Deze Belgische fotograaf herbeleeft haar dromen door ze te fotograferen

Dromen die je maar half hebt kunnen onthouden en je met een luguber gevoel wakker laten worden, zijn de ergste. Je hebt geen idee wat je juist hebt meegemaakt, maar het nagevoel lijkt echt. Volgens psychoanalyticus Sigmund Freud zijn we tijdens onze dromen belangrijke gebeurtenissen uit ons leven aan het verwerken. En of dat nu zo is of niet: sommige dromen zijn gewoon veel te fascinerend om te negeren.

Fotograaf Jolien De Buyser (21) onthoudt haar dromen als sinds ze een kind was door ze op te schrijven. Ze probeert de achterliggende betekenissen te achterhalen, om zo te weten te komen welke gebeurtenissen ze juist aan het verwerken is. Voor haar eindwerk Fotografie aan het Narafi in Brussel besloot ze achttien van die dromen te recreëren. Wij spraken met Jolien over haar foto's, en de betekenis achter en het verwerken van haar intense dromen: "Ik blijf het vreemd vinden dat zoveel mensen over dezelfde, specifieke onderwerpen dromen."

VICE: Hey Jolien, hoe kwam je erbij om je dromen te gebruiken voor je eindwerk?
Jolien: Ik schrijf of teken mijn dromen al sinds ik zeven was. Het is een gewoonte geworden. In het zesde middelbaar zei ik tegen iedereen dat ik iets wou doen met al deze verhalen, en dat is me nu eindelijk gelukt.

Je hebt dus heel veel dromen verzameld. Hoe besliste je welke dromen je in beeld wou brengen?
Ik heb me beperkt tot de laatste twee jaar. Dat beperkte de keuze tot negentig dromen. De meeste dromen waren te surrealistisch. In veertig ervan kon ik duidelijk zien dat ik iets verwerkte, en daarvan heb ik er achttien uitgewerkt. Elke droom die ik in beeld bracht heeft een andere betekenis. Ik heb alles op analoge film gefotografeerd, en niets gephotoshopt. Er is ook geen enkele foto bijgesneden. De beelden zijn zo puur als ze maar kunnen zijn.

Hoe ging je op zoek naar de betekenissen van je dromen?
Ik ben toevallig de juiste mensen tegengekomen. Mijn buurmeisje op mijn kot is heel spiritueel en kent wel wat van dromen. In het begin was ik sceptisch, maar na een tijd had ik door dat haar interpretaties klopten. Daarnaast heb ik ook een vijftal websites gebruikt om de symboliek achter bepaalde dingen te achterhalen. Als verschillende bronnen hetzelfde beweren, dan geloof ik dat. En ze klopten ook gewoon met mijn situatie. Ik blijf het vreemd vinden dat zoveel mensen over dezelfde, specifieke onderwerpen dromen.

Kan je eens een voorbeeld geven van zo’n droominterpretatie die aantoont dat je iets aan het verwerken was?
Neem bijvoorbeeld die ene foto van dat meisje met al die kaas op haar gezicht. In mijn droom legde mijn oma vieze, vochtige kaas op mijn gezicht die ik vervolgens at. Ik ontdekte dat kaas symbool staat voor relaties, en vochtige kaas een slechte relatie betekent. Een slechte relatie van mijn oma naar mij toe dus.

Was het heftig om een aantal van deze dromen opnieuw te beleven?
De foto met de zwarte jas aan het strand vond ik het heftigst om te maken. In die droom zag ik allemaal jassen zweven aan een strand. De jassen waren van mensen die ik ben verloren. Die droom had ik rond de tijd dat mijn opa in Ierland was verdronken tijdens het vissen. De jas op de foto is van hem: die hebben ze teruggevonden. Op de foto staat er enkel een stok onder, maar zoals je kan zien staat die jas stijf van het zout. Dat was zwaar voor mij, omdat de foto is genomen op de exacte plek waar het is gebeurd. Zijn leven, zijn land, zijn strand, zijn jas.

Op je Instagram had je ook een foto van een meisje met allemaal pleisters op haar hoofd met een politiek geladen bijschrift. Was die droom ook politiek getint?
Dat was totaal anders gedroomd. Ik zag een zwarte jongen in zijn keuken die melk over zich heen goot omdat hij wit wou zijn. Toen ik wakker werd, dacht ik meteen aan een gesprek met een vriendin uit de lagere school. Ze vroeg: "Waarom bestaan er geen zwarte pleisters? Waarom zijn die altijd beige?”. En dus was de link voor mij gelegd. Ik contacteerde haar om deze foto te maken. Met melk zou het niet gaan, omdat dat moeilijk te vertalen is naar een foto. Dus heb ik haar verhaal met de pleisters gebruikt. Uiteindelijk blijft het idee hetzelfde. En het is het ook een statement rond het feit dat we geen zwarte of bruine pleisters hebben.

Welk gevoel wil je opwekken bij de kijker?
Dat laat ik volledig over aan de mensen zelf. Ik heb deze foto’s voor mezelf gemaakt. Ik geniet ervan om te horen hoe andere mensen ze interpreteren. Tot nu toe heb ik vaak gehoord dat mensen wel voelen dat er iets aan de hand is op de foto’s.

Je hebt nog veel dromen over. Ben je van plan om met die verhalen ook iets te doen?
Momenteel ben ik mijn dromen aan het natekenen. Ik weet niet goed of ik er echt iets mee ga doen, maar ik ben erover aan het nadenken. Het lijkt me ook wel interessant om de dromen van anderen te interpreteren. Ik ben net afgestudeerd en ik weet nog niet wat ik hierna ga doen. Maar wat het ook gaat worden, al is het in de biologie, ik wil een statement maken zonder zelf helemaal aanwezig te zijn.

Meer van Jolien vind je op haar Instagram.

Bekijk meer VICE fotoreeksen van Belgische fotografen. Ben je of ken je zelf een getalenteerde fotograaf? Stuur ons dan een mailtje: beinfo@vice.com

Schrijf je in voor onze newsletter, en krijg elke zaterdag onze beste verhalen, video’s en fotoreeksen.

Volg VICE België razendsnel op Instagram.