Η πιο Καταζητούμενη Γυναίκα της Βρετανίας Ξέπλυνε Ένα Δισεκατομμύριο Λίρες και Έγινε «Καπνός»

Η Sarah Panitzke, 47 ετών, διαφεύγει εδώ και οκτώ χρόνια, μετά το ξέπλυμα σχεδόν ενίς δισεκατομμυρίου λιρών (1,18 δισ. ευρώ) μέσω offshore τραπεζικών λογαριασμών. Για τον ρόλο της κοντά στην κορυφή μιας εγκληματικής οργάνωσης, η οποία διεξήγαγε μια μεγάλης κλίμακας απάτη τύπου καρουζέλ, είναι η πιο καταζητούμενη γυναίκα στη Βρετανία για τα τελευταία έξι συναπτά έτη.

Ο James Brooks, επίσης 47, γνώρισε τη Sarah όταν ήταν έφηβος και έπαιζε ενάντια στις ομάδες του σχολείου της στο Γιορκ, το Σεντ Πίτερς, όπου τα δίδακτρα είναι πάνω από 22.000 ευρώ τον χρόνο. «Στο νέτμπολ και το χόκει ήταν επιθετική», λέει ο James, που τώρα ζει στην Κόστα Μπλάνκα της Ισπανίας και εργάζεται στο αεροδρόμιο του Αλικάντε. «Καλή, ομαδική παίκτρια αλλά ανταγωνιστική – ήθελε να κερδίζει». 

Πέρα από τα σπορ και τα μαθήματά της –αρίστευσε σε όλες τις εξετάσεις της– η Sarah κατάφερνε να έχει χρόνο για να ζει ως πραγματική έφηβη. «Πηγαίναμε στο κέντρο του Γιορκ για ποτά, καπνίζαμε και κάναμε ό,τι δεν έπρεπε να κάνουμε», λέει ο James, που αργότερα έγινε ο φίλος της. «Δεν της άρεσε να ψωνίζει με τα κορίτσια. Προτιμούσε να πηγαίνει να πίνει και να καπνίζει με τα αγόρια».

Σύμφωνα με τον James, η Sarah έζησε ευτυχισμένα παιδικά χρόνια με τον αδερφό της, Leon, και σπάνια παράκουγε την οικογένειά της ή τσακωνόταν μαζί τους. Ο Leo και η Paula Panitzke ήταν χαλαροί γονείς και έφτιαξαν μια μπάρα με κάνουλες μπίρας, ένα τραπέζι του μπιλιάρδου και μια τηλεόραση στην άκρη του κήπου, ώστε να πηγαίνει η Sarah να καπνίζει και να αράζει με τους φίλους της. «Δεν είχε τίποτα να κρύψει από εκείνους. Της έλεγαν ότι δεν ήταν καλή ιδέα να καπνίζει ή να οδηγεί πολύ γρήγορα, αλλά δεν χρειαζόταν να κρατάει μυστικά». 

«Ήμασταν τζάνκι της αδρεναλίνης», συμπληρώνει ο James, όταν σκέφτεται τα κλαοκαίρια στο εξοχικό των Panitzke στη Βιγιαχογιόσα στην Κόστα Μπλάκα. «Κάναμε βουτιές από ψηλά βράχια. Εκείνη με ενθάρρυνε και εγώ έλεγα ότι δεν ήταν σωστό, όμως εκείνη δεν φοβόταν καθόλου».

Μετά το πανεπιστήμιο, η Sarah πήγε να σπουδάσει Ισπανικά στο Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ, με τη φιλοδοξία να αποκτήσει δικό της ξενοδοχείο. «Ήξερε ότι ο πατέρας της ήταν πλούσιος και ήθελε απλώς να κάνει κάτι μόνη της, παρά να ζει από τα λεφτά του», λέει ο James. «Ήθελε να είναι εξίσου καλή με τον πατέρα της, αν όχι καλύτερη».

Στα 19 της, μια αποκάλυψη για την επιτυχία του πατέρα της συγκλόνισε την οικογένεια. Ο εργολάβος οικοδομών είχε αποκτήσει εργατικές κατοικίες τις οποίες και πούλησε πρόωρα με μεγάλο κέρδος. Ξεκίνησε έρευνα και ο πατέρας της συνελήφθη. Καταδικάστηκε σε τέσσερα χρόνια φυλάκιση, από τα οποία εξέτισε μόνο τα δύο.

Η αφοσίωση στην οικογένεια ήταν η προτεραιότητά της. «Η μαμά και ο μπαμπάς της έρχονταν πρώτοι και ύστερα ο Leon», λέει ο James, που δούλευε σε μαγαζί με fish and chips και δεν μπόρεσε να πάρει άδεια για το τελευταίο δικαστήριο του πατέρα της. «Απογοήτευσες όλη την οικογένεια», είχε πει η Sarah στον James όταν της είπε ότι δεν μπορούσε να πάει στη δίκη και ύστερα τον χώρισε επειδή το θεώρησε προδοσία.

Η Sarah γύρισε στο σπίτι, για να είναι μαζί με τη μαμά της, την Paula, τους πρώτους μήνες που ο πατέρας της ήταν στη φυλακή. Ταξίδευε μεταξύ Μάντσεστερ και Γιορκ, συνοδεύοντάς τη στις επισκέψεις, διακόπτοντας τις σπουδές της και την κοινωνική της ζωή για να είναι παρούσα. Όταν ο πατέρας της Sarah αφέθηκε ελεύθερος, εκείνη ξεκίνησε ξανά το πλάνο της και έφυγε να κάνει μάστερ στη Διοίκηση Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra στη Βαρκελώνη, στα 25 της. Αλλά κάπου μεταξύ της αναχώρησης από το Γιορκ και τη μετακόμιση στην Ισπανία, η Sarah μπλέχτηκε στο οικονομικό έγκλημα και η ίδια.

Μαζί με 18 άλλους απατεώνες από το Ηνωμένο Βασίλειο, η Sarah δημιούργησε ένα δίκτυο εταιρειών που αγόραζε και πουλούσε κινητά τηλέφωνα με μια εγκληματική «διαφοροποίηση» από την οποία κέρδιζαν χρήματα. Αγόραζαν κινητά χωρίς φόρο από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έπειτα τα πουλούσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο με υψηλότερη τιμή, που περιλάμβανε φόρο.

Ο επικεφαλής του κυκλώματος, ο 78χρονος Geoffrey Johsnon, είχε στρατολογήσει κόσμο από το Τσέσαϊρ, το Ανατολικό Σάσεξ, το Ευρύτερο Μάντσεσερ, το Λάνκασερ, τη Βόρεια Ουαλία, το Στράτφροντσερ, τη Σκοτία και την Ισπανία. Η σχέση μεταξύ τους ήταν τόσο ανύπαρκτη που ακόμη και οι Αρχές δεν μπορούσαν να καταλάβουν πώς τους είχε βρει ο εγκέφαλος της επιχείρησης, παρόλο που στη δίκη ειπώθηκε ότι κάποιος από το εξωτερικό ήταν ο συνδετικός κρίκος.

Επέλεξαν ως αντικείμενο τα κινητά επειδή ήταν μικρά, είχαν αξία και μπορούσαν να τα κυκλοφορήσουν μέσα κι έξω από τη χώρα, εύκολα, σε μια επιχείρηση που φαινόταν νόμιμη. Όταν τα πουλούσαν, η εταιρεία εξαφανιζόταν χωρίς να πληρώσει τίποτα στη Βασιλική Υπηρεσία Δημόσιων Εσόδων και Τελωνείων (HMRC), διαπράτοντας τη λεγόμενη απάτη καρουζέλ ή απάτη του εξαφανισμένου εμπόρου (MTIC). Το έγκλημα όμως δεν σταμάτησε εκεί.

Η απάτη επαναλήφθηκε πολλές φορές με τα ίδια προϊόντα, σαν καρουζέλ. «Ήταν πολύ επιδέξιοι στις επιχειρήσεις τους», λέει ο δικηγόρος Abbas Lakha, που εκπροσώπησε ένα μέλος συμμορίας στη δίκη. «Υπήρχε φάση που μέσα σε έναν μήνα, αγοράζονταν και εξάγονταν περισσότερα κινητά από ένα μόνο συνδικάτο εγκλήματος απ’ ό,τι αγοράζονταν ή πωλούνταν σε όλη τη χώρα».

Η συμμορία είχε πρόσβαση σε μια τραπεζική πλατφόρμα που επέτρεπε σε ένα άτομο να μεταφέρει τεράστια χρηματικά ποσά σε μια αλυσίδα εφοδιασμού χωρίς να χάνει τον έλεγχο των μετρητών. Με κάθε ντιλ, έκλεβαν τις Αρχές δυο φορές. Καθώς όλες οι εμπλεκόμενες εταιρείες ανήκαν στη συμμορία, μπορούσε να διεκδικήσουν τον (απλήρωτο) φόρο από τον δημόσιο κορβανά. «Η HMRC δεν πρόβαλε αντιρρήσεις διότι εστίαζε στον έλεγχο των εγγράφων που επιβεβαίωναν τις υποτιθέμενες συναλλαγές», λέει ο Lakha. «Η HMRC ξεγελάστηκε».

Η Sarah ταξίδεψε στο Ντουμπάι, την Ισπανία και την Ανδόρα, για να ξεπλύνει το χρήμα που είχε κλέψει το κύκλωμα. Ήταν επικεφαλής των λογαριασμών των εταιρειών και χρησιμοποιούσε διαφορετικές διευθύνσεις IP για να μην είναι ανιχνεύσιμη η επιχείρηση online.

«Την ενδιέφερε πολύ χρήμα», λέει ο James. «Πιστεύω ότι αν επρόκειτο για πολλά χρήματα θα το έκανε. Δεν ήταν άπληστη, αλλά της άρεσε να έχει χρήματα. Η οικογένειά της είχε. Όχι άπειρα, αλλά ήταν ευκατάστατοι. Είχε αυτοκίνητο από την πρώτη μέρα που έμαθε να οδηγεί. Πήγε στο πανεπιστήμιο και δεν χρειάστηκε ποτέ να μείνει στις εστίες. Της έδιναν χρήματα, έτσι δεν χρειαζόταν να δουλεύει όσο σπούδαζε όπως οι περισσότεροι. Τα λεφτά θα την έπειθαν να κάνει τα πάντα, φαντάζομαι».

Για το έγκλημά της, η Sarah είναι κάτι το ασυνήθιστο. Οι γυναίκες αποτελούν συνήθως το 19%  όσων καταδικάζονται για απάτη ΦΠΑ στο Ηνωμένο Βασίλειο, σύμφωνα με τα στοιχεία από το Υπουργείο Δικαιοσύνης που συλλέχθηκαν το 2019 και επιβεβαιώθηκαν μέσω αιτήματος ελευθερίας πληροφόρησης που είδε το VICE. «Το οικονομικό έγκλημα είναι σαν τη μαφία», λέει η ιδιωτική ερευνήτρια Kelly Paxton. «Οι άντρες δεν αφήνουν τις γυναίκες να συμμετάσχουν εκτός κι αν είναι απολύτως αναγκαίο, επειδή δεν τις εμπιστεύονται. Συνήθως οι γυναίκες δεν βγάζουν καν κέρδος επειδή είναι σε χαμηλές θέσεις.

Αλλά η Sarah επιχειρούσε στα ανώτερα κλιμάκια του κυκλώματος και οι συναλλαγές της εμφανίζονται τόσο άψογες που είχε μάλιστα μια από τις επιχειρήσεις –την Investerest Plan SL– στο όνομά της και είχε προφίλ ως ιδιοκτήτρια στο Linkedin.

H Sarah έγινε εξπέρ στη διπλή ζωή που ζούσε, τελείωσε το μάστερ της, δούλευε σε μπαρ και ξενοδοχεία πολλές ώρες με μικρό κέρδος, ανακαίνιζε και διαχειριζόταν ένα παραθαλάσσιο διαμέρισμα που λεγόταν Mar I Sol, και μάθαινε να διδάσκει αγγλικά σε ξένους στη Βαρκελώνη ενώ ξέπλενε χρήμα.

«Υπέθετα ότι τα χρήματα ήταν του συντρόφου της», παραδέχεται η Loretta LaCour, που σπούδαζε μαζί με τη Sarah διδασκαλία αγγλικών ως ξένης γλώσσας το 2010. «Δεν θέλω να ακουστώ σνομπ, αλλά ανήκαμε σε διαφορετική τάξη από τους υπόλοιπους που ήταν εκεί».

Καθώς ήταν πιο κοντά ηλικιακά από τους υπόλοιπους, η Loretta και η Sarah σύντομα έγιναν φίλες, καθώς και με έναν άλλον πιο μεγάλο σπουδαστή, τον Anthony Jenkins. «Δεν ήταν βουτηγμένη στο χρυσάφι ή στα Rolex», λέει εκείνος για τη Sarah, που πλέον είχε κέρδη από την απάτη. «Ήταν κομψή, καλοντυμένη αλλά ποτέ επιδεικτική».

«Δεν ξέρω αν με έλκυε εκείνη ή το αντίστροφο», λέει η Loretta. «Αλλά θυμάμαι ότι ήταν πολύ φιλική. Ήξερε ότι ήμουν μόνη στη Βαρκελώνη και με κάλεσε να μείνω μαζί της πάνω από μια-δυο φορές».

Η Sarah ζούσε στους λόφους στο ιστορικό ψαροχώρι Βιλανόβα ι λα Γκελτρού, σε μια περιφραγμένη κοινότητα μια ώρα από το κέντρο της Βαρκελώνης, με τα δύο σκυλιά της και τη μακροχρόνια σχέση της. «Δεν ήταν το σπίτι ανθρώπων που ανά πάσα στιγμή θα το έσκαγαν», λέει η Loretta. «Ήταν ζεστό, σε έκανε να νιώθεις ευπρόσδεκτος. Ήταν ένα σπίτι όπου ζούσαν άνθρωποι κανονικότατα, αλλά προφανώς έκανα λάθος. Είναι όπως οι γείτονες ενός serial killer λένε ότι ήταν καλό παιδί».

Το καλοκαίρι του 2005, η HMRC άρχισε να προσέχει κάποιες ανωμαλίες στις τραπεζικές συναλλαγές της επιχείρησης. Η Sarah είχε στείλει τεράστιες ποσότητες μετρητών σε offshore τραπεζικούς λογαριασμούς. Μετά από μια έρευνα 21 μηνών για την απάτη πολλών εκατομμυρίων που ονομάστηκε επιχείρηση Vaulter, οι Αρχές πραγματοποίησαν πρωινές εφόδους σε όλη τη Βρετανία τον Σεπτέμβριο του 2007.

Η Loretta ήταν από τους τελευταίους ανθρώπους που μίλησαν με τη Sarah πριν εξαφανιστεί. «Μου τηλεφώνησε και είπε ότι γύριζε στην Αγγλία», λέει. «Μετά κατάλαβα πως γύριζε για τη δίκη. Είπε ότι δεν είχε πολύ χρόνο και θα μου τηλεφωνούσε ξανά όταν θα επέστρεφε. Φυσικά, δεν συνέβη κάτι τέτοιο. Ήταν η τελευταία φορά που μιλήσαμε».

«Όσοι εμπλέκονταν στην υπόθεση δήλωσαν αθώοι», λέει ο δικηγόρος Abbas Lakha, που ήταν παρών στη δίκη. «Στην ουσία κατέφυγαν σε ομολογία και αποφυγή. Δέχτηκαν εν πολλοίς αυτό που υποτίθεται ότι έκαναν (αγόραζαν και πουλούσαν παρτίδες κινητών) αλλά επέμεναν ότι δεν είχαν ιδέα ότι οι πωλήσεις τους εντάσσονταν στο πλαίσιο μιας απάτης τύπου καρουζέλ.

Αλλά η Sarah δεν έμεινε για να δει αν η υπεράσπιση θα έπιανε. Πριν βγει η απόφαση, την «κοπάνησε».

Σύμφωνα με την NCA, η Sarah τελευταία φορά εθεάθη στην Ισπανία. Όπως είχε φύγει από τη χώρα στον απόηχο του εγκλήματος του πατέρα της, τώρα έφευγε από τη χώρα τον Μάιο του 2013, στο κρεσέντο του δικού της, με την ελπίδα να διαφεύγει διαρκώς από τις αρχές.

Η Sarah καταδικάστηκε ερήμην της σε οκτώ χρόνια φυλάκιση, στα οποία προστέθηκαν άλλα εννέα χρόνια όταν δεν πλήρωσε στην HMRC μια εντολή κατάσχεσης πάνω από 2,8 εκατομμύρια ευρώ των παράνομων κερδών της.

Ο αδελφό ςτης Sarah, Leon, ισχυρίζεται ότι δεν είχε νέα της αδελφής του από όταν διέφυγε και αρνήθηκε να σχολιάσει για το ρεπορτάζ, απαντώντας ευγενικά αλλά κάθετα στο VICE μέσω μηνυμάτων ότι «όλη αυτή η ιστορία ήταν απίστευτα δύσκολη για όλους».

Αφότου η Sarah εξαφανίστηκε, οι γονείς της επικοινώνησαν με τον James για να του πουν ότι θα επισκέπτονταν την Κόστα Μπλάνκα, όπου είχε μετακομίσει με την οικογένειά του και ήθελαν να βρεθούν για ποτό. «Σκέφτηκα ότι σίγουρα έρχονται για να δουν τη Sarah», λέει. «Συναντηθήκαμε σε ένα μικρό μπαρ που συχνάζαμε, κοντά στο διαμέρισμά τους. Ήταν μια κουβέντα περί ανέμων και υδάτων, ώσπου ρώτησα για εκείνη».

Η Paula είπε στον James ελάχιστες πληροφορίες. Ο James θυμάται ότι είπε κάτι του στιλ «Μάλλον ξέρεις όσα κι εμείς. Η Sarah έκανε κάποιες αταξίες και έμπλεξε με τους λάθος ανθρώπους».

Όταν η κόρη του έγινε η πιο καταζητούμενη γυναίκα στη Βρετανία το 2016, ο Leo είπε στην Daily Mail ότι ήταν σοκ που άκουσε ότι ήταν στη λίστα της NCA και ένιωσε απαίσια. Το τραγικό είναι ότι ο πατέρας της Sarah πέθανε από φυσικά αίτια κατά το πρώτο lockdown, στα τέλη του Απριλίου του 2020.

«Παρακολούθησα την κηδεία μέσω Zoom», λέει ο James. «Παρόλο που είχα πολύ καιρό να δω τη Sarah, ξέρω ότι θα πρέπει να στενοχωρήθηκε πολύ που δεν μπορούσε να παραστεί στην κηδεία του πατέρα της και να είναι κοντά στην οικογένειά της για να τους στηρίξει. Είναι κάτι που μάλλον το σκέφτεται κάθε μέρα. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα είναι τόσο σκληρή που δεν θα το σκέφτεται συνέχεια, γιατί δεν είναι έτσι».

Αλλά το πένθος δεν ήταν αρκετό για να τη βγάλει από την κρυψώνα της. Κατάφερε να ξεγελάσει τόσο καλά τις αρχές που που η αστυνομία ζήτησε μάλιστα από Βρετανούς τουρίστες να τους βοηθήσουν να βρουν τη Sarah το 2019, μετά από έξι χρόνια άκαρπης έρευνας: 1.65, αδύνατη, με καστανά ίσια μαλλιά, γαλανά μάτια και προφορά του Γιόρκσερ», ενημέρωσε το κοινό η NCA.

Όπου κι αν είναι η Sarah ο παλιός της φίλος James τη θυμάται, καθώς και τα καλοκαίρια που έκαναν βουτιές από τα βράχια και άκουγαν Celine Dion. «Περνάω από το μικρό μπαρ που πηγαίναμε για ποτό, εκεί που πηγαίναμε βόλτα, το γκαράζ που πηγαίναμε και παίρναμε τα τσιγάρα μας, το διαμέρισμα που το βλέπω κάθε μέρα».

Προσπαθεί να φανταστεί πού βρίσκεται η Sarah σήμερα. «Σκέφτομαι: Είναι κάπου δίπλα μας; Άραγε τη βλέπω όταν πηγαίνω για ψώνια; Θα την αναγνώριζα; Εγώ δεν είμαι όπως τότε. Σίγουρα ούτε κι αυτή». Αλλά δεν πιστεύει ότι θα την ξαναδεί.

«Αυτό που έκανε δεν αλλάζει. Αν μπορείς να παραμείνεις κρυμμένος – το κάνεις».

Ο Γιώργος Γεωργόπουλος «Δεν Θέλει να Γίνει Δυσάρεστος, Αλλά Πρέπει να Μιλήσουμε για Κάτι Πολύ Σοβαρό»

Την Αστρολογία μου Μέσα

Η Γυναικοκτονία Δεν Είναι μια «Φάση που Στράβωσε» Αλλά μια Αρρώστια Ριζωμένη

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.