Ik ben constant gestrest dat mijn weekenden niet leuk genoeg zijn

Je hebt de hele week hard gewerkt en het voelde op momenten alsof de vrijdag nooit zou komen. Nu heb je eindelijk je 48 uurtjes om te doen wat je wil, voordat je weer met tegenzin de maandag tegemoet gaat. Je moet even relaxen, maar ook coole dingen doen. Misschien kun je naar dat feestje waar je vriend het al de hele week over heeft. Maar heel laat kan je het niet maken, je moet de volgende dag nog even hardlopen voordat je gaat brunchen met je ouders. Diezelfde zaterdag ga je met je vrienden naar een theatervoorstelling kijken en daarna zuipen. Zondag ga je uitbrakken, maar je moet die middag nog wel iemand helpen verhuizen, en daarna natuurlijk een hapje eten. Leuk. Maar waarom voelt het voor mij dan zo verstikkend?

Het mag dan geen officiële medische term zijn, maar ‘weekend anxiety syndrome’ slaagt er toch iedere week in om mijn weekend te verpesten. Ik wilde weten hoe dit kan. “Mensen werken zo hard en zoveel uur, dat ze druk voelen om het weekend perfect te maken,” zegt Catherine Cook-Cottone, een onderzoeker naar yoga en mindfulness op de Universiteit van Buffalo, met een specialisatie in psychosociale stoornissen. “Is het leuk genoeg? Is het spannend genoeg? Er komt een hoop sociale druk kijken bij het hebben van een geweldig weekend. Althans, zo wordt het vaak ervaren.”

Dat zulke relatief korte perioden van vrije tijd zoveel stress veroorzaken heeft meerdere redenen. Social media beperkt vaak ons vermogen om in het moment aanwezig te zijn en het verhoogt onze angst om iets te missen. Ik zie constant mijn vrienden hun mooie momenten delen. Het voelt alsof ik nooit iets leuks doe, terwijl mijn vrienden op vakantie naar Italië zijn of aan het backpacken door Australië. Het foutje in mijn denkwijze is, natuurlijk, dat ik mijn eigen leven vergelijk met iets dat niet echt is. “Mensen plaatsen foto’s van zichzelf tijdens piekmomenten,” zegt Mary Helen Immordino-Yang, professor in het onderwijs, de psychologie en neurowetenschappen op de Universiteit van Zuid-Californië. “Het leidt tot het foutieve beeld dat iedereen constant zulke momenten ervaart.”

Dit is geen shockerende onthulling, maar ik voel mezelf alsnog altijd neergeslagen als ik te lang door social media scroll. Mijn eigen vrije tijd, hoe ontspannend-ie vaak ook is, voelt nutteloos wanneer ik zelf niet Instagram-waardige activiteiten onderneem. Ik moet gaan fietsen, een bierbrouwerij bezoeken, naar een concert gaan. En ik moet het allemaal doen voordat de zon onder is, anders voel ik me weer rusteloos.

Social media is niet de enige oorzaak van je weekendstress. Wanneer je geconsumeerd bent door je werk en je niet goed voor jezelf zorgt – bijvoorbeeld doordat je niet goed eet en niet minstens zeven uur per nacht slaapt – kan het zijn dat je het weekend ziet als je enige chillmoment. Dit zet veel druk op die twee dagen. Een weekend is niet genoeg tijd om de nalatigheid van de rest van de week te fiksen, zegt Cook-Cottone. “Dat is niet hoe ons zenuwstelsel werkt.”

Angstgevoelens belemmeren mensen nog meer naarmate het einde van het weekend nadert. Veel mensen hebben last van ‘zondagstress’ en er bestaan zelfs CBD-snoepjes die speciaal gemaakt zijn om dit fenomeen te bestrijden, al heb ik ze nog niet zelf geprobeerd. Hoewel de stress die je voelt voor de maandagochtend een grote rol speelt hierbij, heeft het ook te maken met de stress die je van het weekend zelf voelt. Als je het weekend ziet als het enige moment dat je het leuk kan hebben, dan is het moeilijk om niet neerslachtig te worden en je op een bepaalde manier angstig te voelen als het voorbij is.

Zondagstress ervaren betekent niet per se dat je je werk of je leven haat, trouwens. Maar wat je ervaart op zo’n zondag kan zich nog het beste omschrijven als een existentiële crisis. Mensen belanden regelmatig in een vicieuze cirkel van overbelasting, zegt Cook-Cottone. “In het weekend ga ik of 25 kilometer wandelen, of mezelf klem zuipen, en ik weet niet echt zeker waar het allemaal heen gaat.” Dat betekent niet dat er iets ontbreekt in je leven, maar je moet deze angstgevoelens ook niet negeren. Zie het als een signaal, zegt ze. Probeer erachter te komen wat er mist in je leven, waardoor je elke keer zo tegen het begin van de week op ziet.

Het vermijden van social media kan ook een groot verschil maken op het gebied van ontspanning. “Als je constant aan de rest van de wereld herinnerd wordt door je telefoon, zet ‘m dan uit in het weekend,” zegt Immordino-Yang. Misschien dat je niet je telefoon helemaal uit kan zetten, maar minderen met nieuws en social media kan helpen. “Neem een stap terug van alles wat er om je heen gebeurt.”

Een ander coping mechanisme tegen weekendstress is wat tijd vrij maken om gewoon te ‘zijn’ in plaats van te ‘doen’, zegt Metta McGarvey, voorzitter van het Mindfulness for Educators-programma op Harvard. “Het is belangrijk dat we een meer bewuste aanpak voor onze dagelijkse routine creëren,” vertelt ze. Je zou in het weekend wat tijd moeten vrijmaken om je te focussen op een simpel ritueel. “Drink koffie of thee, ga in bad, geef een geliefde je volledige aandacht, of doe een klusje langzamer dan je normaal doet en wees volledig aanwezig in het moment.”

We kunnen tevens onze weekendstress verlichten door meer plezier te hebben doordeweeks. Als je de tijd neemt om meer dingen te doen waar je van houdt (ook nadat je klaar bent met werken), dan zal je minder druk ervaren om je weekend zo geweldig mogelijk te maken. Cooke-Cottone vertelt patiënten om hun dag te verdelen in clusters van drie uur lang. In die drie uur tijd moet je wat tijd vrij maken om te eten, water te drinken en pauze te nemen. Wanneer het weekend om de hoek staat, kan je het beste betaalbare plannen maken om dingen te doen die je oprecht leuk vindt, met mensen waar je het daadwerkelijk leuk mee hebt. Zo simpel kan het zijn.

Eén laatste tip: tijd doorbrengen in de natuur kan ook stressverlichtend werken. Ook diep ademhalen, muziek luisteren en tijd doorbrengen met vrienden kan helpen om in het moment te leven en ervan te genieten. Maar doe jezelf een plezier, en hou de ervaringen voor jezelf. “Ik zou het zelf niet allemaal op Instagram plaatsen,” zegt Immordino-Yang. Als je alles wat je ervaart deelt, dan ben je alsnog jezelf aan het vergelijken met de ervaringen van je vrienden. “Geniet van het moment en voel geen druk om alles met iedereen te delen.”

Volg ons op Facebook voor meer gezondheidsverhalen en advies voor onvolmaakte mensen.