The Boy Is Mine was een baanbrekend nummer over solidariteit tussen vrouwen

Britt Julious schrijft voor Black History Month een column waarin ze onderzoek doet naar historische momenten uit de popcultuur die haar een dieper begrip gaven over haarzelf en haar identiteit.

In 1997 hadden Brandy en Monica – twee succesvolle zwarte tienermeisjes – beiden al een solo-album, commercieel succes, en een steeds groter wordende bekendheid verworven. Hoewel ze er verschillende muziekstijlen op nahielden (Brandy’s muziek was vaak meer uptempo en Monica stond bekend om haar r&b ballads), leek het onwaarschijnlijk dat twee artiesten uit dezelfde gemarginaliseerde groep tegelijkertijd succesvol in de schijnwerpers konden staan. Reden genoeg voor verschillende media om een verhaal over een vermeende rivaliteit tussen de twee in het leven te roepen.

Ik trok me daar niets van aan, en zat voor de televisie met mijn oudere zus – we bewonderden Brandy’s schoonheid in Cinderella, en later auditeerde ik met Monica’s For You I Will voor het schoolkoor. Hoewel de media het rivaliteitsnarratief bleef pushen, betekenden zowel Monica als Brandy alles voor me. Ik kon geen kant kiezen. Voor mij – een jong meisje dat actrice en zangeres wilde worden – waren het twee slimme, prachtige en getalenteerde zwarte vrouwen waar ik tegenop kon kijken. Dus ik koos voor ze allebei – dat was geen hebzucht, maar toewijding. Ik realiseerde me toen niet hoe belangrijk hun rol was in de popcultuur, en begreep nog niet dat het een zeldzame en gedenkwaardige prestatie was van twee zwarte tieners om de radio, televisie en hitlijsten te domineren. Maar ik voelde wel dat er iets speciaals was: ze waren zo overduidelijk van ons, en iedereen hield gelijk van ze.

The Boy Is Mine was een aangename verrassing – hoe kon de rivaliteit tussen de twee echt zijn, als ze samenwerkten? Het nummer werd in de herfst van 1997 geschreven als solo door Brandy en Rodney ‘Darkchild’ Jerkens, maar de twee besloten dat de plaat beter zou werken als duet, waarbij ze geïnspireerd werden door Paul McCartney en Michael Jacksons The Girl Is Mine. Brandy vroeg haar label om Monica te benaderen, als vriendelijk gebaar om de geruchten over hun zogenaamde ruzie tegen te gaan. Met toestemming van haar label sloot Monica zich aan bij het project. De single werd in het voorjaar van 1998 uitgebracht en stond al gauw op nummer één in de Billboard Hot 100.

Dat gezamenlijke succes vertaalde zich helaas niet in een echte vriendschap tussen de twee. Hoewel de roddelbladen hun onderlinge strijd ontzettend overdreven, gaven ze jaren later toe dat er wel enige spanning tussen hen was. In een radio-interview uit 2012 vertelde Monica: “We waren jong. We konden amper met elkaar in één ruimte zijn. Maar dat kwam niet door jaloezie of afgunst. We zijn gewoon elkaars tegenpolen, en in plaats van dat te omarmen, gebruikten we die verschillen als redenen om bij elkaar uit de buurt te blijven.”

Maar toch, popcultuur weet onze geest op zo’n manier binnen te dringen dat we dingen interpreteren zoals we ze willen interpreteren, en niet hoe ze daadwerkelijk hebben plaatsgevonden. Brandy en Monica waren misschien elkaars tegenpolen, maar voor mij, als jong zwart meisje dat onbewust op zoek was naar helden om tegenop te kijken, klampte ik me vast aan hen en aan waar ze voor stonden. Het maakte voor mij niet uit wat echt was en wat bedacht – wat uitmaakte was dat ze samen op een plaat stonden en werden geprezen. Het was een bevredigende dosis representatie.

Ik was het meest fan van de clip, geregisseerd door de getalenteerde Joseph Kahn. Donker, mysterieus en visueel verfijnder dan ik had verwacht – The Boy Is Mine was een subtiel maar radicaal manifest voor vrouwelijke solidariteit.

Er is ook iets moois aan de manier waarop de muziekvideo zich ontvouwt: eerst verwarring, daarna confrontatie, eindigend met solidariteit. Je ziet Brandy en Monica relaxend in hun appartementen, zappend naar hun favoriete tv-programma’s (een aflevering van The Jerry Springer Show voor Brandy, en een zwartwitfilm voor Monica), maar de afstandsbediening van de een is aangesloten op de televisie van de ander. Brandy kan haar show niet kijken zonder Monica’s film te verpesten en vice versa. Symbolisch laat dit zien dat ze in hetzelfde schuitje zitten (zowel in de muziekvideo als in het nummer) of ze het nou leuk vinden of niet.

Later realiseren ze zich dat hun liefje (acteur Mekhi Phifer) met hen beiden tegelijkertijd een relatie heeft. Wanneer hij langskomt bij Brandy opent ze eerst voorzichtig met een glimlach de deur, om hem daarna verder open te trekken en Monica te onthullen. Het is een krachtig moment waarin ze zich afvragen: waarom vechten we om deze man? Wat voor goeds brengt hij ons eigenlijk?

Vrouwen worden onder druk gezet om zich aan te passen aan tegengestelde ideeën: ze zouden de vriendelijke, zachtaardige sekse moeten zijn, en toch wordt vrouwen ook ingefluisterd om andere vrouwen te haten. Daardoor kan er een giftige en competitieve omgeving ontstaan, waarmee het succes van de ene vrouw als een bedreiging wordt gezien voor de ander. In dit gefabriceerde klimaat moeten zwarte vrouwen vaak nog harder vechten, omdat zij vanaf het begin al geen eerlijk aandeel hebben gekregen. In The Boy Is Mine leerde ik een waardevolle les over vrouwenvriendschap, zelfs met vrouwen die ik eerst als opponenten zag. Nu weet ik dat solidariteit tussen vrouwen bestaat uit het elkaar oprecht gunnen om te slagen.

Toch nam ik die les niet altijd ter harte toen ik ouder was. Ik wist misschien beter, maar ik worstelde nog steeds met woede, jaloezie en wrok tegenover andere vrouwen. Maar de afgelopen drie jaar – door problemen, strijd, depressies, woede en passie – waren het die vriendschappen met vrouwen die me door mijn diepste dalen sleepten. Dat is wat The Boy Is Mine voor bij betekent, bijna twintig jaar nadat het nummer een onuitwisbare indruk op mijn leven als jonge vrouw maakte.