Het was gezellig druk bij de demonstratie voor Internationale Vrouwendag op de Dam

Gisteravond, op Internationale Vrouwendag, verzamelden zo'n 150 demonstranten zich op de Dam in Amsterdam. Het protest was opgezet door het 8 Maartcomité om te demonstreren voor gelijke vrouwenrechten, maar tal van andere organisaties grepen de gelegenheid aan om ook hun stem te laten horen. Verschillende groepjes spraken zich onder andere uit tegen het regime van Erdogan, PEGIDA, de gruweldaden van IS, de bezuinigingen van de Nederlandse overheid, en het kapitalisme.

Wanneer de fotograaf en ik rond een uur of zes aankomen op de Dam, staan er allerlei mensen met spandoeken – van studenten tot hippies op leeftijd – die verschillende organisaties vertegenwoordigen. Zo zijn er delegaties van onder andere Feministen in Verzet (ook wel bekend van hun actie tegen de verzetsspray van Wilders), van een Koerdische belangenorganisatie, van de Iraanse communistische partij, en van Rotterdams Rood.

De vrouwen van Feministen in Verzet zijn vooral gekomen om aandacht te vestigen op de manier waarop PEGIDA de vrouwenzaak kaapt om hun eigen ideologie te promoten. Donya is 32 jaar oud en doet onderzoek aan de Universiteit Utrecht. Ze zegt tegen me dat PEGIDA gevaarlijk is voor vrouwen, omdat ze niet écht om vrouwenrechten geven, maar het alleen opnemen voor vrouwen als het ze goed uitkomt. "PEGIDA misbruikt zaken als de aanrandingen in Keulen om hun anti-islamagenda te pushen," zegt ze. "Dat is gewoon een belediging voor de slachtoffers."

Rond kwart over zes wordt er een speech gehouden door een vrouw die de planning doorneemt, en meedeelt dat we om zeven uur richting het Weteringcircuit gaan lopen, waar een feestje met hapjes wordt gehouden. Vervolgens begint ze aan een ingewikkelde toespraak over het belang van Internationale Vrouwendag, waarin onder andere de imperialistische machten, grondstoffen, oorlog en het zorgstelsel voorbij komen. Kreten als "vrouwen staan vooraan in de strijd voor solidariteit" en "vrouwenpower tegen de crisispolitiek" passeren de revue. Daarna heet ze vluchtelingen in Nederland welkom.

Nadat de vrouw is uitgesproken, geeft ze het woord aan een jongere vrouw. Dit meisje vertelt over de gruweldaden die strijders van IS plegen jegens de jezidi's. Ook heeft ze kritiek op de Turkse president Erdogan, die volgens haar de persvrijheid en de rechten van de vrouw in Turkije niet bepaald ten goede komt. Ze sluit af met de leus: "Hun strijd, onze strijd, internationale solidariteit," waarna de rest van de menigte die zin begint mee te scanderen. Rond half zeven besluit Rotterdams Rood dat het tijd is voor een feestje – Internationale Vrouwendag moet tenslotte ook gewoon gezellig zijn. Ze hebben dan ook twee liedjes geschreven en ingestudeerd. De vrouwen zingen eerst een ode aan Marianne – het Franse symbool voor de triomf van de republiek – met het catchy refrein "o, Marianne, o, Marianne", en zetten daarna het zelfgeschreven nummer "Weg winstmakerij in de zorg" in. Helaas is de melodie van dit nummer over de afbraak van het zorgstelsel in Nederland net iets minder pakkend.

Tussen de menigte die staat te luisteren naar de vrouwen van Rotterdams Rood, staan ook afgezanten van een Koerdische belangenvereniging. Meryem is 36 jaar oud, en wijst me erop dat het niet overal in de wereld vanzelfsprekend is dat vrouwen kunnen doen wat ze willen. Ook moeten we ons duidelijk uitspreken tegen staatsterreur die ook vrouwen treft. "Er is veel seksueel geweld jegens vrouwen. Er zijn veel politieke gevangenen en vluchtelingen, en veel daarvan zijn vrouw," zegt ze.

Rond kwart voor zeven zie ik dat sommige demonstranten fakkels hebben aangestoken en hiermee rondlopen. Ze scanderen nu leuzen als "8 maart strijddag, 8 maart vrij" en "vrouwen vechten voor gelijke rechten". Onder hen is ook Sabine, die 29 jaar oud is en net haar master in Genderstudies heeft gehaald. Op haar jas heeft ze een sticker met #FutureForOurGirls erop zitten. Ze legt me uit dat ze eerder die dag in Den Haag op een bijeenkomst over Boko Haram was, waar minister Ploumen ook bij aanwezig was. Er is nog veel te doen in de wereld volgens Sabine: "Ook in Nederland is er een strijd nodig van mannen én vrouwen".

Ondertussen is het bijna zeven uur en wordt de sfeer wat grimmiger. Mensen roepen dingen als "A, Anti, Anti-kapitalisten!" en het lijkt erop dat de demonstratie zich nu echt op alles wat volgens hen rechts en fascistisch is richt.

Terwijl iemand roept dat we over vijf minuten richting het Weteringscircuit gaan lopen, spreek ik een moeder die met haar dochter naar de Dam is gekomen. De moeder, die Jeanine heet, vertelt me dat ze het belangrijk vindt om de rechten die vrouwen al hebben in Nederland te vieren. Toch vindt ze dat er nog genoeg werk aan de winkel is. "In Nederland is er nog steeds een verschil in salaris tussen mannen en vrouwen, dat is achterlijk." Haar dochter Julie vindt het ook belangrijk om in ieder geval één keer per jaar stil te staan bij de vrouwenzaak. "Zolang de politiek geregeerd wordt door mannen zal er vrouwenonderdrukking zijn," zegt ze.

Om vijf over zeven begint de menigte via de Spuistraat richting het Weteringcircuit te lopen. Ik zie ook twee mannen lopen, en vraag ze waarom ze bij dit protest zijn. Renas, een politiek cartoonist en tolk van 43 jaar, vertelt me dat het een strijd is voor gelijkheid tussen man én vrouw. Volgens hem is het dan ook meer dan logisch dat mannen ook van zich laten horen op Internationale Vrouwendag. "Dat er geen gelijkheid is tussen de seksen kan door verschillende factoren komen, zoals cultuur, religie en regime," zegt hij.

Ondertussen lopen de demonstranten op de tramrails, en kan de tram niet doorrijden. Het GVB lijkt niet op de hoogte te zijn van deze demonstratie – een medewerkster van het GVB spreekt onze fotograaf aan om te vragen wat er aan de hand is. Ze heeft weinig boodschap aan Internationale Vrouwendag. "Dit is erg vervelend; de tram kan nu niet door," zegt ze.

Een kwartier later komen we aan op het Koningsplein. Een deel van de demonstranten is al doorgelopen richting het Rembrandtplein. Op het Koningsplein staat een man alleen met een fakkel in zijn hand een stil protest te houden. Ik vraag hem waarom hij hier alleen staat, en de man vertelt me dat hij "algemeen activist" is. "Ik kom op voor iedereen: homo's, zwarten en dus ook vrouwen," zegt Sjors, die 55 jaar oud is en al vijftien jaar feminist is. Hij vertelt me dat hij voedingsdeskundige is en daarom weet dat het voor kinderen belangrijk is dat de moeder goed te eten geeft. "Zolang vrouwen geen gelijke rechten hebben, kunnen ze misschien hun kind niet goed voeden. Het begint allemaal met de vrouw," zegt hij.

Ik neem afscheid van Sjors en wens hem veel succes met zijn verdere acties. De rest van de demonstranten zijn inmiddels doorgelopen naar hun eindbestemming, waar ze met Internationale Vrouwendag feestelijk zullen afsluiten met een hapje en een drankje.