FYI.

This story is over 5 years old.

Προσφυγική Κρίση

Ο Έβρος Είναι το «Ποτάμι των Φαντασμάτων»

Ο πυθμένας του ποταμού είναι λασπώδης, το Δέλτα του πολυδαίδαλο, πολλοί νεκροί δεν εντοπίζονται ποτέ.
Έβρος
Φωτογραφίες: ICRC/Stylianos Papardelas

Την περασμένη εβδομάδα, η Ελληνική Αστυνομία ενημέρωσε την Πρεσβεία του Πακιστάν στην Αθήνα ότι ταυτοποιήθηκε ένας νεκρός μετανάστης στον Έβρο. Ο άνδρας, 24 ετών, μαζί με ακόμη ένα άτομο, είχαν παρασυρθεί από τρένο πριν από περίπου έξι μήνες, λίγες ώρες αφότου είχαν περάσει τα ελληνο-τουρκικά σύνορα. Κοιμήθηκαν πάνω στις ράγες, πιθανόν για να μη χάσουν τον προσανατολισμό τους ή επειδή εκεί το έδαφος δεν ήταν βρεγμένο.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Οι σοροί τους παρέμεναν όλο το προηγούμενο διάστημα στο νεκροτομείο του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, με την ένδειξη «αγνώστων στοιχείων». Ο ιατροδικαστής Παύλος Παυλίδης κράτησε τα προσωπικά τους αντικείμενα και επίσης δείγμα DNA. Τα στοιχεία του φακέλου κοινοποιήθηκαν, επίσης, στη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ICRC). Οι συγγενείς του πρώτου θύματος τον αναζήτησαν κι έτσι μέσω της πρεσβείας στην Αθήνα, στάθηκε δυνατή η ταυτοποίηση DNA. Προ ημερών, γραφείο τελετών παρέλαβε τη σορό από την Αλεξανδρούπολη, ώστε ο 24χρονος να θαφτεί πίσω στην πατρίδα του.

1541144245867-IMG_0431
1541144263517-IMG_0819-2

Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, στο νεκροτομείο της ακριτικής πόλης εμφανίστηκε ένας άνδρας επίσης από το Πακιστάν. Εξήγησε ότι ήταν ο πατέρας της οικογένειας που χάθηκε στον ποταμό Έβρο, στο ύψος του χωριού Σοφικό Διδυμότειχου, στις αρχές του περασμένου Απριλίου. Η σύζυγος και τα τρία παιδιά του παρασύρθηκαν από τα φουσκωμένα νερά, όταν η βάρκα στην οποία επέβαιναν περίπου 25 άνθρωποι, ανατράπηκε. Ο πατέρας αναγνώρισε τον 14χρονο γιο του στο νεκροτομείο. Η γυναίκα και τα άλλα δύο παιδιά, δεν έχουν βρεθεί έως σήμερα.

Ο Έβρος, στα 190 χιλιόμετρα που ορίζουν τα χερσαία σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας, είναι το «ποτάμι των φαντασμάτων». Σύμφωνα με την αποστολή της ICRC στην Αθήνα, τους πρώτους επτά μήνες του 2018 συνολικά 23 άτομα πνίγηκαν στον Έβρο - το 2017 είχαν πνιγεί επτά. Το πρώτο εξάμηνο φέτος, οι αφίξεις μέσω του ποταμού αυξήθηκαν κατακόρυφα: πέρασαν περισσότεροι από 8.400 άνθρωποι, ενώ όλο το 2017 είχαν περάσει 5.700. Τον Απρίλιο του 2018, οι αφίξεις στον Έβρο ξεπέρασαν για πρώτη φορά τις αντίστοιχες στα ελληνικά νησιά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
1541144277260-IMG_0890
1541003723290-IMG_5571

Από το 2000 έως το 2016, συνολικά 350 μετανάστες ανασύρθηκαν νεκροί από την ελληνική όχθη του ποταμού. Συνεργασία με τις τουρκικές Αρχές δεν υπάρχει, ώστε να έχουμε την πλήρη εικόνα της τραγωδίας – το πιθανότερο είναι ότι έχει εντοπιστεί αντίστοιχος αριθμός νεκρών. Ο πυθμένας του ποταμού είναι λασπώδης και το δέλτα του πολυδαίδαλο, έτσι πολλοί νεκροί δεν εντοπίζονται ποτέ. «Όλα τα παραπάνω, με κάνουν να πιστεύω ότι από το 2000 έως σήμερα, στον ποταμό Έβρο έχουν πνιγεί περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι», λέει ο κ. Παυλίδης.


VICE Video: Πρόσφυγες Επιστρέφουν Παράνομα στην Τουρκία Απογοητευμένοι από την Ελλάδα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.


Η αποστολή της ICRC δραστηριοποιείται στην Αθήνα από τον Μάρτιο του 2016. Η δουλειά της δεν είναι μόνο να συνδράμει τις Αρχές στην ταυτοποίηση των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στα περάσματα, αλλά επίσης να βοηθήσει στον εντοπισμό αγνοούμενων μεταναστών, στην επανένωση οικογενειών κι επίσης στην εκπαίδευση στελεχών της Αστυνομίας και του Λιμενικού σε θέματα ορθής διαχείρισης νεκρών. Πάγια θέση της ICRC είναι να υπάρχουν νόμιμα και ασφαλή περάσματα για τους μετανάστες, ώστε να μη χάνονται στα σύνορα και τη θάλασσα. Στην ουσία, όπως λένε στελέχη της στην Αθήνα, να τηρείται το διεθνές ανθρωπιστικό Δίκαιο.

1541003738599-IMG_5158

Από στοιχεία που διατέθηκαν στο VICE Greece, προκύπτει ότι η ICRC μαζί με το ελληνικό τμήμα του Ερυθρού Σταύρου, μεσολάβησε σε 756 περιπτώσεις τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταναστών σε όλη την Ελλάδα. «Επίσης, λάβαμε 268 νέα αιτήματα για τον εντοπισμό συγγενών μεταναστών. Από αυτά, τα 55 έχουν ήδη επιλυθεί», εξηγεί η Anna Alberich Castellanos, υπεύθυνη του Τομέα Αποκατάστασης Οικογενειακών Δεσμών-Αγνοούμενων. Φωτογραφίες και στοιχεία ατόμων που αναζητούν συγγενείς τους είναι αναρτημένα στη σελίδα Trace the Face του ICRC. Σήμερα υπάρχουν ανοιχτές περίπου 300 περιπτώσεις ανθρώπων, οι οποίοι χάθηκαν σε ναυάγια στο Αιγαίο, μετά το 2015. Το 46% των αγνοούμενων είναι παιδιά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ο ιατροδικαστής της ελληνικής αποστολής της ICRC, Κωνσταντίνος Κούβαρης, περιγράφει το καλό επίπεδο συνεργασίας με τις Αρχές στον Έβρο και τα νησιά του Αιγαίου σε θέματα ταυτοποίησης αγνοούμενων. «Υπάρχει ένας κοινός αριθμός πρωτοκόλλου για την Αστυνομία, τους ιατροδικαστές και τα εργαστήρια της ΕΛ.ΑΣ. στην Αθήνα, όπου στέλνονται τα δείγματα DNA», εξηγεί ο κ. Κούβαρης. H ICRC το πρώτο εξάμηνο του 2018, δώρισε στις ελληνικές Αρχές 35 DNA kits, 15 σάκους και 150 ειδικές ετικέτες περισυλλογής νεκρών, καθώς και ιατροδικαστικό εξοπλισμό.

1541003794855-IMG_5727

Σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις, νεκροί μετανάστες αναγνωρίστηκαν μετά από συνεργασία της ICRC με τις ελληνικές ιατροδικαστικές Αρχές. Επίσης, χρηματοδοτήθηκε η κατασκευή τάφων σε ειδικούς χώρους κοιμητηρίων, σε Κομοτηνή και Λέσβο, για ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους επιχειρώντας το επικίνδυνο πέρασμα. Τέλος, περισσότερα από 110 στελέχη του Λιμενικού εκπαιδεύτηκαν από την ιατροδικαστική ομάδα της ICRC στην Αθήνα.

Πριν το DNA, υπάρχουν τα προσωπικά αντικείμενα, τα οποία βρίσκονται στο σώμα ή τα ρούχα των πνιγμένων μεταναστών. Ο λασπώδης πυθμένας του Έβρου μπορεί να κρατήσει για μήνες τις σορούς, που όταν μετακινηθούν, συνήθως μετά από κάποια πλημμύρα, δεν είναι δυνατόν να ταυτοποιηθούν με απλή οπτική αναγνώριση. Σε αυτήν την περίπτωση, τα προσωπικά αντικείμενα είναι το πρώτο στοιχείο για την ταυτοποίηση: κοσμήματα, κινητά τηλέφωνα, κάρτες, συνταγές φαρμάκων, φωτογραφίες διαβατηρίων.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
1541003852701-IMG_5600

«Μια μάνα χάνει για λίγα λεπτά το παιδί της στο σούπερ μάρκετ και τρελαίνεται. Σκεφτείτε να το ψάχνει για δύο χρόνια, μετά από ένα ναυάγιο», λέει στο VICE Greece η Φραγκίσκα Μεγαλούδη, υπεύθυνη επικοινωνίας της αποστολής της ICRC στην Αθήνα. «Αυτοί οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να μάθουν τι απέγιναν τα αγαπημένα τους πρόσωπα, ώστε να κλείσει η πληγή που μένει ανοιχτή».

Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.

Περισσότερα από το VICE

Δεν Είναι η Πρώτη Φορά που Ακραίοι Πυροδότησαν Επεισόδια σε Ελλάδα και Αλβανία

Η Πορεία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Προς την Έξοδο

Αυτός ο Καλλιτέχνης Μετέτρεψε Μέρος του Σώματός του σε Μηχάνημα

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.