Wonen in villa's over de hele wereld zonder een cent uit te geven

Wil je in een kasteel wonen? Een echt kasteel, in Normandië, voor noppes? Ja, natuurlijk wil je dat. Zelfs als het maar een klein kasteeltje is en je op twee honden en drie katten moet passen. Dat is compleet verwaarloosbaar, want je woont in een fucking kasteel.

Het klinkt als een unieke kans, maar dit soort deals komen relatief vaak voor op internationale woningoppas-websites, waar vreemden andere vreemden overtuigen om voor hun villa's en katten te zorgen in ruil voor gratis verblijf. De deal die ik net noemde bestaat echt, en wordt momenteel aangeboden op mijn favoriete woningoppas-site, Mind My House. Als je een abonnement voor achttien euro afsluit en een overtuigend profiel maakt, kun je over een paar weken een labrador verzorgen in een Frans kasteel.

Ik kwam hier ongeveer een jaar geleden achter, toen ik studeerde aan de Universiteit van Chicago. Ik had vrij genomen om mijn scriptie af te maken, en omdat Chicago een koude, met wanhoop gevulde woestenij is, was er weinig wat me bond aan de stad, behalve mijn karige hoeveelheid spaargeld. Toen ik erachter kwam dat een vlucht naar Europa met Norwegian Air slechts 180 dollar was, hoefde ik alleen nog maar een slaapplek te vinden.

Zodoende begon ik een zoektocht op het internet om zo goedkoop mogelijk te reizen, en twintig dollar later vond ik mijn antwoord. Het was een kaart van de wereld vol markeringen, elk een mogelijkheid om kosteloos in een nieuw land te wonen.

Een typische advertentie ziet er ongeveer zo uit: "Prachtige villa in het zuiden van Frankrijk. Mijn man en ik reizen tijdens de vakantie en hebben een verantwoordelijk persoon/koppel nodig om op onze hond Loebas te passen. Hij is een knuffelige golden retriever die veel liefde nodig heeft." Je stuurt vervolgens een bericht om hen te overtuigen dat jij de juiste persoon voor Loebas bent, en hoopt op het beste.

Maar de vraag blijft: wie leent zijn of haar kasteel uit aan een vreemde?

"Tegen de tijd dat ze zijn aangekomen, zou ik ze geen vreemden meer willen noemen," zegt Paul Nash, een huiseigenaar die Trusted Housesitters, een andere woningoppas-site, gebruikt. "We skypen of facetimen altijd met potentiële oppassers, en we e-mailen elkaar voordat we een beslissing maken. Het concept van vakantie vieren in de wetenschap dat er voor onze huisdieren wordt gezorgd sprak ons erg aan. De dieren ervaren geen trauma omdat ze alleen worden gelaten, of stress omdat ze tijdelijk in een asiel worden geplaatst. Het is ook fijn om te weten dat je huis niet wekenlang leegstaat, en als je thuiskomt, is het huis schoon, zijn de katten ontspannen en gelukkig, en staat er vaak een maaltijd op ons te wachten."

"De oppassers hebben ook referenties en worden, indien nodig, door de politie gecontroleerd," voegde hij eraan toe.

Met andere woorden, vanuit het perspectief van de huiseigenaar is het goedkoop, is er minder kans dat er wordt ingebroken en hoeft Fifi niet naar een kattengevangenis te gaan. En hoewel er ook betaalde oppasdiensten zijn, geldt ook hier de aloude economische wet: waarom zou je betalen voor iets dat mensen ook gratis willen doen?

"De meeste, zo niet alle mensen waarvoor we hebben opgepast zijn eigenlijk ook reizigers in hun hart," zei Dalene Heck, een ervaren woningoppasser. Zij en haar man wonnen vorig jaar de "Reiziger van het jaar"-prijs van National Geographic, voor hun van-huis-naar-huis-hoppende levensstijl. Tegenwoordig krijgt ze het grootste gedeelte van haar opdrachten door mond-tot-mondreclame. Haar thuisbasis is bij haar familie in Canada, maar de afgelopen zes jaar heeft ze van de ene opdracht naar de andere gereisd en geleefd.

"Mensen die veel reizen snappen de concepten van een deeleconomie en iemand onderweg vertrouwen erg goed, en ik denk dat de mensen die niet veel reizen daar meer bedenkingen bij hebben," vertelde ze me.

Volgens Heck zijn veel van de huiseigenaren expats uit de middenklasse, die hun familie in de vakanties willen bezoeken. "Veel van [de opdrachten] zijn op het platteland. Daar wil je niet per se je huis lange tijd leeg achterlaten, omdat er vaak niemand dichtbij woont om de boel in de gaten te houden."

Heck zegt dat ze de woningoppasgemeenschap in de gaten houdt, soms via geheime facebookgroepen. Toen ik haar vroeg hoe oud ze dacht dat de gemiddelde oppasser was, schatte ze dat het ergens in de vijftig moest zijn. "Ik denk dat het erg aantrekkelijk is voor gepensioneerden."

"Het is over het algemeen het populairst onder babyboomers," vertelt Andy Peck, oprichter en directeur van Trusted Housesitters. "Hoewel er ook jongere mensen zijn die op huizen en dieren passen."

Ik was 21, veel jonger dan de gemiddelde oppasser, en ik wist dat ik een concurrerend profiel moest maken. Ik doorzocht de site ter inspiratie en beschreef mezelf met woorden die ik in andere advertenties had gevonden ("zelfstandig", "onafhankelijk", etcetera) en schreef zeventien persoonlijke berichten. Ik noemde de huisdieren bij naam en bood aan om referenties te geven, mocht dat nodig zijn. Ik meldde me niet alleen aan bij villa's, maar bij alles wat op een avontuur leek.

Simone Gribble, een Australische reisblogger, had me aangeraden om "degene te vinden die niet schitterend zijn." Ze bedoelt daarmee dat beginnelingen zich niet meteen op overdadige huizen moeten richten, zodat ze eerst een beetje geloofwaardigheid kunnen opbouwen. Het is een goede strategie, vooral omdat sites zoals Trusted Housesitters een waarderingssysteem hebben. Je zult waarschijnlijk die eerste keer dat je oppast niet de Toscaanse villa krijgen. De sleutel is om door de verschillende villa's te ploegen, om de juweeltjes te vinden, zoals deze:

"Royal Country Superhouse. Ver weg van de stad, geniet van een groene wereld, in klein Sovjetdorpje. Groot huis met twee verdiepingen en veel kamers. Toilet is buiten in apart klein huisje zonder water. Niemand spreekt Engels en het huis is zonder badkamer. In de winter is het koud en moet je de kachel aanzetten en sneeuw scheppen."

Het was het enige oppashuis in Letland en ik meldde me onmiddellijk aan. Hoe zou ik mijn oppasreputatie beter op kunnen bouwen dan hier?

Van de zeventien berichten werden er vier beantwoord, en bij allemaal zat er een addertje onder het gras. Die in Kopenhagen was slechts beschikbaar voor twee weken (te kort), die in Toscane was niet onbewoond en die op Gibraltar leek lastig bereikbaar.

Maar toen was er natuurlijk nog de Royal Country Superhouse: "Michaela, huis is open voor je. Denk aan mijn info over winter en de staat van het huis. Vrede, Liefde & Geluk, Janis."

Twee maanden later kwam ik samen met een vriend aan in de buurt van het dorpje Sidrabiņi (115 inwoners) in Letland. Ik had de instructies gekregen om te zoeken naar "de man in de koekiemonstertrui." Janis had, behalve mijn aankomstdatum, geen informatie gevraagd, en ik had ook niks gevraagd, behalve hoe ik er moest komen. Na een kort verblijf bij vrienden in Engeland, nam ik een vlucht naar Riga. Daar moest ik een buskaartjesverkoper ervan overtuigen dat ik echt, ja, echt naar Ērgļiwilde.

Janis was een 27-jarige hipsterarchitect, en het huis bleek een stoffige, voormalige Sovjetwinkel te zijn. Met "winterse omstandigheden" bedoelde Janis het gebrek aan centrale verwarming. We moesten een houtkachel gebruiken om de kamer warmer dan ijskoud te krijgen, wat betekende dat we om het uur hout uit de schuur moesten slepen om het vuur brandend te houden. Het kostte ons een paar dagen om erachter te komen hoe we moesten werken. Soms verneukten we het en werden we verzwolgen in rook of werden we wakker met temperaturen onder het vriespunt. Er zaten vreemde bloedvlekken op de bank, en toen er een vriend op bezoek kwam, werd hij een boom ingejaagd door wolven.

Het was fucking fantastisch. Het huis zat tot de nok toe vol met boeken over kunst en architectuur, en 's nachts bliezen we zo hard als we konden muziek uit de Sovjetspeakers. We brachten nieuwjaarsdag door met de familie van Janis, waar we zo veel zelfgestookte drank dronken dat Lets als Engels begon te klinken. We hadden sneeuwbalgevechten in de perfecte, poederachtige sneeuw. De hartvormige uitsparing in de deur van de latrine gaf uitzicht op het schitterende besneeuwde bos, prachtiger dan mijn gebruikelijke uitzicht vanaf het toilet. Na drie weken vonden we het jammer om te vertrekken.

We gaven ongeveer dertig dollar uit in de drie weken dat we er waren. We besteedden het aan eten, in de enige supermarkt (de kassamedewerker gebruikte nog een telraam). Zelfs met de vliegtickets inbegrepen was ik nog steeds goedkoper uit dan wanneer ik in Amerika was gebleven, dus ik kon me alleen maar voorstellen hoe goedkoop het wel niet moest zijn om het hele jaar zo te wonen.

"Ik ken mensen die het met vijftienduizend dollar per jaar doen," zei Heck. "Canadese dollars welteverstaan, dus dat is zo'n vijf Amerikaanse dollars."

Eigenlijk is dat 11.215,37 dollar. Dat is zo weinig dat je in aanmerking komt voor voedselbonnen – maar, in plaats van dat je in een sociale huurwoning zit, verzorg je de hond van Lady Plimpleshire in een herenhuis in Edinburgh (echt verhaal, valse naam).

Heck en haar man verdienen geld met hun reisblog en een e-book over woningoppassen. "Freelance schrijven, freelance video – we doen veel verschillende dingen," legde ze uit. We hebben allemaal meerdere bronnen van inkomsten om dit draaiende te houden."

Digitale nomaden zijn mensen die vanaf hun laptop werken en fulltime rond de wereld reizen. Woningoppas is perfect voor zo'n levensstijl, omdat je soms maanden of zelfs jaren op een huis kan passen. En hoewel woningoppas-sites van oudsher gericht zijn op vakanties voor gepensioneerden, beloven ze ook een radicaal nieuwe levensstijl voor mensen die nog jong zijn.

Maar, met grote koopjes komen grote verantwoordelijkheden: Heck en haar man moesten een zieke hond laten inslapen tijdens het oppassen. Een andere keer verbleef ze in een landhuis uit de tiende eeuw ("het was enorm – het zag eruit als een kasteel") wat ze eerst twee dagen moest schoonmaken om het bewoonbaar te krijgen. Gribble vertelde dat ze een keer verbleef in een huis met erg veel dieren, en op een dag wakker werd met de ontdekking dat sommige dieren elkaar hadden opgegeten. En uiteraard kun je niet door het land reizen wanneer je dat wilt, als je op dieren moet passen.

Maar de gemiddelde tijd die je voor de dierenverzorging nodig hebt is vrij laag – Gribble schat het op drie tot vier uur voor honden en een tot twee uur voor katten – wat nog steeds veel minder werk is dan WWOOF'en, en veel stabieler dan couchsurfen.

Als extraatje heb je ook genoeg verhalen die je op feestjes kunt vertellen, over de tijden dat je als een koning leefde zonder een cent uit te geven.