Hoe denken de Polen zelf over de magazinecover over “De islamitische verkrachting van Europa”?

Het rechtse Poolse magazine wSieci van deze week heeft een nogal omstreden cover. De reden: op de cover is een blanke vrouw te zien die gegrepen wordt door een heleboel harige armen, gecombineerd met de leus "De Islamitische Verkrachting van Europa".

Hoewel de foto van de vrouw zonder die grijpgrage handen rechtstreeks van een stockfotopagina met de zoekterm "vrouw komt erachter dat strijkbout nog aanstaat" lijkt te komen, is het geheel een commentaar op de recente aanrandingen op nieuwjaarsnacht in Keulen. Er zijn maar liefst 58 gevallen van aanranding bekend, waarvan er drie aanwijsbaar zijn gepleegd door vluchtelingen die recent naar Europa gekomen zijn. Desondanks zien veel rechtse media in Europa deze gebeurtenissen als aanleiding om de boodschap te verkondigen dat de vluchtelingen een bedreiging vormen voor de veiligheid van de Europese vrouwen. Sinds het begin van de vluchtelingencrisis is de Poolse regering heel strikt geweest en werd er een duidelijke lijn getrokken in het nationale vluchtelingenbeleid. Tijdens de recente Brusselse Eurotop heeft Polen – samen met Tsjechië, Slowakije en Hongarije – zelfs voorgesteld om de grenzen helemaal te sluiten en zo een versperring op te werpen voor de hoofdroutes van vluchtelingen naar West-Europa. Aangezien de ophef over de cover van het magazine voor het grootste gedeelte afkomstig was uit zo ongeveer alle landen behalve Polen, besloot ik onze vriend en redacteur van VICE Polen, Maciek Piasecki, even te bellen om te vragen hoe zijn landgenoten over de cover denken. VICE: Hoi Maciek. Wat was je eerste reactie toen je de cover zag?
Maciek Piasecki: Ik raak steeds ongevoeliger voor dit soort covers, omdat de rechtse media dit soort dingen de hele tijd doen. Ze beelden iemand die ze niet graag mogen af met een pistool tegen zijn of haar gezicht. Ze zijn er vrij schaamteloos over. Is de meerderheid van de Poolse media rechts?
Ja, ik denk het wel. De laatste jaren zijn een paar van de meer excentrieke linkse tijdschriften opgedoekt. Er is een toename van tijdschriften als wSieci – ze noemen zichzelf 'opstandige bladen'. Ze kwamen op in de tijd van de centralistisch-neoliberale regering in Polen en waren altijd openlijk tegen de overheid, maar nu zijn ze er echt voor, omdat de overheid nu conservatief is. Ook is het zo dat eigenaars van de Polish Journal bijvoorbeeld vrienden van de regering zijn, dus het is een beetje zoals de Hongaarse situatie, waar vrienden van de machthebbende partij ook de media in handen hebben. Deze tijdschriften noemen zichzelf nog steeds "opstandig", ook al is het in principe propaganda voor de partij. Denk je dat de boodschap op de cover ook gedeeld wordt door de Poolse bevolking?
Er zijn niet veel Syrische vluchtelingen in Polen. Mensen krijgen hun informatie van dit soort bladen of via de écht bevooroordeelde pagina's op social media. De afgelopen maanden heerst het onderwerp van de islamitische vluchtelingen die de Europese vrouwen aanvallen wel, vooral na Keulen. Deze cover speelt ook zeker in op dat sentiment. Het gaat ook niet alleen over de aanvallen op vrouwen, maar ook wat de Europese Unie in de doofpot stopt. [Het blad] doet alsof het een soort samenzwering blootlegt.

Wat vind je esthetisch gezien van de cover?
Ik denk dat Polen baat zou hebben bij wat meer kunstonderwijs. Hebben Polen een probleem met de EU in het algemeen, of alleen met de immigratie?
De regerende partij is niet eurosceptisch: ze hebben zich nooit openlijk uitgesproken tegen de Europese Unie. Het leven van veel Polen is verbeterd nu we bij de EU horen. Maar Polen zijn wel bezorgd over de immigratie. Ik denk niet dat veel mensen in Polen willen eindigen, en het zijn juist de Polen die weg willen. Iedereen probeert te vluchten. Polen willen erg graag emigreren, maar zien duidelijk niet in dat mensen hier ook willen komen.

Denk je dat je cover veel effect zal hebben in Polen?
Ik denk het niet. Het is maar een klein onderdeel van de hele discussie. Over het algemeen is het wel heel gevaarlijk, omdat ik denk dat veel Poolse mensen zullen gaan denken dat het heel normaal is om zulke dingen te publiceren. Dat is zorgwekkend.

Heeft het veel weerslag gehad? Zijn mensen beledigd?
Er zijn mensen beledigd, maar alleen degenen die op de hoogte zijn van de raciale kwesties, niet de meerderheid van het publiek. Ik denk niet dat de redacteur van het blad zou zeggen dat ze racistisch zijn; het zit net op het randje. De oude EU-landen zijn veel politiek correcter. In Polen heb je niet veel mensen met verschillende huidtinten – iedereen is etnisch gezien vrij uniform. Er zijn niet veel mensen in Polen die gekwetst kunnen raken van deze afbeelding, omdat ze de daders niet zien als onderdeel van hun gemeenschap. Dat is het probleem.

Bedankt, Maciek.