Προκλητικές Φωτογραφίες από τη Ζωή Πλούσιων και Φτωχών στην Ίδια Γειτονιά

To άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο i-D

Ο Mark Neville μοίρασε το πρώτο του φωτογραφικό λεύκωμα σε 8.000 σπίτια στην μικρή σκοτσέζικη πόλη του Port Glasgow και πουθενά αλλού. Είχε ξοδέψει έναν χρόνο στην πόλη όπου κάποτε κατασκευαζόταν πλοία, καταγράφοντας τις ζωές των κατοίκων κατά την διάρκεια μιας μεταβιομηχανικής οικονομικής κρίσης. Όταν το project τελείωσε, ζήτησε τη βοήθεια μιας τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας νέων, μέσω της οποίας το βιβλίο του παραδόθηκε στους κατοίκους πόρτα-πόρτα. Με τα λεφτά που έβγαλαν, τα παιδιά κατάφεραν να πάρουν καινούργιες στολές, αλλά και να βρουν μέρος των χρημάτων που χρειάζονταν για να καλύψουν τα έξοδα των ταξιδιών για τα εκτός έδρας παιχνίδια τους. Κάποιοι όμως κάτοικοι της πόλης δεν ήταν και τόσο χαρούμενοι. Μια ομάδα από προτεστάντες της περιοχής, οργάνωσε μια συγκέντρωση πίσω από την τοπική Καθολική Λέσχη για να κάψει μερικά αντίτυπα από το βιβλίο του Neville.

Αυτό έγινε το 2005. Από τότε, ο Neville έχει ξεκινήσει μια σειρά από projects που καταγράφουν παρόμοιες υποβαθμισμένες περιοχές, αλλά εξερευνούν και τον ηθικό κώδικα της φωτογραφίας που καταπιάνεται με την κοινωνική καταγραφή. «Συχνά, αυτά τα φωτογραφικά λευκώματα καταλήγουν σε κάποιο coffee table στο σπίτι ενός μεσοαστού όπως εγώ», λέει ο Neville, «και όχι σε εκείνα των ανθρώπων που καταγράφονται μέσα σε αυτά». Για να εξομαλύνει κάπως αυτήν την αναντιστοιχία κοινού και θέματος, ο Neville προσπαθεί όχι μόνο να καταγράφει αυτές τις κοινότητες, αλλά και να εργάζεται μαζί τους, συχνά περνώντας χρόνια μέσα σε αυτές. Αυτό σημαίνει πως ο τρόπος που μοιράζονται τα project του είναι σχεδόν το ίδιο σημαντικός με τις φωτογραφίες που καταγράφει.

Από το 2010 μέχρι το 2012, φωτογράφισε τους κατοίκους του Corby, μια πόλης στα βόρεια της Αγγλίας που έχει επηρεαστεί από τη μόλυνση εξαιτίας των τοξικών αποβλήτων που άφησε πίσω της η μετασκευή του τοπικού χαλυβουργείου. Έστειλε τις μόνες κόπιες του έργου του, με τίτλο Deed Not Words, σε 433 τοπικές αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου, σε μια προσπάθεια να αλλάξει η κρατική πολιτική για την απομάκρυνση τέτοιων αποβλήτων. Το 2012, ο Neville κατέγραψε το κοινωνικό χάσμα ανάμεσα σε δύο γειτονικές περιοχές του Pittsburgh, θέλοντας να καταγράψει τις οικονομικές και φυλετικές διαφορές. Οι εικόνες που τράβηξε μετατράπηκαν σε ένα slide show για το Andy Warhol Museum που βρίσκεται κοντά σε αυτές τις γειτονιές.

Το τρίπτυχο των project του για τις μεταβιομηχανικές κοινότητες αποτελεί μόνο ένα μέρος των εννέα του έργων που συμπεριλαμβάνονται στο νέο βιβλίο του Neville με τίτλο Fancy Pictures (εκδ. Steidl). Είναι η πρώτη φορά που όλες αυτές οι εικόνες παρουσιάζονται σε ανθρώπους που δεν ζουν στις κοινότητες που καταγράφουν.

i-D: Θέλεις να ξεκινήσουμε εξηγώντας μου το project του Pittsburgh ; Γιατί διάλεξες αυτά τα δύο προάστια, το Sewickley και το Bratton; 
Mark Neville: Παλιά, υπήρχε πολύ χρήμα στην περιοχή. Τρεις εκ των πέντε πλουσιότερων ανθρώπων στην Αμερική ζούσαν στο Sewickley, κοντά στο Pittsburgh. Μιλάμε για τους βιομήχανους Carnegie και Mellon, πριν από 100 χρόνια. Είχαν κάτι απίστευτα εξοχικά, με ιδιωτικούς ζωολογικούς κήπους και τέτοια. Πολλά από αυτά τα σπίτια ανήκουν πλέον σε dotcom εκατομμυριούχους και μπασκετμπολίστες. Μετά έχεις το άλλο προάστιο, το Braddock, που είναι τελείως διαφορετικό.

Το  project  μου ανατέθηκε από το  Warhol   Museum  στο  Pittsburgh. Μια εβδομάδα αφότου τελείωσα ένα  project  για το  New   York   Times   Magazine  με τίτλο  Here   Is   London   το 2012, ανέβηκα σε ένα αεροπλάνο για τις ΗΠΑ, όπου και έμεινα για πέντε μήνες. Δούλευα μέρα-νύχτα, φωτογραφίζοντας διαρκώς. Είδα όλο το φάσμα της αμερικάνικης ζωής και όλες οι κοινωνικές ανισότητες ήταν με κάποιο τρόπο συνδεδεμένες με φυλετικούς ζητήματα. Την πρώτη νύχτα, κάναμε βόλτες με το αυτοκίνητο και τέσσερις φορές είδα την αστυνομία να σταματάει κάποιον οδηγό. Κάθε φορά, ήταν ένας λευκός αστυνομικός και ένας μαύρος οδηγός και σκέφτεσαι πως σίγουρα κάτι δεν πάει καλά εδώ.

Το ότι ήσουν ξένος σε βοήθησε ή το έκανε πιο δύσκολο;
Είναι αρκετά χρήσιμο να είσαι «ο άλλος». Ουσιαστικά είναι σαν να βεβαιώνει πως δεν είσαι μέρος αυτού που γίνεται, κάτι που σου δίνει ένα επίπεδο αντικειμενικότητας. Δουλεύω σκληρά για να χτίσω σχέσεις μέσα στις κοινότητες στις οποίες εργάζομαι. Συνηθίζω να ζω εκεί που δουλεύω. Μετακομίζω όλη μου τη ζωή εκεί και κάνω ό,τι μπορώ για να κερδίσω όσο περισσότερο χρόνο μπορώ.

Με ποιόν έμεινες στο Pittsburgh;
Στο Sewickley έμεινα με τους Smiths, μια οικογένεια που έχουν μια διαφημιστική εταιρεία. Ήταν πολύ φιλόξενοι και με κάλεσαν σε όλα τα πάρτι. Γίνονται πολλά πάρτι στην περιοχή. Έχουν μια φράση που λένε, «τα ρείθρα ξεπλένονται με ουίσκι» ή κάτι τέτοιο. Στο Braddock, την πιο φτωχή περιοχή της πόλης, έμεινα απέναντι από ένα από τα εναπομείναντα χαλυβουργεία. Αν πήγαινες στο Braddock το '70, θα έβλεπες πολλά μαγαζιά και πολλές δουλειές. Αλλά με την παρακμή της χαλυβουργίας, χάθηκαν όλα. Υπήρχε μεγάλο πρόβλημα στα 80s με το κρακ. Η περιοχή είναι γονατισμένη και ο πληθυσμός της είναι κυρίως Αφροαμερικανοί. Αντίθετα στο Sewickley σπανίως βλέπεις μαύρους ή μελαμψούς.

Οι εικόνες από τις δύο περιοχές, απεικονίζουν ιδιαίτερα έντονες οπτικές διαφορές, δείχνοντας πώς δουλεύει, πώς ντύνεται και πώς διασκεδάζει η κάθε κοινότητα. Έψαξες αυτές τις διαφορές ή ήταν κάτι που έγινε τυχαία;
Τα  project  στο  Pittsburgh  και στο Λονδίνο ήταν το ένα μετά το άλλο χρονολογικά και ήταν τα μόνα που έχω κάνει που είχαν μια  mainstream πλατφόρμα: το ένα διανεμήθηκε μέσω του  New   York   Times   Magazine  και το άλλο προβλήθηκε ως  slideshow  στο  Andy   Warhol   Museum  . Συχνά στα  project  μου στοχεύω το κοινό μου και μπορώ να ελέγξω ποιος θα δει την δουλειά μου. Αλλά με τα  project  του Λονδίνου και του  Braddock  -  Sewickley  , ήξερα πως κάτι τέτοιο δεν θα ήταν εφικτό. Οι εικόνες λοιπόν έπρεπε να μεταφέρουν τα νοήματα που ήθελα να μεταφέρουν, έπρεπε να είναι κατά κάποιο τρόπο πιο επιθετικές. Χρησιμοποίησα λοιπόν αυτές τις αντιθέσεις – αυτό το ζευγάρωμα εικόνων – και έψαξα τις ακραίες διαφορές πολύ περισσότερο από όσο έχω κάνει σε άλλες δουλειές μου: το  mainstream  και η υποκουλτούρα, οι μαύροι και οι λευκοί, οι πλούσιοι και οι φτωχοί, οι νέοι και οι ηλικιωμένοι. Όλα αυτά είναι εμφανέστατα αντίθετα, οπότε αν τα «ζευγαρώσεις» σε ένα βιβλίο ή ένα  slideshow  , μπορούν να μεταφέρουν ένα πολύ ισχυρό μήνυμα σχετικά με τις ανισότητες στην κοινωνία.

Κάτι ακόμα που έκανα με αυτά τα  project  είναι το ότι προσπάθησα να αντιγράψω το οπτικό στυλ των φωτογράφων της Βρετανίας και της Αμερικής που κατέγραψαν την οικονομική κρίση αυτών των χωρών τη δεκαετία του '80. Χρησιμοποίησα φιλμ που έμοιαζε να είναι από τότε. Προσπάθησα να φωτίσω τις εικόνες ώστε να μοιάζουν με φωτογραφίες του  Garry Winogrand  . Τους προσδίδει μια διαχρονικότητα, αλλά δείχνει επίσης πως οι κοινωνικές δυνάμεις δεν έχουν βελτιωθεί και πολύ εδώ και 30 ή 40 χρόνια. Ο κόσμος εισπράττει ακόμη τον ρατσισμό, τις ίδιες οικονομικές ανισότητες. Πολλές μάλιστα, όχι μόνο δεν έχουν παραμείνει οι ίδιες αλλά έχουν χειροτερέψει κιόλας. Ήταν λοιπόν ένας οπτικός τρόπος να το μεταφέρω αυτό μέσα από τις φωτογραφίες.

Προσπαθείς να σκηνοθετείς τις εικόνες σου;
Πολύ σπάνια. Συνήθως, στέκομαι πάνω σε μια καρέκλα σε ένα κλαμπ για τέσσερις ώρες και περιμένω να συμβεί η τέλεια σύνθεση στο «κάδρο» μου!

Πώς έγινες μόνιμος καλλιτέχνης τoυ Port Glasgow ;
Είχα κάνει ένα  Master στο Goldmsmiths , ένα Master στο  Rijksacademie του Amsterdam και ένα Bachelor στο Reading University. Είχα τσεκάρει όλα τα κουτάκια που έπρεπε να τσεκάρω για να είμαι ένας επιτυχημένος τύπος, αλλά κατάλαβα ότι δε πήγαινε πουθενά. Η σύντροφός μου και εγώ λοιπόν μετακομίσαμε στην Γλασκώβη και κάναμε μια πρόταση για έναν διαγωνισμό δημόσιας τέχνης. Σε εκείνο το σημείο, είχα βαρεθεί να προσπαθώ να κάνω τέχνη για ένα παγκόσμιο κοινό και σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο να κάνω μια δουλειά για ένα πολύ διαφορετικό κοινό. Πίστευα ότι αν έδινα σε όλους μια κόπια θα είχαν κάποιο έλεγχου σε κάτι στο οποίο συμμετείχαν. Ήθελα επιπλέον να παρουσιάσω και μια κριτική σχετικά με έργα όπως αυτά του Martin Parr, τα οποία θεωρώ κάπως ηδονοβλεπτικά. Υπάρχει ένα είδος εκμετάλλευσης στα βιβλία του, όσον αφορά τα άτομα που φωτογραφίζει, μιας και αυτά τα βιβλία δεν φτάνουν ποτέ στα χέρια τους, ούτε τους ωφελούν. Ήθελα να νιώσουν όλοι ότι ένα μέρος αυτής της δουλειάς τους ανήκει. Αλλά έστω κι έτσι, έγινε δεκτή με ανάμεικτα συναισθήματα. Κάποια άτομα τη μίσησαν.

Καθώς πέρασες έναν χρόνο για να σιγουρευτείς ότι όλοι ήταν ικανοποιημένοι με το αποτέλεσμα, πώς αισθάνθηκες;
Θεέ μου, στεναχωρήθηκα τόσο πολύ. Αλλά το ότι έλαβα μια τέτοια ποικιλία αντιδράσεων ήταν υπέροχο. Με το κοινό, με τον κόσμο σε μια εργατική περιοχή όπως το Port Glasgow, δεν ξέρεις ποτέ τι αντιδράσεις θα έχεις – σε αντίθεση με τον κόσμο της Τέχνης. Αυτό το κάνει πιο ανθρώπινο και πιο αληθινό.

Μια κοινή θεματική σε όλα σου τα  project  είναι οι εικόνες από  clubs  και κόσμου που χορεύει. Τι σε τραβά σε αυτά τα μέρη; 
Δεν είναι μόνο ένα πράγμα. Θέλω να αποτυπώσω τεχνικά άρτιες φωτογραφίες και θέλω δραματικότητα και συναίσθημα – πράγματα που σίγουρα βρίσκεις στα κλαμπ. Για παράδειγμα, η φωτογραφία στο εξώφυλλο του βιβλίου του  Port   Glasgow  , με τίτλο  Betty   Dancing  , δεν είναι απλώς μια δυνατή φωτογραφία από μόνη της, αλλά καταφέρνει να εκφράσει όλα τα συναισθήματα που συνδέονται με αυτό το  project  , την αίσθηση της κοινότητας, του εορτασμού, του βιβλίου ως ένα συμβολικό δώρο. Επιπλέον, αυτού του είδους οι πόλεις έχουν περάσει πολύ δύσκολα. Την Παρασκευή μπορεί να έχεις δουλειά, αλλά τη Δευτέρα μπορεί να μην έχεις. Υπάρχει λοιπόν η αίσθηση πως πρέπει να ζεις για το τώρα, για τη στιγμή. Δεν έχει σημασία πόσα λεφτά έχεις στην τράπεζα, θα βγεις και θα γίνεις εντελώς λιώμα. Πρόκειται σε γενικές γραμμές για ανθρώπους που πίνουν πολύ, όλες αυτές οι κοινότητες μέσα στις οποίες δούλεψα. Το πώς επιλέγουν να ξεδίνουν είναι ένα κομβικό στοιχείο της ταυτότητας αυτών των κοινοτήτων. Τέλος, ο χορός και τα κλαμπ είναι από μόνα τους συναρπαστικά στοιχεία. Έχουν να κάνουν πάρα πολύ με την αίσθηση της κοινότητας.

Γιατί σου φάνηκε καλή στιγμή να μαζέψεις όλα σου τα project σε ένα βιβλίο, που θα είναι μάλιστα μαζικά διαθέσιμο;
Αυτό το βιβλίο δεν είναι έργο τέχνης. Συνήθως, τα βιβλία μου είναι κομμάτι κάποιου art project . Αυτό είναι μια έρευνα. Βασικά, είμαι ένας καλλιτέχνης. Με ενδιαφέρουν οι συζητήσεις σχετικά με την αντιπροσώπευση, την ηθική και το κοινό. Επειδή η δουλειά μου έχει σταλεί κυρίως έξω από τον κόσμο της τέχνης, είναι πολύ δύσκολο να δημιουργήσει τέτοιες συζητήσεις γιατί δεν την έχει δει κανείς! Σκέφτηκα λοιπόν, ότι μετά από δέκα χρονιά συνεπούς δουλειάς, ήθελα να συζητηθούν αυτές οι ιδέες. Το να έβγαζα ένα βιβλίο μαζικά διαθέσιμο αμέσως μετά το project του Port Glasgow θα πήγαινε αντίθετα στον σκοπό του. Αλλά τώρα, με τόσα χρόνια να έχουν περάσει, νομίζω ότι είναι πιο σωστό. Όλα μου τα project είχαν φτάσει σε ένα είδος τερματισμού, από όπου θα ήταν χρήσιμα μόνο αν μπορούσα να συζητηθούν.

Το  Fancy Pictures κυκλοφορεί μέσω της Steidl .
steidl.de

Περισσότερα από το VICE

Ένας Οδηγός Επιβίωσης για την Κρίση των 25 και Κάτι

Οι «Μπόμπες» από τη Βουλγαρία Πιάστηκαν στον Προμαχώνα

Τα Xειρότερα Χριστουγεννιάτικα Δώρα που Πήραμε Ποτέ