Een kijkje in het leven van een Nederlandse privébutler

Ik vraag André, die mij consequent met ‘u’ en ‘mevrouw’ blijft aanspreken, of hij net zoveel verdient als de butler van Hassanal Bolkiah – de sultan van Brunei die zijn butler 14 miljoen dollar per jaar betaalt – en wat hij zoal voor zijn baas moet doen.

VICE: Hoi André, wat een groot huis is dit!
Ja, het heeft vijf verdiepingen. Aan de overkant van de straat heeft meneer nog een pand, en hij heeft een derde huis in Dubai. Hij is software-bouwer en woont samen met zijn partner. Ze houden allebei erg van de klassieke stijl waarmee hun panden zijn ingericht, en daarom vinden ze het ook leuk om een ouderwetse butler te hebben die altijd in pak rondloopt. Over het algemeen ben ik werkzaam in dit pand, maar als meneer een weekendje weggaat, ga ik ook vaak mee. Dan krijg ik een eigen kamer in het hotel waar hij verblijft, til ik de tassen tijdens het shoppen en reserveer ik tafels in restaurants.

Wat doe je zoal op een dag?
Ik ben hier zestig uur per week, en werk op doordeweekse dagen van zeven tot zeven – ik slaap hier dus niet. Ik verzorg ontbijt, lunch en avondeten en serveer koffie als meneer erom vraagt. Ook doe ik altijd de deur open als hij aankomt en ik doe de boodschappen. De werkzaamheden verschillen per maand, zo ben ik in december bijvoorbeeld de hele maand bezig met kerstversiering. Meneer is gek op kerst. In de keuken staat altijd een boom van zes meter hoog. Ik moet eerst een steiger bouwen voordat ik die boom überhaupt neer kan zetten. Na december kan ik dan ook geen kerstboom meer zien.

Over het algemeen serveer je dus koffie, kook je en doe je de boodschappen?
Bij het boodschappen doen komt veel kijken: ik ga naar de bakker, de groenteboer, de slager en de visboer, want alles moet vers zijn. Meneer eet twee keer keer per dag warm, en hij bedenkt pas ‘s middags wat hij ‘s avonds wil eten. Daarom doe ik twee keer per dag boodschappen. Verder breng ik kostuums naar de stomerij, poets ik schoenen, en bak ik cakes. Meneer houdt van huisgemaakte cake: krokant vanbuiten, smeuïg vanbinnen. Ook stuur ik de huishouding aan. Er zijn twee schoonmakers en als ik zie dat iets vies is, wijs ik ze daar op – ik kan niet in mijn pak op mijn knieën iets schoonmaken.

Krijg je weleens bijzondere verzoeken?
Meneer kijkt graag films, en als er in de film een gerecht zit dat hem aanspreekt, wil hij dat vaak de volgende dag eten, zoals laatst dimsum. Dan moet ik uitzoeken hoe je dat maakt. Hij vroeg laatst om huisgemaakte bonbons, dan ga ik naar de groothandel en koop ik alles wat je nodig hebt om bonbons te maken. Vervolgens is het een kwestie van tutorials kijken op internet.

Sta je er dan naast als hij een film zit te kijken, of hoe werkt dat?
Nee, ik zit eigenlijk altijd op mijn post, in de keuken. Meneer appt me als hij iets nodig heeft, zoals een kop koffie, of lunch. Ik ben er alleen als ik er moet zijn.

En als hij appt dat-ie koffie wil terwijl je net boodschappen aan het doen bent?
Dan moet ik heel snel terugkomen. Ik zeg nooit: ‘Nee, nu kan het even niet.’ Als ik bijna klaar was met de boodschappen, dan sjees ik snel naar huis, maar als ik net aankom, keer ik weer om.

Gewoon als vrienden?
Nee, ik speel nooit de vriend. Mijn voorganger deed dat wel, die heeft hier veertien jaar gewerkt, en juist omdat hun band te vriendschappelijk werd, kreeg meneer wrijving met hem. Die butler had door dat persoonlijke contact soms zoiets van: kan je niet even zelf de deur open doen? Daarom hou ik het professioneel. Als meneer vraagt of ik mee uit eten ga, bemoei ik me niet te veel met gesprekken. Ik word nooit persoonlijk; ik hou me op de achtergrond. Ik zeg altijd ‘ja’. Terwijl ik soms ook weleens ‘nee’ denk.

Spreek je altijd met twee woorden?
Ja, zo zit ik in elkaar. Dat heb ik van huis uit meegekregen: ik sprak ook met twee woorden tegen mijn ouders, en ik werk al vanaf mijn tiende in de horeca. Ik hielp in het hotel van mijn oom. Later heb ik onder andere in het Krasnapolsky in Amsterdam als barman gewerkt. Uiteindelijk vond mijn moeder de vacature voor privébutler op internet. Ik reageerde, en een dag later kon ik beginnen. Ik vind het gastheerschap het hoogst haalbare beroep binnen de horeca. De vertrouwensrelatie is erg bijzonder.

Vind je het niet moeilijk om een ondergeschikte rol te hebben?
Nee, die vraag krijg ik vaker, maar ik voel me geen voetveeg. Meneer vraagt altijd: ‘Kun je dit of dat doen?’ Er gaat geen bel en ik word niet gecommandeerd. Het enige verschil is dat hij een stuk rijker is.

Hoe rijk is deze man?
Ik heb geen idee. Maar ik weet dat een van zijn auto’s 1,8 miljoen waard is, en hij heeft er veertien. Dat zegt denk ik wel iets. Ik zou overigens zo zijn saldo kunnen checken, want ik heb alle zes zijn pinpassen. Maar dat doe ik niet. Dat is vertrouwen.

Heeft hij geen pinpas nodig?
Nee, hij doet nooit boodschappen. Als hij een keer geld nodig heeft, vraagt hij mij om cash op te nemen.

Heb je een vast contract?
Ik ben in loondienst, en ik verdien 4.200 euro netto per maand. Dat is minder vergeleken met andere butlers over de hele wereld – de meeste butlers verdienen tussen de 5.000 en 15.000 euro. Ik werk niet in de weekenden, dus verdien ik ook wat minder. Wel bied ik mezelf in de weekenden aan als zelfstandig in te huren butler, dan kook ik, serveer ik en ruim ik alles op, bijvoorbeeld bij iemand die thuis een dinertje organiseert. Ik vraag dan 35 euro per uur, en meestal werk ik dan rond de tien uur.

Blijf je de rest van je leven bij deze meneer werken?
Ik zorg goed voor hem, en ik kook gezond. Ik hoop op die manier hier tot mijn pensioen te blijven. Maar stel dat meneer morgen een ongeluk krijgt, dan sta ik wel met lege handen. Dan ben ik mijn baan kwijt, en voor zover ik weet sta ik niet in zijn testament.

Heb je eigenlijk veel concurrentie?
Nee, er zijn niet veel privébutlers in Nederland. Er zijn een aantal hotels met butler-service, maar daar houdt het dan ook mee op. Voor de concurrentie die er wel is, onderscheid ik mezelf door heel klassiek te zijn en alles te weten over etiquette.

Bedankt!