FYI.

This story is over 5 years old.

dood

In deze uitvaartcentra worden lijken opgebaard alsof ze nog leven

In New Orleans kun je je gewoon in je luie stoel op laten baren, met je controller op schoot en een zak chips binnen handbereik. We spraken een begrafenisondernemer die zulke opbaringen uitvoert.
Drew Schwartz
Brooklyn, US
Foto's: via WGNO (rechts) en via Marín Funeral Home (links)

Dit artikel verscheen eerder op VICE US.

Twee weken nadat Renard Matthews werd doodschoten in New Orleans, zag de 18-jarige er weer net zo uit als toen hij nog leefde. Tijdens de herdenkingsdienst zat hij onderuitgezakt in een bureaustoel voor de tv, met een PS4-controller in zijn handen en NBA2K op het scherm. Hij droeg een zonnebril, slippers met sokken erin en een Celtics-shirt met zijn favoriete snacks – Doritos en root beer – binnen handbereik. Dat is hoe zijn familie het wilde.

Advertentie

De dienst van Matthews is één van de meest recente voorbeelden van “non-traditionele herdenkingen”, zoals de begrafenisondernemers het noemen. In plaats van hun geliefden op te baren in een kist, kiezen families ervoor om een lichaam in een levensechte houding te laten poseren. Dit werd voor het eerst gedaan in Puerto Rico in 2008 om het afscheid meer als een viering te zien. Het uitvaartcentrum Marín baarde toen al iemand op op een motorfiets, en in een boksring.

Foto door Ricardo Arduengo / AP

In 2012 kwam deze extreme vorm van opbarenrichting New Orleans, toen de familie van Lionel Batiste – de drummer van de Treme Brass Band – het uitvaartcentrum Charbonnet-Labat-Glapionvroeg om hem achter zijn drumstel, met in zijn hand de drumstokken die hij altijd bij zich had, op te baren. Toen Mickey Easterling ,een bekend figuur in New Orleans die bekendstond om haar extravagante feestjes, twee jaar later overleed, wilde haar familie nog één laatste knalfeest voor haar organiseren. Ze werd opgebaard met haar iconische boa, een sigaret in de ene hand en een glas champagne in de ander. Miriam Burbank , een groot fan van de Saints werd door haar dochters opgebaard zoals ze haar het beste kenden: aan tafel, gekleed in zwart en goud, met een mentholsigaret tussen haar vingers en een blik Busch bier voor zich.

In een tijd waarin je de as van een crematie zelfs de ruimte in kan lanceren, zijn deze niet-traditionele opbaringen gewoon een nieuwe creatieve manierom iemands leven te vieren, en om het verhaal rond de dood een andere draai te geven. VICE sprak met begrafenisondernemer Patrick Schoen – die Easterlings herdenking organiseerde – om erachter te komen hoe deze niet-traditionele herdenkingsdiensten worden georganiseerd, waarom ze vooral in New Orleans steeds populairder worden en waarom families hiervoor kiezen.

Advertentie

VICE: Kan je me iets meer vertellen over Mickey Easterling, en wie ze was?
Patrick Schoen: Ze was een socialite uit New Orleans, altijd het middelpunt van de aandacht. Ze genoot echt van het leven. Ze vermaakte Hollywoodsterren als ze hier kwamen, je zag haar altijd in de krant, had het altijd naar haar zin. Ze had een mooi huis aan het meer, en ze gaf extravagante feestjes.

Hoe werd haar herdenkingsdienst georganiseerd?
Zij heeft het zelf zo gewild. Dat heeft ze haar dochter verteld, dus toen ze overleed werd ik door haar dochter gebeld en legde zij uit wat haar moeder ongeveer wenste. We hebben vervolgens in alles samengewerkt. Het was vooral de bedoeling dat de herdenking een soort feest werd. Het was een champagnefeest, en het idee was dat ze na het feest in haar tuin op een bankje zou gaan zitten, en daar in een diepe slaap was gevallen. Dat was het idee. Met een kristallen glas champagne in de ene hand en in de andere hand een sigaret. Ze droeg een speldje met de letters ‘bitch’, ingelegd met echte diamanten.

Er werd eten geserveerd door Galatoire’s restaurant, een beroemd restaurant in New Orleans. En er speelde natuurlijk een jazzband. Het was eigenlijk een heel leuk feestje. Ze zat een klein stukje verderop, als een artiest op een podium, met overal orchideeën en bloemen om haar heen die haar favoriete bloemist had uitgezocht, om het idee te geven dat ze in de tuin zat. Naast haar stond een kleine emmer met champagne en er hing een roze boa om haar nek. Haar kapper kwam en deed haar haar. Ze was helemaal gekleed in designerkleren

Advertentie

Heb je ooit eerder zo’n niet-traditionele dienst georganiseerd, waarbij het lichaam zo werd tentoongesteld?
Nee, zoiets hadden we nog nooit gedaan.

Hoe reageerden de mensen op de dienst?
Geloof het of niet, maar het werd heel goed ontvangen. Niemand was gechoqueerd, niemand vond het ongepast of iets dergelijks. Ik bedoel, je moet je realiseren: diensten zoals deze zie je niet elke dag. Dus het was een verrassing voor iedereen die kwam. Maar we wilden graag dat de dienst iedereen zou bijblijven, en dat is gelukt. Het ging de hele wereld over. Ik heb wel een lijkwagen voor de deur neergezet, om het meer op een begrafenis te doen lijken. Dat deed ik om mensen meer op hun gemak te stellen, ook al heeft ze nooit in de lijkwagen gelegen. Alles werd hier in het uitvaartcentrum gedaan.

Waren er ook negatieve reacties?
Ik denk dat mensen vooral gewoon verrast waren. Mensen die het niet begrijpen of nooit te zien krijgen, zullen vast zeggen: “Oh wow, dat is wel heel apart.” Zoiets. Maar er is nooit iets echt denigrerends gezegd. Mensen vonden het gewoon heel – excentriek? – maar ik denk dat het daar ook om ging: zo was Mickey Easterling. En dat is hoe ze haar leven leefde, en dat is waar ze voor koos.

Is zo’n non-traditionele opbaring veel uitdagender dan een normale ceremonie?
Te eerste leer je er als balsemer in je opleiding natuurlijk niks over. Ze leren je niet hoe je iemand rechtop op een bankje zet. Dus dat vormt een enorme uitdaging. Uiteindelijk vonden ze een manier, maar aan het begin liepen we tegen veel weerstand aan. Maar ik heb duidelijk gemaakt dat dit is hoe de familie het wil, dus dat we het samen maar uit moesten zien te vogelen. Ik kan niet in detail treden over hoe we het uiteindelijk hebben gedaan, maar het was erg ingewikkeld.

Advertentie

Gebruik je een speciale balsemtechniek?
Het balsemen was niet het punt, maar ik moest vooral op zoek naar een manier om haar overeind te houden. De balsemtechniek was hetzelfde als altijd.

Foto via het Marín Funeral Home

Hoe zou je de sfeer van een niet-traditionele herdenking beschrijven in vergelijking met een traditionele, nu je bij de begrafenis van Mickey Easter bent geweest?
Het was niet heel somber, snap je wat ik bedoel? Het is niet alsof je een uitvaartcentrum binnenloopt, en je meteen op een kist stuit – als het zo is gepresenteerd, krijg je niet hetzelfde gevoel. Het is meer een blij gevoel, om eerlijk te zijn. “Kijk hoe mooi ze eruitziet” denk je dan. Het geeft je een beetje het gevoel alsof alles een feestje was. Maar dat is hoe ze het wilde. Ze wilde het leven vieren.

Wat denk je dit soort herdenkingsdiensten de families kan brengen, wat een traditionele herdenkingsdienst hen niet kan brengen?
Het is veel kenmerkender voor de persoon voor wie de dienst is georganiseerd. Neem bijvoorbeeld Lionel Batiste – hij leefde altijd al in de spotlight, en dat geldt ook voor Mickey Easterling. Hun hele leven was opmerkelijk, en dat willen ze doorzetten tot aan de herdenking.

Mijn familie zit al 144 jaar in deze business. En in de eerste 120 jaar waren alle herdenkingsdiensten exact hetzelfde. Allemaal. Ik bedoel, je had misschien een ander soort geestelijke, maar dat was het. En nu – ik zou zeggen in de laatste 15 jaar – wordt het heel anders. Ik heb laatst een dienst georganiseerd in een prachtig oud huis, met prachtige oude tuinen en toen hebben we de persoon opgebaard in de tuin. Ze hadden een strijkkwartet met een open bar, en dat is waar we de dienst hebben gehouden. We hebben een beeldentuin in ons stadspark, en de overledene was een kunstenaar die veel van het beroemde werk heeft gemaakt, dus hij werd opgebaard in de beeldentuin met een van zijn werken naast zijn kist. Dus nu kun je echt een ervaring creëren – je laat het nu meer om de persoon zelf draaien, in plaats van een ‘one size fits all’-ceremonie zoals vroeger, die dan eindeloos herhaald werd. Er wordt nu veel creatiever nagedacht.

Waarom denk je dat deze diensten populair zijn geworden in New Orleans? Wat is het aan de stadscultuur dat er voor zorgt dat deze non-traditionele diensten populair zijn?
New Orleans heeft een unieke sfeer en cultuur. We houden van feest, en dat er iemand overleden is, betekent niet dat je geen plezier mag hebben. Veel van dit soort herdenkingsdiensten zijn waarschijnlijk de wens geweest van de overledenen die hiervandaan komen – dat is wat ze wilden. Dat iedereen het nog steeds naar zijn zin heeft.