De voorzitters van alle jongerenpartijen geven hun visie op het drugsbeleid

Krijg elke week onze beste verhalen en fotoreeksen: abonneer je op onze newsletter.

Wij stelden de Jongvoorzitters van Groen, s.pa, PVDA, Open VLD, CD&V, N-VA en Vlaams Belang vijf prangende vragen over het drugsbeleid. Wat met drugs in het nachtleven? Kunnen we de war on drugs winnen? Zou ze mensen de mogelijkheid geven om de kwaliteit van hun drugs te laten testen?

Opvallend is dat buiten N-VA en Vlaams Belang alle Vlaamse jongerenvoorzitters pleiten voor de legalisatie van recreatieve cannabis. Ook al is dat niet altijd terug te vinden in de programma’s van hun moederpartijen.

En natuurlijk wilden we ook weten: probeerden de voorzitters zelf al eens drugs?

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Bart Claes: Daar ben ik tegenstander van. Cannabis veroorzaakt heel wat psychische en maatschappelijke problemen, ik zie geen enkele reden waarom we dit zouden moeten toelaten.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Daar moeten we tegen optreden. Drugs in het nachtleven zijn in het bijzonder nefast en vaak in het spel bij geweld, verkrachtingen of ongelukken.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijke vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Dat is een beetje als inbrekers hun pistolen laten testen. Drugs zijn verboden, het gebruik ervan impliciet aanmoedigen is dus niet aan de orde.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
Er is momenteel geen war on drugs, natuurlijk. In een stad als Antwerpen zijn drugsbendes heer en meester, schieten ze in het rond en laten ze explosieven ontploffen. Een war on drugs moet vooral een oorlog tegen dealers en bendes zijn. Voor gebruikers kunnen zachtere technieken gehanteerd worden.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Één keer.

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Tomas Roggeman: Het legaliseren van drugs is een heel slecht signaal, zeker als de overheid dan ook nog eens zelf drugs gaat aanbieden. Wij willen niet dat drugs maatschappelijk aanvaard worden.

Cannabis is niet onschuldig, het gebruik ervan kan een zware impact op de gezondheid hebben. Het gebruik van medicinale cannabis kan in bepaalde gevallen, op voorwaarde dat de werking van de behandeling wetenschappelijk is aangetoond voor de specifieke klachten van de patiënt.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Het is een feit dat er in het nachtleven meer drugs gebruikt worden dan in andere milieus. We kunnen echter niet toestaan dat het nachtleven een toevluchtsoord wordt voor drugsgebruikers. Dat zou betekenen dat we die mensen in de steek laten, met alle risico’s van dien voor hun gezondheid.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijke vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Het testen van drugs kadert niet in preventiebeleid. Het staat haaks op onze visie rond drugs: druggebruik is strafbaar. Je kunt dat niet op bepaalde plekken níet strafbaar maken. Hetzelfde geldt voor de zogenaamde gebruikersruimte zoals in Luik, waar gebruikers op een “veilige” manier drugs kunnen gebruiken. Zo’n gebruiksruimte is bovendien illegaal.

Hulpverlening en begeleiding maken wel degelijk deel uit van onze plannen. Spuitenruil en besmetting voorkomen: daar zijn wij uiteraard ook voor. Druggebruikers zijn deels ook patiënten. In plaats van een straf kunnen zij dus ook kiezen voor hulpverlening. Je moet opvolgen hoe en waar die mensen aan hun drugs kwamen en hoe ze die betaald hebben. Dat is niet hetzelfde als druggebruik toelaten in een zaal waar je wat flyers legt.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
Zoals Bart De Wever zei: “De war on drugs kan je niet winnen, maar het is het wel waard om hem te voeren.” Repressie is een noodzakelijk onderdeel van de strijd tegen de illegale drugshandel. We voeren de strijd op tegen de drugsimport in de haven, de georganiseerde misdaad en de ondermijning van de legale plaatselijke economie.

Met een repressieve aanpak alleen zullen we het drugsprobleem nooit kunnen oplossen. Enkel een geïntegreerde aanpak waarbij de aandacht gelegd wordt op zowel preventie als begeleiding, verzorging en bestraffing maakt kans op slagen. De ‘war on drugs’ vernauwen tot het bestrijden van de criminaliteit, vertekent het debat. Dat dient enkel om het eigen gelijk te halen. Voor de N-VA is de oorlog tegen drugs even goed preventie, en daarin is de strijd zeker nog niet gestreden.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Neen, tenzij je alcohol of tabak meerekent.

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Hans Maes: Jong VLD pleit als sinds 1999 voor het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik. We voelen dat de geesten rijpen, en we zien ons gesterkt door het toenemende aantal landen en Amerikaanse staten die tonen dat legalisering wel degelijk succesvol kan zijn.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Op een meer verantwoordelijke manier. Drugs zijn erg aanwezig in het nachtleven, maar er wordt te weinig over gepraat en te onvoorzichtig mee omgesprongen. Het taboe doorbreken is een belangrijke eerste stap. Ik hoop dat we in ons land een eigen variant van Spuiten en Slikken zullen krijgen, het tv-programma dat bij onze Noorderburen heel wat teweegbracht, maar wel een uitstekend voorbeeld van sensibilisering was.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijke vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Elke maatregel die harm reduction voorop stelt, draagt bij aan veiliger en verantwoordelijker gebruik van drugs. Het laten testen van drugs zou heel wat bad trips en overdosissen kunnen voorkomen.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
Met repressie alleen los je de drugsgerelateerde problemen niet op, zoveel wordt wel duidelijk uit het beleid dat momenteel in Antwerpen wordt gevoerd. Het drugsbeleid in ons land moet daarom ook meer focussen op preventie en genezing.

Persoonlijk ben ik te vinden voor het Portugees model. Daar is druggebruik gedecriminaliseerd: het wordt niet langer bestraft met celstraffen, maar met administratieve straffen die de nadruk leggen op ontwenning. Meer en meer landen benaderen drugsverslaving als een ziekte in plaats van een crimineel feit. Daardoor zetten ze veel sterker in op het herstel van druggebruikers.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Ja. Ik moet wel toegeven dat joints mijn ding niet zijn, omdat ik als niet-roker niet helemaal snap hoe ik moet inhaleren. Maar spacecookies lust ik wel.

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Sammy Mahdi: Gewrongen. De voordelen van legalisering zijn dat we er zo meer controle over hebben en dat repressie duidelijk niet werkt. Vergeleken met alcohol is het moeilijk om te bepalen waarom het ene wel mag en het andere niet. Toch moeten we ook opletten. Ieder jaar belanden meer en meer jongeren in het ziekenhuis door een overdosis aan alcohol en andere softdrugs.

De stap naar hardere drugs wordt kleiner door het gebruik van softdrugs. Onze partij heeft het gebruik van cannabis voor medicinale doeleinden al mogelijk gemaakt. Persoonlijk denk ik dat we ook het recreatief gebruik mogelijk moeten maken.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Alcohol en harddrugs zijn een levensgevaarlijke combinatie. Discotheken hebben een verantwoordelijkheid om er erop toe te zien dat er voor harddrugs geen plaats is in het nachtleven. Op dat vlak pleit ik voor nultolerantie in discotheken en op festivals. Het is ook belangrijk om jongeren zo goed mogelijk te informeren over de gevaren van zowel alcohol, cannabis als andere drugs.

Ik ben ervan overtuigd dat als gebruikers zouden beseffen hoe gevaarlijk alle drugs zijn, legaal of illegaal, het gebruik ook zou afnemen. Het onderwijs en jeugdverenigingen hebben daarin een bijzonder belangrijke taak.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijke vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Het faciliteren van het gebruik van partydrugs lijkt me niet verstandig. Ik kan begrijpen dat, als je een lijntje wilt snuiven, je zeker wilt zijn dat daar geen waspoeder tussen zit. Maar dat betekent nog niet dat we partydrugs moeten laten testen op kwaliteit.

Het feit dat meer en meer jongeren naar partydrugs grijpen zegt veel over onze samenleving. Net zoals het alcoholgebruik: van het leegdrinken van een fles wodka tot een tampon met alcohol in je achterwerk steken. De boodschap die we vooral moeten geven, is dat je drugs helemaal niet nodig hebt om je te amuseren.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
De war on drugs kan je alleen maar winnen op twee manieren: de grote vissen aanpakken en sensibiliseren. De kleine gebruiker aanpakken is gemakkelijk, maar lost het probleem niet op. Daarnaast is sensibilisatie bijzonder belangrijk. Geef jongeren de juiste informatie mee, werk ontradingscampagnes uit, toon met beelden in geuren en kleuren welke impact drugs hebben op je leven.

Ik ken persoonlijk een aantal mensen die bipolair geworden zijn door jarenlang cannabis te gebruiken. Mochten ze tien jaar geleden geweten hebben hoe ze er vandaag uitzien, dan waren ze er wellicht nooit aan begonnen.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Neen. Mocht ik nog maar één dag te leven hebben, dan zou het wél op mijn bucket list staan, al hoop ik hier nog een tijdje rond te lopen. Ik ben het grootste feestbeest op ieder feestje, ook zonder drugs. Af en toe wel met een gin-tonic teveel.

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Jongsocialisten zijn al lange tijd voorstander van de volledige legalisatie van cannabis, zowel medicinaal als recreatief. De Verenigde Staten en Uruguay tonen ons dat de baten enorm zijn en de risico’s minimaal. Cannabis is, indien geregulariseerd, geen gevaarlijke drug. Zeker in vergelijking met andere legale en illegale drugs.

We zijn echter tegen de commercialisering van cannabis. Cannabis blijft een drug en moet, net zoals alcohol en nicotine, aan zware controles onderworpen worden. Er moet streng gecontroleerd worden op de verkoop aan personen die onder de minimumleeftijd vallen. Net zoals bij alcohol en tabak, maar die regels worden vandaag niet streng genoeg toegepast.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Drugs zullen altijd bestaan. Daarom moeten we vooral inzetten op harm reduction. Dat betekent gebruikers zo goed mogelijk informeren en ze op zo’n veilige mogelijk manier drugs laten gebruiken. We ondersteunen initiatieven zoals Safe ’n Sound en willen ze verder uitbreiden. Denk bijvoorbeeld aan ruimtes om tot rust te komen om oververhitting tegen te gaan en waterfonteintjes om uitdroging te voorkomen.

De sluiting van Kompass Klub in Gent door burgemeester De Clercq betreuren we daarom ten zeerste. Een sluiting van een club omwille van een drugsdode gaat volgens ons niemand tegenhouden om drugs te gebruiken. Objectief informeren en effectief hulpverlenen doen dat wel.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijke vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Vanuit het principe van harm reduction geloven wij dat het in het belang van de gebruiker belangrijk om drugs kosteloos te kunnen laten testen. België zit op dat vlak in Europa bij de slechtste leerlingen van de klas, hoewel zulke tests heel belangrijk kunnen zijn voor de veiligheid van de gebruiker.

We moeten goede voorbeelden uit andere landen erkennen en daar onze lessen uit trekken. Het aantal plaatsen waar drugs kunnen getest worden moet daarom ook in Brussel en Wallonië omhoog.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
Wij geloven niet dat er ooit een volledig drugvrije samenleving zal bestaan. Daarom willen we het voorbeeld volgen van landen als Portugal en Tsjechië: hun decriminaliseringsbeleid behaalt geweldige resultaten inzake de mindering van onder andere het aantal gebruikers, verslaafden, drugsdoden en gevallen van drugsgeweld.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Alhoewel ik er voor open sta, heb ik het nog niet geprobeerd.

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Mattijs Van Miert: Cannabis kan gerust gelegaliseerd worden, net zoals tabak. Het is echter niet de bedoeling dat we daarmee een tweede tabaklobby creëren, die gezondheidswetten gaat proberen tegenhouden. Daarom wordt wiet beter niet aan de vrije markt overgelaten, maar best verkocht in door de staat gecontroleerde cannabis shops. Door cannabis te legaliseren kunnen we ook veel van de huidige drugsgerelateerde criminaliteit vermijden.

Cannabis roken is nog meer kankerverwekkend dan tabak, ook bij passief roken. Daarom moet het beleid minstens even streng zijn als bij de huidige rookwetgeving. De combinatie cannabis en autorijden moet sowieso verboden blijven, want onder invloed ben je een gevaar voor andere weggebruikers.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Mensen die drugs willen gebruiken, zullen het altijd wel weten te vinden. Daarom moeten we in de eerste plaats inzetten op ontmoedigingscampagnes. Repressie werkt niet, dus kunnen we drugs beter decriminaliseren en net zoals in Portugal inzetten op hulpverlening. Dat systeem heeft bewezen dat het werkt.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijk vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Ja. Zo zorgen we ervoor dat ingenomen drugs minder gevaarlijk zijn voor de gebruikers. Het past ook perfect in het plaatje van decriminalisering en focus op hulpverlening.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
De war on drugs heeft bewezen dat ze niet werkt. Kijk maar naar Antwerpen: gewelddadige afrekeningen in het drugsmilieu en een tijdje terug nog granaatontploffingen. Ondertussen staat Antwerpen nog steeds in de top drie van cocaïnegebruik. Met sensibilisering, begeleiding en ontmoediging komen we inderdaad verder.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Nee, omdat het uiteindelijk slecht voor m'n gezondheid blijft.

VICE: Hoe staat u tegenover het legaliseren van cannabis voor recreatief gebruik, zoals in Canada en tien Amerikaanse staten?
Max Van Cauwenberge: De grote meerderheid van de wetenschappelijke deskundigen staat achter het idee om cannabis te reguleren. Het komt erop aan om de zaken dan streng te regelen en goed in overheidshanden te houden. Zo vermijden we dat cannabis gecommercialiseerd wordt, zoals in sommige staten van de VS.

In een niet-gereglementeerde markt, of die nu legaal is of niet, is winstbejag de drijfveer. Met alle gevolgen van dien: die kennen we al van bij alcohol en tabak. Alle reclame voor of promotie van cannabis moet ook verboden zijn.

Productie en distributie moeten door de overheid gereglementeerd worden. Ofwel via een model waarin de overheid licenties geeft aan coöperatieven, zoals de Cannabis Social Clubs in Uruguay, ofwel via een overheidsbedrijf dat instaat voor productie en distributie, zoals de Société Québécoise du Cannabis in Canada.

Heeft u ooit zelf (soft)drugs geprobeerd?
Nee.

Hoe moeten we volgens u omgaan met drugs in het nachtleven?
Zeker niet zoals de burgemeester van Gent Mathias De Clercq met het debacle rond Kompass Klub. Natuurlijk zorgen drugs voor problemen en overlast. Die moet je daadkrachtig aanpakken. Niet door de beste nachtclub van het land te sluiten, wel door de problemen samen aan te pakken met de clubuitbaters en concertorganisatoren. Wij pleiten daarom voor de oprichting van een nightlife commission, zoals in Berlijn, om alle belanghebbenden aan één tafel te krijgen.

In Wallonië en Brussel kunnen gebruikers hun (party)drugs laten testen op kwaliteit en mogelijk vervuiling. Zou dat ook een model voor Vlaanderen kunnen zijn?
Er wordt in ons land bijzonder weinig gedaan aan het beperken van de drugsrisico’s. De regering-Michel weigerde de wet te wijzigen om risicobeperkende gebruiksruimtes mogelijk te maken. Het doel van deze ruimtes is niet drugsgebruik te bevorderen, maar om het in veiligere omstandigheden te laten plaatsvinden.

Op die manier kan men overdoses vermijden, infecties verminderen en het aantal drugsdoden terugdringen. Wetenschappelijke studies tonen aan dat deze aanpak werkt. Al onze buurlanden hebben zulke ruimtes. We zijn ook voorstander van testpunten en plaatsen waar verslaafden steriel materiaal kunnen ophalen.

Kunnen we de war on drugs winnen of moeten we meer inzetten op sensibilisering, begeleiding en ontmoediging bij jongeren?
De repressieve aanpak tegen drugs is het stokpaardje van Bart De Wever en zijn N-VA. Het is een totaal contraproductieve aanpak die alle middelen opslokt, zonder een echte oplossing te bieden. Het stigma tegen drugsverslaafden houdt mensen ervan af om hulp te zoeken. Het drugsbeleid moet een onderscheid maken tussen verslaafden die aangepaste zorg nodig hebben en de schurken die verslavingen aanwakkeren om er geld uit te slaan.

De prioriteit moet naar preventie gaan. Voorkomen is beter dan genezen, daarna hulpverlening en het verminderen van de risico’s, als derde komt een gerichte repressie. Verslaving heeft erg complexe oorzaken. Net daarom is een geïntegreerde aanpak nodig: met oog voor preventie, interventie, hulpverlening en risicobeperking.

Verslavingen gedijen in een voedingsbodem van sociale ongelijkheid, uitsluiting, eenzaamheid en te hoge werkdruk. Omdat mensen alle perspectief verliezen. Verslaving wordt dan een manier om de realiteit te ontvluchten. Daarom wordt de strijd tegen verslavingen ook gewonnen door een samenleving op te bouwen die eerlijk en emanciperend is, en jongeren kansen biedt.

Volg VICE België razendsnel op Instagram en Twitter.