FYI.

This story is over 5 years old.

nieuws

Deze 17-jarige jongen vecht tegen de ontruiming van de oudste sloppenwijk van Frankrijk

Vlakbij Parijs is een sloppenwijk waar 300 Roma wonen. De burgemeester wil de wijk slopen, maar Jozsef van 17 steekt daar een stokje voor.

De sloppenwijk Samaritain, in de noordelijke voorstad van Parijs La Courneuve, is het thuis van zo'n tachtig Romafamilies, voor het grootste deel afkomstig uit Roemenië en Hongarije. Het is gelegen tussen een treinspoor en de A86-snelweg, en staat bij liefdadigheidsorganisaties (die de ongeveer driehonderd mensen die er wonen helpen) bekend als "de oudste sloppenwijk van Frankrijk."

De mensen in de buurt leven de laatste tijd in de angst dat ze hun huis uit worden gezet, omdat lokale autoriteiten hebben aangekondigd dat de wijk elk moment gesloopt kan gaan worden. VICE News bracht een bezoek aan de buurt, en sprak met diverse bewoners. Die vertelden dat de gemeente ze geen enkele alternatieve huisvesting heeft aangeboden. Als de buurt gesloopt wordt zijn deze mensen dus dakloos.

Advertentie

De 'eerste straat' van Samaritain, waar zo'n driehonderd mensen wonen in hutten gemaakt van triplex en golfplaten. De grond is bedenkt met stukken linoleum en tapijten (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

Jozsef Farkas, een zeventienjarige jongen uit het noorden van Roemenië, bood ons aan een rondleiding te geven door de sloppen van Samaritain. Eerder deze maand lanceerde hij een online petitie tegen de verjaging van hem en zijn buren. Die heeft inmiddels al zo'n 37 duizend handtekeningen. Farkas, die graag droomt over integratie en een carrière in de muziek hoopt na te jagen, is een sterk voorvechter van zijn gemeenschap geworden. Samen met andere activisten zet hij de lokale autoriteiten onder druk om een alternatieve oplossing te vinden voor zijn wijk.

Een luchtfoto van Samaritain, dat in 2008 is gebouwd tussen een rij bomen en een treinspoor (afbeelding via Google Maps)

"Dit is de eerste straat – we hebben er drie in totaal," aldus Farkas terwijl hij ons voorgaat over een van de paden die door de buurt lopen. De paden zijn bedekt met linoleum en tapijten, en brengen ons langs zelfgemaakte huisjes en groepen spelende kinderen. Er zijn in totaal meer dan honderd kinderen die in het kamp leven onder erbarmelijke omstandigheden. Vrouwen houden de paden schoon door ze te vegen, maar de grond is vies en vochtig door alle lagen linoleum en tapijt die eronder liggen. In een verre uithoek zien we gigantische ratten rondspringen in een berg afval.

Het kamp heeft geen water of elektriciteit, dus de bewoners bewaren hun voedsel in losgekoppelde koelkasten. Farkas legt uit dat dat niet bedoeld is om het koel te houden, maar "om het te beschermen van de ratten en insecten die alles opvreten." Samen met mede-activisten is hij druk aan het werk een plan te maken om de buurt te verschonen, en om de gigantische berg afval, achterin de sloppenwijk, weg te krijgen.

Advertentie

Een kind loopt richting de afvalberg in Samaritain (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

De vader van Farkas is Hongaars, en zijn moeder is Roemeens. Beiden zijn het Roma, een gemeenschap die in Europa een lange geschiedenis van discriminatie, vervolging en uitsluiting kent. Ook vandaag de dag hebben ze het niet heel makkelijk, zoals hier in Samaritain maar al te goed is te zien.

Farkas kende geen woord Frans toen hij in het land aankwam vanuit Roemenië. Nu spreekt hij het uitstekend, en dat heeft hij vooral geleerd door goed op te letten op de markten waar zijn ouders tweedehandsspullen verkochten. Hij vertelde dat zijn familie hierheen was getrokken om intimidatie in Roemenië te ontvluchten.

Farkas is bepaald geen domme jongen. Hij spreekt nu zes talen, waaronder Frans, Engels, Roemeens en Hongaars. Ook spreekt hij een beetje Duits en kan hij zingen in het Italiaans. "Ik doe vrijwilligerswerk als vertaler bij Enfants du Canal, een organisatie die daklozen helpt. Daar heb ik veel aan mijn talenkennis," zei Farkas. Tijdens onze wandeling groette hij alle buren die voor de ingang van hun zelf geknutselde huizen zaten.

Een vrouw zit voor haar huis op de 'eerste straat' (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

De jongen is enthousiast over zijn toekomst. "Ik ga mee doen aan The Voice!" vertelt hij vol blijdschap. Hij werd uitgenodigd nadat hij vorig jaar een video van zijn zangkunsten op YouTube had gezet. Hoewel hij er dus een dagtaak aan heeft om de toekomst van zijn gemeenschap veilig te stellen, gaan zijn dromen ver voorbij de grenzen van zijn sloppenwijk. "Ik wil heel graag naar New York om Beyoncé te zien optreden," vertelde hij. "Een vriend van me zei dat ik haar zelfs kon ontmoeten." Als hij binnenkort aan The Voice mee gaat doen, hoopt hij dat Mika hem gaat kiezen. Dat is zijn favoriete jurylid.

Advertentie

Farkas zingt vaak in de kerk die zijn buurtgenoten in Samaritain hebben gebouwd (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

Toen hij nog in Roemenië woonde, was Farkas solist en zong hij tijdens religieuze ceremonies en bruiloften. "Toen ik hier in het dorp aankwam, was ik al een beetje een ster," vertelt hij met gepaste trots als we in de kerk staan. "Ik zing nog altijd in de kerk zodra ik de kans krijg."

"We zijn geen honden"
Gilles Poux, de communistische burgemeester van La Courneuve, is al sinds 2013 van plan om de sloppenwijk te ontruimen. "Hilarisch toch, een communistische burgemeester die mensen uit hun huis wil trappen," aldus Farkas. "Er zijn mensen die hier werken, baby's, mensen met handicaps. We zijn geen honden."

Een man loopt langs het raam van de kerk in de eerste straat (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

Als onderdeel van een plan om de bewoners geleidelijk aan te verplaatsen naar degelijke huisvesting, heeft Fondation Abbé Pierre, een humanitaire organisatie die zich bezighoudt met huisvesting, samen met Artsen Zonder Grenzen toegezegd te helpen met het opruimen van de buurt. Ook worden er stappen gezet om voor schoon drinkwater te zorgen. Eén van de vele problemen die de bewoners hebben, is dat de ze niet in staat zijn een residentiecertificaat te krijgen. "Zonder dat document mag je van geen enkele publieke voorziening gebruikmaken," aldus Pierre Chopinaud, een woordvoerder van de Roma-belangengroep La Voix des Roms, in gesprek met VICE News. Hij zei dat zonder het certificaat, "de kinderen geen toegang krijgen tot scholen in de buurt en dat het voor gezinnen zeer moeilijk is om toegang te krijgen tot zorg en andere publieke voorzieningen."

Advertentie

Volgens Chopinaud zijn veel bewoners in La Courneuve voorstander van het project. "De meeste mensen hier stammen af van immigranten," legt hij uit. "Zij begrijpen dat sommigen van hun eigen familieleden in vergelijkbare kampen hebben geleefd."

Uitzicht op de 'tweede straat' (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

De lokale autoriteiten lijken vastberaden om hun plan door te zetten om te buurt te slopen, ondanks het feit dat er nog geen officiële datum is gecommuniceerd. Een woordvoerder van de gemeenteraad vertelde VICE News woensdag dat "de prefectuur verantwoordelijk is voor deze zaak." Ook zei hij dat de uithuiszetting "binnenkort" plaats moet vinden, maar gaf toe dat dat nog niet honderd procent vaststaat. We hebben herhaaldelijk geprobeerd contact op te nemen met de prefectuur, maar die was niet in staat om te bevestigen wanneer en hoe de bewoners eruit zouden worden gegooid.

Brandblussers aan de muren van de huizen in de sloppenwijk (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

"Wij worden er ook niet blij van dit te moeten doen," aldus de woordvoerder, "maar het is absoluut geen optie voor La Courneuve om te blijven toestaan dat deze sloppenwijk blijft waar-ie is." Toen we hem vroegen naar Farkas' alternatieve plan voor de bewoners, een initiatief dat zo'n vier ton moet gaan kosten, antwoordde hij dat de hulpgroepen niet de hele rekening op de gemeente kunnen afschuiven. "Daar heeft La Courneuve geen geld voor," zei hij.

"Als we uit ons huis worden gezet, zullen we uiteraard gaan en onze eigendommen meenemen, maar we hebben geen plek waar we naartoe kunnen," zegt Farkas. "We willen de burgemeester vertellen dat we geen beesten zijn, maar menselijke wezens die graag een dak hebben om onder te slapen."

Farkas heeft zich opgeworpen als de stem van zijn gemeenschap (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

Stefan, een gewaardeerde en gerespecteerde 32-jarige bewoner die werkt voor een boer vlakbij Parijs, vertelde VICE News dat hij kwaad was over wat hij ziet als discriminatie jegens de Roma. "Waarom krijgen de andere minderheden uitkeringen en wij niet?" vroeg hij. "We willen graag meedoen en belastingen betalen, maar voordat we dat kunnen doen moeten we wel een kans krijgen." Farkas blijft echter hoop houden. "We bidden elke nacht dat de burgemeester van gedachten verandert," zei hij. "Ik ga een romantisch lied schrijven voor hem en zijn vrouw, dat helpt vast."

Farkas voor de poort van zijn sloppenwijk, vlakbij Parijs (foto door Etienne Rouillon/VICE News)

Kinderen spelen vlakbij het metalen hek dat om de wijk is geplaatst (foto door Etienne Rouillon/VICE News)