We horen weinig over seksueel geweld op Nederlandse festivals, maar dit betekent niet dat het niet voorkomt. Broadly sprak met beveiligers, beleidsmakers, slachtoffers en festivaldirecteurenover hun ervaringen en kijk op de zaak.Met drugs op zak wil je een beveiliger misschien liever niet tegenkomen op een festivalterrein, maar de bonken van kerels en stronken van vrouwen in uniform zijn er niet alleen om korte metten te maken met uit de hand gelopen dronkenlappen of pillenkoppen. Ze zijn er ook om toezicht te houden op mensen die hun handen niet thuis kunnen houden.
Advertentie
De meeste festivalorganisaties hebben geen speciaal plan of beleid voor incidenten met seksueel geweld, dus de meeste beveiligers bepalen op het moment zelf wat ze met de daders doen, als die al gevonden worden. Vaak betekent het dat de mannen (het zijn meestal mannen) van het terrein worden gegooid, en ook gebeurt het vaak dat de slachtoffers (die meestal vrouwen zijn) geen aangifte willen doen.We vroegen zes beveiligers die op tientallen en soms al honderden festivals in Nederland hebben gewerkt naar hun ervaringen met seksuele intimidatie, aanrandingen en verkrachtingen, en hoe ze daarop reageerden.Ik heb voornamelijk een leidinggevende rol over de beveiliging op festivals, maar ik ben op de hoogte van alle verhalen. Seksueel geweld valt daar helaas ook onder, ook doordat festivals enorm zijn gegroeid sinds een aantal jaar. Er is veel drank en drugs in het spel, waardoor mensen zich anders gaan gedragen. Bovendien is een groot festival anoniemer, dus dan vreten mensen sneller dingen uit die ze normaal niet zouden doen.Wij maken regelmatig mee dat vrouwen naar onze beveiligers toekomen omdat ze ongewenst worden aangeraakt, en meer. We hebben inmiddels alles meegemaakt, zowel bij dancefestivals als op jazzfestivals, het gebeurt overal. Ik herinner me een keer een groep jongens die zich aan een weerloos meisje vergreep, omdat ze bijna niet meer op haar benen kon staan. Dit gebeurde gewoon tussen het publiek, zonder schaamte. De beveiligers liepen erop af – in eerste instantie dachten ze dat het meisje werd geholpen, maar het tegenovergestelde bleek het geval te zijn.
Ik herinner me een groep jongens die zich aan een weerloos meisje vergreep, omdat ze bijna niet meer op haar benen kon staan. Dit gebeurde gewoon tussen het publiek.
Rick
Advertentie
Uiteindelijk hebben ze de jongens weggestuurd en het meisje geholpen, dat in tranen haar verhaal deed. Maar meisjes willen verrassend vaak geen aangifte doen, omdat ze zich schamen. Het is moeilijk om er speciaal beleid voor te maken, omdat het van het slachtoffer afhangt of ze de politie erbij wil hebben.Ik en mijn collega's moesten in de zomer werken op een van de vele zomerfestivals, vlakbij een dorpje. We zagen een groep jongens die continu meisjes aan hun pols probeerden mee te trekken – enorm hinderlijk vind ik dat altijd. We zagen dat de meisjes dit totaal niet zagen zitten, dus we gooiden die jongens van het terrein af zonder waarschuwing. Maar blijkbaar was er toch een gluiperd op het terrein gebleven – later kwam een meisje overstuur naar een van onze beveiligers toe en vertelde dat ze was aangerand.Ik werkte die dag op de centrale post en hij belde me op. Ik heb onmiddellijk de hele uitgang afgesloten – er was namelijk maar één uitgang. Alleen meisjes mochten het festivalterrein verlaten. Met een heel team is het meisje toen naar de uitgang gebracht en ze wees vrij snel de dader aan, want hij wilde ervandoor gaan. We pakten hem en hebben hem overgedragen aan de politie. Maar dit is echt minutenwerk, je moet heel snel handelen op zo'n moment.Dit verhaal is helaas een van de weinige keren dat we de dader gelijk te pakken kregen. Als ik eerlijk ben, zijn we soms te langzaam. Zo hadden we vorig jaar een heel triest incident. Een meisje kwam er bij de uitgang achter dat ze haar vriendin kwijt was. Ze kwam naar ons toe, maar het was al te laat – we konden haar niet vinden. Achteraf bleek dat die vriendin gedrogeerd van het festival was meegenomen door twee jongens, en toen twee dagen lang vast heeft gezeten in hun huis, 500 meter naast het festivalterrein. Het onderzoek loopt nog, dus meer kan ik er niet over zeggen, maar dit zijn echte verschrikkelijke gevallen. En het erge is dat ik het gevoel heb dat seksueel geweld steeds meer gebeurt.
Henry
Advertentie
Er kwam een meisje overstuur naar een van onze beveiligers toe, en ze vertelde dat ze was aangerand.
Levent
Paco
Advertentie
Slachtoffers durven vaak niet naar ons te komen als hen zoiets overkomt, maar ik denk dat het meer gebeurt dan wij meemaken. Ze schamen zich of willen niet dat de aandacht op hen komt te liggen. Dat is jammer, want we zijn er voor de veiligheid van de bezoekers.Maar in het algemeen staan wij op festivals waar seksuele intimidatie minder voorkomt, namelijk op dance- en technofestivals. In de horeca speelt het veel meer een rol. Ook op schoolfeesten waar wij de beveiliging doen, hebben we er veel mee te maken. Dan duikt er bijvoorbeeld een groep van zes jongens op een meisje af, isoleren ze haar en gaan ze tegen haar aan schuren. Maar dit maken we, gelukkig, op festivals niet mee.
Eerder spraken we Henry ook al over zijn ervaringen als beveiliger – foto door Raymond van MilMensen denken misschien dat een festival dat op Ruigoord* wordt georganiseerd altijd een vredig hippiefestijn is, maar dat valt tegen. Net als op andere festivals maak ik ook daar mee dat vrouwen worden lastiggevallen. Dat zie je al aan hun lichaamshouding, omdat ze zich proberen los te trekken of ze kijken angstig. Ik herinner me een keer waarop iemand van de organisatie naar ons toekwam, want die zag dat een jongen op dubieuze wijze een meisje zijn tent in trok. Dus wij ritsten die tent open en daar lag een meisje gedrogeerd, met die jongen erbovenop. De jongen hebben we van het terrein geschopt en het meisje naar de EHBO gebracht. Slachtoffers hebben vaak GHB in hun drankje gehad, het is de grootste klotedrug die er bestaat.Ik vind het vervelend dat vrouwen geen aangifte doen, want dan komt de politie niet. Ze zijn bang voor wraak, hebben geen zin in het gedoe eromheen of willen niet dat hun familie weet dat ze op een festival zijn geweest. Zo verandert er niets. Ik denk dat de helft van de vrouwen wel eens last heeft van intimidatie op festival, en voor mijn gevoel is dat de laatste jaren zelfs toegenomen. Een verklaring daarvoor zou kunnen zijn dat mensen meer doen waar ze zelf zin in hebben en minder rekening houden met een ander.
Herman
Advertentie
Theo*
Advertentie
We vroegen de festivals die bij naam worden genoemd om een reactie.* Tycho Hellinga is woordvoerder van Ruigoord: "Helaas komt seksuele intimidatie vrij vaak voor in het uitgaan. Wij hebben iedere zaterdagnacht een clubnacht, en op die avonden hebben we vaker incidenten dan tijdens de festivals – dan is er meer sociale controle. Eens in de zoveel tijd is er een klacht van een meisje dat wordt lastiggevallen door een gast. We zitten hier altijd bovenop, want zulk gedrag tolereren we niet, en als we het constateren dan zetten we de persoon in kwestie er meteen uit, en hoeft diegene voorlopig ook niet terug te komen."**Doortje Blaisse is Chief Operating Officer van Masters of Hardcore: "Ik ben sinds 6 jaar werkzaam bij Art of Dance, en ik herken in geen enkel opzicht wat deze anonieme beveiliger zegt meegemaakt te hebben. Er komen honderdduizenden bezoekers naar onze festivals, en dit is niet het beeld dat wij hebben van onze doelgroep. Als er één evenement is waar mensen vol respect samen komen om te genieten van hun meest favoriete muziek, dan zijn dat hardcore-evenementen."*De echte naam van Theo is bekend bij de redactie.Ben je slachtoffer geworden van seksueel geweld, op een festival of elders? Het telefoonnummer van Centrum Seksueel Geweld is 0800-0188, en dit nummer is 24 uur per dag bereikbaar en gratis.