Ποιος Δολοφόνησε τη Φώκια στην Ίο;

Τις πρωινές ώρες της περασμένης Παρασκευής, το Λιμενικό της Ίου εντόπισε κατά τη διάρκεια περιπολίας στην ακτή της Αγίας Θεοδότης, στη βορειοανατολική πλευρά της Ίου μία νεκρή φώκια με εμφανή τραύματα στο κεφάλι. Γρήγορα διαδόθηκε στα Μέσα ότι πρόκειται για τον Θεοδόση, τη φώκια-μασκότ της Ίου που κάποιος είχε πυροβολήσει. Η MΟm μέσω του Facebook έσπευσε να αποκαταστήσει την αλήθεια, λέγοντας ότι δεν πρόκειται για τον Θεοδόση, αλλά για μία θηλυκή φώκια, σημειώνοντας: «Το ζώο αυτό εκτελέστηκε με πυροβόλο όπλο πιθανότατα, καθώς ξεκουράζονταν στην παραλία. Φέρει διαμπερές τραύμα στο λαιμό, ενώ στην κοιλιά της φαίνονται παλιά σημάδια από σκάγια». Μάλιστα, πριν από λίγες εβδομάδες είχε σημειωθεί περιστατικό και πάλι στην Ίο όπου ένα δελφίνι είχε βρεθεί νεκρό με τραύματα στην ακτή.

Το περιστατικό έχει προκαλέσει την οργή τόσο των κατοίκων της Ίου όσο και κάθε ευαισθητοποιημένου πολίτη εκτός νησιού. Μάλιστα, ο Δήμος της Ίου εξέδωσε και δελτίο Τύπου για το περιστατικό, το οποίο συνυπογράφει με τους κατοίκους του νησιού και αναφέρει αναλυτικά:  «Με αμείωτο ρυθμό συνεχίζονται οι έρευνες για τη διαλεύκανση της θανάτωσης της θηλυκής φώκιας που βρέθηκε στη βόρεια ακτή του νησιού την Παρασκευή, 17 Μαρτίου 2017. Ο Δήμος Ιητών και οι κάτοικοι του νησιού που στηρίζουν συντονισμένα από την πρώτη στιγμή τις αδιάκοπες προσπάθειας των τοπικών Λιμενικών Άρχων για τη διερεύνηση των συνθηκών κάτω από τις οποίες έλαβε χώρα το θλιβερό περιστατικό, κάνουν έκκληση σε όποιον γνωρίζει στοιχειά σχετικά με την υπόθεση να απευθυνθεί στις αρμόδιες Αρχές. "Με θλίψη γίναμε δέκτες προσπαθειών διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, πράγμα που δεν αρμόζει στη σοβαρότητα της υπόθεσης και δεν διευκολύνει τις Αρχές στις διαδικασίες έρευνας που ακολουθούντα, καθώς μέχρι να ολοκληρωθούν, κανείς δεν είναι σε θέση να αποφανθεί με βεβαιότητα για τα αίτια θανάτωσης. Η υπόθεση βρίσκεται στο στάδιο της προανάκρισης από το Λιμεναρχείο Ίου, ενώ έχει ενημερωθεί και η Εισαγγελία Πρωτοδικών Νάξου. Οι κάτοικοι και οι φορείς της Ίου, καταδικάζουμε την αποτρόπαια πράξη θανάτωσης της συμπαθούς φώκιας που συγκλονίζει αυτές τις μέρες το νησί μας και βοηθάμε στο μέγιστο δυνατό, το έργο των αρμόδιων Αρχών προς αυτή την κατεύθυνση", δηλώνει η αντιδήμαρχος Ίου κυρία Νικολέττα Μαστραντωνάκη».

Σε επικοινωνία μας με την αντιδήμαρχο, η Νικολέττα Μαστραντωνάκη λέει για τα δύο περιστατικά (για το δελφίνι και για τη φώκια): «Τα θηλαστικά ήταν τραυματισμένα από εργαλεία ψαρέματος. Δεν ήταν από πυροβόλο όπλο. Η φώκια που βρέθηκε, πιθανότατα να έφτασε νεκρή στην ακτή. Φέρει τραυματισμό από αγκίστρια, καλάμια, κάτι τέτοιο, χωρίς να είμαστε απόλυτα σίγουροι. Το Λιμεναρχείο το διερευνά. Το δελφίνι είχε ξεβραστεί και αυτό, μάλλον τραυματισμένο από καμάκι ήταν. Είναι αποτρόπαιο αυτό που έγινε. Εδώ το νησί το έχει καταδικάσει. Η κοινή γνώμη στρέφεται εναντίον των ψαράδων. Έχουμε και εμείς ψαράδες στο νησί που καταδικάζουν το γεγονός».

Ο Θεολόγος Τριαντάφυλλος είναι ψαράς στην Ίο και μέλος του σωματείου. Όπως λέει, «Είναι από τις λίγες φορές που ντρέπομαι που ανήκω και εγώ στην οικογένεια των ψαράδων με αυτό που έχει συμβεί. Κυνηγός δεν είχε λόγο να το κάνει ή κτηνοτρόφος ή άνθρωπος που ασχολείται με τον τουρισμό. Όχι ότι είχε και ο ψαράς λόγο να το κάνει, αλλά οι υποψίες μου εμένα είναι σε συνάδελφο. Όχι σε κάποιον συγκεκριμένο, αλλά στον κλάδο αυτόν. Εγώ το καταδικάζω. Δεν έχω να δώσω λόγο μόνο σε εσάς που με ρωτάτε, έχω να δώσω λόγο και στο παιδί μου, επειδή στο σχολείο άκουσε ότι ψαράδες σκότωσαν τη φώκια». Όπως εξήγησε ο κ. Τριαντάφυλλος, στην Ίο ψαρεύουν και βάρκες από άλλα νησιά, όπως την Πάρο και τη Νάξο. Για τον ίδιο βέβαια, η ρίζα του προβλήματος είναι οι περιβαλλοντικές οργανώσεις.

«Πριν από 20 χρόνια, αυτά τα ζώα δεν πλησίαζαν τα καΐκια, επειδή η φύση τα είχε διδάξει να φοβούνται τον άνθρωπο. Αν με ρωτήσετε, θα σας πω ότι δεν είμαι ενάντια στη φώκια και το δελφίνι, αλλά είμαι ενάντια στους οικολόγους. Γιατί το λέω αυτό; Παίρνουμε κονδύλια και φυλακίζουμε τα ζώα αυτά σε κλουβιά και τα ταΐζουμε και όταν τελειώσουν τα χρήματα τα αφήνουμε έξω και πρέπει να κυνηγήσουν για να φάνε. Βλέπουν τη βάρκα και σκέφτονται, "θα μας ταΐσουν" και πλησιάζουν. Αυτά, πριν από 20 χρόνια, προτού κάνουν παρέμβαση οι οικολόγοι, απέφευγαν τον άνθρωπο. Κανείς δεν είχε χαϊδέψει φώκια, όπως συμβαίνει τώρα. Αυτή τη στιγμή, τα ζώα όποτε δουν σκάφος, τρέχουν για να φάνε. Αν τύχει να είναι δέκα ψαράδες, δεν θα τις πειράξει κανείς. Αλλά, όπως σε όλους τους κλάδους υπάρχουν και οι ανεγκέφαλοι, δεν μπορώ να πω ότι δεν θα βρεθεί στους δέκα ο ένας που θα τις χτυπήσει». Τι είναι όμως αυτό που ενοχλεί τόσο τους ψαράδες; ΄Όπως εξηγεί ο κ. Τριαντάφυλλος, «Οι φώκιες παίρνουν τα ψάρια από τα δίχτυα, με αποτέλεσμα να σκίζουν τα δίχτυα. Βέβαια, εγώ τις αντιμετωπίζω σαν να είναι φυσικός εχθρός, όπως ο κακός καιρός, το φεγγάρι. Έτσι με δυσκολεύει και αυτό το ζώο. Όμως, είναι άλλοι που προσπαθούν με τη βία να λύσουν το πρόβλημά τους. Εμείς πρέπει να συμβιώσουμε με αυτά τα ζώα στη θάλασσα».

Από την άλλη, o Πάνος Δενδρινός, πρόεδρος της MOm, οργάνωσης που έχει ασχοληθεί με τις φώκιες στην περιοχή, αλλά και με το συγκεκριμένο περιστατικό, αναφέρει πως: «Εμείς έχουμε μία συνεργασία με τα Λιμεναρχεία και μαθαίνουμε τέτοια περιστατικά. Το Λιμενικό μας ενημέρωσε ότι μάλλον έχει πυροβοληθεί, μας έστειλε και κάποιες φωτογραφίες, στις οποίες όντως φαίνεται ότι το ζώο φέρει κάποια τραύματα, μάλλον από όπλο. Το Λιμενικό μας έστειλε και γενετικό δείγμα. Φαίνεται να έχει διαμπερές τραύμα και είναι εμφανές ότι έχει τραύματα στον λαιμό. Είναι ξεκάθαρο ότι το ζώο πέθανε βίαια. Είναι βέβαιο ότι πέθανε από ανθρώπινο χέρι. Δεν υπάρχει κάποιος που να κατηγορείται, αμφιβάλλω αν θα βρεθεί. Τέτοια φαινόμενα είναι συνηθισμένα, εμείς τα αντιμετωπίζουμε 30 χρόνια. Δυστυχώς, για εμάς είναι θέμα ρουτίνας. Πυροβολούνται οι φώκιες, κυρίως από ψαράδες, επειδή όντως κάνουν ζημιές στα αλιευτικά εργαλεία, στα παραγάδια και στα δίχτυα. Το περιστατικό πήρε διάσταση, επειδή οι περισσότεροι πίστευαν ότι είναι ο Θεοδόσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, τα τελευταία 15 χρόνια, σε 66 αναλυτικές νεκροψίες που έγιναν και πιστοποιήθηκε από τι προήλθε ο θάνατος, 18 ήταν από ηθελημένη θανάτωση, ήταν πυροβολημένα ζώα. Ένα ποσοστό 27%, που είναι υψηλό, αλλά σε σχέση με παλαιότερα στοιχεία έχει μειωθεί λίγο και ίσως αυτό να οφείλεται στη συνειδητοποίηση των ψαράδων».

Οι δράστες, αν και το αδίκημα είναι ποινικό, φαίνεται ότι πατάνε στην έλλειψη αστυνόμευσης: «Αυτοί οι άνθρωποι δεν βρίσκονται συνήθως. Επίσης, χρειάζονται μάρτυρες και αυτά τα περιστατικά γίνονται κάπου ερημικά. Συνήθως και το Λιμεναρχείο τα βάζει στο συρτάρι και είναι και οι τοπικές κοινωνίες ευαίσθητες, οπότε δεν προχωράει κάτι. Δεν έχει φτάσει περίπτωση στο δικαστήριο εδώ και πολλά χρόνια», σημειώνει ο κ. Δενδρινός.

Όσο για όσα αναφέρει ο ψαράς του νησιού, ο κ. Δενδρινός απαντά: «Τα πραγματικά προβλήματα στη θάλασσα είναι η υπεραλίευση, η ανεξέλεγκτη και παράνομη αλιεία - και τα ζώα βρίσκουν δυσκολότερα τροφή, αλλά και για τους επαγγελματίες ψαράδες είναι πρόβλημα. Επίσης, το φαινόμενο αυτό πάντα υπήρχε. Οι φώκιες πάντα πήγαιναν στα δίχτυα και πάντα βρίσκονταν πυροβολημένες. Παλαιότερα χρησιμοποιούσαν και δυναμίτη μέσα στις σπηλιές που γεννάνε, αλλά και ψάρια με καρφίτσες που έβαζαν επίτηδες μέσα στα δίχτυα. Αυτά είναι γνωστά σε όσους ασχολούνται με τη θάλασσα. Υπήρχε πάντα το πρόβλημα ανταγωνισμού φώκιας, θαλάσσιων θηλαστικών και ψαράδων. Όσο μειώνονται τα αποθέματα, τα ζώα προσαρμόζονται και μαθαίνουν να πηγαίνουν στα δίχτυα. Αυτό είναι γεγονός, το κάνουν όλα τα ζώα. Όσο για το ότι το πρόβλημα οφείλεται στις περιβαλλοντικές οργανώσεις, προφανώς και δεν ισχύει. Εμείς δεν έχουμε ζώα σε κλουβιά. Αυτό που κάνουμε είναι ότι κάποια ζώα, που είναι ελάχιστα, τα περιθάλπουμε για κάποιους μήνες, αν βρεθούν ορφανά και μετά τα επιστρέφουμε στο φυσικό τους περιβάλλον. Αυτό δεν έχει καμία επίπτωση και ούτε μαθαίνουν έτσι τα ζώα να πηγαίνουν στα δίχτυα. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι φώκιες και εμείς θεωρούμε -δεν είμαστε σίγουροι, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε- ότι αυτό έχει συμβεί, επειδή έχει μειωθεί το φαινόμενο των πυροβολισμών, καθώς οι νέες γενιές ψαράδων είναι πιο συνειδητοποιημένες και οι φώκιες αντιμετωπίζουν πιο φιλικό περιβάλλον και από τους ψαράδες. Πλησιάζουν τα καΐκια, αυτό είναι γεγονός και φυσικά, αν βρεθεί κάποιος που έχει αυτήν την τακτική, είναι πιο εύκολο να τις σκοτώσει».

Τέλος, και οι υπόλοιπες οικολογικές οργανώσεις καταγγέλλουν το περιστατικό. Όπως χαρακτηριστικά λέει ο Κώστας Γριμάνης, υπεύθυνος θεμάτων θαλάσσης και παράκτιας διαχείρισης για το Δίκτυο Μεσόγειος SOS, «Σε κάθε περίπτωση το περιστατικό είναι καταδικαστέο. Το 2017, το καλό είναι πλέον ότι τέτοια φαινόμενα τα καταδικάζουμε όλοι. Όχι μόνο οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, αλλά και ο κόσμος που έχει αρχίσει να ευαισθητοποιείται ως προς τους ειδεχθείς θανάτους. Μέσα από τα μέσα κοινωνικά δικτύωσης εξαπλώνεται αυτή η κραυγή και σε ανθρώπους που δεν είναι περιβαλλοντικά ευαίσθητοι. Από εκεί και πέρα, το κακό είναι ότι δεν υπάρχει κάποια αστυνόμευση και επίβλεψη, ώστε αυτά τα περιστατικά να μειώνονται. Τις φώκιες τις χρησιμοποιούμε ως σημαία για τη χώρα μας και για τον εναλλακτικό τουρισμό και την ίδια ώρα έχουμε τέτοια περιστατικά βίας που κάνουν οξύμωρο το σχήμα. Εμείς τα χαρακτηρίζουμε εγκλήματα - φανταστείτε αυτοί οι άνθρωποι που φέρονται έτσι στα ζώα, πώς μπορεί να συμπεριφερθούν σε έναν άνθρωπο».

Περισσότερα από το VICE

«Μακάρι να μην Ήμασταν Εδώ» - Οι Εγκλωβισμένοι Πρόσφυγες Φωτογραφίζουν την Ζωή τους

Παρακολούθησα τη Μίζερη Πρεμιέρα του Star Academy που Τελικά δεν Ήταν Πρεμιέρα

Οι Αναρχικοί στην Ελλάδα Φροντίζουν Καλύτερα τους Πρόσφυγες από ό,τι η Κυβέρνηση