‘hardcore soul’ is een ode aan de tijdloosheid van ravecultuur

De meeste fotografen in het nachtleven houden zich meer bezig met het vastleggen van de meest extravagant uitgedoste bezoekers, dan met het vereeuwigen van de sfeer die er op deze feesten hangt. Dat is precies waar fotograaf Ewen Spencer zich onderscheidt van de rest. Hij en zijn camera zijn in staat om de ongrijpbare magie van een goed avondje uit te vangen op beeld. Zo kwam hij in contact met Alberto Guerrini, een Italiaanse dj en producer die bekendstaat onder de naam Gabber Eleganza. Samen maakten ze Hardcore Soul, een boek dat bestaat uit de foto’s die Spencer door de jaren heen tijdens northern soul- en happy hardcore-feesten schoot. De combinatie van deze twee verschillende gemeenschappen verbeeldt de tijdloosheid van de ravecultuur. Niet alleen zijn de pagina’s gevuld met foto’s van de Britse fotograaf, ook vind je er een exclusieve mix van de Italiaanse producent en een bijdrage van de Britse kunstenaar en Turner Prize-winnaar Mark Leckey.

i-D: Hoe kennen jullie elkaar?
Alberto: We hebben elkaar op Instagram ontmoet, zoals echte influencers dat doen. In eerste instantie begon ik hem te volgen omdat ik een fanboy was.
Ewen: Ik ken Alberto van zijn blog. Ik was dol op zijn esthetiek, die veel verder gaat dan alleen gabber. Hij nam contact met me op naar aanleiding van een paar foto’s die ik had gedeeld. We hebben elkaar toen een paar keer in het echt ontmoet, en vervolgens zelfs pakketjes naar elkaar gaan sturen. Zo kreeg ik van hem een fantastisch boek over paninaro, een Italiaanse subcultuur uit de jaren tachtig.
Alberto: De paninaro waren de allereerste hypebeasts ooit. Toen het in de jaren tachtig opkwam, was het de eerste subcultuur die niet direct gelinkt was aan muziek of politiek. Het was een uitgesproken en kleurrijke gemeenschap. Terwijl de subcultuur in Italië al was doodgebloed, groeide het in het Verenigd Koninkrijk uit tot een sekte. De Pet Shop Boys hebben er zelfs een nummer naar vernoemd.
Ewen: Als Britse tieners waren we in de jaren tachtig eerst casuals, maar we begonnen ons steeds meer in de stijl van de paninaro te kleden nadat we het zagen bij Europese jongeren. We stopten zelfs met sokken dragen, omdat veel van hen geen sokken aan hadden op de foto’s.
Alberto: We hebben hier in een Londense kroeg de hele nacht samen over gepraat. Dat is waar het boek uiteindelijk uit voortkwam.

Jullie hebben veel gemeen, ook al hebben jullie verschillende artistieke achtergronden. Wat verbindt jullie werk met elkaar?
Alberto: Waarschijnlijk de muziek en de stijl. Ik ontdekte de foto’s van Ewen in 2004, tijdens mijn eerste collegejaar, in een paar oude edities van i-D en The Face. Ik was meer geïnteresseerd in de foto's en cultuur dan in de mode. Zijn foto's waren erg documentair. Hij ging te werk als een verslaggever, maar dan wel een met een goed oog voor de stijl van de jeugd. Ik ben altijd al dol geweest op die echte en directe benadering. Wat ons verbindt, is deze echtheid en onze liefde voor de eenvoudige dingen in het leven. We komen uit verschillende generaties, maar we brachten onze tienerjaren op ongeveer dezelfde manier door – we leefden voor het weekend.
Ewen: Het draait om het hele ‘work hard, play hard’-idee. Je wil er goed uitzien, maar tegelijkertijd wil je ook een leuke tijd hebben. Dat is waar de ravecultuur naar mijn idee uit voortkomt, en dat bestaat nog steeds. Dat zie je duidelijk terug in de foto’s en de rest van Alberto’s werk. Jouw stijl viert die cultuur zonder erop neer te kijken.

Ewen, wat voel je als je naar de foto’s kijkt?
Ewen: Ze zitten vol energie en vol zweet. De mensen die bijna in elkaar storten van vermoeidheid (en waarschijnlijk ook van amfetaminen) zoeken aan de rand een plekje om zich terug te kunnen trekken, weg van de dansvloer. Het was heel belangrijk voor me om deze momenten ook vast te leggen, in plaats van me enkel op de dansvloer te richten. Als ik nu naar de foto’s kijk, voelen ze niet nostalgisch aan. Ze voelen nog steeds verfrissend. Ze hebben bijna iets moderns, al zijn ze meer dan twintig jaar oud.
Alberto: Dat was precies ons idee. We wilden de verschillende gemeenschappen samenbrengen, zodat het zou lijken alsof alle foto’s tijdens dezelfde nacht waren genomen. In de jaren negentig bestonden raves vaak uit verschillende verdiepingen, die tegelijkertijd dezelfde energie uitstraalden. Het feit dat de lezer niet kan zien waar en wanneer de feesten plaatsvonden, zorgt ervoor dat ze heel eigentijds aanvoelen. Het ziet eruit als iets dat ook twee jaar geleden had kunnen gebeuren.

Alberto, laten we het even over het heden hebben. Zou je zeggen dat we momenteel een heropleving van de hardcore-scene doormaken?
Alberto: De heropleving of hype rond hardcore heeft grotendeels te maken met de esthetiek, die dankzij het internet opnieuw door mensen wordt ontdekt. Het woord ‘gabber’ heeft een nieuwe betekenis gekregen. Vroeger moest je naar specifieke evenementen om ermee in aanraking te komen, waarvoor je onderdeel moest zijn van een zeer hecht ondergronds netwerk. Vandaag de dag is het een stuk makkelijker om de gabberstijl uit te dragen. Je trekt gewoon je Adidas-trainingspak aan, gaat naar een event van Boiler Room en danst erop los. Dat is leuk, omdat het een nieuw soort energie met zich meedraagt. Van northern soul heb ik nooit onderdeel uitgemaakt. Ik ken de liedjes en de beroemde clubs wel, maar ik ben er niet zo’n groot fan van als Ewen. Toch probeer ik er met dit boek een eerbetoon aan te geven. Het doel van dit project was om een brug te slaan tussen de twee scenes, door hedendaagse kunst en muziek met zulke subculturen te combineren. Het draait niet alleen om gabber, maar om ravecultuur, subculturen en de kracht van de jeugd. Het is een heleboel dingen tegelijkertijd.