Enkele reflecties op de stinkende zaak van de Halse boekenkakker

De boekenkakker is nog niet aangehouden, maar hij is wel geïdentificeerd. Toch blijven wij, de niet-boekenkakkende mensen, met een paar prangende vragen achter. Deze zaak geeft stof tot nadenken. Daarom volgen hier enkele overpeinzingen omtrent de stinkende zaak van de Halse boekenkakker.

In essentie zijn we allemaal kakkers – ik bedoel niet van die hockeytypes een dubbele kraag en meer white privilege dan je in een leven op kunt maken, maar gewoon 'mensen die kakken'. Maar hoe verandert een mens van iemand die kakt op normale plekken – zoals wc's en eigenlijk geen enkele andere plek – in een mens die kakt in boeken en/of carnavalswinkels? Wat zijn de mogelijke motieven om over te gaan tot het kakken in boeken? Vast staat dat het niet per se comfortabeler is om een boek als wc te gebruiken dan een daadwerkelijke wc. Wc's zijn ontworpen om het ontlasten zo comfortabel mogelijk te maken, in tegenstelling tot boeken, die zijn ontworpen om bepaalde kennis over te dragen middels het geschreven woord, en zeker niet om te dienen als plek om kak te bewaren. De drie keren dat de boekenkakker zijn ontlasting op de inboedel van de Halse bibliotheek achterliet, deed hij dat steevast wél op de mannen-wc, waardoor uitgesloten kan worden dat het hier om een toevallige aaneenschakeling van gevallen van zeer hoge nood ging.

Het blijft giswerk, maar wellicht komen we een stap verder in het achterhalen van de motieven van de boekenkakker als we kijken naar de boeken die hij volkakte. Het eerste boek dat het slachtoffer werd van de smerige streken ging over vogels, zo vertelde Cultuurschepen (dat is Vlaams voor wethouder) Marc Snoeck aan Het Nieuwsblad. Dat iemand juist een boek over vogels uitkiest om een dampende drol in te draaien is relatief begrijpelijk, voor zover je begrip kunt opbrengen voor het kakken op boeken. Vogels zijn er immers ook niet vies van om te pas en te onpas over alles en iedereen heen te kakken. Wellicht wilde de boekenkakker wraak nemen op de vogels en hun vogelpoepterreur, en ze een kakje van eigen deeg geven. Wellicht lukte het de boekenkakker niet om een echte vogel te pakken te krijgen om helemaal onder te kakken – vogels kunnen immers gemakkelijk wegvliegen – en heeft hij daarom uit frustratie besloten zijn kak dan maar over plaatjes van vogels uit te storten, zoals mensen soms dartpijltjes gooien naar een foto van iemand die ze haten, maar dan oneindig veel viezer. Zo moet het gegaan zijn.

Toen de boekenkakker eenmaal ontdekt had hoeveel opluchting het kakken op een boek hem zowel fysiek als emotioneel bracht, moet hij bij zichzelf te rade zijn gegaan. Waar had hij nog meer een hekel aan? Aan wiskunde. Dus poepte hij de tweede keer in een wiskundeboek. Dat is weer een weinig verrassende keuze, want wie heeft er eigenlijk geen hekel aan differentiaalvergelijkingen en kansberekening?

De derde keer dat hij toesloeg besloot de boekenkakker dat hij het boekenkakken eigenlijk al ontgroeid was, en koos hij een nieuw medium, de cd. Ik had graag geweten welke band de boekenkakker – inmiddels gepromoveerd tot boeken- en cd-kakker – zo haat dat hij besloot zijn schijthekel letterlijk uit te drukken, maar dat is helaas niet bekend.

Na de bibliotheek was het de plaatselijke feestwinkel die ongevraagd op kak werd getrakteerd. Een gevaarlijke ontwikkeling, want wie een boek openslaat en daarin een drol aantreft weet meteen dat er iets niet in de haak is. Word je in een winkel vol feestartikelen geconfronteerd met kak, dan zou het zomaar kunnen dat je in de veronderstelling verkeert dat het gaat om een plastic nep-exemplaar, want waar anders dan in een feestwinkel koop je neppoep? Het ene moment sta je te broeden op de streek die je iemand gaat leveren door een nepdrol in zijn bed te leggen, het volgende moment sta je met je handen vol verse kak in een feestwinkel. Het is wederom slechts een hypothese, maar zou het wellicht kunnen dat de boeken- cd- en feestwinkelkakker iemand is die bijzonder slecht tegen grappen kan, iemand die het slachtoffer is geworden van een poets met valse kak, die daar zo verbolgen over was dat hij de volgende persoon die het in zijn hoofd haalde zo'n plastic drol aan te schaffen een lesje wilde leren.

Als je de vier incidenten zo onder elkaar zet, valt er bijna iets voor de daden van deze smeerlap te zeggen. Het enige probleem is dat hij zichzelf op elk moment in deze geschiedenis de vraag had kunnen stellen: "Waar ben ik in vredesnaam mee bezig?" Blijkbaar heeft-ie dat niet gedaan, of is zijn antwoord op die vraag niet hetzelfde als die van normale mensen, waarmee ik mensen bedoel die het niet normaal vinden om in een boek, op een cd, in een feestwinkel of op elke andere plek dan een wc te poepen.

Nadat de boekenkakker voor het eerst had toegeslagen, was er aanvankelijk niet veel aan de hand. "De poetsvrouw heeft alles netjes opgekuist en in de vuilnisbak gegooid. Men ging er toen van uit dat iemand ziek was geworden op het toilet. Een ongelukje," vertelt Marck Snoeck, de schepen. Toegegeven: ik zou ook even niet zo goed weten wat ik moest denken als ik een boek vol kak zou aantreffen in een bibliotheek, maar het is niet gemakkelijk om je een scenario voor te stellen waarin iemand per ongeluk een boek over vogels onderkakt. Een mens moet meerdere zeer bewuste handelingen verrichten voor zijn kak in een boek terechtkomt. In alle gevallen lijkt het me een stuk lastiger om op een boek te kakken dan om niét op een boek te poepen.

Dat de bibliotheekmedewerkers in eerste instantie uitgingen van een noodlottig ongeval roept vragen op over de ziektes die de medewerkers normaal gesproken onder de leden hebben.

Het parket van Halle durft nog niet met zekerheid te zeggen dat de carnavalskakker die op camera werd vastgelegd dezelfde persoon is als de boekenkakker. "Er zijn verschillende minderjarigen die voor de feiten in aanmerking komen," zo citeert Het Nieuwsblad een medewerker van het plaatselijke parket. Laat dit even bezinken: justitie in Halle heeft meerdere kids in het vizier waarvan ze denken: ja, dat zou er best eentje kunnen zijn, zo'n walgelijke wildkakker. Kent Halle al langer een probleem met jongeren die zomaar te pas en te onpas de boel onderschijten? Is er sprake van een kring van snel radicaliserende wildpoepers? Is Halle voor het wildpoepen wat Molenbeek is voor terrorisme – en is keer op keer een bibliotheek onderkakken niet ook een vorm van terreur? Is het leger al ingezet? Dat zijn enkele van de vragen die ik aan het gemeentebestuur zou stellen als ik een inwoner van Halle was. En wat te denken van alle arme minderjarige Hallenaren, die ten onrechte verdacht worden van het zijn van een mogelijke boekenkakker? Wat zouden zij op hun geweten hebben om op het lijstje 'mogelijke boekenkakkers' terecht te komen?

De Duitse filosoof Heinrich Heine zei ooit: "Daar waar men boeken verbrandt, verbrandt men uiteindelijk ook mensen." Die voorspelling bleek uit te komen toen Hitler in Duitsland aan de macht kwam. Als we de uitspraak van Heine naar het Halle van nu vertalen, kan het niet lang meer duren voor de eerste Hallenaren onder de kak zitten. Dat is weliswaar minder erg dan verbrand worden, maar toch alleszins een onwenselijke situatie.

De getroffen bibliotheek heeft inmiddels maatregelen genomen. De deur van de wc is voortaan op slot. Wie er zijn gevoeg wil doen moet voortaan eerst een sleutel ophalen bij de receptie. Dat is geen oplossing, dat is zwichten voor terreur. Een volk dat voor boekenkakkers zwicht, etcetera. Voortaan moet iedereen die moet poepen zich dus melden, de walk of shame richting wc maken, en na de daad de sleutel weer inleveren, zodat de receptionist van dienst precies weet hoelang je erover hebt gedaan om met het zweet op je voorhoofd die drol eruit te persen. Ook mensen met een slechte stoelgang hebben recht op privacy. Het is voor de inwoners van Halle te hopen dat de boekenkakker snel in de kraag wordt gevat, maar als er één ding is dat we in de geschiedenis hebben geleerd, is het wel dat er soms iemand ergens een walgelijke drol draait in het openbaar. Daar is helaas geen ontkomen aan. Het is iets dat we niet hoeven te accepteren, maar we moeten er wel mee leren leven.