Ο Ηλίθιος Πυροβολισμός που με Έστειλε Φυλακή για 27 Χρόνια

Σύντομα, θα βγω από τη φυλακή για πρώτη φορά μετά από 27 χρόνια. Προετοιμαζόμουν γι’ αυτήν τη μέρα τόσο καιρό, που ξέρω ακριβώς πώς θα πάει: η γυναίκα μου θα με πάρει από την πύλη της φυλακής και θα πάμε στο Hudson Link, το πανεπιστημιακό πρόγραμμα που με βοήθησε να πάρω πτυχίο. Με περιμένει ένας υπολογιστής και ένα κοστούμι. Έπειτα, θα πάμε στην Υπηρεσία Μηχανοκίνητων Οχημάτων. Διάβαζα, για να δώσω τις γραπτές εξετάσεις οδήγησης. Μαθαίνω ότι όλα παίρνουν πολλή ώρα, αλλά ελπίζω να έχουμε τελειώσει εγκαίρως, για να πάρω τον γιο μου από το σχολείο.

Όλο αυτό το διάστημα, θα σκέφτομαι τον Tremain Hall και το αγόρι που ήμουν πριν από δεκαετίες, προτού μπω στη φυλακή.

Ήμουν 14 ετών, όταν χώρισαν οι γονείς μου. Ο πατέρας μου και εγώ φύγαμε από τη μεσοαστική γειτονιά μας στο Λόρελτο του Κουίνς και πήγαμε σε μια αστική γκετοποιημένη γειτονιά στη Τζαμάικα του Κουίνς. Ήταν μια κοινότητα με τα κλασικά σύμβολα των αστικών γκέτο: αθλητικά παπούτσια κρεμασμένα στα σύρματα του τηλεφώνου, δρόμοι γεμάτοι με σύνεργα ναρκωτικών και πολυκατοικίες σε άθλια κατάσταση.

Οι άνθρωποι έβγαζαν ό,τι μπορούσαν, όπως μπορούσαν. Αν δεν είχες την τύχη να διασφαλίσεις μια δουλειά εννιά με πέντε -αλλά ακόμη και όταν την είχες, μερικές φορές- έπρεπε να βρεις μια κομπίνα, για να τα βγάλεις πέρα: Θα πουλούσες ναρκωτικά, θα έκλεβες αμάξια ή θα λήστευες γείτονες, νέοι και γέροι ήταν όλοι μέσα σ’ αυτό.

Για τα αφελή παιδιά, ήταν διεγερτικό, αναζωογονητικό, ακόμη και συναρπαστικό. Ο έπαινος από τους συνομήλικους ενίσχυε την ευφορία από την αδρεναλίνη που συνόδευε το ρίσκο, μας χαλύβδωνε περισσότερο κάθε μέρα. Αφομοιώθηκα γρήγορα σ’ αυτόν τον κόσμο όπου παιδιά με άδειες τσέπες και σκληρό βλέμμα μπορούσαν να φοράνε ρούχα της τελευταίας λέξης της μόδας και να προσελκύουν όμορφα κορίτσια.

Αλλά μέσα σε μόλις δύο χρόνια, αυτός ο τρόπος ζωής μού δημιούργησε πρόβλημα. Όπως καθόμουν στη διασταύρωση 15ης οδού και 89ης λεωφόρου με κάτι καινούργιους φίλους, μια μηχανή έστριψε τη γωνία και επιτάχυνε προς το μέρος μας. Ο αναβάτης έβγαλε όπλο και άνοιξε πυρ.

Ξύπνησα στο νοσοκομείο με σωληνάκια σχεδόν σε κάθε οπή του κορμιού μου. Είχα φάει τέσσερις σφαίρες. Ο πατέρας μου στεκόταν από πάνω μου, η συνήθως αυστηρή όψη του είχε μαλακώσει από ένα συναίσθημα που δεν είχα δει ξανά. Σκουπίζοντας τα δάκρυα από τα μάτια του, με ρώτησε τι είχε συμβεί. Προσπάθησα να βρω τα λόγια για να του εξηγήσω, αλλά δεν είχα και πολλά να πω. Με προειδοποιούσε πάντα να μη συχνάζω σε εκείνο το τμήμα της πόλης, αλλά δεν τον άκουγα και δεν είχα δικαιολογία. Έτσι, ζήτησα αμέσως συγγνώμη και υποσχέθηκα ότι δεν θα βρισκόμουν εκεί ξανά.

Ο πατέρας μου έγνεψε, έκρυψε το κεφάλι του στα χέρια του και μουρμούρισε, «Γιατί μου συμβαίνει αυτό;». Αλλά εγώ μπερδεύτηκα. Δεν συνέβη τίποτα σε σένα, μπαμπά. Σε μένα συνέβη, σκεφτόμουν. Θα περνούσε καιρός, για να καταλάβω τι είχε νιώσει –ένας πόνος που προέρχεται από το να θες να παρηγορήσεις κάποιον που αγαπάς τόσο πολύ, που νιώθεις τον πόνο τους ενστικτωδώς στο σώμα σου– είναι κάτι που θολώνει τα όρια που σας χωρίζουν, ένας πόνος που έρχεται από τη συνειδητοποίηση ότι απέτυχες να προστατεύσεις κάποιον που ορκίστηκες ότι θα προστατεύεις – και ίσως ανόητα νόμισες ότι μπορούσες. Ήταν ο πόνος ενός πατέρα που παραλίγο να χάσει τον γιο του.

Δυο βδομάδες αργότερα, βγήκα από το νοσοκομείο. Οι πληγές μου είχαν ξεκινήσει να επουλώνονται, μα το ψυχολογικό τραύμα ήταν φρέσκο. Είχα έναν φόβο θανάτου που δεν έλεγε να φύγει, όπου πήγαινα με έπιαναν παράνοιες και ήμουν διστακτικός με όποιον γνώριζα. Επειδή ο άνδρας που μου επιτέθηκε δεν είχε όνομα, πρόσωπο ή λόγο να το κάνει, είχε κάθε όνομα, κάθε πρόσωπο, κάθε λόγο να το κάνει. Επιπλέον, είχαμε 1990 και η εποχή του κρακ είχε φέρει την πιο θανατηφόρα χρονιά στην ιστορία της Νέας Υόρκης. Οι δολοφονίες είχαν φτάσει σε αριθμό ρεκόρ - στις 2.245, σχεδόν τριπλάσιες από τον αριθμό που έκανε το Σικάγο πρώτο σε δολοφονίες σε εθνικό επίπεδο, το 2016.

Με τον καιρό, το άγχος μου έγινε αβάσταχτο. Δεν ήθελα ποτέ να πιαστώ τόσο εκτεθειμένος και απροστάτευτος ξανά. Δεν θα γινόμουν άλλος ένας αριθμός στη στατιστική τους.

Έτσι, αγόρασα ένα όπλο.

Τη στιγμή που το κράτησα στα χέρια μου ένιωσα δυνατός. Για πρώτη φορά πίστεψα ότι μπορούσα να εγγυηθώ τη δική μου ασφάλεια. Δεν είχα πρόθεση να το χρησιμοποιήσω – ήξερα ότι η ύπαρξή του και μόνο ενίσχυε τη σκληρή μου εμφάνιση και δημιουργούσε μια αίσθηση απειλής που κανείς δεν θα δοκίμαζε. Δεν θα γινόμουν θύμα ξανά.

VICE Video: Ο Τάκης Σπυριδάκης Κόντεψε να Πάει Φυλακή για μια Ταινία

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Αργότερα μες στη χρονιά, ένα κρύο χριστουγεννιάτικο βράδυ, πήγα σινεμά με φίλους. Περίπου 15 λεπτά αφού ξεκίνησε η ταινία μπήκε μέσα μια άλλη παρέα εφήβων που έκαναν φασαρία. Οι θεατές τούς φώναζαν να κάνουν ησυχία. Οι φίλοι μου φώναζαν και αυτοί και ξεκινήσαμε να ανταλλάσσουμε προσβολές. Τα αγόρια μας όρμησαν. Ένας έβγαλε το όπλο του και πυροβόλησε στο σκοτεινό, γεμάτο σινεμά.

Μέσα σε δευτερόλεπτα, πάνω από δυο ντουζίνες σφαίρες έφυγαν και προς τις δύο κατευθύνσεις - και εκείνη τη στιγμή, ο χρόνος πάγωσε. Η υπόσχεση που είχα δώσει στον πατέρα μου να μην μπλέξω κοντραριζόταν με την υπόσχεση που είχα δώσει στους φίλους μου να υπερασπιστώ την αξιοπρέπειά μας. Έτσι, καθώς καπνός γέμιζε τον χώρο και οι διαδοχικοί πυροβολισμοί έληξαν και έπεσε μια εκκωφαντική σιωπή, έριξα μια σφαίρα στα τυφλά.

Έφυγα από το σινεμά και έτρεξα στο σπίτι. Έβαλα ειδήσεις, για να δω αν υπήρχε κάλυψη του γεγονότος. Τέσσερις παρευρισκόμενοι τραυματίστηκαν και ένας ήταν σε κρίσιμη κατάσταση. Τον ικέτευσα, ως παιδί προς παιδί: «Σε παρακαλώ, μην πεθάνεις».

Ο Tremain Hall πέθανε τις επόμενες ώρες. Η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά, το στομάχι μου ήταν σφιγμένο και το μυαλό μου έπαιρνε χιλιάδες στροφές, καθώς αναρωτιόμουν αν είχε χάσει τη ζωή του από δική μου σφαίρα. Πώς μπορούσα να αντέξω τον εαυτό μου, αν είχαν σκοτώσει κάποιον;

Δυο μέρες αργότερα, με συνέλαβαν. Σύμφωνα με τον εισαγγελέα, ήταν δική μου η σφαίρα. Με καταδίκασαν σε ισόβια κάθειρξη, με ελάχιστη ποινή τα 27 χρόνια. Έχουν περάσει πάνω από 27 χρόνια και έχω στείλεις δεκάδες αναπάντητες (κατανοητό) επιστολές απολογίας και ακόμη κάθομαι στο κελί μου και σκέφτομαι τον Tremain και τη μια μοιραία σφαίρα – τη φρικτή, ασυγχώρητη και μη αναστρέψιμη πράξη του 17χρονου εαυτού μου. Τώρα, ξυπνάω στις 06:15 κάθε μέρα, σε ένα ήσυχο κελί. Όταν πηγαίνω να αθληθώ, περνάω από την τηλεόραση στην αίθουσα ψυχαγωγίας που δείχνει ειδήσεις. Τις προάλλες, συνέλαβαν πέντε μέλη συμμορίας για συνωμοσία δολοφονίας. Ο ένας ήταν μόλις 17 χρονών.

Τον κοίταξα έντονα, προσπαθώντας να καταλάβω τι συνέβαινε στο μυαλό του. Χάος; Φόβος; Καταλαβαίνει; Ξέρω πολύ καλά αυτό το στάδιο. Θέλει να πιστέψει ότι οι ένορκοι θα τον βρουν αθώο, αλλά παραιτείται και απλώς ελπίζει η ποινή του να είναι μικρή. Ξέρω τη μοίρα του καλύτερα από εκείνον. Πιθανόν θα καταδικαστεί και θα εκτίσει ισόβια πλάι μου. Έπειτα, αφού θα έχει περάσει μια γενιά, θα βρεθεί μπροστά στην επιτροπή αποφυλάκισης, για να ζήσει ξανά την αγωνία της καταδίκης.

Πρόσφατα, ήταν σειρά μου να αποφασιστεί η τύχη μου εκ νέου. Θα έβγαινα ή δύο ακόμη χρόνια μέσα; Πριν από την ακρόασή μου, οι άνδρες που με περιέβαλλαν ενίσχυσαν την ελπίδα μου για ελευθερία, προστατεύοντας εγωιστικά τη δική τους ελπίδα. Ήμουν ο πρωταθλητής τους. Εκείνος που τα είχε κάνει όλα σωστά, όπως λένε και αντί να κάθεται στην αυλή, διάβαζε στο σχολικό κτίριο. Πήρα το ρίσκο να βγάλω από πάνω μου τη σκληρή όψη που ενθαρρύνει η φυλακή και να υιοθετήσω μια πιο ανθρώπινη. Αν δεν μπορούσα εγώ να αφεθώ ελεύθερος, τότε πώς θα μπορούσαν να ελπίζουν εκείνοι κάτι παρόμοιο;

Πήγα στην επιτροπή αποφυλάκισης τον φάκελο με το πτυχίο και το μεταπτυχιακό μου, πιστοποιητικά του προγράμματος, αρχεία εργασίας, βεβαιώσεις κοινωνικής εργασίας και συστατικές επιστολές. Τον έβαλαν δίπλα στον 27 ετών φάκελο με το ποινικό μητρώο, θυμίζοντάς μου επίσημα ποιος ήμουν: το αγόρι που σκότωσε τον Tremain Hall. Το ερώτημα ήταν: πώς μετρούσαν τα επιτεύγματά μου, μπροστά στο γεγονός ότι είχα αφαιρέσει μια ζωή;

Προφανώς, δεν μετρούσαν. Την πρώτη φορά που βρέθηκα μπροστά στο συμβούλιο, μου αρνήθηκαν την αποφυλάκιση.

Όλοι σοκαρίστηκαν. Πολλοί άνδρες στη φυλακή αποκαρδιώθηκαν και άλλοι θύμωσαν, σκέφτονταν την κατάστασή τους και πώς θα πήγαινε το πράγμα για εκείνους. Οι δεσμοφύλακες έδειξαν κατανόηση. Αλλά εγώ ήμουν ηττημένος. Έμενα ξαπλωμένος στο κρεβάτι και έτρεμα τη στιγμή που θα έπρεπε να εξηγήσω την απόφαση στην οικογένειά μου. Στο τέλος, συνειδητοποίησα ότι αναρωτιόμουν: τι άλλο μπορούσα να κάνω;

Το σκέφτηκα λίγο την επόμενη μέρα και ήξερα ότι είχα κερδίσει την ελευθερία μου. Ξεκίνησα να δουλεύω την έφεσή μου και κατέθεσα τα χαρτιά δυο μήνες αργότερα. Τους επόμενους οχτώ μήνες, θα καθόμουν μπροστά στην επιτροπή αποφυλάκισης άλλες πέντε φορές, καθώς εκείνοι συνέχιζαν να συγκρίνουν τις αποτυχίες του 17χρονου εαυτού μου με τις επιτυχίες του 45χρονου εαυτού μου.

Επιτέλους, στις 16 Απριλίου, πήρα το καινούργιο μου πιστοποιητικό γέννησης, την επιστολή αποφυλάκισής μου. Με την καινούργια μου ζωή ανά χείρας, ακόμη θυμάμαι τη ζωή που αφαίρεσα.

Ενώ ξέρω ότι κέρδισα την ελευθερία μου, μπορεί να μη μου αξίζει ποτέ να συγχωρεθώ. Είναι κάτι που συνεχίζω να δουλεύω, χωρίς προσδοκίες. Έτσι μπορώ να αντέξω τον εαυτό μου.

Ο Lawrence Bartley βρίσκεται στις φυλακές Σινγκ Σινγκ, στο Όσινινγκ, στη Νέα Υόρκη. Εκτίει ισόβια ποινή με ελάχιστη ποινή τα 27 χρόνια, για φόνο δεύτερου βαθμού και άλλες κατηγορίες που προκύπτουν από το περιστατικό που περιγράφει. Η αποφυλάκισή του υπό όρους του παραχωρήθηκε τον Απρίλιο του 2018. Ως μέλος του Voices From Within, εργάζεται πάνω σε διάφορες πρωτοβουλίες κατά της ένοπλης βίας. Ο Lawrence επίσης είναι εθελοντής στο Corrections Accountability Project στο Urban Justice Center για θέματα που σχετίζονταν με την εμπορευματοποίηση της δικαιοσύνης. Το mail του είναι lawrencebartley210@gmail.com

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE US, σε συνεργασία με το Marshall Project.

Περισσότερα από το VICE

«Να Πάρουμε τον Νόμο στα Χέρια μας» - Η Επικίνδυνη Ιστορία της Αυτοδικίας στην Ελλάδα

Η Πραγματικά Άβολη Κουβέντα που Πρέπει να Κάνουμε για την 22χρονη που Παράτησε το Παιδί της

87 Μέρες, 23 Ώρες, 2 Λεπτά και 39 Δευτερόλεπτά στον Ευαγγελισμό Μεταξύ Ζωής και Θανάτου