nu niet meer. Hij was 26 toen hij Silk Road begon, en ik weet zeker dat het nooit zijn bedoeling was om iemand pijn te doen. Nu is hij het gezicht geworden van mensen die een buitensporig hoge straf kregen. Ik heb veel geleerd van mijn bezoekjes aan de gevangenis. Niet alleen van Ross, maar van een heleboel mensen.

Ross zit nu zes jaar vast. Hoe gaat het met hem?
Er waren tijden dat hij het erg moeilijk had, bijvoorbeeld toen hij in eenzame opsluiting zat. Maar zelfs dan wist hij zichzelf ervan te overtuigen dat het goed zou komen. Natuurlijk zijn er momenten dat hij van streek raakt, dat zou iedereen hebben. Hij was enorm overstuur toen hij hoorde dat hij levenslang kreeg. Dat was een moeilijke periode, maar hij probeert positief te blijven. Misschien komt het doordat ik zijn moeder ben en hij me gerust wil stellen, maar het lijkt erop dat hij ervoor kiest om er zo positief mogelijk in te staan.

Hoe besteedt hij zijn tijd nu?
Hij heeft een paar vrienden, leest veel, sport en gaat vaak naar buiten. Hij raakt liever niet betrokken bij dingen die conflicten kunnen veroorzaken. Hij zit nu in een nieuwe gevangenis, waar ze zich meer bezighouden met constructieve dingen. Hij leert bijvoorbeeld basgitaar spelen en hij zit in een bandje.

Klopt het dat je van Texas naar Colorado bent verhuisd om dichter bij de gevangenis te wonen?
Ja. Het is al de derde verhuizing. We hebben ons huis lang geleden verkocht om dit allemaal te kunnen betalen. Maar omdat we een internetbedrijf hebben, kunnen we gemakkelijk verhuizen.

Alles achterlaten en naar een andere staat verhuizen is niet niks.
Ach ja, we vonden het belangrijk dat hij nog contact met de buitenwereld zou hebben. Na zijn arrestatie werd hij eerst in een zwaarbewaakte gevangenis geplaatst. Die gevangenis was in New York, dus verhuisden we daarheen. Omdat hij levenslang heeft, kwam hij tussen zware criminelen, steekpartijen en afranselingen terecht. In eerste instantie kon hij prima met zijn medegevangenen opschieten, tot iemand besloot dat Ross niet te vertrouwen was. Die vent wilde dat Ross iemand in elkaar zou slaan, om te bewijzen dat hij wel te vertrouwen was. Ross weigerde en zei: “Ik ga niet zomaar een of andere gast die ik niet eens ken in elkaar slaan.” Dat bracht hem in de problemen, omdat het geen optie is om daar nee op te zeggen.
Hij vroeg beschermende bewaring aan, zodat hij niet afgeranseld zou worden. Vervolgens bracht hij drieënhalve maand door in een isoleercel zonder ramen. Hij kon amper naar buiten. Nu gaat het gelukkig een stuk beter en kan hij zich een beetje ontspannen. Voorheen was hij altijd op zijn hoede.

Heb je het idee dat mensen nog steeds geïnteresseerd zijn in Silk Road? Sturen mensen weleens brieven naar Ross?
Er komt niets binnen, dus wie weet. We hebben ooit een kunstevenement voor Ross georganiseerd, waarbij mensen tekeningen maakten voor Ross, maar alle tekeningen werden teruggestuurd. Ik weet niet waarom, maar de gevangenis stuurde ze allemaal retour.

Ik las dat Ross een lesprogramma heeft opgezet voor andere gedetineerden. Kun je daar iets over vertellen?
Hij heeft vier mannen geholpen om een cursus op afstand te volgen en hielp verschillende mensen bij het behalen van hun middelbareschooldiploma’s. Hij geeft ook privéles, leert mensen over natuurkunde en yoga, en helpt anderen met het schrijven van brieven.

Je zei net dat je veel hebt geleerd van alle gevangenisbezoekjes. In welk opzicht?
Nou, Ross had een vriend die een levenslange gevangenisstraf uitzit, omdat hij dertien jaar geleden cannabis heeft verkocht aan een informant. De gevangenis waar hij zit staat in Colorado. Hij zit dus levenslang in een staat waar cannabis inmiddels legaal is. Dat is belachelijk. Het kan echt niet. Er zijn nog veel meer van dit soort gevallen. In Amerika worden veel te vaak buitensporige straffen uitgedeeld. Wat dat betreft lijkt het alsof ik voorbestemd ben om in deze situatie terecht te komen. Mijn doel is niet alleen om Ross vrij te krijgen, maar om het hele systeem veiliger en menselijker te maken. De Verenigde Staten zijn namelijk lang niet altijd zo geweest. Door de war on drugs is alles enorm uit de hand gelopen. Dat moet teruggedraaid worden. Het is tijd voor verandering.

Je probeert er momenteel voor te zorgen dat de straf van Ross gedeeltelijk wordt kwijtgescholden. Hoe kunnen anderen je hierbij helpen?
We zijn een petitie gestart, die je op freeross.org kunt vinden, en we zitten op Instagram. Zo proberen we wereldwijd aandacht te vragen voor deze zaak. We hebben ook altijd financiële hulp nodig. Als er geen mensen waren die ons financieel steunen, zouden we niet bij de Hoge Raad terecht zijn gekomen. Neem ook zeker contact met ons op als je ideeën hebt of andere manieren weet om te helpen. We zijn maar een kleine organisatie.

Dankjewel, Lyn.