PEGIDA
Pegida-aanhangers worden in bussen naar de demonstratieplek gebracht

FYI.

This story is over 5 years old.

Stuff

Een middagje in de cel met antifascisten na een Pegida-demonstratie

Nadat ik in de bak belandde met een paar antifascisten van AFA, greep ik de kans om ze te vragen waarom ze demonstreren tegen groepen als Pegida.

Afgelopen zaterdag hield Pegida een demonstratie en een protestmars tegen de islamisering van Nederland aan de voet van de Erasmusbrug in Rotterdam. Na botsingen tussen Pegidademonstranten en antifascistische actievoerders in Utrecht, en een bijna uit de hand gelopen demonstratie in Rotterdam een paar weken geleden, nam de politie dit keer geen risico. De Pegida-aanhangers werden onder politiebegeleiding vanaf station Lombardijen in stadsbussen vervoerd naar de plek van de demonstratie. Voor aanvang van het protest lieten antifascisten al op Facebook en Twitter weten dat ze ook dit keer van plan waren om de demonstratie van Pegida te verstoren.

Advertentie

Omdat ik meer wil weten over de antifascisten die actievoeren tegen Pegida, plaatst ik voorafgaand aan de demonstratie een paar oproepjes op antifascistische facebookgroepen. Tevergeefs probeer ik een antifascist die op de dag van de demonstratie in actie zal komen te strikken voor een interview. Bang om ontmaskerd te worden, met mogelijke vergeldingsacties van extreemrechts als gevolg, willen de antifascisten me zelfs niet anoniem te woord staan. Daarom besluit ik zelf maar naar de demonstratie te gaan, in de hoop daar een loslippige antifascist tegen het lijf te lopen.

Op zaterdagmiddag komen rond één uur de eerste Pegidademonstranten de Wilhelminapier opgereden in een karavaan van bussen van de Mobiele Eenheid, en onder toeziend oog van een rondcirkelende politiehelikopter. Een man of zestig hobbelt met wapperende Nederlandse vlaggen de kade op, omringd door een massaal opgetrommelde politiemacht. Het wordt al snel duidelijk dat het lastig gaat worden om in contact te komen met een antifascist. Een politiekordon houdt iedereen op afstand, en politie in burger grijpt in bij iedere verdenking van tegenprotest. Twee jongens worden na fouillering en de vondst van een spandoek direct ingerekend en meegenomen.

Toespraken bij de Pegidademonstratie

Voordat de Pegidamars gaat beginnen wordt de Wilhelminapier hermetisch afgesloten. Omdat ik op vierhonderd meter van het protest volgens de politie "provocerend" blijf hangen om wat foto's te maken, word ik al snel door twee dienders geboeid met tiewraps en in een busje van de Mobiele Eenheid afgevoerd. Dat blijkt een geluk bij een ongeluk: ik beland naast twee ogenschijnlijk stereotype antifascisten die door een tussenwand van mij gescheiden zitten.

Advertentie

Ik raak direct in gesprek met de twee, die naar eigen zeggen al zo'n twee uur in een klein hokje achter een glazen plaat in de ME-bus zitten. Hoewel ze samen één stoel moeten delen, is het lachen ze nog niet vergaan. "Hebben jullie ook WIFI?" vraagt een van de twee aan de agenten in burger, die chagrijnig de vraag negeren.

Op het politiebureau in Rotterdam-Zuid is het een komen en gaan van tegendemonstranten. In afwachting van een tweede fouillering word ik vastgezet in een cel samen met een van de jongens uit de ME-bus. Als zelfbenoemd antifascist vertelt hij waarom hij het Pegidaprotest wilde dwarsbomen. "Natuurlijk kom ik in actie wanneer neonazi's door de straten van Rotterdam marcheren; zeker met de geschiedenis die de stad heeft. Nog pijnlijker is dat ze dit in Rotterdam-Zuid komen doen, het meest multiculturele stadsdeel van Rotterdam." Voordat we verder kunnen praten wordt hij door een agent meegenomen en gefouilleerd.

Nadat ik officieel ben ingerekend word ik in een andere cel geplaatst. In het cellencomplex lijkt de sfeer meer op een besloten feestje voor antifascisten dan op een troosteloze bedoeling achter tralies. Er worden spreekkoren ingezet die worden begeleid met ritmisch slagwerk op de celmuren. Na een paar uur worden de arrestanten een voor een uit hun cel gehaald om een verklaring af te leggen. Gasten met dreadlocks, geblondeerde hanenkammen en iemand in een SpongeBob-shirt komen voorbij. Nadat duidelijk wordt dat het protest van Pegida afgelopen is en de laatste aanhangers weer uit Rotterdam verdwenen zijn, worden de arrestanten mondjesmaat weer vrijgelaten.

Advertentie

De Pegidamars die ondertussen plaatsvond op de Wilhelminapier

Bij de parkeerplaats van het politiebureau wordt iedere tegendemonstrant die weer op vrije voeten is verwelkomd door een erehaag van antifascisten. Ik raak in gesprek met een aantal antifascisten die opereren onder de vlag van AFA (Anti-Fascistische Aktie), en uit handen van de politie zijn gebleven. Na wat tegenstribbelen en met de belofte dat ik geen uiterlijke kenmerken zal beschrijven, doen zij een boekje open over hun beweegredenen en het functioneren van de antifascistische beweging.

Alles draait er bij de acties van AFA om, om het effect en de bewegingsvrijheid van Pegida zoveel mogelijk te beperken. De activisten vinden het niet tegenstrijdig dat ze als antifascisten hun best doen om een ander de demonstratievrijheid te ontnemen. "Het recht om te mogen demonstreren is een groot goed. Maar op het moment dat een organisatie als Pegida zich voordoet als een clubje bezorgde burgers, maar ondertussen rechtsextremistische neonazi's herbergt, is er meer aan de hand." Wel vinden de antifascisten dat het niet aan de overheid is om bepaalde groepen een demonstratieverbod op te leggen. "Wanneer je demonstraties van Pegida verbiedt, gaat neonazistisch gedachtegoed ondergronds. Het is aan het volk en de mensen om zelf met een tegengeluid te komen."

De activisten zeggen dat wanneer beide partijen met elkaar op de vuist gaan, het meestal de Pegida-aanhangers zijn die uit frustratie de aanval inzetten. Dat in de media vaak een tegenovergesteld beeld naar buiten wordt gebracht, komt voor hen niet als een verassing. "Wij zijn voor de gevestigde orde een veel groter gevaar dan Pegida. De Nederlandse overheid, en de politie voorop, zijn doordrenkt met racisme. Berichtgeving die vanuit deze instituten wordt doorgespeeld naar de media is vaak gemanipuleerd en niet waar."

Bij het dwarsbomen van demonstraties gaat AFA met een drie-stappen-methode te werk. In eerste instantie wil de beweging voorkomen dat Pegidademonstranten überhaupt in de buurt van de demonstratieplek komen. Met gefronste wenkbrauwen vertelt een van de antifascisten dat wanneer er een Pegidademonstrant gespot wordt, iedereen zijn eigen methode heeft om dat voor elkaar te krijgen. Wanneer een demonstratie toch van start gaat, is stap twee om de ruimte van de demonstratieplek zo klein mogelijk te maken. Hiermee proberen ze het effect en het bereik van de demonstratie zoveel mogelijk in te perken. Als er een protestmars wordt gelopen, komt stap drie om de hoek kijken en probeert de groepering doormiddel van blokkades ervoor te zorgen dat Pegida geen stap verder komt.

De Pegidademonstranten vertrekken in een karavaan van politiebussen

Hoewel de antifascisten vandaag door de massale politieopkomst niet tot een tegenprotest zijn gekomen, zien ze het verloop van de demonstratie als een succes. "Het feit dat er zoveel politie wordt ingezet en mensen op honderden meters afstand van de demonstratie worden gehouden, maakt dat Pegida maar weinig mensen bereikt heeft vandaag. Het enige dat mensen gezien hebben, zijn politieagenten en een klein groepje neonazi's die alleen staan in hun gedachtegoed. Dit motiveert alleen maar om door te gaan met waar we mee bezig zijn. Waar Pegida zijn demonstraties ook houdt, wij zullen ze nooit met rust laten."

Terwijl ik mijn vrijheid weer tegemoet loop, kan ik niet anders concluderen dan dat een dagje gevangenis met antifascisten meer voelt als een gezellig dagje uit, dan een vreselijke straf. Als je als neutrale lotgenoot wat tijd met ze doorbrengt zijn de vermeende herrieschoppers eigenlijk heel aardige mensen.