Ιστορίες από τον στρατό. Οι περισσότεροι άντρες έχουν να μας πουν κάποιες. Τι καψώνι τους κάνανε, αν τους παράτησε η τότε γκόμενά τους, ιστορίες για αγγαρείες, μυρωδιές, καφρίλες και φίλους αδελφικούς. Πολλοί δεν θέλουν να θυμούνται τη θητεία τους κι άλλοι δεν θα την ξεχάσουν ποτέ.

Ο Γιώργος, φίλος καλός, είναι νεοσύλλεκτος στη Σπάρτη αυτές τις μέρες κι η αφορμή γι' αυτό το άρθρο. Κάθε βράδυ στο chat μου στέλνει φωτογραφίες από το στρατόπεδο και μου μιλάει για τις συνθήκες εκεί. Πρέπει κάπως να το αντέξει όλο αυτό.

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Είμαι γυναίκα, δεν χρειάστηκε ποτέ να απαντήσω στον εαυτό μου αν θα πάω στρατό ή αν θα βγω Ι5. Δεν συμπλήρωσα ποτέ αιτήσεις για αναβολή και το πιο κοντά που έφτασα στην όλη συνθήκη ήταν όταν στα 17 έγραψα ένα γράμμα με παραλήπτη τον Μπάμπη, νεοσύλλεκτο τότε στην Τρίπολη και αγόρι μου. Κάπως μου φάνταζε υπερβολή το μικρό δράμα του στρατού. Η αγωνία και οι δυσκολίες του. Και φυσικά βαριόμουν αφάνταστα να ακούω ιστορίες. Να όμως που αλλάζουν τα πράγματα.

Το σημείωμα κατάταξης αναφέρει ότι πρέπει να παρουσιαστείς από τις 9 μέχρι τη 1 το μεσημέρι. Η αλήθεια είναι ότι μπορείς να παρουσιαστείς όποια ώρα θες μέχρι τη δύση του ήλιου. Ο πατέρας μου έφτασε στο στρατόπεδο εκπαίδευσης της Σύρου στις 7 το απόγευμα. Για πριν από 56 χρόνια μιλάμε.

«Το πρώτο πράγμα που έγινε όταν φτάσαμε ήταν ότι μας κουρέψανε με την "ψιλή". Έτσι κάνανε τότε. Μετά ήμασταν όλοι ίδιοι. Ευτυχώς ήταν Ιούλιος, οπότε γλιτώσαμε το κρύο. Τους ψύλλους, όμως, όχι. Μας θέρισαν. Άλλες εποχές τότε, ακούω παιδιά να γκρινιάζουν τώρα για τις συνθήκες στα στρατόπεδα και γελάω. Πού να πήγαιναν φαντάροι τότε! Εκεί να δεις καψώνια κι αγριάδες. Και θητεία δύο χρόνια, όχι εννιά μήνες ή ένα χρόνο».

Να έχεις μαζί σου το σημείωμα κατάταξης, μία ακτινογραφία θώρακος, αποδεικτικά γραμματικών γνώσεων για όσους έχουν την ένδειξη ΥΕΑ, την αστυνομική σου ταυτότητα και τα προσωπικά σου αντικείμενα.

Χάρης: «Εμένα μου χτύπησε πολύ που παρέδωσα την ταυτότητά μου. Αισθάνθηκα ότι χάνω τα δικαιώματά μου, ότι, ξέρεις, παύω να είμαι πολίτης και είμαι στο έλεος του κάθε τρελού. Τα κινητά φυσικά δεν επιτρέπονταν, το δικό μου το πήρα στη ζούλα».

Ο Χάρης παρουσιάστηκε το 2000. Εν έτει 2016, το κινητό τηλέφωνο επιτρέπεται κανονικά, αρκεί να μην έχει κάμερα. Λέμε τώρα, αφού κι αυτό δεν ισχύει.

Ο Απόστολος πάλι παρουσιάστηκε το 1994 στην Κόρινθο, Νοέμβρη. Τότε κανείς δεν είχε κινητά.

Απόστολος: «Οι ουρές στα καρτοτηλέφωνα ήταν απίστευτες. Θυμάμαι τηλεφώνησα στη φίλη μου και στους γονείς μου. Το μόνο που έλεγα ήταν "έφτασα καλά, καλά- καλά, όλα μια χαρά". Σαν να αντιστεκόταν κάτι μέσα μου να μην καταρρεύσω. Θυμάμαι τώρα και γελάω που έλεγα στον εαυτό μου για να νιώσει καλύτερα "τι ωραία, θα ξυπνάς νωρίς και θα βλέπεις την ανατολή του ήλιου". Μαλακίες. Τρεις φορές την είδα την ανατολή και χάρηκα, μετά τη σιχάθηκα. Ξέρεις τι πουτσόκρυο κάνει έξι ώρα το πρωί Νοέμβρη;

Οι εξετάσεις στους γιατρούς, το γδύσιμο, ο δείχτης στα αρχίδια προκειμένου να αποδειχτεί αν είναι δύο, ο ρουχισμός –σπάνια στο σωστό νούμερο– η μια αλλαξιά εσώρουχα, η απίστευτη γραφειοκρατία, τα "πήγαινε σε αυτό το κτίριο δεξιά και μετά στο τρίτο αριστερά και μετά στο άλλο απέναντι" κι ύστερα κι εγώ δεν ξέρω πού, το μεσημεριανό που δεν τρώγεται, το σφίξιμο στο στομάχι, η αναμονή, η αναμονή, η αναμονή κι εσύ, ο ξένος, σε ένα παράλογο καινούργιο σύμπαν. Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, έρχεται και το βράδυ».

Κώστας: «Θυμάμαι στον θάλαμο ήμασταν γύρω στα 50-60 άτομα. Στον δικό μου δηλαδή, υπολόγισε τώρα ότι όλοι (σχεδόν) οι θάλαμοι επικοινωνούσαν μεταξύ τους. Πόρτες δεν υπήρχαν που να κλείνουν. Κι η εξωτερική ακόμα ήταν ανοιχτή. Μιλάμε για πολύ κόσμο. Κρεβάτια κλασικά, σιδερένια, πάνω-κάτω. Εγώ διάλεξα κρεβάτι στο παράθυρο, να βλέπω λίγο ουρανό. Ήταν καλύτερα και για τις μυρωδιές που κυκλοφορούσαν. Θυμάμαι με πλησιάζει ένας τύπος, σαν γριάς το πρόσωπό του, χωρίς ούτε ένα δόντι. Ήταν από ένα χωριό την Αγραπιδιά. Ούτε που το είχα ακούσει ποτέ. Μου συστήνεται και μου λέει πόσο χαρούμενος είναι που παρουσιάστηκε. Πρώτη φορά έφευγε από το χωριό του κι ήταν ενθουσιασμένος που γνώριζε κόσμο και ήταν με "παρέα". Δεν πρέπει να είχε δει στη ζωή του παραπάνω από δυο ανθρώπους εκεί που ζούσε. Αυτός, εν τω μεταξύ, 40 μέρες δεν έκανε μπάνιο. Το φαντάζεσαι; Στο τέλος τον πήραν με το ζόρι και τον βάλανε στο νερό».

Τάσος: «Θυμάμαι είχα τη φαεινή ιδέα να βγάλω να διαβάσω ένα βιβλίο, μπας κι αισθανθώ λίγο κανονικός. Μεγάλο βιβλίο, εν τω μεταξύ, γύρω στις 500 σελίδες. "O Θεός των Μικρών Πραγμάτων της Αρουντάτι Ρόι. Σε κάποια φάση με πλησιάζει ένας πιτσιρικάς 18χρονος και μου λέει "θα το διαβάσεις όλο αυτό;" Του λέω εγώ ναι. "Σοβαρά;" μου λέει. "Όχι όλο σήμερα", γελάω. "Σε πόσο καιρό θα το διαβάσεις όλο;" με ρωτάει. "Ε, σε κάνα μήνα", του απαντώ. "Έλα ρε", μου λέει, "εγώ ένα μήνα θα ήθελα για την πρώτη σελίδα". Τελικά δεν κατάφερα να διαβάσω εκείνο το βράδυ. Πιάσαμε την κουβέντα. Καλό παιδί».

Αντώνης: «Το πρώτο βράδυ θυμάμαι να λέω στον εαυτό μου να μη γυρίζω πολύ από πλευρό σε πλευρό. Πρώτον γιατί είχα παγώσει και δεύτερον γιατί δεν ήθελα να χαλάσω πολύ το σεντόνι. Για τον έλεγχο το επόμενο πρωί. Τουαλέτα δεν είχα πάει, μπάνιο δεν σκέφτηκα καν να κάνω. Κατά τα άλλα, το απόλυτο κενό. Ένα είδος κατάθλιψης. Αυτό που δεν έχεις ελπίδα, γιατί ξέρεις ότι αυτό θα κρατήσει πολύ κι εσύ πρέπει να το αντέξεις».

Χάρης: «Ήμουν στο κρεβάτι ακίνητος, μάτια ανοιχτά κι άκουγα τους άλλους γύρω, πιτσιρίκια κυρίως, να συζητάνε σε ποιο στριπτιζάδικο θα πάνε στην πρώτη άδεια τους. Κάτι Πόντιοι μιλάγανε και κάνανε πλάκες, μια στα ελληνικά - μια στα ποντιακά, κι εγώ αισθανόμουν πιο μόνος από ποτέ. Απελπισία κανονική. Θυμάμαι να αναρωτιέμαι αν θα καταφέρω να επιβιώσω εγώ εκεί μέσα. Δεν κοιμήθηκα σχεδόν καθόλου. Ευτυχώς αυτό το συναίσθημα κράτησε μόνο την πρώτη μέρα. Ήταν το σοκ της μετάβασης».

Εκτός από εμάς που γράφουμε γράμματα και στέλνουμε μηνύματα στους φαντάρους, υπάρχουν κι οι γυναίκες στρατιωτικοί, η πιο ευάλωτη ομάδα σε ένα στρατόπεδο, κατά την άποψη του Γιώργου. Δύσκολος ο ρόλος τους, μου λέει, εκτεθειμένες σε ανώτερους και σε φαντάρους με τον σεξισμό στην πρώτη γραμμή. Σκέφτομαι τη Sharon, μια φίλη από το Ισραήλ, που στα 18 της υπηρέτησε κανονικά στον ισραηλινό στρατό για δύο ολόκληρα χρόνια. Τη ρωτάω κι αυτή να μου πει για το πρώτο βράδυ, τι θυμάται. Η απάντησή της, κάποιες φωτογραφίες που κάνουν το μυαλό μου να γυρίσει ανάποδα. Έχει τον τρόπο του ο στρατός, τελικά, να μας κάνει όλους «άντρες».

Περισσότερα από το VICE

Φωτογραφίες Μερικών από τα Καλύτερα House και Techno Πάρτι της Αθήνας των Τελευταίων Τριών Χρόνων

Τα Χειρότερα Ψέματα που Λέει ο Κόσμος για να Πηδήξει

Μπήκαμε στο Εργοστάσιο «Φάντασμα» στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης