FYI.

This story is over 5 years old.

Slaap

Ik hallucineer van de stress als ik in slaap probeer te vallen

Heel veel mensen die ik ken hebben, net als ik, last van sociale angsten. Waarom heb uitgerekend ík dan last van die hallucinaties?
Afbeelding via sezer66 / Getty Images

Negen jaar aan Spaanse les volgen zorgde ervoor dat ik een eenvoudig essay kon schrijven, en simpele gesprekjes kon voeren. Ik was er absoluut niet op voorbereid om het hele script van Grease van het Engels naar het Spaans te vertalen, wat ik tijdens een lentenacht in de tweede klas toch ineens begon te doen. Laat ik bij het begin beginnen, en uitleggen dat ik nooit goed om heb kunnen gaan met stress. Ik ben zowel een perfectionist als iemand die alles uitstelt. In de beginjaren van mijn middelbare schoolcarrière betekende dit dat ik veel lange nachten boven geschiedenisboeken, oefenbriefjes en samenvattingen hing – niet zelden huilend. Dus het beloofde niet veel goeds dat ik Sandy mocht spelen in onze uitvoering van Grease, in precies dezelfde week dat we een belangrijk tentamen Spaans hadden. De nacht voor onze première schrok ik midden in de nacht 'wakker' en zag ik Maria, mijn Spaans lerares, en schooldirecteur Heather aan mijn voeteneind staan. Ze zeiden dat het tijd was om mijn liedjes te oefenen – in het Spaans. Je stelt natuurlijk geen vragen als er twee van zulke autoriteitsfiguren 's nachts in je slaapkamer verschijnen. Dus begon ik, vechtend tegen de slaap, Summer Lovin' van het Engels naar het Spaans te vertalen. Het was een regelrechte ramp. Hoewel ik rechtovereind in bed zat en mijn ogen wijdopen stonden, was ik niet echt wakker. Ik beleefde een soort hallucinatie terwijl ik in een halfwakkere staat verkeerde, iets waar ik al sinds mijn twaalfde last van heb. De eerste aanval kreeg ik in 2004, na de bat mitswa van een vriendin. Aan het einde van de avond was ik extreem overweldigd door al het prepuberale geschuur en de zweterige handen om mijn middel, terwijl we schuifelden op All My Life van K-Ci en JoJo. Na die avond had ik het een en ander te verwerken. Later die avond werd ik, weer in halfwakkere staat, begroet door een groepje jongens en meisjes dat ook op het feestje aanwezig was geweest. Ze stonden in mijn kamer en staarden me aan. Een paar van hen gingen op mijn bed zitten. Ik vroeg niet wat ze in mijn kamer deden, en was eigenlijk ook niet bang. Ik schaamde me vooral dat ze me zo onverzorgd hadden aangetroffen. Ik trok mijn pyjama recht en haalde een hand door mijn haar. Ik probeerde gezellig te doen, maar was daar eigenlijk veel te moe voor. Voor mijn gevoel smeekte ik ze urenlang om weg te gaan. Ik probeerde beleefd te blijven, maar was heel wanhopig weer in slaap te vallen. De volgende ochtend vertelde ik mijn moeder wat er was gebeurd. Ik dacht dat ze me aan mijn haren naar een psychiater mee zou sleuren. In plaats daarvan keek ze me meelevend aan en zei dat ze dezelfde soort dromen had gehad, toen ze net zo oud was als ik. Ze kwamen altijd na sociale aangelegenheden die haar emotioneel hadden uitgeput. "Het gaat vanzelf wel weer over," probeerde ze me gerust te stellen. Na een paar jaar had ik steeds minder last van de dromen, maar ze hielden nooit helemaal op. Vorig jaar begon ik aan mijn nieuwe baan als redacteur sociale media, en weer werd ik twee maanden lang geplaagd door deze hallucinaties. Ik droomde bijvoorbeeld dat ik de meest onzinnige tweets de wereld instuurde, en dat ik persoonlijke foto's op de facebookpagina van het bedrijf waarvoor ik werk zette. Laatst nog droomde ik dat ik een lege muur livestreamde op Instagram, waardoor het account 3.000 volgers verloor. De volgende dag kwam ik uitgeput aan op werk en durfde ik Instagram niet eens te openen. Het was tijd om een professional op te zoeken. "Het klinkt alsof je last hebt van hypnagoge hallucinaties," zegt Lisa Cohen, professor klinische psychiatrie aan de Mount Sinai's Carl Icahn School of Medicine. "Je zit tussen droom en hallucinatie in wanneer je in slaap valt of wakker wordt." Oké, top. Maar waarom heb ík hier last van? Ik heb mijn kostbare slaap nodig om #premium #internetcontent te produceren. "Dromen worden aangedreven door emoties, vooral negatieve emoties. Voor de hersenen zijn ze een manier om met stressvolle ervaringen om te kunnen gaan. Dus als jij een terugkerende stressdroom hebt, dan is er iets nog niet verwerkt," zegt Cohen. Cohen legt uit hoe de hersenen werken tijdens de slaap: "De verwerkingsmodus leunt sterk op de rechterhersenhelft. Die modus is heel beeldend, holistisch, associatief, metaforisch, symbolisch – en niet lineair en logisch. Je produceert beelden die op een emotioneel en persoonlijk niveau betekenis hebben voor jou," legt ze uit. "Zo probeer je jouw zelfbeeld en de manier waarop je met de wereld omgaat te begrijpen." Eigenlijk zegt Cohen dat mijn hersenen tijdens de slaap proberen om belangrijke contactmomenten te verwerken, wat waarschijnlijk betekent dat ik angstig ben over hoe anderen mij zien. Hoewel ik mezelf niet zou typeren als iemand die zich altijd ongemakkelijk voelt in het gezelschap van andere mensen, voel ik wel vaak de druk om 'aan' te zijn – een wat uitvergrote versie van mezelf – als ik omringd word door mensen die ik nog niet zo goed ken. Cohens analyse klinkt dus wel logisch. Toch hebben heel veel mensen die ik ken last van sociale angsten. Waarom kijkt iedereen me dan aan alsof ik niet helemaal goed ben als ik het over slaaphallucinaties heb? "Het zou kunnen dat jouw hersenen een beetje anders zijn," zegt Cohen. "Dromen is een biologisch proces. Zwangere vrouwen kunnen heel emotionele dromen hebben, dus het kan een genetische oorsprong hebben." Mogelijk ligt de schuld dus bij mijn moeder. Ik bel haar op om de diagnose te bespreken. Ze zegt dat het ook te maken kan hebben met een obsessie voor de subtiliteiten van het menselijk gedrag. Hoe dan ook, zijzelf groeide er uiteindelijk overheen. Maar Cohen twijfelt er niet aan dat de werkgerelateerde dromen voor honderd procent worden veroorzaakt door stress. Afgelopen week werd mijn ergste nachtmerrie werkelijkheid. Na een heel gevoelig gesprek met een andere social redacteur haalde ik mijn telefoon uit mijn broekzak, en kwam ik erachter dat het instagramaccount van mijn werkgever al vijftien minuten aan het livestreamen was voor een publiek van drieduizend mensen. Alsof dat nog niet erg genoeg was, had de uitzending de Top Live-categorie weten te behalen. Ik voelde mijn ziel uit mijn lichaam wegtrekken. Plotseling wist ik niet meer of dit inderdaad een hyperrealistische angstdroom was, of de harde realiteit. Ik las niet eens de reacties voordat ik de uitzending beëindigde, en gooide mijn telefoon op mijn bureau alsof het nucleair afval was. Achteraf heb ik de app gedeletet, mijn telefoon verbrand, mijn baan opgezegd en ben ik verhuisd naar Guam. (Grapje, maar ik heb het wel even overwogen.) Ik weet nog steeds niet hoe dit had kunnen gebeuren: ik had de app niet eens aanstaan toen ik mijn telefoon vergrendelde. Had ik gewoon pech gehad? Of waren mijn stressdromen zo diep in mijn geest gekropen dat ze onbewust mijn grootste angst hadden verwezenlijkt? "Dat kan," zegt Cohen. "Ik geloof zeker in onbewuste motivatie en onbewust gedrag, en het kan zijn dat je er zó bang voor was, dat je het liet gebeuren. Maar het is ook een optie dat je wist dat het een risico was, en dat je je er daardoor mee bezighield. Dat is nou eenmaal hoe je onderbewuste werkt." Ongelofelijk geruststellend. De daaropvolgende vraag is natuurlijk: hoe zorg ik dat dit nooit meer gebeurt? Volgens Cohen kan ik een soort mindfulness praktiseren om mijn hoofd leeg te maken, zoals meditatie of lucide dromen. "Soms trainen mensen zichzelf om het scenario van de droom bewust te veranderen. Dus voordat ze gaan slapen, doorlopen ze de droom en fantaseren ze over verschillende alternatieven," zegt ze. "Jij zou bijvoorbeeld tegen die mensen in je kamer kunnen zeggen: 'Dank je wel, maar dit is mijn kamer en jullie moeten nu weg. Ik heb recht op privacy en jullie horen hier niet.'" Ik denk dat ik het voorlopig nog even bij mediteren houd. Tonic is de nieuwe site over gezondheid van VICE. Volg ons op Facebook.

Advertentie