Ζητήσαμε από Καλλιτέχνες να Σχεδιάσουν το «1984» Όπως τους Φαίνεται Σήμερα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Creators.

Η δυστοπία μάς χτυπάει την πόρτα. Είναι άραγε να απορεί κανείς που η ιστορία του George Orwell για ένα φουτουριστικό απολυταρχικό καθεστώς, το 1984 (εκδ. Κάκτος, στα ελληνικά), φιγουράρει στη λίστα των bestseller του Amazon; Σε μια εποχή που τα «Εναλλακτικά Γεγονότα» της Kellyanne Conway είναι το μικρότερο πρόβλημά μας, οι εκδόσεις Penguin έχουν δει τις πωλήσεις του τελευταίο έργο του συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας να αυξάνονται κατά 9500%. Θεατρικές παρατάσεις και προβολές της προσαρμογής του Michael Radford στο έργο κατακλύζουν όλον τον κόσμο, ανώνυμοι χορηγοί μοιράζουν το βιβλίο σαν άλλη Βίβλο, η χονδρεμπορική εταιρεία Costco διαθέτει απόθεμα και τα fan fiction γίνονται καθημερινή είδηση.

Ένας από τους λόγους που το 1984 έχει τέτοια πέραση είναι η γλώσσα που επινόησε ο Orwell για την αναγνώριση των φασιστικών μεθόδων ελέγχου, οι οποίες γίνονται όλο και πιο ορατές σήμερα. Οι δομές εξουσίας όπως τα υπουργεία Αλήθειας, Ειρήνης, Αφθονίας και Αγάπης –καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει το αντίθετο από τον τίτλο του– αντικατοπτρίζονται στην Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος που ως επικεφαλής έχει έναν αρνητή της κλιματικής αλλαγής και στο υπουργείο Παιδείας, στο οποίο κρατά το τιμόνι μια Υπουργός που προτιμά τα «ελεύθερα σχολεία» από τη δημόσια εκπαίδευση. Τα «Εναλλακτικά Γεγονότα» θυμίζουν έντονα τη «Νέα Ομιλία» του βιβλίου, την απλουστευμένη γλώσσα που ερμηνεύει εκ νέου τις λέξεις, ενώ η «Διπλή Σκέψη», με την οποία η κυβέρνηση ελέγχει τα ιστορικά αρχεία και τις ειδήσεις, μοιάζει πολύ με τον τρόπο που αναπαράγει τις ειδήσεις το Breitbart News.

Η δημοτικότητα του 1984 άνοιξε έναν διάλογο για το κατά πόσο ο σημερινός κόσμος θυμίζει την οργουελιανή δυστοπία και τον Θαυμαστό Καινούργιο Κόσμο (εκδ. Μέδουσα) του Aldus Huxley, ένα μυθιστόρημα που έχει επίσης επανεμφανιστεί. Αν και τα δύο βιβλίο προειδοποιούν για τους κινδύνους που έβλεπαν οι συγγραφείς τους στον ορίζοντα, το 1984 είναι αυτό που έχει αφήσει την κληρονομιά του στη γλώσσα και έτσι το Creators ζήτησε από καλλιτέχνες να απεικονίσουν τους όρους και τις έννοιες του βιβλίου που βλέπουν να αντανακλώνται στη σημερινή κοινωνία.

«Για αυτό το σκίτσο επικεντρώθηκα στα σχέδια της κυβέρνησης για τη δημόσια παιδεία της Αμερικής και στο κατά πόσο αυτά τα σχέδια θα επιφέρουν ένα αποδεκτό αποτέλεσμα. Εφάρμοσα την ιδέα του ελέγχου της σκέψης που λαμβάνει χώρα στο δυσοίωνο "Δωμάτιο 101" στο 1984, μεταφέροντάς τη σε ένα υποβαθμισμένο δημόσιο σχολείο του μέλλοντος. Στο Δωμάτιο 101 οι άνθρωποι "επανεκπαιδεύονται" και έρχονται αντιμέτωποι με τους μεγαλύτερους φόβους τους, ώστε να μπορούν να τους ελέγχουν, στην πραγματικότητα. Στο σκίτσο, οι περικοπές της κυβέρνησης έχουν οδηγήσει στην εισαγωγή ρομποτ-δασκάλων που παρέχουν εκπαίδευση κάκιστης ποιότητας. Αυτοί οι μηχανικοί δάσκαλοι σπέρνουν φριχτούς φόβους στο μυαλό των μαθητών, αναγκάζοντάς τους να αναθεωρήσουν ό,τι ξέρουν και να πιστέψουν πως 2+2=5». - JoeBaker

«Αυτή είναι η δική μου απόδοση της περιόδου των "δυο λεπτών μίσους". Είναι μια σκηνή από ένα γραφείο όπου όλοι ουρλιάζουν στους υπολογιστές τους». - Alex Gamsu Jenkins

«Είναι προφανές ότι ήθελα να κάνω μια αναφορά στο υπουργείο Αλήθειας. Δύο χαρακτήρες κάθονται στο μετρό -ο ένας είναι φτωχός και εξαθλιωμένος– και αλληλοκοιτάζονται. Μια εφημερίδα εκεί δίπλα γράφει "Τέλος η Φτώχεια! Πιο Πρόσφατο Tweet: Οικονομικά προσιτή στέγαση για όλους!"». - Jennifer Hershey

«Μια επίκαιρη έννοια είναι αυτή της "Διπλής Σκέψης" και κάνω μια αναφορά στο παρακάτω απόσπασμα: "Στις αναμνήσεις. Πολύ καλά, λοιπόν. Εμείς, το Κόμμα, ελέγχουμε όλα τα αρχεία και όλες τις αναμνήσεις. Επομένως ελέγχουμε το παρελθόν, έτσι δεν είναι;". Νομίζω ότι αυτό ταιριάζει απόλυτα με τον τρόπο που η κυβέρνηση Trump διέγραψε σελίδες από τον ιστότοπο της κυβέρνησης Obama και έκανε περικοπές σε προγράμματα που χρηματοδοτούν τις τέχνες, όπως το PBS και το NPR.

Σε μία σχολική αίθουσα υπάρχει ένας σκουπιδοτενεκές με ένα βιβλίο που γράφει, "Η επιστήμη ισχύει". Η δασκάλα μοιράζει νέα βιβλία με τίτλο, "Η επιστήμη ισχύει, μόνο όταν βολεύει". Αυτό καταπιάνεται με την ιδέα του να γράφουμε εκ νέου την Ιστορία, τη στιγμή που η Ιστορία μας επηρεάζει». - CorrineJames

«Τον τελευταίο καιρό σκέφτομαι πώς ο Trump και o κυβερνητικός του μηχανισμός ελέγχει τα μέσα ενημέρωσης εξαπολύοντας πόλεμο κατά των ΜΜΕ και επιχειρώντας να πλήξει την αξιοπιστία τους. Αν υποθέσουμε ότι τα ΜΜΕ λένε πάντα ψέματα, τότε θα είναι πολύ δύσκολο να πιστέψουμε οτιδήποτε από αυτά που λένε. Επίσης, τα "εναλλακτικά νέα" έκαναν το ντεμπούτο τους –τα οποία με παρέπεμψαν από την πρώτη στιγμή στον Orwell– και παίζουν με την ιδέα ότι οι άνθρωποι μπορεί να οδηγηθούν στο συμπέρασμα ότι με κάποιον τρόπο τα γεγονότα είναι υποκειμενικά. Αν και, φυσικά, ο κόσμος θα μπορούσε να ριζοσπαστικοποιηθεί με έναν εθνικιστικό τρόπο, όπως στο 1984, το μονοπάτι που βλέπω να ακολουθούν οι περισσότεροι είναι αυτό της απάθειας. Το έργο αυτό προσπαθεί να αποτυπώσει αυτές τις ιδέες. Μια κρυφή λεπτομέρεια: όλα τα σχέδιά μου περιλαμβάνουν ένα ρομπότ επιτήρησης: είναι αυτή η ιπτάμενη σφαίρα με το κόκκινο μάτι που καταγράφει». - Alex S. Martin

Μπορείτε να αγοράσετε το δικό σας αντίτυπο του 1984 εδώ και να ρίξετε μια ματιά σε περισσότερα δυστοπικά έργα τέχνης εδώ.

Περισσότερα από το VICE

Τι Σημαίνει να Έχεις Σπουδάσει στο Πάντειο

Αγόρασε Ένα Κομμάτι του Berghain, για να Αποδείξεις Πόσο Πραγματικά Αγαπάς το Clubbing

Τι Σημαίνει να Είσαι Agender και Νon Βinary Άτομο στην Ελλάδα του 2017;