Kwetsbare foto's uit een Brussels opvangcentrum voor mannen

Rachel Verza (26) wilde met haar fotoreeks Parenthèses niet oordelen, om medelijden vragen of naar verhalen hengelen. In plaats daarvan koos ze ervoor om dakloze mannen in de kale eenvoud van hun (tijdelijke) verblijfplaats te tonen: de Foyer George Motte, een Brussels opvangcentrum van het Leger des Heils voor alleenstaande mannen in moeilijkheden.

De serie geeft ons een kijkje in de privévertrekken van werkonbekwamen, tijdelijke daklozen en andere mannen die om welke reden dan ook nergens anders terecht kunnen. Wie zij ook mogen zijn of waar ze ook vandaan komen, het leven heeft ze hier samengebracht, en daarmee ook voor de lens van Rachel. "Ik ben me er echt bewust van geworden dat je leventje van het ene moment op het andere overhoop kan worden gehaald", vertelt ze me tijdens ons gesprek in Brussel.

VICE: Hey Rachel, hoe kwam je erbij om deze reeks te maken?
Rachel: Ik woonde in de straat van het centrum van het Leger des Heils, en bezocht regelmatig hun tweedehandswinkel op het eerste verdiep. Daar zag ik elke keer dezelfde mensen, en zo is het idee voor het project ontstaan.

Lieten ze zich makkelijk fotograferen?
Tijdens het eerste jaar was ik vooral bezig met hen te leren kennen. Een band scheppen, zodat ze me zouden vertrouwen. Het was belangrijk dat ze gewend geraakten aan mijn aanwezigheid voordat ik vroeg of ik ze mocht fotograferen. En bovendien moest ik zelf ook op mijn gemak zijn in deze nieuwe omgeving.

Ik heb nooit aangedrongen als iemand niet wilde meedoen. Uiteraard waren er dagen dat ik geen foto’s maakte: het bleef iets gevoelig voor hen, dus fotografeerde ik eerder onregelmatig dan op vaste dagen. Ik heb me ook vaak afgevraagd wat ik hen eigenlijk te bieden had, aangezien ik vooral iets ‘nam’ van hen. Ze toonden mij de enige plek die echt van hen was, en de paar spullen die ze nog bezaten.

Op een van de foto’s staat een man die een Amerikaanse vlag aan zijn muur heeft hangen.
Ja, die zit al enkele jaren in de opvang. Voordien had hij een groot bedrijf dat evenementen opbouwde en podia ontwierp. De zaken draaiden goed, maar toen had hij een werkongeval en is alles snel bergaf gegaan. Die ontmoeting heeft wel indruk op me gemaakt. Ik ben me er echt bewust van geworden dat je leventje van het ene moment op het andere overhoop kan worden gehaald.

Volg VICE België razendsnel op Instagram en abonneer onze newsletter.

Wat is je beste herinnering aan dit project?
Tijdens een van mijn bezoekjes heb ik eens een hele namiddag sigaretjes zitten roken met de mannen in de rokersruimte. Normaal gezien had ik geen toegang tot de verdieping met de kamers, maar toen mocht ik er wel komen. In het begin zaten we er maar met twee of drie. Dan begon ons gesprek de aandacht te trekken en kwamen andere mannen er uit zichzelf bijzitten. Ik heb toen veel interessante gesprekken gevoerd. We hebben over koetjes en kalfjes gebabbeld, uren aan een stuk. Veel mannen hebben zich toen bloot geven zonder dat ik dat vroeg. Het was moeilijk voor mij om daarna naar huis te gaan.

Ben je sommigen van hen nadien nog tegengekomen?
Ik ben na dit project nog een paar keer in het centrum geweest om een aantal oude bekenden terug te zien. Niet iedereen zit er nog, zoals Yves [te zien op de foto hieronder, red.] bijvoorbeeld. Zijn situatie is verbeterd en hij is kunnen vertrekken. Hij heeft nu een bescheiden eigen plekje. Sommige mannen slagen erin hun hoofd niet te laten hangen en optimistisch te blijven, ook al zouden ze liever ergens anders wonen. Maar een aantal van hen hebben zich van het begin neergelegd bij hun situatie. Niet veel mannen slagen erin om zich daaruit te vechten.

Meer van Rachel vind je op haar website en haar Instagram.

Bekijk meer VICE fotoreeksen van Belgische fotografen. Ben je of ken je zelf een getalenteerde fotograaf? Stuur ons dan een mailtje: beinfo@vice.com