De plant die bijna drie jaar lang in leven werd gehouden door het internet

Drie jaar geleden zat data-engineer Tyler Wood met zijn collega’s in een chat die bedoeld was om elkaar eraan te helpen herinneren dat ze hun planten water moesten geven. Op een gegeven moment vroeg hij zich af: waarom doe ik dit eigenlijk zelf?

Het was rond diezelfde tijd dat het populaire TwitchPlaysPokemon-kanaal op Twitch erin geslaagd was om alle 151 Pokémon te vangen. De chatroom van het kanaal kreeg toegang tot het spel en iedereen kon met comments het spel besturen, waardoor het een soort massaal multiplayer-spel werd.

"Ik vroeg me af of deze chaotische, collectieve aanpak ook een levend wezen zou kunnen onderhouden," zegt Wood. "En een plant was het enige organisme dat ik moreel en ethisch verantwoord door het internet kon laten verzorgen."

En zo werd de subreddit r/takecareofmyplant geboren.

Wood heeft zichzelf leren programmeren en had nog een Raspberry Pi (een hele kleine, supergoedkope computer) ergens in een la liggen waar hij niks mee deed. Voor hem was r/takecareofmyplant het perfecte project, een kans om nieuwe vaardigheden te leren. Hij plugde de Raspberry Pi in het stopcontact en gebruikte 'm om een waterpomp in de plant aan en uit te zetten.

De ster van de show was een zebraplant, die al snel Jeff werd genoemd door het internet. Iedere dag plaatste een bot automatisch een post op de subreddit, met de vraag of Jeff die dag water moest krijgen. Alle gebruikers konden dan ja of nee stemmen, en de meerderheid won. Wood had een livestream van de plant online gezet, zodat mensen konden zien hoe het met 'm ging.

In de loop van de tijd heeft Wood sensoren toegevoegd die vochtigheid, zonlicht en temperatuur meten. Alle informatie is te vinden op de website die hij hiervoor gemaakt heeft, takecareofmyplant.com, maar Wood heeft geen regels of richtlijnen opgesteld voor het project. Hij post zelf nauwelijks in de subreddit, en grijpt alleen maar in om af en toe de plant te verpotten.

Met alles wat we weten over het radicaliserende, haatdragende potentieel van het internet kan het moeilijk zijn om voor te stellen dat het ook een verzorgende functie kan hebben. Maar dat is precies wat r/takecareofmyplant deed: de gebruikers van de subreddit hebben Jeff meer dan twee jaar lang in leven weten te houden, zegt Wood, en de reden dat Jeff uiteindelijk doodging kwam door een verhuizing, niet door Reddit. Wood heeft het project daarna nieuw leven ingeblazen, met een nieuwe plant, die door de subreddit Freyja werd genoemd, naar de Noorse godin van de vruchtbaarheid.

"Dit spontane, willekeurige project heeft tot een oprechte connectie geleid," zegt Wood. "Het druist een beetje in tegen de perceptie van het internet als een thuis voor trollen en ander gespuis."

Er zijn af en toe wel saboteurs in het spel geweest, die geprobeerd hebben om de plant te veel water te geven. Er was zelfs een keer iemand die deed alsof hij Wood was om valse informatie te verspreiden. Over het algemeen heeft Wood niet ingegrepen en alleen maar toegekeken. Zijn hands-off aanpak heeft ervoor gezorgd dat de gemeenschap zichzelf kon organiseren, hij kon gewoon toekijken hoe ze zich verenigden tegen een gedeelde vijand.

Het project vertegenwoordigt een soort van utopische kijk op het internet, waarbij een groep mensen een gemeenschap vormt met een gemeenschappelijk doel. Zonder enige leiding besloten ze de plant een naam te geven, en datagedreven gesprekken te voeren over of ze 'm water zouden moeten geven. Er is zelfs een gebruiker die iedere dag een gifje van de plant maakt. Als Wood op vakantie gaat of een tijdlang niet actief is, checken de gebruikers zelfs of hij in orde is.

De hoofdzakelijk positieve aard van dit experiment kan wel eens te maken hebben met het feit dat het draait om het verzorgen van een levend iets. Meer dan twintig jaar geleden was er een kunstenaar en ingenieur, Ken Goldberg, die een vergelijkbaar project had opgezet: de Telegarden. Hij had het internet de controle gegeven over een robot en een tuintje. De gebruikers bepaalden alles: wat er geplant werd, wat er water kreeg, enzovoort. Hij had net als Woods geen regels opgesteld, wat de deur open liet voor kattenkwaad.

Maar ook de Telegarden trok een heel betrokken en overwegend positieve groep mensen aan. Mensen waren respectvol en probeerden voor de planten te zorgen, in plaats van ze dood te maken.

Sommige mensen zullen misschien tegen het idee van geautomatiseerd tuinieren zijn, want ook hier komt het internet tussen de verbinding van mensen met de natuurlijke wereld te staan. Maar keer op keer blijkt dat planten ook in een wereld die om technologie draait nog steeds belangrijk zijn, kijk maar naar Farmville of Wall-E.

"Ik had niet verwacht dat mensen dit wilden doen op internet," zegt Goldberg. "Maar mensen houden van het idee van tuinieren, zelfs als het niet fysiek is. Het is een diep menselijk instinct om iets te willen laten groeien en te verzorgen, en contact te maken met de natuur."