Την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου, εκδικάζεται στο Μεικτό Δικαστήριο Αθηνών η υπόθεση του Ζακ Κωστόπουλου, δύο χρόνια και έναν μήνα μετά την αποτρόπαια δολοφονία του, στο κέντρο της Αθήνας. Κατηγορούμενοι είναι ένας κοσμηματοπώλης, ένας μεσίτης και τέσσερις αστυνομικοί. Οι έξι άνδρες κατηγορούνται για θανατηφόρα σωματική βλάβη.
«Ο Ζακ Κωστόπουλος κακοποιήθηκε, λιντσαρίστηκε και θανατώθηκε βάναυσα. Ανεξάρτητα από τον νομικό χαρακτηρισμό που έχει δοθεί στο έγκλημα αυτό, τις αποτρόπαιες αυτές πράξεις τις έχουμε δει όλοι στις τηλεοράσεις μας. Είναι η ώρα της δικαιοσύνης να λειτουργήσει σαν ασπίδα προστασίας των πιο θεμελιωδών δικαιωμάτων, σαν ανάχωμα στη φασίζουσα βία και ως εγγυήτρια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας», σχολιάζει στο VICE η δικηγόρος της οικογένειας Κωστόπουλου, Κλειώ Παπαπαντολέων, επ’ αφορμή της δίκης.
Videos by VICE
Το μεσημέρι της 21ης Σεπτεμβρίου το 2018, ο γνωστός ακτιβιστής του ελληνικού ΛΟΑΤΚΙ κινήματος βρίσκεται στην οδό Γλάδστωνος, στην Ομόνοια. Στα βίντεο που θα κυκλοφορήσουν αργότερα, ο τότε 33χρονος Ζακ βρίσκεται παγιδευμένος εντός ενός κοσμηματοπωλείου. Προσπαθεί να βγει έξω, όμως η πόρτα είναι ασφαλισμένη. Με πυροσβεστήρα προσπαθεί να τη σπάσει για να απεγκλωβιστεί.
Ο ιδιοκτήτης του καταστήματος που βρίσκεται έξω από το κλειδωμένο κατάστημα προσπαθεί να τον εμποδίσει, πετώντας προς το μέρος του ογκώδες αντικείμενο, το οποίο τραυματίζει τον Ζακ στο πίσω μέρος του κεφαλιού.
Σε μία ύστατη προσπάθεια να απεγκλωβιστεί, ο Ζακ σκύβει και προσπαθεί με το κεφάλι του να σπάσει τη βιτρίνα. Τότε ο κοσμηματοπώλης μαζί με φίλο του που συντηρούσε μεσιτικό γραφείο στην περιοχή αρχίζουν να κλοτσούν την τζαμαρία και ύστερα το σώμα του Ζακ, ο οποίος τραυματίζεται τόσο από τα γυάλινα θραύσματα όσο και από τα επαναλαμβανόμενα χτυπήματα σε κεφάλι και κορμό.
Όταν καταφτάνουν στο σημείο, οι αστυνομικοί βρίσκουν τον Ζακ αιμόφυρτο και αναίσθητο στο πεζοδρόμιο της Γλάδστωνος. Παρότι ο ίδιος δεν είναι σε θέση να κουνηθεί, πόσο μάλλον να προβάλλει αντίσταση, οι αστυνομικοί τον κλοτσούν, τον βρίζουν και τον σέρνουν στο έδαφος. «Τράβα του τα πόδια ρε. Πάτα του τα πόδια. Εδώ, να τον δεσμεύσουμε», ακούγεται να φωνάζει αστυνομικός σε συνάδελφό του.
Στην επίσημη ιατροδικαστική εξέταση ως αιτία θανάτου αναφέρονται «ισχαιμικού τύπου αλλοιώσεις του μυοκαρδίου σε έδαφος πολλαπλών τραυμάτων σώματος». Στο σώμα του καταγράφηκαν συνολικά 22 κακώσεις και θλαστικά τραύματα, 14 εκ των οποίων στο κεφάλι. Στο πόρισμα αναφέρονται, επίσης, οι πηγές των περισσότερων εξ αυτών (τμήματα υάλου, γωνία τραπεζιού, χέρια ή πόδια ανθρώπων, έδαφος κ.ά.). Απολύτως καθαρές βγήκαν και οι τοξικολογικές εξετάσεις που διατάχθηκαν μετά τον θάνατο του Ζακ.
Καταλυτικό ρόλο στην υπόθεση φαίνεται να διαδραματίζει και ένας άντρας με «κίτρινο μπλουζάκι», όπως έδειξε βίντεο που δημοσίευσε την ίδια χρονιά το VICE, αλλά και η έρευνα που πραγματοποίησε αργότερα η ανεξάρτητη ερευνητική ομάδα Forensic Architecture.
Στο βίντεο που δημοσιεύσαμε και που χρονικά προηγείται της δολοφονίας, ο Ζακ βρίσκεται έξω από παρακείμενο μαγαζί και φαίνεται να αναζητά βοήθεια. Ένας άντρας με λευκό πουκάμισο μπαίνει στο κατάστημα για να του εξασφαλίσει λίγο νερό, ενώ ο άνδρας με το κίτρινο μπλουζάκι φαίνεται να εμποδίζει τον Ζακ να εισέλθει στο ίδιο κατάστημα.
Το βίντεο αυτό, μαζί με τις καταθέσεις αυτόπτων μαρτύρων επιβεβαιώνουν πως ο Ζακ βρισκόταν εκείνη τη στιγμή -πριν τον εγκλωβισμό του στο κοσμηματοπωλείο- σε ευάλωτη κατάσταση. Φαινόταν φοβισμένος και όχι επιθετικός όπως υποστήριξε εξαρχής ο κοσμηματοπώλης, ισχυριζόμενος ότι ο Ζακ προσπάθησε να ληστέψει το κατάστημά του.
«Μεταξύ 14:20 και 14:40 είδα έναν άνδρα να φωνάζει έξω από το κατάστημα στο οποίο εργάζομαι. Τρία άτομα προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν. Ο ένας, μάλιστα, μπήκε στο μαγαζί και αγόρασε ένα νερό με σκοπό να του προσφέρει και να τον βοηθήσει να ηρεμήσει. Αρχικά ο άνδρας που φώναζε, πήγε να μπει στο μαγαζί που δουλεύω, αλλά τελικά δεν το έκανε και μπήκε στο κοσμηματοπωλείο», είχε δηλώσει λίγες μέρες νωρίτερα γυναίκα αυτόπτης μάρτυρας στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ.
Δύο ακόμη στοιχεία καταρρίπτουν την αφήγηση του καταστηματάρχη περί ληστείας: το μαχαίρι που δήθεν κρατούσε ο Ζακ κατά την είσοδό του στο κατάστημα δεν είχε δακτυλικά αποτυπώματα του ίδιου, ενώ πάνω του δεν βρέθηκαν ποτέ κλοπιμαία από το κατάστημα.
Λίγες μέρες μετά τη δολοφονία, φίλοι και συγγενείς του Ζακ δημιούργησαν την πρωτοβουλία Justice For Zak Zackie, για να διεκδικήσουν την απόδοση της δικαιοσύνης και να προστατεύσουν τη μνήμη του Ζακ, από δημοσιεύματα που, όπως λέει η Ζωή Κοκκάλου, μέλος της πρωτοβουλίας, αναπαρήγαγαν τα «δελτία Τύπου της Αστυνομίας», αλλά και από γκάλοπ που ρωτούσαν τους θεατές αν συμφωνούσαν με «την αντίδραση του κοσμηματοπώλη».
«Αφού το βουβό πλήθος με τηνσυνένοχη σιωπή του δεν κινήθηκε για να προστατέψει έναν αθώο άνθρωπο, αποφασίσαμε εμείς να πάρουμε την ευθύνη της παρακαταθήκης του», λέει.
Η Ζωή Κοκκάλου συμμετέχει επίσης στο παρατηρητήριο ZackieOh Justice Watch, το οποίο θα καταγράφει την εξέλιξη της δίκης.
«Αυτός ο Οκτώβρης, με αυτή η μάχη που κερδήθηκε ενάντια στη δίκη της Χρυσής Αυγής, θα μας οπλίσει με δύναμη για ακόμη μια δικαστική μάχη ενάντια στον φασίστα της διπλανής πόρτας. Εκείνους που δεν διστάζουν να κλοτσήσουν και να βασανίσουν μέχρι θανάτου έναν ανυπεράσπιστο άνθρωπο, εκείνους που θα παρακολουθήσουν αυτή τη βαρβαρότητα σαν “θέαμα”, εκείνους που θεωρούν πως οτιδήποτε δεν χωράει στην καταπιεστική κανονικότητά του θα πρέπει να εξοντωθεί. Στο πρόσωπο του Ζακ βλέπουμε όλα τα υποκείμενα που υφίστανται την ίδια φασιστική βία της καθημερινότητας, τους πρόσφυγες στα camps του θανάτου, τα queer και θηλυκά υποκείμενα σε κίνδυνο, τις θανατοπολιτικές της χρήσης», λέει.
Ακολουθήστε την Κορίνα Πετρίδη στο Twitter.
Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.
Περισσότερα από το VICE
«Κι ο Θεός θα Ήθελε να Πεθάνει Εκεί» – Το Ταξίδι Ενός Πρόσφυγα Από τη Μόρια στη Γαλλία
«Δεν Κάνουμε Κατάληψη για τη Μάσκα»- Μία Μέρα σε μια Μαθητική Κατάληψη των Εξαρχείων
Η “Kompania Bello” της Κόκας και ο Αλβανός Σύνδεσμος στην Αθήνα