Πώς να Τρως και Παράλληλα να Σώζεις το Περιβάλλον

Ήταν Σεπτέμβριος του 2015, όταν οι ηγέτες 30 χωρών βρέθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη και έφαγαν… αποφάγια. Ο σεφ της βραδιάς είχε αναλάβει να φτιάξει ένα γεύμα από υπολείμματα τροφών, τα οποία σε άλλη περίπτωση θα κατέληγαν στον σκουπιδοτενεκέ, προκειμένου να συζητηθεί το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων. Το συγκεκριμένο περιστατικό συμβολίζει το πόσο σοβαρό και ανησυχητικό είναι πλέον σε παγκόσμιο επίπεδο το ζήτημα της σπατάλης τροφίμων. Ένα φαινόμενο που φυσικά έχει και ελληνική πλευρά. Σύμφωνα με έρευνα της Public Issue που έγινε το 2013 και ανατέθηκε από τη WWF Hellas, το 37% των Ελλήνων σπαταλάει φαγητό τουλάχιστον μια-δυο φορές τον μήνα, με τους νέους 18-34 ετών να πετάνε τη μεγαλύτερη ποσότητα φαγητού. Στον αντίποδα, οι ηλικίες άνω των 55 πετούν ελάχιστα τρόφιμα.

Προκειμένου, λοιπόν, να μας ευαισθητοποιήσει πάνω στο ζήτημα αυτό και να μας κάνει να καταλάβουμε ότι η σπατάλη τροφίμων έχει καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον, η WWF Ελλάς υλοποιεί εδώ και έναν χρόνο μια μεγάλη εκστρατεία για τη βιώσιμη διατροφή με τίτλο «Υγιή Παιδιά, Υγιής Πλανήτης». Στόχος της να αποκαλύψει με εύληπτο και βιωματικό τρόπο σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και γονείς τη σύνδεση των διατροφικών συνηθειών μας με το περιβάλλον και την ανάγκη μεταστροφής σε ένα πιο πράσινο, ισορροπημένο και υπεύθυνο διατροφικό μενού.

Όπως σημειώνει η οργάνωση, «Κάθε χρόνο υπολογίζεται ότι το 1/3 του παραγόμενου φαγητού, αριθμός που αντιστοιχεί σε 1,3 δισεκατομμύρια τόνους τροφής, αξίας περίπου ενός τρισεκατομμυρίου, καταλήγει είτε να σαπίζει στους κάδους απορριμμάτων καταναλωτών ή λιανέμπορων, είτε να καταστρέφεται λόγω κακών πρακτικών μεταφοράς ή συγκομιδής. Την ίδια στιγμή, ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι υποσιτίζονται και δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι».

Επίσης, σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που έχει κάνει το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και παραθέτει η WWF, «Η σπατάλη τροφίμων στην Ελλάδα είναι περίπου 30 κιλά ανά άτομο, κάθε χρόνο. Η ποσότητα αυτή αντιπροσωπεύει τρόφιμα απολύτως κατάλληλα προς βρώση, τα οποία τελικά πετάχτηκαν, επειδή έληξαν ή σερβιρίστηκαν σε μεγαλύτερες ποσότητες ή επιπροσθέτως δεν συντηρήθηκαν σωστά. Με άλλα λόγια, μια τετραμελής οικογένεια στην Ελλάδα πετάει κάθε χρόνο περίπου 120 κιλά τροφής, που θα μπορούσε με ασφάλεια να καταναλώσει. Η σπατάλη τροφίμων στην Ελλάδα εντοπίζεται κυρίως στα φρούτα (24,9%), στο μαγειρεμένο φαγητό (24,5%), στα λαχανικά (14,9%), στο ψωμί (13,6%) και στα γαλακτοκομικά προϊόντα (11,3%). Με λίγα λόγια, με βάση την προαναφερθείσα έρευνα, κάθε Έλληνας και Ελληνίδα πετάει κάθε χρόνο 7,4 κιλά φρούτων, 7,3 κιλά μαγειρεμένου φαγητού (εκ των οποίων 1,8 κιλά φαγητού το οποίο περιέχει κρέας ή ψάρι), 4,4 κιλά λαχανικών, 4,1 κιλά ψωμιού και 3,4 κιλά γαλακτοκομικών προϊόντων. Τα 120 κιλά τροφίμων που πετάει κατά μέσο όρο μια τετραμελής οικογένεια δεν φτάνουν στο τραπέζι δωρεάν, αλλά κοστίζουν. Με σωστό προγραμματισμό και λιγότερη σπατάλη, έχει εκτιμηθεί πως μια οικογένεια μπορεί να γλιτώσει σχεδόν 500-800 ευρώ ετησίως».

Όπως εξηγεί η Βίκυ Μπαρμπόκα, υπεύθυνη του προγράμματος WWF - Καλύτερη Ζωή, «Η παγκόσμια παραγωγή τροφίμων χρησιμοποιεί το 34% της γης και το 69% του καθαρού νερού, ενώ αντιπροσωπεύει το 24-30% των εκπομπών του θερμοκηπίου. Όσο υπερβολικό και αν ακούγεται, αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την προστασία του περιβάλλοντος. Αν σκεφτούμε πόσο νερό, ενέργεια, γη απαιτεί κάθε τρόφιμο από την παραγωγή ως την κατανάλωσή του και θα αντιληφθούμε διαφορετικά τη βαρύτητα που έχουν οι διατροφικές επιλογές μας και κυρίως, το παράλογο κόστος της σπατάλης τροφίμων. Στην Ελλάδα, μια τετραμελής οικογένεια πετάει κάθε χρόνο στα σκουπίδια 120 κιλά φαγητού, κυρίως εξαιτίας κακού προγραμματισμού στην ποσότητα και τις μερίδες του μαγειρεμένου φαγητού και λόγω αγοράς μεγαλύτερης ποσότητας τροφίμων από αυτήν που χρειαζόμαστε. Η λίστα για τα ψώνια της εβδομάδας, η στροφή σε τοπικά και εποχικά φρούτα και λαχανικά, η σωστή ανάγνωση της ετικέτας του κάθε τροφίμου, οι σωστές μερίδες και η εστίαση στη μεσογειακή διατροφή είναι μικρές πρακτικές με μεγάλο περιβαλλοντικό όφελος. Μέσα από την εκστρατεία “Υγιή Παιδιά, Υγιής Πλανήτης”, στρεφόμαστε σε ένα βιώσιμο διατροφικό μενού και καλούμε γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς να αναζητήσουν το νήμα που συνδέει το πιάτο μας με το περιβάλλον και να συνειδητοποιήσουν πως ό,τι είναι καλό για την υγεία μας, είναι καλό και για την υγεία του περιβάλλοντος. Είναι επιτακτική ανάγκη να αντιληφθούμε άμεσα ότι έχουμε μόνο έναν πλανήτη, ο οποίος καλείται να μας θρέψει όλους».

Ψυττάλεια: Το Νησί που Κάνει τη Βρώμικη Δουλειά

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook

Η WWF Ελλάς προτείνει έναν δεκάλογο κατά της σπατάλης τροφίμων - μερικές πρακτικές, ώστε ο καθένας μας να καταφέρει να πετάει όλο και λιγότερα τρόφιμα, τόσο για το καλό της τσέπης του όσο και του πλανήτη.

• Προγραμματίζουμε τα ψώνια μας: Στο σούπερ μάρκετ, στη λαϊκή, στα ψώνια, πάμε με λίστα
• Βλέπουμε τις ημερομηνίες λήξης: Υπολογίζουμε τις αγορές μας, ώστε να καταναλώσουμε τα τρόφιμα προτού λήξουν.
• Καλή συντήρηση: Τηρούμε τις οδηγίες για φύλαξη των τροφίμων.
• Προσοχή στο ψυγείο: Τακτική συντήρηση του ψυγείου.
• Αλλαγή θέσης τροφίμων: Τοποθετούμε πιο μπροστά στο ράφι ή στο ψυγείο τα τρόφιμα που είχαμε αγοράσει παλιότερα.
• Μικρές ποσότητες: Σερβίρουμε μικρότερες μερίδες. Αν θέλουμε άλλο, απλά γεμίζουμε ξανά το πιάτο μας.
• Επαναχρησιμοποίηση και κατάψυξη: Τα περισσεύματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά. Η κατάψυξη δίνει παραπάνω μέρες ζωής στα τρόφιμα.
• Στη λαϊκή: Πάμε στη λαϊκή πιο αργά, λίγο προτού κλείσει. Μπορούμε να βρούμε προϊόντα σε καλή κατάσταση και σε πολύ χαμηλότερη τιμή.
• Αν περισσέψει φαγητό και δεν θέλουμε να το αξιοποιήσουμε, φτιάχνουμε ένα πιάτο και το προσφέρουμε με διακριτικότητα σε έναν άστεγο ή σε κάποιον γείτονα που χρειάζεται βοήθεια.
• Κανονίζουμε με φίλους και γείτονες συλλογική κουζίνα, με τα περισσεύματα που έχουμε σε ράφια και ψυγεία. Έτσι, εκτός των άλλωνμ αποκτάμε καλύτερες σχέσεις με τους ανθρώπους γύρω μας.

Φυσικά, για όσα τρόφιμα πρέπει τελικά να πεταχτούν, μπορείτε απλά να ξεκινήσετε τη διαδικασία της κομποστοποίησης. Βρείτε συμβουλές, εδώ.

Περισσότερα από το VICE

«Είμαι το Παιδί για Όλες τις Δουλειές» - Οι Ασκούμενοι Δικηγόροι στην Ελλάδα Ζουν με 300 Ευρώ

Η Διαδρομή μιας Γυναίκας Μέχρι να Καταλήξει Θύμα Trafficking στην Ελλάδα

Τα Καλά και τα Κακά που θα Συνέβαιναν στο Σώμα σου αν Έτρωγες Μόνο Φρούτα και Λαχανικά