Ik hing met een criminele miljonair tijdens zijn weekendverlof

Per Ulrich Karpf is een beruchte gedetineerde in Denemarken. Hij is ook miljonair. Hij werd niet rijk geboren, maar begon in zijn tienerjaren een callcenter en verdiende zijn eerste miljoen voor zijn twintigste verjaardag. Een paar jaar later, in 2006, verloor hij een deel van zijn fortuin vanwege mislukte zakelijke ondernemingen. Om zijn uitbundige levensstijl te behouden, begon hij te frauderen. Hij belandde in de gevangenis. Vanwege de financiële crisis verloor hij nog meer geld. Hij begon weer te frauderen, maar dit keer vanuit de gevangenis. Hij werd opnieuw gepakt en hij zit nu nog zeker een jaar in de gevangenis.

Karpf heeft de afgelopen tien jaar in vijf verschillende gevangenissen gezeten. In Denemarken worden gedetineerden vaak overgeplaatst naar verschillende gevangenissen, waar het niveau van beveiliging steeds verschilt. Momenteel zit hij in de Kragskovhede Fængsel-gevangenis in het noorden van het schiereiland Jutland. In Denemarken mogen niet-gewelddadige gedetineerden die al een groot deel van hun straf hebben uitgezeten, elke twee of drie weken de gevangenis 48 uur verlaten. Gedetineerden kunnen zich op deze manier voorbereiden op hun terugkeer in de maatschappij. Daarom kan Karpf zich twee weekenden per maand een vrij man voelen. Voordat hij werd overgeplaatst naar Kragskovhede Fængsel, liep hij in zijn vrije weekend de gevangenis uit, sprong hij in zijn Jaguar die buiten stond geparkeerd, en reed hij naar Kopenhagen. Maar vanaf zijn huidige accommodatie moet hij negen uur rijden naar de Deense hoofdstad. Karpf laat zich daardoor niet afschrikken: hij vliegt gewoon vanaf het dichtstbijzijnde vliegveld naar Kopenhagen. Het idee kan moeilijk te bevatten zijn – een gedetineerde die zich in het weekend kan uitleven in Kopenhagen. Ik was nieuwsgierig wat Karpf tijdens zijn vrije dagen doet, dus ik zocht contact met hem en vroeg of ik hem mocht vergezellen.

Ik ontmoet de 36-jarige in een café in Kopenhagen. Het is zaterdagochtend en Karpf heeft een nacht in het appartement van zijn tante geslapen. Hij vindt het vijfsterrenhotel in de buurt “te eenzaam.” Hij is zo goed gekleerd dat je niet zou geloven dat hij de afgelopen jaren in de gevangenis heeft doorgebracht voor verschillende misdaden. Karpf vertelt me dat hij vanavond een verjaardagsfeest voor zijn vriendin organiseert. Hij heeft al een limousine gehuurd om het feest in te luiden. Karpf ontmoette zijn vriendin tijdens een van zijn weekendverloven. Ik vraag hem wat zij ervan vindt dat hij een veroordeelde crimineel is. “Ze weet van niks, ik heb niet verteld dat ik een crimineel ben,” zegt hij met een uitgestreken gezicht. Dan begint hij te lachen. “Natuurlijk weet ze ervan. Ik ben zeer romantisch. Ik behandel mijn vriendinnen als prinsessen en godinnen. In essentie ben ik een goed mens.”

De Deense media zijn over het algemeen dol op Karpf. Er wordt vaak geschreven over zijn transformatie van rijke playboy naar crimineel. “Denemarken heeft nooit echt veel socialites gehad,” zegt hij, waarmee hij aangeeft dat de interesse voor zijn verhaal meer zegt over Denemarken dan over hem. Als ik vraag hoe hij een groot deel van zijn rijkdom wist te behouden, ontwijkt hij mijn vraag door zich te richten op zijn veroordelingen. “In 2006 kreeg ik drieënhalf jaar voor belastingontduiking en btw-fraude,” zegt Karpf. “In 2007 kreeg ik nog vier jaar erbij, vanwege fraude met een totale waarde van bijna 16 miljoen euro.” In 2015 was hij amper uit de gevangenis, toen hij beschuldigd werd van medeplichtigheid. Karpf werd veroordeeld en kreeg vijf jaar extra gevangenisstraf. “Ik zit momenteel in de gevangenis omdat ik mensen heb geadviseerd over frauderen.”

Karpf vertelt dat dit zijn laatste veroordeling is. “Ik kan niet nog een periode in de gevangenis overleven. Ik word ouder en het leven in de gevangenis is hard." Ik vraag waarom iemand die al rijk is zoveel risico neemt om nog rijker te worden. Karpf vertelt dat de oorzaak van het probleem, in zijn geval, bij zijn opvoeding ligt. Hij groeide op in de welvarende buitenwijk Rungsted, samen met zijn moeder die alcoholist was. Op tienjarige leeftijd verhuisde hij naar zijn vader. “In Rungsted draait het alleen maar om geld en ik was daar altijd het arme jongetje,” vertelt hij. “Ik dacht dat het leven alleen maar om geld draaide, maar ik had geen geld, dus ik voelde me een buitenstaander.” Zijn favoriete jeugdherinneringen gaan over het krijgen van materiële dingen, zoals cadeautjes.

“Ik kreeg altijd cadeautjes van mijn ouders, omdat ze me verwaarloosden. Ik vond het geweldig, ook al gaf het me een vals gevoel van geborgenheid en liefde,” vertelt Karpf. Op zijn zeventiende verhuisde hij naar Kopenhagen om op zichzelf te wonen. Hij werd gedreven door zijn ambitie om snel veel geld te verdienen. Het duurde niet lang voordat hij zijn eerste callcenter startte en het geld binnen kwam stromen. “De jaren daarna draaiden om luxe,” herinnert hij zich. Zijn leven in Kopenhagen stond in sterk contrast met zijn jeugdjaren. “Ik gaf zonder moeite 13.000 euro uit in een weekend,” vertelt hij. “Maar vergeet niet dat iedereen zulke bedragen uitgaf in die tijd.” Iedereen? “Natuurlijk, iedereen.” Omdat hij met geld strooide, belandde hij uiteindelijk in een financieel gat. Schulden stapelden zich op. Op een bepaald moment had hij 100 miljoen Deense kronen nodig voor een hotelproject in Turkije. De bank had zich teruggetrokken, maar Karpf weigerde om het project op te geven en weigerde zijn levensstijl aan te passen.

"Ik was erop gebrand om mijn levensstijl te behouden, ook al veranderde het in een enorme financiële last,” geeft hij toe. “Anderen veranderden de manier waarop ze leefden, maar ik was vastberaden dat niet te doen.” Hij zegt dat hij toen begon met frauderen. Karpf is zich ervan bewust dat hij als enige verantwoordelijk is voor het verpesten van zijn leven. “Ik oogst wat ik heb gezaaid,” zegt hij. “Maar ik probeer het goed te maken met de mensen die dankzij mij geld hebben verloren.” Terwijl we sap, gembershots, koffie, avocado, zalm, roerei en worst bestellen, vertelt hij me dat hij ondanks alles regelmatig berichtjes ontvangt van bewonderaars. “Elke week hoor ik op social media van jonge mensen dat ze me geweldig vinden, en dat ze net zo succesvol willen zijn als ik.”
Karpf wordt officieel over een jaar vrijgelaten. Hij zegt dat hij geen duizenden euro’s meer wil uitgeven aan champagne in nachtclubs. “Je ziet veel jonge mensen op social media die geld uitgeven aan extravagante dingen,” zegt hij. “In werkelijkheid geven ze gewoon al hun spaargeld uit aan flessen champagne. Dingen die ze zich eigenlijk niet kunnen veroorloven.” Ik herinner Karpf eraan dat toen ik hem vroeg voor suggesties voor de fotoshoot, hij met het idee kwam om hem te fotograferen in een casino, met een duur horloge en omringd door halfnaakte vrouwen. “Ik bedoel niet dat je niet mag pronken of opscheppen. Natuurlijk moet je dat doen,” antwoordt hij. “Het is leuk om met dingen te pronken. Maar doe het op de juiste manier. Met klasse. Je moet geen selfie maken in een dure auto die je hebt geleased, als je je hypotheek niet kunt betalen of als je drinkt uit een fles waar twintig mensen aan hebben meebetaald.” Ik vraag hoe hij zijn toekomst voor zich ziet, en wat hij wil doen als hij vrijkomt. “Ik zou graag een paar maanden vrijnemen om mezelf te vinden. Of dat nou in een klein Toscaans dorp is, in een woestijn of in een klooster, dat weet ik nog niet. Ik wil in elk geval ergens heen waar niemand weet wie Per Ulrich Karpf is, zodat ik dat zelf kan uitzoeken."