Παρακολουθώντας Ελληνικές Σειρές των 90’s με τον Σημερινό Τρόπο Σκέψης

O κόσμος αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα και αυτό πολλές φορές είναι καλό - άλλες όχι και τόσο. Σίγουρα πάντως είναι θετικό ότι αφήνουμε πίσω κακοποιητικές συμπεριφορές, οι οποίες είχαν «ριζώσει» στην ελληνική κοινωνία και καλό είναι να μπουν στο χρονοντούλαπο για πάντα.

Αν θέλει κάποιος να καταλάβει το πόσο μεγάλη είναι αυτή η εξέλιξη, δεν έχει παρά να ανατρέξει στο παρελθόν της ελληνικής τηλεόρασης και να δει πόσο διαφορετικά ήταν τα πρότυπα που προωθούνταν μέσω αυτής. Οι ελληνικές σειρές είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για να συνειδητοποιήσει ότι σκηνές που καλύπτονταν από μια μίξη κωμωδίας και ρομάντσου, ήταν στην πραγματικότητα άκρως τοξικές.

Το λυπηρό της υπόθεσης είναι ότι δεν χρειάζεται να πας πολύ πίσω. Στα 90’s και στα 00’s να κοιτάξεις η κατάσταση ήταν προβληματική. Ακόμη και σε σειρές που θεωρούνται -και είναι- θρυλικές μπορεί να βρει κανείς κρυμμένες πολλές προβληματικές σκηνές.

Οι «Δύο Ξένοι» (1997-1999), για παράδειγμα, αποτελούν έναν θησαυρό για την εγχώρια τηλεοπτική ιστορία. Η σειρά του Αλέξανδρου Ρήγα και του Δημήτρη Αποστόλου είναι αδιαμφισβήτητα από τις πιο επιτυχημένες κωμωδίες στην Ελλάδα και έχει ακόμα και σήμερα ένα πολύ δυναμικό κοινό.

Βλέποντας, όμως, αποσπάσματα από επεισόδια με σημερινή ματιά δεν μπορείς να μην προβληματιστείς. Ειδικά αν είσαι πάνω από 30 και γνωρίζεις ότι στιγμές που σήμερα σε σοκάρουν, τότε περνούσαν απαρατήρητες. Σαν κάτι το φυσιολογικό. 

Με το κεντρικό ζευγάρι -Κωνσταντίνος και Μαρίνα- να είναι εμπνευσμένο από την Αλίκη Βουγιουκλάκη και τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ, η κατάσταση είναι τοξική.

Μιλάμε για δυο χαρακτήρες που δεν ταιριάζουν καθόλου μεταξύ τους, προβάλλοντας κάθε λάθος πρότυπο που μπορεί να φανταστεί κανείς. Ο Κωνσταντίνος δέχεται bullying για το γεγονός ότι είναι της κουλτούρας και η Μαρίνα δέχεται προσβολές -πολλές φορές σεξιστικού τύπου- επειδή αποτελεί το ακριβώς αντίθετο.

Αποκορύφωμα αυτής της τοξικής σχέσης; Τα χαστούκια που ρίχνουν κατά καιρούς ο ένας στον άλλο και μάλιστα το γεγονός πως σε βάθος χρόνου κάνουν «καλό» στη σχέση. Η Ντένη Μαρκορά, από την άλλη, είναι ένας από τους καλύτερους χαρακτήρες που έχουν περάσει από ελληνική σειρά. Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε ότι λέξεις όπως «πουστάρα», την οποία ξεστόμιζε σε prime time ώρα, πλέον, θεωρούνται hate speech.

Μια ακόμη δύσκολη πίστα στις σειρές της εποχής ήταν ο τρόπος με τον οποίο οι ηθοποιοί έπαιζαν τους gay ρόλους. Κάτι που έχει ειπωθεί αρκετές φορές αλλά είναι άξιο αναφοράς. Μέχρι και τα μέσα των 00’s -αν όχι αρχές των 10’s- αποτελούσαν μια καρικατούρα. Ένα comedic relief ακόμη και σε δράματα.

Οι «Απαράδεκτοι» έδωσαν μεν χώρο στον gay χαρακτήρα του Γιάννη, με τους φίλους του να τον έχουν αποδεχτεί πλήρως, εν έτει 1989 με 1990, όμως παρότι είναι ο αρχηγός της παρέας δεν παύει να έχει θέσει το εν λόγω στερεότυπο που σίγουρα καλό δεν έκανε. Ευτυχώς, ο συγκεκριμένος «ρόλος» χάθηκε μέσα στα χρόνια από την ελληνική τηλεόραση -με εξαίρεση τις εκπομπές του Μάρκου Σεφερλή- και οι gay χαρακτήρες έχουν πλέον μια αληθοφανή παρουσία στις νέες παραγωγές.

Για παράδειγμα, στην «Πολυκατοικία» (2008-2011) βρίσκουμε ένα ζευγάρι που συζεί, έχοντας την πλήρη αποδοχή όλων, μια κανονική ζωή και όχι απλά κάποιες κρυφές στιγμές. 

Ένας άλλος ρόλος που εξαφανίστηκε ήταν και αυτός του σεξιστή άνδρα, ο οποίος έβλεπε τις γυναίκες σαν αντικείμενα. Ναι, ο «Ακάλυπτος» στο «Και οι Παντρεμένοι Έχουν Ψυχή» (1997-2000) έγραψε ιστορία και ο Αντώνης Καφετζόπουλος τον υποδύθηκε εξαιρετικά, όμως το κοινό στη συγκεκριμένη περίπτωση μάλλον δεν έπιασε την ειρωνεία της κατάστασης.

Ένας άνδρας ο οποίος βασίζεται στην κομπίνα σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο, εντελώς αφερέγγυος, που θεωρεί ότι «θα έχει τη γυναίκα σπίτι και θα βγαίνει με τις μικρές». Ο τύπος που θα πει κάθε πιθανό ψέμα για να ρίξει μια γυναίκα στο κρεβάτι, μόνο και μόνο για να το παίξει μούρη και όχι επειδή τη θέλει πραγματικά. 

Προσωπικά, θεωρώ ότι ήταν περισσότερο ένας καθρέφτης της ελληνικής κοινωνίας των 90’s, της «φούσκας» του χρηματιστηρίου και της κομπίνας, όμως να που τελικά ο «Ακάλυπτος» μνημονεύεται ως ήρωας και «πρώτο καμάκι». 

Τέτοιους χαρακτήρες είδαμε πολλούς.

Από τον Μάνθο στο «Κωνσταντίνου και Ελένης» (1998-2000), ο οποίος έπαιζε με τα συναισθήματα της Πέγκυς ενώ την ίδια ώρα κοιμόταν με ένα σωρό άλλες γυναίκες, αφού, ως πλούσιος, τις έβλεπε όλες σαν αντικείμενα. Ένα μοτίβο που ήταν για κάποια χρόνια επαναλαμβανόμενο με τον Ζάχο Δόγκανο -«Εκείνες κι Εγώ» (1996-1998)- να αποτελεί ακόμη ένα παράδειγμα τέτοιου άνδρα.

Οι προβληματικές σκηνές είναι ατελείωτες σε αυτές τις σειρές και το ερώτημα είναι ένα «ok, τι κάνουμε γι’ αυτό»; Απολύτως τίποτα, θα έλεγα προσωπικά.

Τα συγκεκριμένα σίριαλ είναι προϊόντα των καιρών τους και σίγουρα έχουν καλά στοιχεία. Αυτό που θα πρότεινα είναι να τα παρακολουθούμε και να τα απολαμβάνουμε έχοντας πλέον τη γνώση να φιλτράρουμε όσα είναι εκτός εποχής. 

Σίγουρα υπάρχουν περιπτώσεις που δεν «σώζονται», όμως θα είναι κρίμα να «θάψουμε» σειρές που σε μεγάλο ποσοστό θα περνούσαν και σήμερα.

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

«Μέσα σε Μισή Ώρα Ήμουν Έτοιμη» - Το Ταξίδι της Λιάνας από την Ουκρανία στην Ελλάδα με το Έξι Μηνών Μωρό της

Φωτογραφίες: Σινεμά στο Λβιβ Έχει Μετατραπεί σε DIY Κέντρο Εκπαίδευσης για Όσους Θέλουν να Πολεμήσουν

Ψυχολογικό Test: Βλέπεις Αυτήν τη Γάτα να Ανεβαίνει ή να Κατεβαίνει τις Σκάλες;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.