Τα Σημερινά Βίντεο-Κλαμπ της Αθήνας Έχουν το «Άρωμα» των Παιδικών μας Χρόνων

Τα ράφια είναι γεμάτα. Την εποχή της κασέτας ήταν που είχαν τα πιο πολλά κενά. Οι θήκες έχουν ονόματα. Western. Δράμα. Για όλη την οικογένεια. Παιδικά. Ερωτικά. Τα χρώματα στις ετικέτες ποικίλουν. Το ίδιο και η λίστα με τους τίτλους των ταινιών. Σε έναν τέτοιο χώρο είναι που πίσω στα 90’s μπαίναμε απόγευμα και φεύγαμε βράδυ κρατώντας μια σακούλα με τουλάχιστον δύο ταινίες στο χέρι. Τώρα, ο χρόνος μοιάζει να κυλάει διαφορετικά. Τώρα, οι σακούλες είναι εικονίδιο στην οθόνη. Τώρα, η ενοικίαση είναι προφίλ σε μία πλατφόρμα ή σε περισσότερες.

Σε αυτό το τώρα, ο Λευτέρης και ο Ανδρέας, ο Ανδρέας και ο Λευτέρης δραστηριοποιούνται ακόμα. Ο Ανδρέας Κονταράκης έχει το Videorama, μία αλυσίδα βιντεοκλάμπ που όχι μόνο επιβιώνει ακόμα αλλά συνεχίζει να είναι αλυσίδα. Ο Λευτέρης Τζώρτζης έχει το Movie Galaxy, το θρυλικό πλέον βιντεοκλάμπ της Ιπποκράτους. Και οι δύο, έχουν βαρεθεί να απαντούν στην ερώτηση «μα, υπάρχουν ακόμα βιντεοκλάμπ;». Γι αυτό και δεν τους την κάναμε.  

Ο Λευτέρης, πήρε τη μεγάλη απόφαση το Σεπτέμβριο του 2006. Ήταν 27 ετών. «Για μένα, είναι η δουλειά των ονείρων μου» λέει σκεπτόμενος δυνατά ότι αυτή η φράση ακούγεται κάπως περίεργα. Το μικρόβιο του σινεφίλ σφηνώθηκε στο DNA του στο λύκειο, «όταν ξεκίνησα να κάνω συλλογή ταινιών σε βιντεοκασέτες και άρχισα να αναπτύσσω μία έντονη αγάπη για το σινεμά». Τότε ήταν που αποφάσισε ότι θέλει να δει όσο περισσότερες ταινίες μπορεί και «να απορροφήσω όσες γνώσεις μπορούσα να βρω σε βιβλία και διαδίκτυο».

Το πρώτο του ερέθισμα από το χώρο ήταν το προφανές: Μία επίσκεψη σε βιντεοκλάμπ. Ήταν αρκετή. Στη συνέχεια, ήρθαν και άλλες. Πολλές. «Πραγματικά όταν έμπαινα σε ένα βιντεοκλάμπ πάντα ένιωθα φανταστικά. Ήμουν μέσα σε ένα χώρο με όλες τις αγαπημένες μου ταινίες» και άπειρες ακόμα που τον περίμεναν να τις δει.

Κάπως έτσι, δύο από τα φοιτητικά του χρόνια, τον βρήκαν να δουλεύει σε ένα βιντεοκλάμπ. Δεν χρειάστηκε να περάσει ούτε μήνας για να καταλάβει ότι αυτή ήταν η δουλειά που του ταιριάζει. «Ήταν πάνω στο αγαπημένο μου αντικείμενο και θα μου έδινε την ευκαιρία να μιλάω με άλλους ανθρώπους για τις ταινίες ανταλλάσσοντας απόψεις πάνω στο σινεμά».

Για τον Αντρέα, τα πράγματα πήγαν κάπως διαφορετικά. Πίσω στο 1986, όταν τα βιντεοκλάμπ στην Κυψέλη ξεπερνούσαν τα 30 και ο ίδιος δεν κατάφερνε να βρει ταινία για να δει. Τότε ήταν που αποφάσισε να ανοίξει το δικό του και να δίνει τη δυνατότητα σε όλον τον κόσμο να βρει εκεί αυτό που του ταιριάζει. «Όλοι είχαν τις ίδιες ταινίες, κάθε είδους περιπέτεια με Ράμπο, κλπ. Σχεδόν πουθενά δεν έβρισκα μία ευρωπαϊκή ή μη αμερικάνικη». Σαν να μην έφτανε αυτό, «Σχεδόν όλες ήταν πανάθλιες αντιγραφές σε VHS, καθώς κρατούσαν την ακριβή πρωτότυπη σαν αρχείο και δεν την νοίκιαζαν, μήπως την χάσουν ή την χαλάσουν». Για εκείνον, αυτή η μη εμπορική σε συνδυασμό με το ανύπαρκτο σέρβις, «καθώς δεν είχαν ιδέα από ταινίες» ήταν μία επαγγελματική ευκαιρία. Την οποία άρπαξε, αλλάζοντας κατά τα λεγόμενά του τον κλάδο.

Λιγάκι ερωτική. (από τον Λευτέρη)
«Για ένα διάστημα ερχόντουσαν ένα αγόρι και ένα κορίτσι που κάπως ταίριαζαν. Μία μέρα, πώς έτυχε και συνέπεσαν μπροστά μου στον πάγκο. Ξεκινήσαμε και οι τρεις μαζί να συζητάμε για μία ταινία και εκεί γυρίζω και τους λέω “Ρε παιδιά εσείς μου φαίνεται ότι έχετε αρκετά κοινά μεταξύ σας, μήπως να το δείτε;” Και βγήκαν, και έκαναν σχέση που κράτησε για ένα διάστημα».

Ή δυνατά ρομαντική. (από το Λευτέρη)
«Πάλι ήταν ένα αγόρι και μια κοπέλα που είχαν συμπέσει μια μέρα στο μαγαζί και σχολίαζαν ταινία που έπαιζε εκείνη την ημέρα στην τηλεόραση. Την επομένη ήρθε ο πελάτης και μου άφησε ένα γράμμα για να το δώσω στην κοπέλα όταν εκείνη θα ξαναρχόταν στο μαγαζί. Εννοείται ότι το έκανα. Εκείνη έμεινε άναυδη (θετικά). Είχε έρθει με μια φίλη της και τη θυμάμαι να γυρίζει και να της λέει "απίστευτο, μου έγραψαν γράμμα". Εκεί δεν υπήρξε συνέχεια μεταξύ τους αλλά είναι από τις πιο τρυφερές αναμνήσεις που έχω».

Και μία συμπαντικά αστεία. (από τον Αντρέα)
«Το 1999 γίνεται ο σεισμός στην Αθήνα και με πετυχαίνει στο κατάστημα μαζί με τους εργαζόμενους να προσπαθούμε να σηκώσουμε τα ράφια και τα εμπορεύματα από το πάτωμα, ενώ παράλληλα τρέμουμε σε κάθε μετασεισμό. Εκείνη ακριβώς την ώρα, μπαίνει κάποιος πελάτης, αρκετά ηλικιωμένος και ρωτάει “έχετε την ταινία Σεισμός;” Νομίζαμε ότι αστειευόταν, αλλά τελικά την νοίκιασε».

Η ταινία που ήταν μονίμως νοικιασμένη

«Το πόσες ενοικιάσεις έκανε μια ταινία, είχε να κάνει και με το πόσες φορές την είχες μέσα στο κατάστημα», εξηγεί ο Αντρέας. Σίγουρα, τις περισσότερες ενοικιάσεις τις έκανε ο «Τιτανικός». «Όμως ταινίες όπως “Επάγγελμα Ζιγκολό”, “Κάτι τρέχει με τη Μαίρη”, “Pretty Woman”, “Harry Potter”, παρακαλούσαν για να τις νοικιάσουν».

Στο Λευτέρη, ήταν «Το κορίτσι με το τατουάζ» - το σουηδικό. «Το είδα την πρώτη μέρα που ήρθε στο μαγαζί, ξετρελάθηκα και μετά το έδινα σε όλους». Και όλοι ξετρελαίνονταν αντίστοιχα.

Ο Λευτέρης θα θυμηθεί: «Κάποτε με ρωτούσαν τι πιστεύω πως είναι το συγκριτικό μου πλεονέκτημα απέναντι στον τεράστιο ανταγωνισμό που υπήρχε» μιας και όταν άνοιξε ήταν το 5ο βιντεοκλάμπ σε μια πολύ μικρή ακτίνα με αντίστοιχα καταστήματα. «Απαντούσα ότι ήμουν εγώ ο ίδιος με τις όσες γνώσεις μου και την τεράστια αγάπη που έχω για το σινεμά, την οποία πιστεύω ότι ελάχιστοι συνάδελφοί μου είχαν και είμαι περήφανος διότι αυτή μου την αγάπη, μου την επέστρεψαν οι πελάτες μου και αρκετοί από αυτούς συνεχίζουν να με στηρίζουν ακόμα».

Ο Ανδρέας θα αναρωτηθεί: «Έχεις 44 καταστήματα πανελλαδικά, έχεις φτιάξει ένα μοντέλο με μοναδικές πατέντες, έχουν έρθει όλα τα κλαδικά περιοδικά από όλο τον κόσμο για να φωτογραφίσουν και να ρωτήσουν τι γίνεται εδώ αλλά στην Ελλάδα, η πιο συχνή και εμπορικά χυδαία αντίδραση είναι “έχεις τσόντες”;». 

«Γενικά με τις ταινίες πορνό ασχολήθηκα λίγο στην αρχή που άνοιξα το μαγαζί» θυμάται ο Λευτέρης. «Αλλά επειδή είχα από την αρχή καθαρά σινεφίλ προσανατολισμό και γενικά ένα μαγαζί που μπορούσαν να έρθουν οι πελάτες με την οικογένειά τους, αποφάσισα ότι δεν μου ταιριάζει και τις έβγαλα». Υπάρχει ωστόσο ένα αστείο περιστατικό που δύσκολα θα ξεχάσει: «Είναι 7 το απόγευμα. Στο μαγαζί υπάρχουν κάποιοι πελάτες που ψάχνουν τις ταινίες στο ισόγειο και έναν στον πάνω όροφο που έχουμε τις τσόντες. Όλα ήταν ωραία και καλά μέχρι που ο τύπος από πάνω πετάγεται και με δυνατή φωνή με ρωτά: "τις τσόντες με τραβεστί πού τις έχετε;"». Και κάπου εκεί, σε εκείνο το σημείο, «αποφάσισα ότι πρέπει να φύγουν οι τσόντες από το μαγαζί».

Για τον Αντρέα, τα πράγματα πήγαν χρονικά αντίστροφα. Ξεκίνησε χωρίς τη συγκεκριμένη πτέρυγα στο μαγαζί. «Τα καταστήματα ήταν όλα οικογενειακά και δεν είχαν σχετικά τμήματα». Και στη συνέχεια, «Όταν ξεκίνησε η αλυσίδα BLUE, υποχρεωθήκαμε να βάλουμε όλοι». Οπότε υπήρξαν στιγμές υπέροχης αβολοσύνης όπως: «Όταν με ρώτησε πελάτης “έχετε Doperman (σ.σ.: εταιρία VHS πορνό);” εγώ απάντησα: “η ληστεία με τα Ντόπερμαν, δεν έχει κυκλοφορήσει στο βίντεο”». Ενός λεπτού σιγή. Και συνεχίζει: «Το ίδιο αμήχανος έμενα σε ζήτηση “έχετε θρησκευτικά;”, “έχετε με την Παπαρήγα”».

Lost and -not- found: Αυτά που δε γύρισαν

Το κλίμα λίγο βαραίνει όταν θυμόμαστε τις ταινίες/DVD που «ξεχάστηκαν». Ο Λευτέρης προτιμά να ακολουθήσει το δρόμο του Τρυφώ επιχειρώντας επιδέξιο jump cut σε αυτήν την ερώτηση εξηγώντας ότι ακόμα και σήμερα που η κίνηση έχει πέσει αρκετά, υπάρχουν άνθρωποι που δεν επιστρέφουν τις ταινίες που νοίκιασαν.

Ο Λευτέρης από την άλλη, σκέφτεται ότι «Όταν φτάνεις να έχεις 44 καταστήματα πανελλαδικά, είναι αδύνατον να ελέγξεις τις κλοπές ή τα λάθη». Μιλώντας με αριθμούς: «Φτάσαμε να χάνουμε το 50% των games και φυσικά να χάνουμε και έναν καλό πελάτη, γιατί τα πιτσιρίκια, νοίκιαζαν στον κωδικό του φίλου τους».

Το DVD, μέρα πρώτη

Μαζί με την είσοδο της νέας χιλιετίας, ο κόσμος των σινεφίλ (και όχι μόνο) είχε να αντιμετωπίσει/γνωρίσει/συστηθεί με ένα δισκάκι που θα καθόταν για τα καλά στο θρόνο της αγαπημένης τους βασίλισσας, της βιντεοκασέτας.

«Άρχισαν να βγάζουν ταινίες μόνο σε DVD και ήταν φυσικό αρκετός κόσμος να θεωρεί εκβιασμό, για να αγοράσουν και νέα συσκευή» θυμάται ο Αντρέας. «Τα καταστήματα ήταν μπερδεμένα καθώς έπρεπε να αγοράσουν την ταινία 2 φορές, μία σε VHS και μία σε DVD. Προσωπικά, ήμουν εξοργισμένος, γιατί είχα μια μοναδική ταινιοθήκη σε VHS και έπρεπε να αγοράσω και πάλι τα παλιά, ενώ παράλληλα, ένας χθεσινός, μπορούσε να με ανταγωνιστεί, γιατί ξεκινούσαμε και οι 2 από την αρχή, τουλάχιστον στο θέμα της ταινιοθήκης».

Ο Λευτέρης, ανοίγοντας το 2006, ξεκίνησε μόνο με DVD οπότε δεν αναγκάστηκε να βγάλει την παραλληλόγραμμη θεά από τα ράφια του.

Το Peak της ανόδου

«Κάποια στιγμή, περάσαμε τα 400.000 μέλη, χωρίς όμως να τα εκμεταλλευτούμε σωστά» θα πει ο Αντρέας, ενώ ο Λευτέρης θα παραδεχτεί ότι «οι πιο δυνατές μου χρονιές ήταν οι 2 πρώτες, όσο περίεργο κι αν ακούγεται».

Και το πόνγκ της πτώσης

«Την εποχή που άνοιξα, ο κλάδος των βιντεοκλάμπ είχε περάσει το σημείο κορύφωσής του». Κατά το Λευτέρη, το 2006 είχε ήδη αρχίσει η πτώση αφού «υπήρχαν ήδη πάρα πολλά και ήδη είχαν ξεκινήσει κάποια να κλείνουν». Οι παράγοντες που επηρέασαν τη μεγάλη αυτή κάθοδο ήταν πολλοί. «Ο πρώτος ήταν οι εφημερίδες που κάθε Κυριακή έδιναν με το τσουβάλι ταινίες σαν δώρο. Μάλιστα, κάποιες από αυτές ήταν και πολύ πρόσφατες». Ως αποκορύφωμα θυμάται την προσφορά εφημερίδας με δώρο ταινία του Χάρι Πότερ, μόλις τρεις μήνες αφότου την είχαν παραλάβει. «Μας πολεμούσαν οι ίδιοι οι προμηθευτές μας, δηλαδή» οι οποίοι για να αυξήσουν τα έσοδά τους «πουλούσαν την ταινία ταυτόχρονα σε εμάς στην τιμή των 50 ευρώ το τεμάχιο έτσι ώστε να τη δίνουμε προς ενοικίαση και μετά από λίγο καιρό μπορούσε ο καταναλωτής να την πάρει δώρο μαζί με την κυριακάτικη εφημερίδα του».

Το 2009, ήταν η χρονιά που γνωρίσαμε από την καλή και από την ανάποδη την οικονομική κρίση «η οποία σε συνδυασμό με την ανάπτυξη του ιντερνετ έπληξε φοβερά και τον δικό μας κλάδο». Τι και αν το βιντεοκλάμπ ήταν ένα κομμάτι φθηνής διασκέδασης, «η ελληνική οικογένεια στριμώχτηκε τόσο πολύ που ζοριζόταν ακόμα και να νοικιάσει μία ταινία». Μέσα σε όλα αυτά, «η ιντερνετική πειρατεία ήρθε και ρήμαξε τον κλάδο μας. Έτσι, μετά το τέλος της κρίσης, ήρθε το μεγάλο στραπάτσο του Netflix. Για να δώσει άλλη οπτική στην οικιακή ψυχαγωγία και να προσφέρει σε χαμηλή τιμή το προϊόν -τουλάχιστον στην αρχή της λειτουργίας του- λειτουργώντας με μονοπωλιακές πρακτικές καθώς τις ταινίες και τις σειρές που είχε σε δική του παραγωγή δεν μπορούσε να τις νοικιάσει κανείς από το βιντεοκλάμπ».

Παρά τις παραπάνω αντίξοες συνθήκες, η κίνηση που συνέχιζαν να έχουν τα μαγαζιά που παρέμειναν ανοιχτά «μας άφηναν να ελπίζουμε ότι θα μπορούσαμε να υπάρχουμε για κάποια χρόνια ακόμα». Αυτό συνέβαινε τουλάχιστον μέχρι το 2019. Γιατί το 2020, η αλλαγή που ακούει στο όνομα πανδημία «διέλυσε αυτές τις ελπίδες, με τα lockdown να επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα της χώρας για ακόμη μία φορά. Οι πελάτες μας δεν μπορούσαν να έχουν πρόσβαση στα καταστήματά μας». Και κάπως έτσι ακόμα και εκείνοι που επέμεναν στον vintage τρόπο, αναγκάστηκαν να στραφούν στις πλατφόρμες όντας κλεισμένοι στο σπίτι τους. «Ο κλάδος του βιντεοκλάμπ μετά τον Covid καταστράφηκε ολοσχερώς».

Και ο Ανδρέας συμφωνεί ότι η εμφάνιση του Netflix ήταν «η χαριστική βολή». Ωστόσο, πηγαίνοντας προς τα πίσω θυμάται μία ακόμη μεγάλη καταστροφή: «Καταρχήν είχαμε την κρίση του 1990 που άνοιξαν τα ιδιωτικά κανάλια και οδήγησαν σε κλείσιμο περισσότερα από 2.500 βιντεοκλάμπ. Ήταν η πιο γρήγορη καταστροφή ενός κλάδου στην ιστορία των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα».

Και είμαστε ακόμα, ζωντανοί

Είμαστε στο 2022. Μετά από Netflix, πανδημίες, πειρατείες και όμως τα βιντεοκλάμπ του Λευτέρη και του Ανδρέα είναι ακόμα εδώ. Μάλιστα, του Αντρέα έχουν και υποκαταστήματα έστω και αν είναι λιγότερα από όσα ξεκίνησαν. «Εμείς λειτουργούμε πλέον με ελάχιστα καταστήματα και κυρίως με πωλήσεις μέσω του site μας, όπου έχουμε συγκεντρώσει την μεγαλύτερη και πιο σπάνια ταινιοθήκη στον κόσμο» θα πει ο ίδιος. Από την άλλη μεριά, ο Λευτέρης θα μοιραστεί την -εύλογη- μεγάλη ανασφάλεια που νιώθει για το μέλλον αλλά θα επιλέξει να δει τη φωτεινή πλευρά για εκείνον: «Ο γιος μου χαίρεται που ο μπαμπάς του κάνει μια δουλειά τόσο "ξεχωριστή" που κανένας μπαμπάς φίλων του δεν κάνει».

ΥΓ: Ένας κρυφός λόγος για να στηρίζουμε τα μέρη που μας μεγάλωσαν είναι ότι χάρη στην ύπαρξή τους, διατηρούμε τη σύνδεσή με την εφηβική και νεανική μας ηλικία.

Περισσότερα από το VICE

Σταμάτα να Κράζεις Όσους Στέλνουν Ηχητικά Μηνύματα

Φωτογραφίες από την Ελληνική «Άγρια Δύση»

«Όσα μου Έμαθε η Ραπ για τον Σεξισμό και την Αρρενωπότητα»

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.