Deze man is al twintig jaar verliefd op zijn zus

Ik hoorde voor het eerst over Tom* via zijn psychotherapeut, die een vriend van mij is. Tom wilde me niet in het echt ontmoeten. Hij was bang dat ik hem zou veroordelen of beledigen. Dat is hoe anderen reageerden toen hij ze vertelde over zijn leven. Hij wil wel praten – hij zegt dat zijn verhaal hem van het hart moet, dus we regelen een interview via Skype. Hij verschijnt op mijn beeldscherm met een donkere zonnebril en een hoed op om zijn identiteit te beschermen. Hij belooft dat hij me alles zal vertellen, zolang ik zijn persoonlijke gegevens niet onthul. Als ik dat zou doen, zou ik zijn vrijheid op het spel zetten.

Op zijn profielfoto staat hij met zijn vriendin Lena. Ze omhelst hem van achteren en kust hem liefdevol in zijn nek. Hij lacht en heeft zijn vingers verstrengeld in haar lange, bruine haar. Strikt genomen is er niets mis met deze foto. Er staan twee mensen op die van elkaar houden – een relatie gebaseerd op wederzijdse aantrekkingskracht.

Maar Lena is de zus van Tom, en voor de meeste mensen verandert dit alles; de foto wordt zelfs strafrechtelijk bewijs. "Ik ben bang dat mensen me walgelijk vinden," zegt Tom. Hij kijkt weg van me en frunnikt aan zijn vingers. Hij heeft al twintig jaar een vaste relatie met zijn zus, en de twee hebben samen een kind. "Ik heb alles al een keer gehoord. Mensen hebben me een heiligschenner, een zussenneuker, of gewoon achterlijk genoemd. En dat kwam allemaal uit de monden van mensen die vroeger mijn vrienden waren. Zelfs als de samenleving ons niet erkent, bestaan we, en er zijn meer van ons dan je denkt."

Rotraut Perner is een psychotherapeut die sinds 1975 onder andere met incestgevallen heeft gewerkt. "In de meeste gevallen waren mijn patiënten erg verlegen tegenover vreemden," zegt hij. "Ze hadden sociale angsten en de neiging om thuis te blijven. Dit was vaak gekoppeld aan hun achtergrondverhaal: de meesten mochten vroeger niet met andere kinderen spelen, omdat hun ouders heel jaloers of heel streng waren, waardoor de beweegruimte van hun kinderen sterk werd beperkt."

Tom en Lena groeiden op in een klein Oostenrijks dorpje. Ze woonden in een enorme witte villa met een groot gazon en een vriendelijke hond die door de tuin dartelde. Hun moeder was huisvrouw en hun vader een ambtenaar. De kinderen gedroegen zich goed, spijbelden nooit, en deden hun best om geen negatieve aandacht te trekken. In hun familie waren er geen ruzies, en glimlachen was verplicht. Wat zouden de buren anders wel niet denken? Op een gegeven moment besefte Tom dat hij niet perfect was. Lena voelde hetzelfde. "Ik begon echte gevoelens voor haar te krijgen toen we beiden in de puberteit kwamen," zei Tom. "Ze bloeide op. Soms bespiedde ik haar als ze zich aan het omkleden was op haar kamer. Daarna schaamde ik me altijd."

Tom probeerde zichzelf ervan te overtuigen dat nieuwsgierigheid naar het vrouwelijke lichaam normaal was. Hij voelde zich niet aangetrokken tot zijn zus, besloot hij, maar tot vrouwen in het algemeen. Maar zijn gevoelens werden sterker. Toen Lena zeventien werd, kreeg ze haar eerste vriendje. "Dat was een hel voor me," bekent Tom. "Ik haatte al haar vriendjes. Lena huilde vaak, omdat ik niet met ze kon opschieten. Nu weet ik dat het pure jaloezie was."

Het vriendje van Lena bedroog haar, na een relatie van drie jaar. Midden in de nacht stommelde ze de slaapkamer van Tom in. Hij sliep al, maar werd wakker van haar gesnik. Om haar te troosten, haalde hij wat wijn uit de kelder. Na het eerste glas volgde het tweede en snel daarna het derde. In de roes van het moment kroop Lena tegen zijn schouder aan.

Volgens Rotraut Perner is dit niet per se abnormaal. "In mijn professionele ervaring heb ik gezien dat het niet waar is dat mensen hun broers en zussen niet aantrekkelijk vinden," zegt de psychotherapeut. "Soms is het wel zo, soms is het niet zo. Bovendien wordt de relatie tussen broers en zussen vaak gevormd door jaloezie, rivaliteit, bewondering, en de behoefte om met elkaar te knuffelen of om geheimen te hebben waar de rest van de wereld niks vanaf weet. Al die dingen zijn gekoppeld aan bepaalde fantasieën – waarvan sommige worden veroorzaakt door de popcultuur en de media; andere door de opvoeding en gezinssituatie. Of je van die fantasieën een realiteit maakt, hangt af van hoe goed je bent in het beoordelen van die realiteit. Mensen die incestueuze relaties hebben, hebben die vaardigheid vaak niet."

In het geval van Tom en Lena werd hun fantasie al snel werkelijkheid: "Ik herinner het me als de dag van gisteren," zegt Tom. "Ze keek me aan en vroeg waarom andere mannen niet meer zoals ik konden zijn." Toen gebeurde het: Tom wist zeker dat hij en Lena niet alleen maar broer en zus waren. Maar voordat hij een move kon maken, leunde Lena naar voren en kuste hem. Tom duwde zijn zus weg. "Waar zijn we mee bezig?" schreeuwde hij. Lena begon te huilen.

De dagen daarna waren een marteling voor Tom. Ze konden het natuurlijk afschuiven op de alcohol, maar was het echt eenmalig? Zijn gedachten lieten hem niet met rust. Hij herinnerde zich specifieke situaties. "Het werd me duidelijk dat Lena en ik altijd aan het flirten waren," zegt hij. "Ik zag het altijd als een grapje, maar dat kon het niet geweest zijn. Al deze vreemde situaties werden opeens glashelder."

Hij weet nu dat hij naar Lena gluurde terwijl ze zich aan het aankleden was, omdat hij gevoelens voor haar had. Hij raakte er niet alleen opgewonden van omdat ze een vrouw was, maar ook omdat zij het was. Lena en Tom hebben er later veel over gesproken. Lena vertelde aan Tom dat zij haar deur met opzet open liet staan, zodat hij haar kon zien. Ze probeerde hem te verleiden, maar dat werd pas duidelijk na hun kus. "Ik voelde me opgelucht toen ik ontdekte dat zij hetzelfde voor mij voelde," zegt Tom. "We zouden samen gelukkig kunnen worden. Maar natuurlijk was dat een soort utopie. In werkelijkheid was onze liefde een vloek – en dat is het nu nog steeds."

Het soort relatie dat Tom en Lena hadden, is een taboe in bijna elke cultuur, en het is ook illegaal. In veel landen over de hele wereld, waaronder het grootste deel van Europa, is een seksuele relatie tussen naaste familieleden verboden. In Oostenrijk, waar Tom en Lena vandaan komen, wordt incest tussen ouders en kinderen bestraft met maximaal een jaar gevangenisstraf, en incest tussen broers en zussen kan leiden tot zes maanden achter de tralies.

Toen Tom voor de eerste keer met Lena naar bed ging, was het niet alleen een daad van liefde, maar ook een strafbaar feit. "Ik realiseerde me toen dat we criminelen waren. Maar paragraaf 211 [van het Oostenrijkse wetboek van strafrecht] straft volwassenen die vrijwillig relaties aangaan met andere volwassenen. Wij dwingen elkaar nergens toe."

Deze paragraaf uit het wetboek hangt boven Tom als een grote, donkere wolk. Hij snapt niet waarom hij naar de gevangenis zou moeten worden gestuurd. "Sinds wanneer is walging een reden om anderen gevangen te zetten?" vraagt hij zich af. "Niemand zou iemand in de gevangenis gooien voor het hebben van seks met een taart, ook al vindt iemand anders dat walgelijk."

Er zit natuurlijk ook nog een biologisch aspect aan het verbod op incest.

"Familieleden delen een gemeenschappelijke genenpoel, die steeds meer gelijksoortig wordt, hoe dichter de bloedverwantschap is," zegt Franco Laccone, een dokter van het Instituut van Medische Genetica van de Medische Universiteit in Wenen. "Iedereen draagt wat wij "stille mutaties" noemen bij zich, die volledig onschadelijk zijn. De problemen beginnen pas als je dezelfde mutaties in dezelfde genen hebt. Er is een sterk verhoogde kans dat dit gebeurt tussen familieleden. Als de ouders neef en nicht van elkaar zijn, is de kans op recessieve genetische defecten zes procent, een verdubbeling van het risico van drie procent dat niet-verwante ouders lopen."

Het is niet verwonderlijk dat Tom al jaren bezig is met de juridische status van incest. Hij had zich dan ook verheugd op de zaak die Patrick Stübing, die zelf vier kinderen met zijn zus heeft, aanspande om te strijden tegen de Duitse wetgeving over incest. Hij geloofde echt dat de wet gewijzigd kon worden, maar het beroep werd in 2008 afgewezen. Daar waren verschillende redenen voor, en eentje was dat "het decriminaliseren van incest een 'verkeerd signaal' zou afgeven naar de burger."

Volgens Tom is die redenering gebaseerd op willekeurige maatschappelijke normen. Hij staat daarin niet alleen. Hans Jörg Albrecht, directeur van het Max Planck Instituut voor Buitenlands en Internationaal Strafrecht in Duitsland, heeft geprobeerd om de meest voorkomende misvattingen over incest te weerleggen in een lange analyse. Zijn geschriften zijn Toms bijbel. "De meerderheid van de mensen denkt dat paragraaf 211 kinderen dient die nog geboren moeten worden," zegt Tom. "Zij zitten zo fout. Ze gaan ervanuit dat honderd procent van de kinderen die voortkomen uit incestueuze relaties gehandicapt zijn."

In het algemeen hebben de kinderen van verwante koppels meer kans op bepaalde vormen van genetische aandoeningen, maar volgens de Genetic Alliance, een Britse groep die het leven van mensen met erfelijke aandoeningen probeert te verbeteren, "hebben de meeste verwante stellen gezonde kinderen."

"Ik zou het begrijpen als je me vertelde dat ik naar de gevangenis moet omdat ik mijn kind in gevaar breng," zei Tom. "Maar mijn kind is gezond en mijn vrouw en ik houden van elkaar. Daarom zijn alle goede redenen voor straf niet van toepassing."

Tom en Lena hielden hun relatie meerdere jaren geheim. "We dachten een lange tijd dat we ziek waren. Wat voor soort mens wordt verliefd op zijn zus?" zei Tom. "Het is ongelooflijk wat een taboe met je gevoel van eigenwaarde kan doen."

Op een gegeven moment werd Tom depressief en probeerde hij zelfmoord te plegen. Lena vond hem bewusteloos in bad, met slaaptabletten naast hem. Dat was voor hem een moment van zelfrealisatie: "Er moest iets veranderen. Ik voelde me alsof ik in een cocon leefde."

Lena en Tom besloten om uit hun ouderlijk huis te trekken en ver weg te gaan wonen van iedereen die hen kende. Nu delen ze een appartement in Duitsland. Hun nieuwe vrienden denken dat ze getrouwd zijn. Toen Lena beviel van hun dochter, gaf ze op dat de vader onbekend was, vertelt Tom.

"We wilden niets riskeren. Ik ga ze geen kans geven om me in de gevangenis te gooien, en me weg te halen bij mijn familie."

* Alle namen zijn gefingeerd.

Lees ook:

Ik had seks met mijn lerares op de middelbare school en het was kut

De kleine dood: leven en liefhebben als necrofiel

De vrouwen die niet kunnen stoppen met sexting

Like als de wiedeweerga VICE Nederland om niks te missen van alles wat we maken: