Latoya van der Meeren is fotograaf en de afgelopen tijd is ze bezig geweest met het maken van een boek over mensen en hun littekens, en de verhalen erachter. Ze ging thuis langs bij mensen – niet om keihard in te flitsen en de voormalige wonden zo shockerend mogelijk vast te leggen, maar om subtiel te laten zien hoe een wond een geaccepteerd deel van iemands leven is. Het boek is af, en fraai geworden, het heet Remainders, en vanavond exposeert ze een deel van de foto's in galerie Vriend van Bavink in Amsterdam. Ik sprak haar erover.
Advertentie
Iris, heeft een litteken op haar arm omdat een moedervlek die telkens terugkwam verwijderd moest worden
VICE: Hoi, je hebt een fotoboek gemaakt. Waarom een fotoboek over mensen en hun littekens?
Latoya van der Meeren: Het begon met dat ik iemand die me dierbaar is wilde laten zien dat de littekens die zij heeft, en waar ze zich erg voor schaamt, helemaal niet uniek zijn. Ja, de littekens zelf wel, maar het hebben van zichtbare littekens niet.Zag ze dat niet in?
Ze voelde zich daar nog altijd heel erg klote over, en alleen in. Ik wilde haar uitleggen dat ze daar helemaal niet alleen in is. Iedereen heeft z'n dingen, alleen sommige dingen zitten diep in je, waardoor andere mensen ze niet direct kunnen zien, en andere dingen draag je op je.Lukte het niet om dit uit te leggen met een glaasje bier en een goed gesprek?
Nee, daarom heb ik dit boek gemaakt. En ook omdat ik het zelf interessant vind hoe het lichaam kan helen, hoe je daarmee omgaat en hoe het iets met je eigenwaarde kan doen.Wat ontdekte je?
Ik heb me vooral gefocust op mensen die het als een verhaal met een begin en een einde zagen. Zo van: dit is gebeurd, en ik kan er nu gewoon mee leven. Wat ik bijzonder vind aan de mensen die ik heb gefotografeerd is dat ze een manier hebben gevonden om met die littekens en met zichzelf om te gaan. Dat moet via een acceptatieproces, en dat komt voort uit liefde. Daarom heb ik ook iedereen de vraag gesteld: "Wat is liefde voor jou?"Wat zeiden ze daarop?
Ik kreeg óf verhalen over pijn, óf verhalen over een geliefde. Er was maar één iemand die begon over de liefde voor zichzelf.
Latoya van der Meeren: Het begon met dat ik iemand die me dierbaar is wilde laten zien dat de littekens die zij heeft, en waar ze zich erg voor schaamt, helemaal niet uniek zijn. Ja, de littekens zelf wel, maar het hebben van zichtbare littekens niet.Zag ze dat niet in?
Ze voelde zich daar nog altijd heel erg klote over, en alleen in. Ik wilde haar uitleggen dat ze daar helemaal niet alleen in is. Iedereen heeft z'n dingen, alleen sommige dingen zitten diep in je, waardoor andere mensen ze niet direct kunnen zien, en andere dingen draag je op je.Lukte het niet om dit uit te leggen met een glaasje bier en een goed gesprek?
Nee, daarom heb ik dit boek gemaakt. En ook omdat ik het zelf interessant vind hoe het lichaam kan helen, hoe je daarmee omgaat en hoe het iets met je eigenwaarde kan doen.Wat ontdekte je?
Ik heb me vooral gefocust op mensen die het als een verhaal met een begin en een einde zagen. Zo van: dit is gebeurd, en ik kan er nu gewoon mee leven. Wat ik bijzonder vind aan de mensen die ik heb gefotografeerd is dat ze een manier hebben gevonden om met die littekens en met zichzelf om te gaan. Dat moet via een acceptatieproces, en dat komt voort uit liefde. Daarom heb ik ook iedereen de vraag gesteld: "Wat is liefde voor jou?"Wat zeiden ze daarop?
Ik kreeg óf verhalen over pijn, óf verhalen over een geliefde. Er was maar één iemand die begon over de liefde voor zichzelf.
Advertentie
Vind je dat gek?
Dat vind ik wel gek, ja. Ik bedoel, zonder liefde heeft er niks echt zin. En ik denk dat als je niet van jezelf houdt, je nooit kan erkennen dat iemand anders van je houdt. En dan kun je nooit een oprechte connectie met iemand kan hebben.Thierry Baudet houdt van zichzelf. Is dat goed?
Ja, ho, jij hebt het over narcisme, dat is wat anders dan jezelf accepteren en van jezelf houden, denk ik.Ik ook. Hoe dan ook, ik kan me voorstellen dat van jezelf houden soms moeilijker is als je een opvallend uiterlijk hebt?
Maar waarom, dat wilde ik weten. Dat zou niet zo moeten zijn. Van jezelf houden zou niks te maken moeten hebben met hoe je eruitziet. Voor de een is dat veel makkelijker dan voor de ander. Zo fotografeerde ik Julie, die op haar 22e haar beide borsten moest laten amputeren. Dat zou traumatisch zijn zou je zeggen, maar zij heeft dat glansrijk overwonnen.Hoe?
Als je zelfverzekerd bent, overtuigd bent van het feit dat je een goed mens bent, omdat je geen dieren martelt en andere mensen normaal behandelt en zo, dan wankel je minder snel als iemand anders je het idee geeft dat je geen goed mens bent.
Dat vind ik wel gek, ja. Ik bedoel, zonder liefde heeft er niks echt zin. En ik denk dat als je niet van jezelf houdt, je nooit kan erkennen dat iemand anders van je houdt. En dan kun je nooit een oprechte connectie met iemand kan hebben.Thierry Baudet houdt van zichzelf. Is dat goed?
Ja, ho, jij hebt het over narcisme, dat is wat anders dan jezelf accepteren en van jezelf houden, denk ik.Ik ook. Hoe dan ook, ik kan me voorstellen dat van jezelf houden soms moeilijker is als je een opvallend uiterlijk hebt?
Maar waarom, dat wilde ik weten. Dat zou niet zo moeten zijn. Van jezelf houden zou niks te maken moeten hebben met hoe je eruitziet. Voor de een is dat veel makkelijker dan voor de ander. Zo fotografeerde ik Julie, die op haar 22e haar beide borsten moest laten amputeren. Dat zou traumatisch zijn zou je zeggen, maar zij heeft dat glansrijk overwonnen.Hoe?
Als je zelfverzekerd bent, overtuigd bent van het feit dat je een goed mens bent, omdat je geen dieren martelt en andere mensen normaal behandelt en zo, dan wankel je minder snel als iemand anders je het idee geeft dat je geen goed mens bent.
Dennis, heeft een litteken in z'n oog als gevolg van een steekwond
Ja.
Tegelijkertijd hebben die mensen zich enorm kwetsbaar opgesteld door mij hen zo te laten fotograferen, hè. En dat kon weer alleen als ik hetzelfde deed.Je vindt dus eigenlijk dat wat anderen van jou vinden niet belangrijk zou moeten zijn. Dat klinkt een beetje utopisch. Jij doucht toch ook omdat je niet wil dat anderen jou vinden stinken?
Ik heb ook nog een lange weg te gaan, maar ik zie erg uit naar het moment dat ik al die schaamte overboord kan gooien.
Tegelijkertijd hebben die mensen zich enorm kwetsbaar opgesteld door mij hen zo te laten fotograferen, hè. En dat kon weer alleen als ik hetzelfde deed.Je vindt dus eigenlijk dat wat anderen van jou vinden niet belangrijk zou moeten zijn. Dat klinkt een beetje utopisch. Jij doucht toch ook omdat je niet wil dat anderen jou vinden stinken?
Ik heb ook nog een lange weg te gaan, maar ik zie erg uit naar het moment dat ik al die schaamte overboord kan gooien.
Advertentie
Wat moet je doen als je iemand ziet met een enorm litteken?
Ik denk niet echt dat er regels voor zijn, maar ik denk dat weten beter is dan afvragen. Kijken naar iets dat opvalt doet iedereen, daar heb je ogen voor. Dus als je iemand ziet en je vraagt je oprecht af wat het verhaal erachter is, lijkt het me verstandiger en warmer om dat te vragen, dan van een afstandje te gaan zitten staren.Waarom ben je niet gewoon lekker vogeltjes in de natuur gaan fotograferen?
Omdat ik mensen aan het einde van de dag het meest fascinerend vindt. Dingen als kwetsbaarheid, connectie, intimiteit en liefde zijn terugkerende onderwerpen in mijn fotografie. Die dingen zal je vast ook bij vogeltjes kunnen vinden, maar ik heb het daar gewoon niet zo mee.Ben je zelf perfectionistisch?
Qua foto's zie ik altijd wat er beter kan, maar ik zie ook dat het niet noodzakelijk is voor wat ik wil vertellen. En lichamelijk ben ik helemaal niet zo perfectionistisch.Je bent model geweest, vriend. Toevallig ken ik je een beetje want je bent een vriend.
Luister, ik zit onder de littekens.Waar?
Ik heb er een van m'n eerste zoen. Op m'n knie. We gingen zoenen op het schoolfeest, maar iedereen had het door. Dus toen zei ik tegen Ronald: "Kom, we gaan naar het schoolplein!" Daar struikelde ik over een ijzerdraadje en toen viel ik heel hard. Het bloed gutste onder mijn driekwartsbroek vandaan. Toen heeft-ie me naar huis getild en hebben we alsnog getongd.
Ik denk niet echt dat er regels voor zijn, maar ik denk dat weten beter is dan afvragen. Kijken naar iets dat opvalt doet iedereen, daar heb je ogen voor. Dus als je iemand ziet en je vraagt je oprecht af wat het verhaal erachter is, lijkt het me verstandiger en warmer om dat te vragen, dan van een afstandje te gaan zitten staren.Waarom ben je niet gewoon lekker vogeltjes in de natuur gaan fotograferen?
Omdat ik mensen aan het einde van de dag het meest fascinerend vindt. Dingen als kwetsbaarheid, connectie, intimiteit en liefde zijn terugkerende onderwerpen in mijn fotografie. Die dingen zal je vast ook bij vogeltjes kunnen vinden, maar ik heb het daar gewoon niet zo mee.Ben je zelf perfectionistisch?
Qua foto's zie ik altijd wat er beter kan, maar ik zie ook dat het niet noodzakelijk is voor wat ik wil vertellen. En lichamelijk ben ik helemaal niet zo perfectionistisch.Je bent model geweest, vriend. Toevallig ken ik je een beetje want je bent een vriend.
Luister, ik zit onder de littekens.Waar?
Ik heb er een van m'n eerste zoen. Op m'n knie. We gingen zoenen op het schoolfeest, maar iedereen had het door. Dus toen zei ik tegen Ronald: "Kom, we gaan naar het schoolplein!" Daar struikelde ik over een ijzerdraadje en toen viel ik heel hard. Het bloed gutste onder mijn driekwartsbroek vandaan. Toen heeft-ie me naar huis getild en hebben we alsnog getongd.
Advertentie
Ugh. Het meest romantische littekenverhaal ooit.
Ik heb ook dommere.Oké.
Ik vind het een godsgruwelijk geruststellende gedachte dat we allemaal vreselijk hetzelfde zijn en allemaal domme en vervelende dingen meemaken.
Ik heb ook dommere.Oké.
Ik vind het een godsgruwelijk geruststellende gedachte dat we allemaal vreselijk hetzelfde zijn en allemaal domme en vervelende dingen meemaken.
Hansje, heeft een litteken op haar elleboog als gevolg van een scooterongeluk
Robin, heeft een litteken als overblijfsel van een dwarslaesie en complicaties die bij de operatie kwamen kijken
Alec, heeft een zelf aangebracht litteken op zijn borst
Irene, heeft een litteken overgehouden aan een operatie voor scoliose
Theo, heeft een litteken op z'n elleboog als gevolg van een gebroken arm, die hij opliep tijdens een arrestatie waarbij hij zich verzette
Sharid, heeft een litteken op haar keel omdat ze haar schildklier moest laten verwijderen
Jason, heeft littekens overgehouden aan derdegraads brandwonden
Walter, heeft littekens op zijn gezicht en buik, door zowel een auto-ongeluk als een ski-ongeluk
Eva, heeft littekens op haar been en buik als gevolg van een ongeluk met een vrachtwagen
John, moest vanwege kanker zijn oog laten verwijderen