Το Βράδυ που Συνάντησα τους Ninja της Αθήνας

Φωτογραφίες: Παναγιώτης Μαΐδης

Έπειτα από την πολύμηνη παρότρυνση ενός φίλου συναδέλφου που γνώριζε την ύπαρξή τους και, παράλληλα, έχοντας μπει εδώ και κάποια χρόνια στο τριπάκι των πολεμικών τεχνών - ή πιο σωστά των μαχητικών αθλημάτων (kickboxing)- αλλά και πρόσφατα του ιαπωνικού tattoo, αποφάσισα να γνωρίσω από κοντά τους Έλληνες Νinja. Ποιους εννοώ; Τους ανθρώπους που εξασκούν την ιαπωνική παραδοσιακή πολεμική τέχνη του, λίγο-πολύ γνωστού πια, ninjutsu ή, για τους πιο «διαβασμένους», του ninpo. Όσοι έχετε δει την ταινία «Ο Τελευταίος Samurai» ίσως έχετε αρχίσει να καταλαβαίνετε πού το πάω. Ήρθα λοιπόν σε επικοινωνία με τη σχολή Bujinkan στο Παγκράτι και το ραντεβού μας ήταν για χθες το βράδυ, στο dojo τους, σε ένα υπόγειο στην οδό Πύρρου 15.

Το αρχικό «φτωχό» σκεπτικό μου ήταν ότι θα πήγαινα να κάνω μία απλή συνέντευξη και πως θα βγάζαμε μερικές φωτογραφίες για να «ντύσουμε» το θέμα. Λάθος Νο.1. Αυτό που συνάντησα εκεί ήταν πέρα των προσδοκιών μου και το λέω με κάθε ειλικρίνεια. Δεν είχα τις μεγαλύτερες προσδοκίες, στη λογική του «Α, δεν έχει γάντια, δεν είναι δυναμικό άθλημα, είναι φιγουρατζίδικο». Λάθος Νο. 2 και κάπου εκεί σταμάτησα να κάνω τέτοιες λάθος σκέψεις.

VICE Video: Η Μυστική Τέχνη των Ιαπωνικών Τατουάζ

Δείτε ακόμα: Αναζητώντας τη Γενέτειρα του ΜΜΑ στο Πακιστάν

Δεν θα αναλύσω τι κινήσεις έκαναν, τι περιελάμβανε η προπόνηση, πώς ήταν ο χώρος και άλλα τέτοια περιγραφικά. Άλλωστε, οι φωτογραφίες φθάνουν και περισσεύουν για να φανούν αυτά. Θα ξεκινήσω ανάποδα, από την κουβέντα που είχα με τους wannabe Νinja, μετά το τέλος του δίωρου μαθήματός τους.

Άλλοι με λίγους μήνες «θητείας» και άλλοι με χρόνια ενασχόλησης στις πλάτες τους, όλοι οι μαθητές και όλες οι μαθήτριες του Αντώνη και του Χάρη είχαν να μου πουν ένα μόνο πράγμα όταν τους ρώτησα «Γιατί αυτήν την πολεμική τέχνη;». «Είναι πολύ διαφορετικό αυτό που κάνουμε. Είναι πραγματική πολεμική τέχνη. Δηλαδή, τέχνη του πολέμου. Τα υπόλοιπα -πυγμαχία, MMA κ.τ.λ.- είναι μαχητικά αθλήματα, είναι sports fighting», ήταν η κοινή ομολογία όλων τους. Αυτά, τα έλεγαν άνθρωποι οι οποίοι είχαν περάσει κι από άλλες τέχνες στο παρελθόν, τύπου Taekwondo, Kickboxing κ.ά. Άρα, έχουν μέτρο σύγκρισης. «Μια ζωή δεν θα σου φθάσει για να μάθεις την ιστορία αυτού του πράγματος», λέει ένας άλλος μαθητής ως συμπλήρωση στην παραπάνω ερώτησή μου.

Πριν ξεκινήσω να μιλάω με τους καθόλα αρμόδιους (τους δύο δασκάλους), κάνω μια τελευταία, «πεζοδρομίστικη» ερώτηση στα παιδιά. «Σας έχει τύχει να χρησιμοποιήσετε αυτά που μαθαίνετε εδώ για να αντιμετωπίσετε μια πρόκληση στον δρόμο;». «Ναι», ήταν η απάντηση των περισσότερων, αν και διστακτική, «για αυτοπροστασία». «Είναι σημαντικό να ξέρεις να προστατεύεσαι και να χρησιμοποιείς ό,τι μέσο έχεις πάνω σου. Για παράδειγμα, στον δρόμο δεν έχω το σπαθί μαζί μου. Μπορεί, όμως, να φοράω μια ζώνη και να χρησιμοποιήσω αυτήν για να προστατευτώ», απάντησε μία θηλυκή Νinja (Kunoichi, στη διάλεκτό τους).

Ο δάσκαλος Αντώνης (ή αλλιώς sensei Αντώνης, για να μπαίνουμε περισσότερο στη διάλεκτό τους), έχει βρεθεί και αυτός σε παρόμοιο σκηνικό (street fighting) στη Σερβία, αποκομίζοντας δύο μαχαιριές και ένα κάρφωμα. «Αλλά, τώρα είμαι καλά, δες με. Eίναι αυτό που λέω στους μαθητές που παίρνουν τη μαύρη ζώνη. Πρέπει μετά από κάποιο σημείο να αρχίσεις να προπονείς την έκτη σου αίσθηση, το seiki jutsu. Έτσι αντιδράς σωστά και, εν τέλει, σώζεσαι», λέει προσπαθώντας εμφανώς να διώξει από το πρόσωπό μου αυτήν την έκφραση του «όου».

Ξεκινώ να τα λέω λίγο παραπάνω με τους δασκάλους, ενώ πολλοί από τους μαθητές, άσχετα με το ότι έχουν αποδεσμευτεί, παραμένουν μαζί μας. «Στην αρχή του μαθήματος φωνάξατε όλοι μαζί κάτι σαν χαιρετισμό. Τι ήταν, τι είπατε;» αναρωτιέμαι. «Shiken Haramitsu Daikoumyo, που θα πει "άσε τις εμπειρίες της μέχρι τώρα ζωής σου έξω από τη σχολή και έλα να πάρεις καινούριες". Είναι μια βουδιστική φράση που, με άλλα λόγια, σημαίνει ότι μέσα από τις εμπειρίες μαθαίνουμε και εξελισσόμαστε», λέει ο Χάρης.

Παίρνω τα πράγματα, όμως, όσο μπορώ από την αρχή. «Ήρθα εδώ έχοντας στο μυαλό μου ότι θα σας δω να κάνετε ninjutsu και άκουσα να λέτε κάτι για ninpo. Τι διαφορά υπάρχει ανάμεσα σε αυτές τις δύο έννοιες;», ρωτώ τους δύο sensei. «Nin σημαίνει υπομονή και jutsu σημαίνει τέχνη. Άρα το ninjutsu είναι η τέχνη της υπομονής. Το ninpo, έχει το ίδιο πρώτο συνθετικό με το ninjutsu -το nin- και απλά αλλάζει η κατάλληξη, παίρνοντας την έννοια του δρόμου, του μονοπατιού που χαράζεις στη ζωή σου. Σε ελεύθερη μετάφραση, σημαίνει να πηγαίνεις μαζί με τους καιρούς και τα πράγματα. Όπως λέει και ένα ρητό, "Αφήνω το πνεύμα μου και ακολουθώ το ρεύμα"», απαντούν. Βασικά, wow. Αν και είχα στο μυαλό μου άλλη σειρά ερωτήσεων, την παραμερίζω και πάω κι εγώ με το «ρεύμα» τους. Τους ζητώ, λοιπόν, να μου πουν ποιες άλλες αρχές πρεσβεύει ένας Νinja. Είτε αυτές είναι ρητά, είτε ο,τιδήποτε άλλο.

«Να σέβεσαι το σώμα σου», λέει ο Αντώνης. «Δηλαδή;», λέω εγώ. «Με μια πρόταση, να χτυπάς μεν αλλά να προστατεύεσαι κιόλας. Ναι μεν να εκπαιδεύεσαι σκληρά, αλλά να προσπαθείς να μην τραυματιστείς. Διότι, έχουμε να κάνουμε με πεδίο μάχης, άρα αύριο πρέπει να μπορείς να συνεχίσεις τον πόλεμο», συνεχίζει, ενώ παραθέτει και τρεις βασικές απαράβατες αρχές του ninpo - τιμή, πίστη, εμπιστοσύνη.

Αφήνουμε, για λίγο, τα ρητά στην άκρη. Ωστόσο, συνεχίζουμε με θεωρία και, συγκεκριμένα, με ιστορία: τόσο των Νinja όσο και τη δική τους.

Θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω το χρονικό εμφάνισης των Νinja με δικά μου λόγια, όπως την κατάλαβα από την αφήγηση των δύο Ελλήνων sensei:

Φυσικά, το ninjutsu δεν «φύτρωσε». Ναι μεν υπήρχε ως «καθαρή» τέχνη του πολέμου στην Ιαπωνία, αλλά αξίες του, όπως ο σεβασμός, μπήκαν μετέπειτα, από κάποιους Κινέζους μοναχούς που είχαν καταφύγει στην Ιαπωνία, λόγω του εμφυλίου στη χώρα τους με τους Μογγόλους. «Σίγουρα υπήρχαν οι κινεζικές επιρροές, αλλά ο Ιάπωνας ό,τι παίρνει το αφομοιώνει και το κάνει δικό του. Δεν κάνει copyrgight», τονίζει ο Χάρης θέλοντας να μου πει ότι η τέχνη των Ninja πρέπει να θεωρείται ιαπωνική πολεμική τέχνη.

Πάμε, όμως, στην ιστορία των Χάρη και Αντώνη. Όπως λέει ο δεύτερος, «Η πρώτη μας επαφή με τους Ninja ήταν στην ηλικία των 6 ετών, όταν είχαν αρχίσει να κυκλοφορούν οι βιντεοκασέτες και κάθε Σ/Κ βλέπαμε πολλές ταινίες δράσης. Έπειτα, έπεσε στα χέρια μας ένα περιοδικό που είχε αφιέρωμα σε αυτούς τους τύπους με τις μαύρες στολές και η λέξη "Ninja" μάς έγινε έμμονη ιδέα. Από 'κει και πέρα, ουσιαστική επαφή με την πολεμική τέχνη είχαμε το 1985 όταν ήρθε στην Ελλάδα ένας Σουηδός δάσκαλος (ένας από τους τρεις Ευρωπαίους που είχαν ταξιδέψει στην Ιαπωνία για να διδαχθούν την τέχνη). Τότε, αυτός ο Σουηδός δίδασκε σε μια σχολή στο Λουτράκι και κάποια στιγμή, μπήκαμε στο τρένο και πήγαμε να δούμε από κοντά το μάθημά του. Ως δια μαγείας, ένας από τους μαθητές του, λίγο καιρό αργότερα ήρθε στην Αθήνα και άνοιξε σχολή δύο τετράγωνα μακριά από το σπίτι μας. Σε ό,τι αφορά την πρώτη μας επαφή με τον σημερινό μας -top- δάσκαλο, τον Ιάπωνα Hatsumi sensei έγινε το 1994. Τότε, βέβαια, η εκπαίδευση ήταν πολύ σκληρή και η παιδεία λιγοστή στην Ελλάδα, σε ό,τι αφορά το ninjutsu. Επικρατούσε η άποψη ότι Ninja=ψυχρός δολοφόνος».

Τι σημαίνει όμως η λέξη Ninja; Ήταν-είναι όντως «ψυχροί δολοφόνοι»; «Όλοι τους θεωρούν δολοφόνους. Όμως, Ninja θα πει "άνθρωπος της σκιάς", "που κινείται αθόρυβα". Ξεκίνησε από το κουκλοθέατρο και τους μαυροντυμένους τύπους οι οποίοι άλλαζαν τα σκηνικά και έπρεπε να περνούν απαρατήρητοι από το κοινό. Ήταν απλοί άνθρωποι, καθημερινοί, άλλοι αγρότες, άλλοι καλλιτέχνες και πάει λέγοντας», λένε τα αδέρφια. «Δεν ήταν οι κακοί και οι Samurai οι καλοί, όπως στο "Ο Τελευταίος Samurai"», παρεμβαίνω. «Ninja και Samurai είναι, ουσιαστικά, το ίδιο πράγμα. Απλά οι Samurai ήταν κυρίως bodyguards, υπηρέτες κάποιου, ενώ οι Ninja δρούσαν πιο αυτοοργανωμένα. Η τέχνη τους όμως ήταν ίδια», απαντά ο Αντώνης.

Επιστρέφοντας στο σήμερα, τους ρωτώ αν έχουν αντιμετωπίσει ποτέ φαινόμενα υποψήφιων μαθητών που πήγαν στη σχολή τους ζητώντας τους να γίνουν «ψυχροί δολοφόνοι», να μάθουν δηλαδή να σκοτώνουν ή δεν ξέρω 'γω τι άλλο. «Συνέχεια», απαντούν και οι δύο, σχεδόν ταυτόχρονα. «Κάποιος μου είχε ζητήσει να του μάθω και τηλεπάθεια», λέει ο Χάρης γελώντας. «Υπάρχουν πολλές τέτοιες περιπτώσεις, αλλά η απάντηση είναι "έλα να μάθεις σωστά αν θες". Υπάρχουν όμως και οι άλλοι μαθητές. Αυτοί που έχουν προβλήματα, για παράδειγμα κινητικά. Είχα και έχω μαθητές που τους λείπει κάποιο άκρο, που έχουν σκλήρυνση κατά πλάκας. Έχει έρθει μαθητής σε αναπηρικό καροτσάκι, ακόμα και κωφοί μαθητές, μιας και ξέρω νοηματική», λέει ο Αντώνης. «Όποιες και αν είναι οι συνθήκες πρέπει να προσαρμόζεσαι και να ανταπαξέρχεσαι. Τότε είσαι πολεμιστής. Τότε γίνεται τρόπος ζωής σου. Αυτή είναι η έννοια της επιβίωσης, όχι να βγεις έξω με τα όπλα και να αρχίσεις να σκοτώνεις. Είναι αυτό που λέμε εμείς shin gi tai, δηλαδή συνδυασμός πνεύματος, τέχνης και σώματος», συμπληρώνει ο Χάρης.

«Μιας και πιάσατε πάλι τα γιαπωνέζικα - shin gi tai, τι σημαίνει το Bujinkan που έχετε ονομάσει τη σχολή σας;», ρωτώ. «Βu σημαίνει πόλεμος, jin είναι ο θεός και kan ο ναός. Άρα, ο ναός του θεού του πολέμου», μου λένε. Είναι ένας παγκόσμιος οργανισμός, στην ουσία, που ίδρυσε ο Hatsumi Soke και περιλαμβάνει 9 παραδοσιακές σχολές των οποίων είναι κάτοχος-κληρονόμος.

Συντομεύοντας την ωραία κουβέντα μας, τους ρωτώ δυο τελευταία πράγματα: πρώτον, με αφορμή το παραπάνω περί ναού του θεού, αν υπάρχει θρησκευτικό υπόβαθρο πίσω από την τέχνη τους και αν τους έχει επηρεάσει προσωπικά. Και δεύτερον, ποια είναι η διαφορετική καθημερινότητά τους σε σχέση με έναν μη Ninja.

«Όσο για το πρώτο, ναι υπάρχει ένα βουδιστικό μυστικιστικό υπόβαθρο. Όταν φθάσεις στους ανώτατους βαθμούς διδασκαλίας, αναγκαστικά μπαίνεις και στο θρησκευτικό τριπάκι, το οποίο είναι το φιλοσοφικό μέρος του συστήματος. Δεν είσαι υποχρεωμένος να το ακολουθήσεις. Διαλέγεις τι κρατάς, αλλά πρέπει να ξέρεις ότι υπάρχουν κάποιες απαράβατες αρχές τις οποίες δέχεσαι. Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη ερώτηση, είναι δύσκολο να σου πω μια τρανταχτή αλλαγή που είδαμε στην καθημερινότητά μας, μιας και μπήκε πολύ νωρίς στη ζωή μας. Δεν είναι δηλαδή, απλά, τρόπος ζωής. Είναι η ίδια η ζωή μας. Δεν το προσπαθούμε. Έτσι σκεφτόμαστε, έτσι λειτουργούμε, έτσι συμπεριφερόμαστε», λένε.

«Ωραίο αυτό το τελευταίο. Δώστε μου ένα τελευταίο "tip" πριν φύγω», λέω στους δύο sensei. «Η πανοπλία σου είναι το χαμόγελό σου. Αυτό είναι το όπλο σου για να ξεγελάς τον αντίπαλο», λένε.

Τα δύο αδέρφια ετοιμάζονται τώρα για το κλασσικό ταξίδι που κάνουν δύο φορές τον χρόνο (Νοέμβρη και καλοκαίρι), για έναν μήνα συνολικά (2+2 εβδομάδες), στην Ιαπωνία, όπου συναντούν τον δάσκαλό τους τον Hatsumi sensei και συνεχίζουν να εκπαιδεύονται.

Περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω.

Περισσότερα από το VICE

Σε ένα Υπόγειο στο Περιστέρι Παίζουν Κατς

Ακολουθήσαμε Παιδιά Πρόσφυγες την Πρώτη Ημέρα στο Ελληνικό Σχολείο

Μιλήσαμε με τους «Παράνομους» Γονείς στην Ελλάδα που Επιλέγουν το Κατ' Οίκον Σχολείο για τα Παιδιά τους