Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly Netherlands.Τον Ιούλιο, η SIRE (ολλανδική διαφημιστική εταιρεία και ίδρυμα) ξεκίνησε μια καμπάνια με την οποία παρακαλούσε την κοινωνία να «αφήσει τα αγόρια να είναι αγόρια ξανά». Η εταιρεία είναι γνωστή για τις προκλητικές διαφημιστικές εκστρατείες της, αλλά αυτήν τη φορά προκάλεσε εθνική κατακραυγή: τι εννοούσε η SIRE, όταν ζητούσε από παιδιά να φερθούν σαν πραγματικά αγόρια; Τι γίνεται με τα στερεότυπα με τα οποία μεγαλώνουν τα αγόρια, όπως η πίεση να καταπνίγουν τα συναισθήματα και τα δάκρυά τους; Ή η πίεση που αντιμετωπίζουν να επιδιώκουν σεξ – μερικές φορές εις βάρος των συμμαθητριών τους και των κοριτσιών στο περιβάλλον τους;Η οργάνωση IMAGINE (Inspiring Male Action on Gender Equality in Europe – Εμπνέοντας την Ανδρική Δράση για την Ισότητα των Φύλων στην Ευρώπη) προσπαθεί να δώσει απαντήσεις μιλώντας σε αγόρια μεταξύ 12 και 18 ετών, με σκοπό να δοθεί τέλος στη σεξουαλική βία εναντίον κοριτσιών και γυναικών. Στην Ολλανδία, εκπαιδευτές πραγματοποιούν εργαστήρια στα σχολεία, για να διδάξουν στα αγόρια να αναγνωρίζουν και να σέβονται τα σεξουαλικά όρια των άλλων, καθώς και να θέτουν τα δικά τους όρια (σε αυτά τα εργαστήρια προσκαλούνται να συμμετέχουν και κορίτσια).Ο 24χρονος εκπαιδευτής της IMAGINE, Gijs Hablous, μιλάει με αγόρια στην εφηβεία από τον Ιανουάριο. Το Broadly μίλησε μαζί του για τη σεξουαλική αγωγή, τη συναίνεση και τη σημασία τού να μιλάς σε νέους άνδρες.
Gijs Hablous: Θυμάμαι δύο μαθήματα βιολογίας, νομίζω, την πρώτη χρονιά στο Γυμνάσιο. Ένας συνηθισμένος καθηγητής βιολογίας –όχι κάποιος ειδικευμένος στη σεξουαλική αγωγή- μιλούσε για το πώς να προληφθεί μια εγκυμοσύνη και για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Φυσικά, μας μάθαινε και πώς μπαίνει το προφυλακτικό. Αλλά το αντιμετωπίζαμε σαν αστείο. Δεν προέκυπταν ζητήματα, όπως η σεξουαλικότητα και το φύλο.Γι' αυτό σκέφτηκες, «Γίνεται και καλύτερα»;
Αυτό συνέβη αργότερα, όταν συνειδητοποίησα ότι είμαι ένας λευκός, μορφωμένος cis άνδρας – κάτι που με καθιστά προνομιούχο. Ήθελα να βοηθήσω σε ζητήματα φύλου και σεξουαλικότητας, αλλά δεν ήξερα αν έπρεπε να εμπλακώ σε διαφωνίες περί φεμινισμού. Δεν ήθελα να στενοχωρήσω κανέναν. Τότε έμαθα για την IMAGINE και ενθουσιάστηκα που αναζητούσαν ενήλικες άνδρες ως πρότυπα για νεότερα αγόρια – άνδρες που θα μπορούσαν να τους μάθουν πώς μπορεί να εμποδιστεί η σεξουαλική βία και ο εκφοβισμός.Πολύ σημαντικά ζητήματα για αγόρια 12-18 ετών. Πώς κάνεις τις συζητήσεις;
Εστιάζουμε σε σωματικές ασκήσεις και τις συζητάμε μετά. Για παράδειγμα, υπάρχει μια άσκηση ορίων, όπου βάζουμε δυο ομάδες αγοριών αντικριστά. Η μια ομάδα προχωράει αργά προς την άλλη, που λέει «στοπ», όταν θεωρεί ότι η πρώτη έφτασε πολύ κοντά. Ύστερα, η πρώτη ομάδα κάνει άλλο ένα βήμα – περνάνε το όριο που μόλις τέθηκε. Έτσι τους μαθαίνουμε ότι τα όρια πρέπει να συζητιούνται.
Καμιά φορά, τους πιάνουν τα γέλια. Μια φορά, ένα αγόρι το έπαιξε σκληρός και είπε ότι τα κορίτσια μπορούν να τον κάνουν ό,τι θέλουν και ύστερα συζητήσαμε αν γίνεται να μην υπάρχουν καθόλου όρια. Παρατηρώ ότι ο σεβασμός των ορίων είναι δύσκολο θέμα: πώς ξέρεις μέχρι που επιτρέπεται να προχωρήσεις; Πολλά αγόρια πιστεύουν ότι δεν φταίνε εκείνα αν προχωρήσουν πολύ και το κορίτσι δεν πει ξεκάθαρα «όχι» - διότι, πώς να το ήξεραν;Πώς λοιπόν τους μαθαίνεις να επικοινωνούν με τα κορίτσια, αν υποθέσουμε ότι δεν έχουν κακές προθέσεις;
Συνήθως φτάνουμε σε αυτήν τη συζήτηση μέσα από παραδείγματα που αναφέρουν τα αγόρια στην τάξη. Ένα αγόρι είπε ότι του άρεσε ένα κορίτσι. Την έβλεπε να περνάει συχνά δίπλα από ένα πάρκινγκ κι έτσι κάθε φορά της σφύριζε και της φώναζε. Εκείνη ποτέ δεν ανταποκρίθηκε, έτσι μετά από λίγο καιρό τη ρώτησε γιατί. Του απάντησε ότι την εκνεύριζε πολύ η συμπεριφορά του, ενώ εκείνος δεν είχε ιδέα πώς αλλιώς να μιλήσει σε μια κοπέλα. Δεν είχε καταλάβει πώς ένιωθε για τη συμπεριφορά του, μέχρι που το συζήτησαν.
[VICE Video] Ανήλικοι Πρόσφυγες Πέφτουν Θύματα Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης στο Κέντρο της Αθήνας
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Φαντάζομαι ότι σε μια τέτοια ομάδα λέγονται δύσκολες κουβέντες, που δεν είναι πολύ χρήσιμες για σένα.
Πάντα προσπαθούμε να το γυρίζουμε σε μια κατάσταση που αφορά τα ίδια τα αγόρια. Για παράδειγμα, ήταν ένα αγόρι που νόμιζε ότι όταν ένα κορίτσι φορούσε κοντή φούστα, ήθελε να της την πέφτουν. Ύστερα μια δασκάλα ρώτησε «Πώς θα ένιωθες, αν μου την έπεφταν άνδρες, επειδή πηγαίνω για τρέξιμο φορώντας σορτσάκι;» ή «Τι θα έλεγες, αν κάποιος φερόταν στην αδερφή σου έτσι;». Με αυτόν τον τρόπο κατάλαβε ότι ήταν παράλογο αυτό που πίστευε.Γιατί αυτό το εργαστήριο εστιάζει κυρίως στα αγόρια;
Τα περισσότερα περιστατικά σεξουαλικής βίας οφείλονται σε άνδρες και τα θύματα είναι συνήθως γυναίκες, άρα προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε. Μπορούμε να κερδίσουμε πολλά, αν μιλήσουμε στους άνδρες για τη συμπεριφορά τους. Το βλέπεις στις ανδροπαρέες και στο πόσα σεξιστικά αστεία κάνουν. Θα ήταν ωραία, αν ένας τολμούσε να το επισημάνει, όταν συμβεί.
Ναι, ιδίως στο παρελθόν. Συχνά ένιωθα άβολα, όταν έκαναν μισογύνικα αστεία που βασίζονταν σε συγκεκριμένα στερεότυπα. Αλλά δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί ένιωθα έτσι. Πλέον μιλάω όταν ακούω σεξιστικά αστεία για γυναίκες και νομίζω ότι και άλλοι άνδρες θα έπρεπε να κάνουν το ίδιο. Αν το συνειδητοποιείς, αλλά δεν κάνεις τίποτα, είσαι μέρος του προβλήματος.Έχεις προσέξει αν τα αγόρια σε αυτά τα μαθήματα νιώθουν ότι πρέπει να ανταποκριθούν σε κάποια στερεοτυπική εικόνα αρρενωπότητας;
Ναι. Μέχρι στιγμής έχω δει σίγουρα ότι μερικά αγόρια δείχνουν συγκεκριμένους τύπους συμπεριφοράς –και καλά πάντα έχουν όρεξη για σεξ, το παίζουν σκληροί- κάθε φορά που κάνουμε το εργαστήριο, επειδή αυτό περιμένουν από αυτούς. Το να σφυρίζουν στα κορίτσια ορισμένα αγόρια το βρίσκουν φυσιολογικό, επειδή νομίζουν ότι είναι cool. Λέξεις, όπως «αδερφή» και «γκέι», χρησιμοποιούνται συχνά με αρνητικό πρόσημο. Για παράδειγμα, αν δεν έχεις όρεξη για σεξ είσαι «γκέι» - δεν συνειδητοποιούν ότι αυτά τα στερεότυπα τους ενοχλούν, μέχρι που το συζητάς μαζί τους.Πιστεύεις ότι καταλαβαίνουν τον σκοπό του εργαστηρίου;
Φυσικά, πολύ θα ήθελα να ασπαστούν όλοι τον φεμινισμό μετά το εργαστήριο και να αποτινάξουν δια παντός τα στερεότυπα. Στην πραγματικότητα όμως, συνήθως κάνουμε λίγες ώρες. Είναι σίγουρα σημαντικό ότι μετά συζητάνε για τη σεξουαλικότητα, το σεξ, το πέσιμο σε κορίτσια και τις σχέσεις – πράγματα για τα οποία συνήθως δεν μιλάνε πολύ ανοιχτά. Θα ήταν υπέροχο, αν αυτά τα μαθήματα εντάσσονταν στο πρόγραμμα μαθημάτων, από πολύ νεαρή ηλικία.Περισσότερα από το VICEΟ Έλληνας που Είπε Πρώτα «Γκάλης» και Μετά «Μπαμπάς» μάς Εξηγεί τι Σημαίνει HoopfellasΤα Επεισόδια σε Ελληνικό Αγώνα 5x5 Είναι η Απόδειξη πως Έχουμε τον Αθλητισμό που μας ΑξίζειΟύτε Μία, Ούτε Δύο, Αλλά 16 Φορές που Πασίγνωστοι Μουσικοί Ξέφυγαν επί Σκηνής
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Brpadly: Πώς ήταν η σεξουαλική αγωγή στο σχολείο σου, όταν ήσουν μικρός;Πολλά αγόρια πιστεύουν ότι δεν φταίνε εκείνα αν προχωρήσουν πολύ και το κορίτσι δεν πει ξεκάθαρα «όχι».
Gijs Hablous: Θυμάμαι δύο μαθήματα βιολογίας, νομίζω, την πρώτη χρονιά στο Γυμνάσιο. Ένας συνηθισμένος καθηγητής βιολογίας –όχι κάποιος ειδικευμένος στη σεξουαλική αγωγή- μιλούσε για το πώς να προληφθεί μια εγκυμοσύνη και για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Φυσικά, μας μάθαινε και πώς μπαίνει το προφυλακτικό. Αλλά το αντιμετωπίζαμε σαν αστείο. Δεν προέκυπταν ζητήματα, όπως η σεξουαλικότητα και το φύλο.Γι' αυτό σκέφτηκες, «Γίνεται και καλύτερα»;
Αυτό συνέβη αργότερα, όταν συνειδητοποίησα ότι είμαι ένας λευκός, μορφωμένος cis άνδρας – κάτι που με καθιστά προνομιούχο. Ήθελα να βοηθήσω σε ζητήματα φύλου και σεξουαλικότητας, αλλά δεν ήξερα αν έπρεπε να εμπλακώ σε διαφωνίες περί φεμινισμού. Δεν ήθελα να στενοχωρήσω κανέναν. Τότε έμαθα για την IMAGINE και ενθουσιάστηκα που αναζητούσαν ενήλικες άνδρες ως πρότυπα για νεότερα αγόρια – άνδρες που θα μπορούσαν να τους μάθουν πώς μπορεί να εμποδιστεί η σεξουαλική βία και ο εκφοβισμός.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Εστιάζουμε σε σωματικές ασκήσεις και τις συζητάμε μετά. Για παράδειγμα, υπάρχει μια άσκηση ορίων, όπου βάζουμε δυο ομάδες αγοριών αντικριστά. Η μια ομάδα προχωράει αργά προς την άλλη, που λέει «στοπ», όταν θεωρεί ότι η πρώτη έφτασε πολύ κοντά. Ύστερα, η πρώτη ομάδα κάνει άλλο ένα βήμα – περνάνε το όριο που μόλις τέθηκε. Έτσι τους μαθαίνουμε ότι τα όρια πρέπει να συζητιούνται.
Πώς ανταποκρίνονται σε αυτού του είδους τις ασκήσεις;Τα περισσότερα περιστατικά σεξουαλικής βίας οφείλονται σε άνδρες και τα θύματα είναι συνήθως γυναίκες.
Καμιά φορά, τους πιάνουν τα γέλια. Μια φορά, ένα αγόρι το έπαιξε σκληρός και είπε ότι τα κορίτσια μπορούν να τον κάνουν ό,τι θέλουν και ύστερα συζητήσαμε αν γίνεται να μην υπάρχουν καθόλου όρια. Παρατηρώ ότι ο σεβασμός των ορίων είναι δύσκολο θέμα: πώς ξέρεις μέχρι που επιτρέπεται να προχωρήσεις; Πολλά αγόρια πιστεύουν ότι δεν φταίνε εκείνα αν προχωρήσουν πολύ και το κορίτσι δεν πει ξεκάθαρα «όχι» - διότι, πώς να το ήξεραν;Πώς λοιπόν τους μαθαίνεις να επικοινωνούν με τα κορίτσια, αν υποθέσουμε ότι δεν έχουν κακές προθέσεις;
Συνήθως φτάνουμε σε αυτήν τη συζήτηση μέσα από παραδείγματα που αναφέρουν τα αγόρια στην τάξη. Ένα αγόρι είπε ότι του άρεσε ένα κορίτσι. Την έβλεπε να περνάει συχνά δίπλα από ένα πάρκινγκ κι έτσι κάθε φορά της σφύριζε και της φώναζε. Εκείνη ποτέ δεν ανταποκρίθηκε, έτσι μετά από λίγο καιρό τη ρώτησε γιατί. Του απάντησε ότι την εκνεύριζε πολύ η συμπεριφορά του, ενώ εκείνος δεν είχε ιδέα πώς αλλιώς να μιλήσει σε μια κοπέλα. Δεν είχε καταλάβει πώς ένιωθε για τη συμπεριφορά του, μέχρι που το συζήτησαν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
[VICE Video] Ανήλικοι Πρόσφυγες Πέφτουν Θύματα Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης στο Κέντρο της Αθήνας
Φαντάζομαι ότι σε μια τέτοια ομάδα λέγονται δύσκολες κουβέντες, που δεν είναι πολύ χρήσιμες για σένα.
Πάντα προσπαθούμε να το γυρίζουμε σε μια κατάσταση που αφορά τα ίδια τα αγόρια. Για παράδειγμα, ήταν ένα αγόρι που νόμιζε ότι όταν ένα κορίτσι φορούσε κοντή φούστα, ήθελε να της την πέφτουν. Ύστερα μια δασκάλα ρώτησε «Πώς θα ένιωθες, αν μου την έπεφταν άνδρες, επειδή πηγαίνω για τρέξιμο φορώντας σορτσάκι;» ή «Τι θα έλεγες, αν κάποιος φερόταν στην αδερφή σου έτσι;». Με αυτόν τον τρόπο κατάλαβε ότι ήταν παράλογο αυτό που πίστευε.Γιατί αυτό το εργαστήριο εστιάζει κυρίως στα αγόρια;
Τα περισσότερα περιστατικά σεξουαλικής βίας οφείλονται σε άνδρες και τα θύματα είναι συνήθως γυναίκες, άρα προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε. Μπορούμε να κερδίσουμε πολλά, αν μιλήσουμε στους άνδρες για τη συμπεριφορά τους. Το βλέπεις στις ανδροπαρέες και στο πόσα σεξιστικά αστεία κάνουν. Θα ήταν ωραία, αν ένας τολμούσε να το επισημάνει, όταν συμβεί.
Αυτή είναι η δική σου εμπειρία από ανδροπαρέες;Λέξεις, όπως «αδερφή» και «γκέι», χρησιμοποιούνται συχνά με αρνητικό πρόσημο. Για παράδειγμα, αν δεν έχεις όρεξη για σεξ είσαι «γκέι».
Ναι, ιδίως στο παρελθόν. Συχνά ένιωθα άβολα, όταν έκαναν μισογύνικα αστεία που βασίζονταν σε συγκεκριμένα στερεότυπα. Αλλά δεν μπορούσα να καταλάβω γιατί ένιωθα έτσι. Πλέον μιλάω όταν ακούω σεξιστικά αστεία για γυναίκες και νομίζω ότι και άλλοι άνδρες θα έπρεπε να κάνουν το ίδιο. Αν το συνειδητοποιείς, αλλά δεν κάνεις τίποτα, είσαι μέρος του προβλήματος.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ναι. Μέχρι στιγμής έχω δει σίγουρα ότι μερικά αγόρια δείχνουν συγκεκριμένους τύπους συμπεριφοράς –και καλά πάντα έχουν όρεξη για σεξ, το παίζουν σκληροί- κάθε φορά που κάνουμε το εργαστήριο, επειδή αυτό περιμένουν από αυτούς. Το να σφυρίζουν στα κορίτσια ορισμένα αγόρια το βρίσκουν φυσιολογικό, επειδή νομίζουν ότι είναι cool. Λέξεις, όπως «αδερφή» και «γκέι», χρησιμοποιούνται συχνά με αρνητικό πρόσημο. Για παράδειγμα, αν δεν έχεις όρεξη για σεξ είσαι «γκέι» - δεν συνειδητοποιούν ότι αυτά τα στερεότυπα τους ενοχλούν, μέχρι που το συζητάς μαζί τους.Πιστεύεις ότι καταλαβαίνουν τον σκοπό του εργαστηρίου;
Φυσικά, πολύ θα ήθελα να ασπαστούν όλοι τον φεμινισμό μετά το εργαστήριο και να αποτινάξουν δια παντός τα στερεότυπα. Στην πραγματικότητα όμως, συνήθως κάνουμε λίγες ώρες. Είναι σίγουρα σημαντικό ότι μετά συζητάνε για τη σεξουαλικότητα, το σεξ, το πέσιμο σε κορίτσια και τις σχέσεις – πράγματα για τα οποία συνήθως δεν μιλάνε πολύ ανοιχτά. Θα ήταν υπέροχο, αν αυτά τα μαθήματα εντάσσονταν στο πρόγραμμα μαθημάτων, από πολύ νεαρή ηλικία.Περισσότερα από το VICEΟ Έλληνας που Είπε Πρώτα «Γκάλης» και Μετά «Μπαμπάς» μάς Εξηγεί τι Σημαίνει HoopfellasΤα Επεισόδια σε Ελληνικό Αγώνα 5x5 Είναι η Απόδειξη πως Έχουμε τον Αθλητισμό που μας ΑξίζειΟύτε Μία, Ούτε Δύο, Αλλά 16 Φορές που Πασίγνωστοι Μουσικοί Ξέφυγαν επί Σκηνής