Waarom we doordeweeks zoveel minder seks hebben

Toen een collega laatst vertelde dat het voor mensen die een relatie hebben haast onmogelijk is om doordeweeks seks te hebben, zei ik dat ik dat onzin vond – en ook gewoon lui. Maar nadat ik het erover had gehad met wat vriendinnen die in een relatie zitten, begon ik er toch wat aan te twijfelen. Ze zeiden allemaal dat ze het doordeweeks eigenlijk nooit doen, of hooguit één keer als het heel toevallig uitkomt. Een van hen omschreef seks op een doordeweekse dag als “een hele prestatie”.

Hoewel je het misschien niet direct zou verwachten, hebben we tegenwoordig minder seks dan vroeger – mensen in het algemeen, maar ook die jonger zijn dan 25. Volgens een Amerikaans onderzoek hebben millennials zelfs zes keer minder seks dan hun grootouders.

Dat betekent niet per se dat we veel meer van bil zouden moeten gaan – veel jonge mensen zijn er hartstikke tevreden mee dat ze minder seks hebben, of gewoon helemaal niet. Maar hoe komt het dat mensen tegenwoordig op werkdagen amper meer de koffer in duiken?

Een andere collega zei dat we het misschien wel gewoon te vermoeiend vinden. Als je elke dag vroeg opstaat, de hele dag werkt, je je uitgebluste lijf naar de sportschool probeert te verplaatsen, boodschappen doet, kookt en dan ook nog iets van een sociaal leven probeert te onderhouden, is stomende neukeroni misschien gewoon wat te veel gevraagd.

Maar goed, onze opa’s en oma’s gingen natuurlijk ook naar hun werk en de buurtsuper – en ze hadden op onze leeftijd waarschijnlijk ook al een stel kinderen op de wereld gezet. Het verschil is misschien wel dat toen hun werkdag erop zat, die werkdag er ook echt op zat. “Tegenwoordig kun je veel meer dingen doen met je vrije tijd,” zegt Carme Sánchez Martín, klinisch psycholoog en seksuoloog aan het Serrate & Ribal-Instituut voor Urologie in Barcelona. “Daarom zijn we seksuele relaties gaan zien als een van de vele activiteiten in ons steeds drukkere leven.”

Sánchez Martín heeft bijna dertig jaar als seksuoloog gewerkt, en heeft de manier waarop we relaties hebben in die tijd sterk zien veranderen. En dat komt vooral doordat we onze vrije tijd op een andere manier indelen. De tijd die we nu kwijt zijn aan Sex Education kijken en over Sex Education tweeten, zouden we vroeger hebben gebruikt om de lessen van Sex Education gewoon in de praktijk uit te voeren.

“Voor seks moet je niet alleen tijd vrijmaken, maar ook moeite doen,” gaat ze verder. “En samen op de bank liggen en tv-kijken terwijl je elkaars handen vasthoudt is makkelijker, passiever en kost veel minder energie.” Als je sowieso al veel tijd met elkaar doorbrengt, kan ook uitstelgedrag op de loer liggen; aangezien de ander toch wel in de buurt is, kun je altijd zeggen dat het later ook nog wel kan.

“Als je jezelf uitput, geloof je dat je aan het presteren bent,” zei de Koreaans-Duitse filosoof Byung-Chul Han in 2018 tegen El País. Met “uitputten” bedoelde hij dat we altijd maar de nieuwste series, films en podcast willen volgen, en alles bij proberen te houden wat er in Whatsapp-groepen en op Twitter gebeurt. Op werk zijn we fulltime aan het produceren, en na werk gaan we fulltime consumeren. En ergens tussen die eindeloze hoeveelheid bezigheden in, zijn we vergeten hoe waardevol het is om elkaar wat plezier te gunnen. “Daarom is het seksspeeltje The Satisfyer ook zo populair geworden,” zegt Sánchez Martín. “We vertellen onze partners niet wat we lekker vinden in bed, en in plaats daarvan kopen we die ervaring, zodat we snel kunnen klaarkomen en daarmee weer iets van onze to-do-lijst af kunnen vinken.”

Ook het feminisme zou volgens de seksuoloog een rol kunnen spelen in het grote verschil met vroeger. Anno 2020 hebben vrouwen meer zeggenschap over hun seksleven, en wordt er minder van ze verwacht dat ze zonder te morren aan iedere slaapkamerwens van hun man voldoen. “Daar werk ik vaak aan tijdens mijn sessies,” zegt ze. “Er wordt verwacht dat seks het alleen waard is als het heel goed is, en dat het alleen kan als beiden er echt zin in hebben.”

Wat Sánchez Martín betreft kun je ook best seks hebben als je niet allebei botergeil bent – het gaat er vooral om dat je er allebei mee hebt ingestemd. “Binnen een relatie moet je nu eenmaal duidelijke afspraken maken en onderhandelen.”

De stelletjes die Sánchez Martín behandelt schrikken vaak een beetje af als ze het woord ‘onderhandelen’ horen, omdat het nogal zaaddodend klinkt. “Maar het hoeft de spanning helemaal niet dood te laten slaan,” zegt ze. “Als je naar de film gaat, ga je ook weleens naar een film die je zelf niet per se fantastisch lijkt, maar je partner wel. Zo kun je het ook zien met seks. Er zijn grenzen natuurlijk – ik heb het niet over intimidatie of misbruik – maar seks is ook iets waarover je moet onderhandelen. Het is iets om over te praten, en waarover je het met elkaar eens moet worden.”

Dus hoe vinden we, met de drukke leventjes die we allemaal hebben, in hemelsnaam nog tijd om te neuken op woensdag, donderdag, of – doe eens gek – maandag? “Neem je seksualiteit gewoon mee in je planning,” zegt Sánchez Martín. “Zoals je bedenkt welke series je nog wilt kijken, kun je ook bedenken wat je met je partner wilt doen.”

“En wees ook niet lui – luiheid kan namelijk leiden tot verwaarlozing. Als je samen op de bank zit, met je telefoon in je hand en Netflix op tv, dan ben je niet met elkaar bezig. Je bent met je telefoon en Netflix bezig, alleen gewoon op dezelfde bank.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Spain