Pornofilmmaker Jennifer Lyon Bell over hoe je de perfecte pornofilm maakt

Wereldwijd wordt er gigantisch veel porno gekeken, maar vooral door mannen – volgens Pornhub was een kwart van hun bezoekers in 2017 vrouw. Die vrouwen keken liever naar vrouwen die het met elkaar doen, dan naar de dingen waar mannen graag naar keken: milfs, stiefmoeders en seksende vrouwen uit Japan.

Pornomaker Jennifer Lyon Bell kon in de pornoindustrie niet vinden wat ze zocht, en besloot erotische films te gaan maken die zij in haar leven heeft gemist – films waarin vrouwen ook zichtbaar genoten van de seks. Na haar studie psychologie aan Harvard en een master filmwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam, begon ze haar eigen productiemaatschappij: Blue Artichoke films. Haar films wonnen de afgelopen jaren meerdere internationale prijzen en awards, en in 2014 won ze de Feminist Porn Award voor haar film Silver Shoes.

Ter ere van haar nieuwe Nederlands-Amerikaanse virtual-realityfilm Second Date, die vanaf half juni te zien is via deze link, spraken we met Jennifer over wat ze van Nederlandse porno vindt, hoe ze van de wetenschap naar de pornoindustrie ging, en of ze wel eens masturbeert op haar eigen films.

Broadly: Ha Jennifer. Gisteravond heb ik twee van je films gekeken, en dat was nogal aangenaam. Ik wist eigenlijk niet dat er zulke porno bestond.
Jennifer Lyon Bell: Dat hoor ik vaker. Mensen weten vaak niet dat dit soort feministische pornofilms bestaan. Dat moet veranderen.

Je nieuwe film Second Date is binnenkort voor het eerst te zien op je website. Waar gaat die over?
Ik kreeg een telefoontje van een virtual-realityspecialist die vertelde dat ze aan het experimenteren waren met filmmakers uit verschillende genres. Ze vroeg of ik met hen een film wilde maken en Second Date is daar het resultaat van . Ik wilde dat de performers elkaar voor de opnames al zouden kennen, dus stuurde ik ze met wat zakgeld op een eerste date. Ze hoefden niet te vertellen wat ze hadden gedaan, maar er was één regel: ze mochten elkaar niet aanraken of kussen. Dat moesten ze voor de film bewaren, voor de tweede ‘date’. Achteraf vroeg ik ze of ze zich aan de regels hadden gehouden, en dat was zo. Ze hadden echt chemie.

Hoe vertaal je feminisme in je films?
Ik wil vrouwelijk verlangen en plezier op een geloofwaardige manier laten zien, zowel voor de makers als de kijkers. Vrouwen wordt vaak verteld dat we ons op seksueel niveau moeten beheersen. Ik vind het belangrijk om te laten zien dat vrouwen net zo seksueel zijn als mannen. Ook wil ik dat de werkwijze op de set feministisch is: ik betaal iedereen gelijk, en wil dat mensen zich veilig voelen.

Waarom ben je pornomaker geworden?
Ik vond dat er niet genoeg porno was waar ik zelf naar wilde kijken. Ik hou heel veel van porno, maar ik kon maar op één scène uit de honderd films masturberen. Ik had zoveel lol in mijn seksleven, maar dat zag ik niet terug in die films.

Het is niet een heel toegankelijk beroep denk ik, pornomaker. Hoe werd jij het?
Ik had nooit gedacht dat ik pornomaker zou worden. Mijn vrienden studeerden allemaal rechten en economie, en ik studeerde psychologie aan Harvard. In die tijd begon mijn interesse voor porno zich te ontwikkelen. Er werd een vak over porno gegeven, wat voor Harvard heel progressief was destijds. Jammer genoeg kon ik dat vak niet volgen met mijn studie, maar ik heb alle studieboeken gekocht en uitgelezen.

Tijdens mijn master filmwetenschappen in Amsterdam schreef ik mijn scriptie over porno – ik geloof dat ik de eerste student was die dat deed. Ik had verwacht dat er wel meerdere vrouwen zouden zijn die porno maakten, maar dat was dus niet zo. Daarom besloot ik het zelf te gaan doen en ben ik me gaan verdiepen in alles wat ermee te maken had.

Heb je je weleens geschaamd voor je beroep?
Als ik op een bruiloft iemands oma ontmoet, ben ik soms nog terughoudend over mijn vak. Ik weet dat er mensen zijn die door hun religie of generatiekloof mijn werk misschien niet kunnen accepteren, maar ik heb ze nog niet ontmoet. De oma’s die ik erover spreek, beginnen vaak juist over hun seksuele fantasieën.

Wat vinden mensen uit je omgeving van je werk?
Mensen zijn vaak verbaasd dat ik porno maak, omdat ik er zo ‘damesachtig’ uit zie. Toen ik mijn ouders vertelde dat het mijn levensdoel is om erotische films te maken, waren ze wel een beetje in shock. Ze waren bezorgd, omdat je vaak slechte verhalen over de industrie hoort. Ik heb ze toen verzekerd dat de manier waarop ik porno maak, een leuke, veilige manier van werken is.

Komt het door je ouders dat je zo open bent over seks?
Ik denk niet dat mijn ouders zich per se kwalificeren als seksueel openminded mensen, maar ik heb wel altijd meegekregen dat seks iets is om van te genieten. Ze hebben me geleerd dat seks fijn is en iets om te bewaren voor de juiste mensen, maar dat dat niet per se in een huwelijk hoeft te zijn.

Wat vind je partner van je baan?
Hij vindt het geweldig. Voordat we gingen daten zei ik: ik maak porno, hopelijk ben je daar oké mee. Als hij nee had gezegd, zouden we niet zijn gaan daten.

Hoe vind je de porno die in Nederland wordt gemaakt?
Ik hou van Kim Holland, haar orgasmes komen heel natuurlijk over. Ze is volledig zichzelf, ook als dat niet past in het idee van hoe je als vrouw je seksualiteit zou moeten laten zien.

Wat vind je ervan dat porno zo makkelijk verkrijgbaar is?
Veel mensen die gratis porno kijken, begrijpen niet dat dat meestal gestolen werk is, en soms niet ethisch gemaakt wordt. Er is ook porno die wél ethisch gemaakt is, maar die films kunnen niet gratis zijn om dat iedereen eerlijk betaald moet worden.Ik hoop dat mensen die om porno geven, willen bijdragen aan de manier waarop wij onze films maken. En dus betalen voor hun porno.

Wie is je publiek?
Omdat ik vanwege privacy redenen niet alle gegevens over onze klanten heb, kan ik dat niet exact uitzoeken. Wel weet ik vanwege de vele e-mails die ik ontvang dat het jonge vrouwen en mannen, veel stellen en ook oudere mensen zijn. Een heel divers publiek dus.

Wat is de leukste reactie die je ooit op je films hebt gehad?
Een hoogzwangere vriendin kon alleen maar liggen en geen orgasme meer krijgen. Achteraf zei ze dat het onmogelijk was om een film van mij af te kijken, zónder een orgasme te hebben. Dat vond ik een groot compliment.

Is er ook ruimte voor improvisatie voor de acteurs?
Het verschilt per film – Second Date is bijvoorbeeld niet gescript. Ik zei vooraf alleen tegen ze welke plekken goed werkten om het te doen en welke niet, in verband met het licht. Maar ik geef ze zoveel mogelijk vrijheid in de ruimte. Vanaf dat de seksscene begint, stop ik niet met filmen. Ik geloof dat ze echt in elkaar kunnen opgaan, als het spontaan voelt en ze nergens anders aan hoeven denken.

Wil je als regisseur dan niet de controle hebben?
Als regisseur wil je altijd het perfecte shot, maar voor mij is de chemie tussen de performers het belangrijkst, dat kun je niet controleren – ook niet door een script. Ik maak liever een film over wat er echt gebeurt, dan dat ik iets forceer. Ik noem mijn regiestijl faith-based, ik vertrouw de hoofdrolspelers. Ik vind het interessanter en opwindender als ik niet kan voorspellen wat er precies gaat gebeuren.

Hoe kom je aan je acteurs?
Dat is een lastig proces. Ik zou graag met meer Nederlandse acteurs werken, misschien dat dit interview geïnteresseerden bereikt. Er zijn zoveel creatieve mensen in Amsterdam die open zijn over hun seksualiteit.

Zijn de orgasmes in je films echt?
Zover ik weet zijn alle orgasmes in mijn film echt. Ik vind het geen probleem als een performer geen orgasme beleeft, zolang ze maar plezier ervaren tijdens de opnames. Dat is wat we bespreken. Op mijn set is er geen druk om een orgasme te faken.

Wat vind je de beste sc è ne die je ooit zelf hebt geschreven?
In Silver Shoes zit een scène waarin de vrouw denkt dat de man homo is, maar er daarna achter komt dat dat niet zo is. Je ziet dat ze enorm verbaasd is. Dat vind ik heel interessant en sexy, wat dat zegt over haar erotische gevoelens voor hem. Het is iets wat mij ook is overkomen, en ik was verrast hoeveel mensen zoiets hebben meegemaakt, maar ik had dat nog nooit in een film gezien.

Is je eigen seksleven vaker een inspiratie voor je films?
Soms wel – zoals die scène in Silver Shoes. Andere dingen zijn meer fantasieën die ik heb. In Silver Shoes zit ook een scène waarin een van de vrouwen aan crossdressing doet. Ik vind dat heel sexy en opwindend, het uitvinden van je gender door de manier waarop je je kleedt.

Heb je wel eens gemasturbeerd op je eigen films?
Nog nooit. Als ik op de set sta raak ik niet opgewonden, dan ben ik aan het werk. De onbewerkte beelden kunnen wel heel geil zijn, maar het editen is zo’n intens emotioneel werk, dat ik niet op die manier naar de beelden kijk.

Word je weleens ongemakkelijk op de set?
Nee, als ik op de set sta heb ik het gevoel dat er geen plek op aarde is waar ik liever zou zijn – ik ben gemaakt om dit te doen.

Zou je zelf ooit overwegen in een van je films te spelen?
Daar heb ik wel aan gedacht, het zou handig kunnen zijn. Ik vind het heel krachtig als vrouwen, vooral als feminist, geen schaamte voelen in de pornografie. Soms wens ik dat ik zo was, maar sommige mensen zijn geboren om te performen en daarvan te genieten – ik ben dat niet.

Wat heb je voor tips voor mensen die zelf pornofilms willen maken?
Mijn grootste tip: de kern moet iets zijn wat je oprecht heel sexy vindt – vanuit daar kan je verder bouwen. Zal ik nu een preview van Second Date aan je laten zien?

Graag!