De professor die een foto van Brock Turner in een studieboek zette bij 'Verkrachting'

De meesten van ons herinneren zich Brock Turner wel, de voormalige Stanford-student die tot slechts drie maanden gevangenisstraf werd veroordeeld na het seksueel misbruiken van een bewusteloze vrouw achter een vuilniscontainer. Nu is zijn gezicht, dankzij twee professoren van de University of Colorado Denver, in een lesboek vereeuwigd, naast een stuk tekst over verkrachting.

In de nieuwste editie van het boek Introduction to Criminal Justice: Systems, Diversity and Change is Turners mugshot naast de juridische definitie van verkrachting te vinden. In de tekst onder de foto staat ook een discussievraag: "Sommige mensen zijn gechoqueerd door de korte straf die Turner werd opgelegd. Anderen, die bekender zijn met hoe seksueel misbruik doorgaans afgehandeld wordt door het strafrechtelijk systeem, zijn gechoqueerd door het feit dat hij überhaupt schuldig is bevonden en een gevangenisstraf heeft moeten uitzitten. Wat is jouw mening hierover?" Nadat een facebookpost over de foto van Turner vorige maand viral ging, bracht de uitgever van het lesboek, SAGE Publishing, een verklaring naar buiten. Hierin vermeldt de uitgeverij dat de komende edities van het boek duidelijk zullen maken dat "de acties van Turner, zoals vastgesteld werd door een Californische jury, aansluiten op de definitie van verkrachting die de FBI aanhoudt, net als de definities die door verschillende staten worden aangehouden. Dat geldt echter niet voor de Californische definitie, ten tijde van publicatie."

Broadly sprak een van de auteurs van het lesboek, professor Callie Rennison, die doceert aan de Universiteit van Colorado Denver en daarnaast als 'Title IX'-coördinator fungeert op de campus van de universiteit. Rennison vertelde ons over haar besluit om de afbeelding van Turner in het lesboek te plaatsen, welke reacties deze beslissing teweegbracht, en waarom de definitie van verkrachting breder zou moeten worden.

Broadly: Hoe kwam je op het idee om Brock Turners foto in dit lesboek te verwerken?
Callie Rennison: Toen we aan dit lesboek begonnen te werken, wilden we daar heel veel dingen in verwerken. We zagen dat diversiteit, aandacht voor slachtoffers en hedendaagse onderwerpen niet behandeld werden in de al bestaande teksten. Ook wilden we de verschillen laten zien tussen het echte rechtssysteem, en het ideale beeld dat in de meeste lesboeken geschetst wordt. Om dit te bewerkstelligen hebben we geprobeerd verschillende voorbeelden uit de actualiteit en onderwerpen waar studenten regelmatig naar vragen te behandelen. Studenten vragen bijvoorbeeld vaak naar mensen- en vrouwenhandel, en daar hebben we dus voorbeelden van opgenomen in het boek. Studenten vragen naar carrières als misdaadanalist, of over slachtoffers van seksueel misbruik onder studenten en geweld op campussen, dus ook dat hebben we in het boek verwerkt. En om nog even verder te gaan op dat onderwerp: studenten vragen ook naar Brock Turner.

Turners zaak werd breed uitgemeten in de media. Vooral het feit dat hij maar drie maanden – van de eigenlijk opgelegde straf van zes maanden – gezeten heeft deed veel stof opwaaien. Veel mensen vonden de straf te mild. Anderen waren verbaasd dat Turner drie maanden heeft gezeten, terwijl andere daders van seksueel geweld helemaal geen gevangenisstraf krijgen opgelegd. De berichtgeving in de media, het feit dat hij bekend is onder de meeste studenten, en de wijdverspreide verontwaardiging over zijn opgelegde straf zijn redenen waarom Turner in het boek verwerkt is, en waarom er een discussievraag onder zijn foto geplaatst is. Het is een goed leermoment voor studenten om na te denken over seksueel geweld en het strafrechtelijk systeem.

Wat voor reacties heb je tot nu toe gekregen van uitgevers, de faculteit en het bestuur van de universiteit?
De reacties zijn overweldigend positief. Ik denk dat veel mensen het gesprek rondom seksueel geweld levendig willen houden; hoe het gezien wordt en hoe ermee omgegaan wordt door het strafrechtelijk systeem, en hoe dat verbeterd kan worden.

Denk je dat er hierdoor meer discussie op gang wordt gebracht onder studenten?
Deze editie van het boek werd eigenlijk al in januari gepubliceerd (misschien zelfs al wel in augustus, ik kan het me niet meer herinneren), maar het zorgt nog steeds voor veel gespreksstof in de les. Zelf toen de eerste editie gebruikt werd (voordat het stuk over Turner en het laatste hoofdstuk over geweld op de campus aan het boek toegevoegd werden) leefde de zaak van Turner erg onder de studenten. Studenten zijn vandaag de dag heel goed op de hoogte van geweld op de campus, ze weten van deze zaak en ze hebben er veel vragen over. Dat zorgde er ook voor dat we deze zaak in de tweede editie van het boek hebben opgenomen.

Hoe reageerde je zelf op de zaak rondom Brock Turner?
Eerlijk gezegd was ik verbaasd dat Turner überhaupt een gevangenisstraf kreeg. De meeste daders van soortgelijke misdaden worden niet eens berecht, worden niet schuldig bevonden en hoeven geen tijd uit te zitten in de gevangenis. Al begrijp ik de mensen die gechoqueerd zijn door zijn korte strafoplegging ook helemaal. Er moeten serieuze straffen op seksueel geweld komen te staan. De ongelijkheid tussen de manier waarop er met seksueel geweld en met 'gewoon' geweld wordt omgegaan is precies waarom deze discussie zo belangrijk is, en waarom we die discussievraag in het boek hebben verwerkt.

Je zei ooit dat je het niet eens bent met de statistieken die zeggen dat een op de vijf vrouwen tijdens haar studententijd te maken krijgt met seksueel geweld. Ook zeg je dat de definitie van verkrachting te vaag is. Zou je dit uit kunnen leggen?
Mijn probleem met die statistiek is dat het vaak verkeerd geïnterpreteerd wordt als het aantal studenten dat verkracht wordt op campus. Dat is totaal niet waar de cijfers over gaan. En waarom is dit een probleem? Omdat ouders naar mij toe komen en zeggen dat "campussen tegenwoordig te gevaarlijk zijn" en hun dochter om die reden niet naar de universiteit sturen. Dat is verschrikkelijk. Geweld kan overal plaatsvinden, ook op de campus, maar onderzoek toont aan dat het waarschijnlijker is dat het buiten de campus gebeurt. Ook zijn de verschillen tussen campussen groot. We moeten mensen dus op de hoogte brengen van de plaatsen waar de risico's hoog of laag zijn, zodat ze een weloverwogen beslissing kunnen maken. Het mag absoluut niet de bedoeling zijn dat vrouwen te bang zijn om nog naar de universiteit te gaan.

Volgens mij leggen twee van de originele auteurs in een artikel in Time uit hoe deze statistieken aan de lopende band verkeerd uitgelegd worden. Een van de problemen met termen als verkrachting en aanranding is dat er niet aan vaste definities wordt vastgehouden, ook niet onder onderzoekers. Als ik het heb over verkrachting, bedoel ik dat er sprake is van penetratie. Die definitie houdt de FBI ook aan. Anderen verwijzen naar penetratie als seksueel geweld, zoals bijvoorbeeld in Californië gedaan wordt. Dit maakt het heel moeilijk om onderzoeken met elkaar te vergelijken. Die statistieken waar ik het eerder over had zijn prima, maar helaas worden ze vaak anders geïnterpreteerd dan de bedoeling is. Het resultaat is dat mensen onnodig bang worden gemaakt.

Het mag duidelijk zijn dat ik van onderzoek houd. Maar in het geval van seksueel geweld is er altijd iemand, of een groep mensen, die zijn of haar ervaring niet met de onderzoeker wil delen. Dus naar mijn mening zijn alle statistieken die over seksueel geweld gaan gebaseerd op een vage schatting.

Hoe denk je dat verkrachting dan gedefinieerd moet worden? Wat betekent het om verkrachting te definiëren en hoe is die definitie door de jaren heen veranderd?
Voor mij persoonlijk valt alles dat niet onder penetratie valt onder seksueel contact zonder toestemming – vastgrijpen, betasten, etc. Ik hoop dat onderzoekers in de toekomst een meer gestandaardiseerde taal kunnen gebruiken voor deze onderwerpen. Dat maakt het doen van onderzoek makkelijker en voorkomt verwarring rondom onderzoeksresultaten.

De definitie van verkrachting is zeker veranderd en inmiddels ook al breder geworden. Ooit konden alleen vrouwen verkracht worden – gek, want ook mannen kunnen worden verkracht, en dat gebeurt ook zeker. Verkrachting is nu uitgebreid tot penetratie door elk willekeurig object (niet alleen een penis), in elke ingang (niet alleen de vagina), door wie dan ook (niet alleen een vreemde). Nog niet zo lang geleden was het bijvoorbeeld "onmogelijk" dat vrouwen door hun echtgenoot werden verkracht. Dat is nu gelukkig anders.