Deze 22 songs brengen een eerbetoon aan Brussel, in goede en slechte tijden

Onze hoofdstad is de geboorteplaats, thuis of favoriete plek van heel wat Belgische artiesten. Hun liefde voor Brussel laten ze zien door middel van een hele songtekst of, meer bescheiden, door de titel die ze aan een liedje geven. Om dit te bewijzen, hebben we voor jou een niet-uitputtende en subjectieve lijst samengesteld in willekeurige volgorde, met songs over de Belgische hoofdstad. Spoiler alert: "Brussel" door Benabar is niet inbegrepen.

Het nummer dat Brussel definitief op de Franse rapkaart zette. "BruxellesVie" is een banger waarvan het repetitieve refrein niet zomaar een manier is om de naam van de stad in je geheugen te prenten. Het is ook een stilte voor de storm van destructieve verzen die erop volgen.

"In BX houden we van de mensen, maar de mensen stemmen voor rechts": de ster van Ana Diaz is nog rijzende maar kijk uit: zij is de volgende vertegenwoordiger van Brussel.

Het heden en de toekomst van Brussel worden vertegenwoordigd door le G, de koploper van de Vlaamse rap. Hij is ook degene die de link legt met de Franstaligen — bijvoorbeeld door tal van samenwerkingen met zijn maatjes van Le 77 enzovoort. Hij toont de kracht van het tot hiertoe vrij ‘lege’ nationale motto: l’union fait la force / eendracht maakt macht.

Op 3 oktober 1976 zong Johan Verminnen, begeleid door Toots Thielemans op het podium van het Sportpaleis in Antwerpen: “Mijn Brussel al ben je erg ziek. Een mollepijp, een braakland in ruïne ken ik jou niet. Ach je bent vreemd veranderd. Al ben je als een lelijk huis. Toch voel ik me hier veilig thuis. Als nergens ander.”

De in Nederland geboren, maar in Brussel getogen Dick Annegarn, woont in Parijs wanneer hij ‘Bruxelles’ releaset. In 2009 ontkent hij tijdens een interview dat ‘Bruxelles’ geschreven zou zijn voor Michel, een minnaar. We kennen deze Michel niet maar dit nummer blijft herkenbaar. Tijdloos ook; het nummer is nu bekend bij de jongere generatie omdat het opgedragen werd aan de slachtoffers van de aanslagen van 22 november 2016 - en ook een beetje omdat Angèle er een coverversie van heeft gemaakt.

Na een moeilijk debuut in de underground techno werd Underworld op de voorgrond geplaatst dankzij een plek op de soundtrack van de film ‘Trainspotting’ met het nummer ‘Born Slippy’. ‘Brussels’ werd gezongen door Karl Hyde, die onvermoeibaar de enige twee zinnen herhaalt: "The art of conversation" en "No fail".

Sinds haar oprichting brengt de groep de boodschap over van mensen wiens stem nog steeds te stil is, omdat ze in Brussel tot een minderheid behoren. Jazz bouwt zijn verses op rond het taalonderwijs en stelt een situatie voor die alleen in zijn stad kan bestaan: “Frans getinte woorden in een Nederlandse zin. Mijn moedertaal is een mengelmoes van in’t begin.” Het tweede verse, dat van Astro, is meer politiek getint: “Zie dwaze Vlaamstaligen, die met een vlag zwaaien. En van ver in Vlaanderen de Vlaamse leeuw als koning wanen zich niet in Brussel wagen want ze zien dit gewest als kweekhaard, een broei-bad van buitenlandse pest. Dus… Ik zie het nut niet om het kleinste land ter wereld te herverdelen in individuele delen.” Als intro horen we trouwen het begin van Dick Annegarn's ‘Bruxelles’. Zie je, alles is met elkaar verbonden.

Hoe kun je beweren dat je Brussel kent zonder er ten minste te hebben overnacht? ‘Dansen, drinken, betalen' is slechts een kort fragment uit het nachtelijk portret van de Schaarbeekse Raymond van het Groenewoud uit 1979.

Shay is van dezelfde generatie rappers als Damso en Roméo Elvis maar ziet Brussel eerder zoals Verminnen, Van het Groenewoud of Annegarn: treurig en melancholiek. De toon is somber, twerken is uitgesloten.

Coma is een Duitse groep, gevestigd in dé grote techno-stad Keulen. Hun song ‘Bruxelles’ komt uit het compilatie-album ‘Total 11’, geproduceerd door het label Kompakt. We weten niet echt waarom deze song zo heet, maar we denken dat het begonnen is bij een goed gevoel.

Taco is nog onbekend bij ons maar een grote ster in Polen. Hij heeft al drie jaar succes en heeft enkele prestigieuze prijzen op zijn naam staan. "Vroeger nam ik de metro rond Brussel. Totdat er schoten in Maalbeek werden afgevuurd. De wereld verandert. Ik rijd nu in mijn moeders auto in Brussel. Ik luister naar de oude heren. De toekomst is onzeker.”

In 1962, toen de taalkundige spanningen in het land leidden tot de invoering van een wet die het land definitief in twee eentalige regio's verdeelde, bezong Brel zijn liefde voor Brussel. Het is de klassieker tussen de rest.

De ‘Enchiridion EP’ wordt in 2018 op zijn eigen label uitgebracht en het eerste nummer heet ‘BXL’. Er is in feite geen bewijs dat het een hymne aan Brussel is maar er is ook geen bewijs van het tegendeel.

Verrassend genoeg is ‘Bruxelles, capitale de l’Europe’ noch de titel van een televisiedocumentaire, noch de titel van een brochure van het Europees Parlement. Het is een single van Judah Warsky. Bekijk de video liever niet op een late avond.

"Laten we dit lied zingen voor Linda, Mustapha Jean-Pierre, Fatima, Michel en Paul. Het brein van God, de Vlamingen en de Walen. Jij en ik en Mr Nobody, dansend in de straten van België. Brussel, waar ze spruitjes en rauwe mosselen eten": Arno is een man zoals iedereen, die toch op niemand lijkt, een man die zingt als geen ander en tot iedereen spreekt. En dat geeft een nummer dat met niets te vergelijken is.

De gebroeders Murenzi van Yellowstraps en Fabien "Le Motel" Leclercq hebben samen een toegankelijke maar toch unieke klank geproduceerd die vanaf de eerste noten herkenbaar is. Dit is een van de meest ingenieuze samenwerkingen die de stad ooit heeft gezien.

In 2015 was de Molenbeekse Aboubakr Bensaihi te zien in de film ‘Black’. Met verve speelt hij Marwan, een lid van de 1080-bende die — in de Quick — flirt met een meisje van de rivaliserende bende uit Matonge. De rest van de film is een gewelddadige puinhoop, en dat is ook de bedoeling van het script. Drie jaar later brengt hij de song ‘Bruxelles’ uit.

Er is bijna geen informatie over Karen Novotny X te vinden. In 2012 publiceerde het label Great Pop Supplement voor het eerst hun opnames. De single ‘3 minutes over Brussels’ werd in 2014 uitgebracht maar ook daar is weinig informatie over te vinden. De titel zou mogelijk kunnen verwijzen naar de chaotische ‘23 minutes over Brussels’ van Suicide, daterend uit 1978.

Voorbij zijn de dagen achter de kassa, Romeo bevestigt zijn ambitie om Frankrijk te veroveren met ‘Bruxelles arrive’ en verkleint de afstand tussen Brussel en Parijs met zijn duidelijk uitgesproken wens om Frankrijk te veroveren met zijn vrienden.

Ergens tussen ska, folk, rock en reggae in zingt de Brusselse groep Jaune toujours in twee talen deze pakkende hymne voor gastvrijheid. ‘Ici Bruxelles / Brussel Hier’, dat midden jaren 2000 werd uitgebracht, voelt nog net zo eigentijds, maar dat is eigenlijk niet zo verrassend.

Als antwoord op de Franse artistieke leiders die hem aanspoorden te verbergen dat hij Belg is om geloofwaardiger te zijn in Frankrijk, schreef Scylla ‘BX Vibes’ zodra hij naar huis terugkeerde. Tien jaar later keert hij terug naar het podium met zijn vijfde album ‘BX Vice’.

Ook al is ze nu internationaal gelanceerd, Charlotte de Witte vergeet haar origine niet. Dat weten we zeker dankzij ‘Brussels’, een EP die in 2017 werd uitgebracht door NovaMute.

Wil je elke zaterdag een overzicht van onze beste verhalen toegestuurd krijgen? Schrijf je dan nu in voor onze newsletter.

Volg VICE België ook op Instagram.