Zo ziet je leven eruit als je een ‘rare’ naam hebt

De onlangs geboren Arthur, Olivia, Noah en Emma zullen het nooit weten, want hun namen behoren tot de populairste babynamen in België in 2019. Maar er zijn ook mensen zoals ik, wiens ouders origineler uit de hoek kwamen. Wij moeten al ons hele leven lang uitleggen waar onze naam vandaan komt. Op zoek naar een vleugje herkenbaarheid interviewde ik zeven mensen die net zoals ik door het leven gaan met een naam die regelmatig verwarring zaait of voor rare reacties zorgt. Maar ik zal beginnen met mezelf.

Mijn ouders waren zo in de ban van een scène in de film Gorky Park waarin de Russische detective Arkady door zijn vriendin liefdevol Arkasha wordt genoemd, dat het hen niet uitmaakte welk geslacht ik zou hebben. Eender of jongen of meisje, mijn naam moest en zou Arkasha zijn.

In het gemeentehuis van het kempendorp waarin ik opgroeide, hadden ze uiteraard nog nooit gehoord van Arkasha toen mijn ouders mijn naam wilden aangeven bij de burgerlijke stand. En dus moest mijn vader naar het Russische consulaat in Brussel waar hij een officieel document meekreeg waarop stond ‘Arkasha is a real boys’ name’. Alleen… ik werd zonder piemeltje geboren. Dus vertaalde mijn vader het document zelf naar het Nederlands en maakte er ‘Arkasha is een echte naam’ van. Naast mijn naam heb ik gelukkig ook dat eeuwige fixen van hem geërfd.

Arkansas, Akasha, Arashka, Kardasha,… De lijst waarop mijn voornaam fout wordt uitgesproken of geschreven, is eindeloos. En dus zeg ik bij een ontmoeting vaak meteen dat het Kash voor de vrienden is, waardoor sommige van die vrienden me Johnny zijn gaan noemen, naar Johnny Cash.

Maar ik ben natuurlijk niet de enige met een aparte naam, en dus sprak ik ook met vier vrouwen en drie mannen die hetzelfde lot beschoren zijn. Aan jou om uit te zoeken wie al dan niet een piemeltje heeft.

“Het lievelingsliedje van mijn papa heet Bal Sultan. ‘Bal’ betekent honing in het Turks. Mijn ouders zijn Turken die naar België zijn verhuisd. Het liedje gaat over een meisje dat heel jong verhuisde om te trouwen, wat lijkt op het levensverhaal van mijn moeder. Dus besloten mijn ouders om mij, hun dochter, zo te noemen.

Als mensen mijn naam geschreven zien, reageren ze anders dan wanneer ze mij in levenden lijve ontmoeten. Een keer op school moest ik met een groepje wachten voor we aan een groepstaak konden beginnen. Na tien minuten zei iemand ‘we wachten nog op Sultan’. ‘Nee, ík ben Sultan!’, zei ik toen.

Bij de naam 'Sultan' verwachten mensen een dikke vette Turk met een snor. Dat ik eigenlijk een klein, fijn en vrolijk meisje ben, is frappant. Ik ben echt het tegenovergestelde van wat mijn naam bij mensen oproept.

De meeste mensen vragen ook meteen waar mijn naam vandaan komt, en ik vind het niet erg om dat uit te leggen. En als je een gesprek hebt over namen, dan heb je meteen al over iets persoonlijks gesproken. Zo vergeten mensen me in elk geval niet snel.”

Wij mailen je elke week onze 10 beste verhalen. Deal? Abonneer je dan gratis op de VICE-newsletter.

“Ik gebruik mijn eigen naam als dj-naam en daar ben ik best blij mee, want zoek maar eens een originele artiestennaam. Het gebeurt wel geregeld dat mensen me komen vragen wat mijn echte naam is. Dan zeg ik altijd dat mijn voornaam Piet is, en mijn achternaam Uyt de Broeck.

Afhankelijk van waar ik ben en het type en leeftijd van de persoon die ik voor me heb, kan ik voorspellen hoe ik mijn naam moet droppen. Soms reageren mensen met oprechte verwondering en dan heb ik er geen probleem mee om mijn naam te verduidelijken. Maar soms reageren ze heel boertig, en dan reageer ik ook scherp. Naarmate ik ouder werd, ben ik daar ook feller in geworden. Ik ben leerkracht en mijn leerlingen noemen me soms Meneer Tandplak, maar ze bedoelen dat goed. Dat vind ik niet erg.

Toen ik heel jong was, heb ik mij geschaamd voor mijn naam. Toen ik ouder werd, werd ik trotser, want die naam komt wel ergens vandaan. Merdan is een oud-Iraanse naam en betekent ‘de dapperste’. Mijn zoontje heet Enes, dat betekent ‘de gezellige’ en in de ruime betekenis ‘de party starter’. Ik vind het belangrijk om mijn kind een naam met betekenis en schakeringen mee te geven, want of je het nu wil of niet, je naam wordt deel van je identiteit.”

“Mijn vader wilde mij Iris noemen, maar mijn moeder was daar niet zo overtuigd van, en stelde voor om hem gewoon om te draaien. Ik ben wel blij met mijn naam, al was ik er blijer mee vóórdat de iPhone uitkwam.

Vroeger kreeg ik de vraag ‘Hoe heet je? Hoe schrijf je dat? Syrrie? Sirrie? Ciry?’. Nu is het ‘Ah, ben jij Siri? Van de iPhone? Dus jij bent degene die alles weet?’ En dan beginnen mensen me vragen te stellen. ‘Ik was net op zoek naar een goede pizzeria, wat raad je me aan?’, zulke dingen. Zelf gebruik ik Apple's spraakassistent niet, ik vind het aangenamer om dingen gewoon op te zoeken dan om hardop vragen aan een iPhone te stellen.”

“Sinds een zekere Engelse zangeres bekend werd, noemen mensen me vaak ‘Adèle’, zelfs al heb ik al verteld dat het A-del is: met de klemtoon op de A. Ik word ook wel eens Abel genoemd, of Adolf, Abo of Ado.

Ik vind het eigenlijk gek dat ik m’n naam soms moet spellen, want hij bestaat uit amper vier letters. Het is een Arabische naam en eigenlijk wordt hij anders uitgesproken, maar ik ben opgegroeid in de Kempen, dus heb ik hem vervlaamst. Met als gevolg dat als ik nu in een Marokkaanse gemeenschap kom, mensen me vragen of ik mijn eigen naam wel juist uitspreek.

Als mensen vragen hoe ik heet, zeg ik vaak ‘Adel, zoals de koninklijke familie’ [die zijn ‘van adel’, red.]. Dan vragen ze of ik blauw bloed heb. Een tattoo-artiest stelde me onlangs voor om een blauw druppeltje te laten tatoeëren, zodat ik gewoon daarnaar kan wijzen als ik die vraag krijg, haha.”

“De voormalige huisarts van mijn moeder adopteerde een dochtertje uit Japan die Sakura heette. Naar haar ben ik vernoemd. Sakura is de Japanse naam voor een roze kersenbloesem, maar de meeste mensen kennen hem nu vooral van de Sakura-lijn van cosmeticabedrijf Rituals. Ik vind het prima dat ik een speciale naam heb, maar het is wel lastig als mensen hem niet kunnen onthouden. Ik ben verzorgster in een bejaardentehuis en de bewoners daar hebben er al vanalles van gemaakt. Eén bewoonster noemt mij Tsunami.

Als je een speciale naam hebt, raak je ook minder snel aan werk, heb ik gemerkt. Het zou allemaal geen rol mogen spelen, maar ik merk dat mijn naam voor velen een struikelblok is.”

“Eigenlijk wilden mijn ouders mij Luís noemen, op z’n Spaans. Maar mijn achternaam is Sels, en als ik dan zou lispelen, zou ik voor de rest van mijn leven problemen hebben, redeneerden ze. En Luís, dat kan je natuurlijk ook als ‘luis’ uitspreken. Ze vonden Luís dus gevaarlijk, maar eigenlijk is Koray óók een beetje van de pot gerukt. Het is een Turkse naam, maar ik heb zelf geen Turkse roots.

Wat mijn naam betreft, zijn er twee soorten mensen. Mensen die zeggen ‘ah coole naam, nog nooit gehoord’ en mensen die zeggen ‘wow, dat is te moeilijk, dat ga ik niet onthouden’. Als mijn naam in handschrift geschreven staat, denken mensen soms dat de a een d is, en dan zeggen ze Kordy. Als ik het zie knetteren in mensen hun hoofd, dan spel ik het wel even.

Onlangs was een collega van mijn vrouw helemaal in de war, omdat ze dacht zij getrouwd was met een Aziaat. En toen ik bij een Interimkantoor voor een studentenjob solliciteerde, vroeg iemand ook een keer mijn nationaliteit. ‘Belg’ zei ik. ‘Jaja, dat zal wel’, antwoordde die.

Op mijn zestiende verjaardag kreeg ik een promopakketje. Er zaten scheermesjes van Gilette én een maandverband van Always in, omdat ze niet zeker wisten of ik een man of een vrouw was, haha.

Laatst was ik van op café naar huis aan het wandelen. Iemand op straat riep me toe en een Marokkaanse jongen stopte en vroeg of ik echt Koray heette. ‘Dat betekent ‘neuk mij’ in het Berbers’, zei hij. Ik heb het niet meer nagevraagd, maar als dat echt zo is, dan is dat wel heel grappig.”

“Toen ik een tiener was, werd het woord ‘tomboy’ gebruikt om de stijl van een jongensachtig meisje te beschrijven. Mensen gingen ervan uit dat ik dus ook zo was. ‘Ah, hier heb je ons manwijf’, kreeg ik toen te horen.

Omdat er boy in mijn achternaam staat, gaan mensen er meestal vanuit dat ik een man ben. Of ze denken dat Tom mijn voornaam is en Boy mijn achternaam. Kay spreken ze dan ook nog eens uit als ‘Kai’, wat ook niet klopt. Ik moet eigenlijk heel vaak verduidelijken dat ik een vrouw ben.

Toen ik nog een kleuter was, organiseerde iemand uit mijn klasje een verjaardagsfeest. Tegen haar moeder had ze gezegd dat ‘Ketombo’ naar het feestje kwam. Ik daagde op en die mama schrok. Ik ben een witte Belg, maar kennelijk dacht die mama al een hele tijd dat ik Afrikaans zou zijn. Door dat verhaal noemen mijn vrienden me soms nog Ketombo.”

Volg VICE België ook op Instagram: