Η Silicon Valley σου Ρουφάει τη Ζωή

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE US.

Εδώ και χρόνια, η ιδέα και η εικόνα που υπάρχει σχετικά με τον κόσμο των tech startups έχει να κάνει με νεαρούς, φιλόδοξους προγραμματιστές και νέες, απαστράπτουσες εφευρέσεις. Αν και πολλοί κάτοικοι του San Francisco απεχθάνονται αυτήν την εικόνα (πόσο μάλλον το γεγονός ότι φέρνει μαζί της και ιδιαίτερα αυξημένα ενοίκια στην Bay Area), οι άμεσα εμπλεκόμενες εταιρίες την αγκαλιάζουν, επιδεικνύοντας τους νεαρούς και ελκυστικούς coders και graphic designers τους σαν τις μασκότ της βιομηχανίας τους.

Αυτός όμως δεν είναι ο κόσμος που θέλει να αναδείξει ο φωτογράφος Matt Takaichi. O Matt μεγάλωσε στο San Jose και ζει στο Oakland εδώ και πέντε χρόνια. Πέρυσι, ξεκίνησε ένα φωτογραφικό project με τον τίτλο Developers, που βασίστηκε στις εικόνες που αποτύπωσε μπαίνοντας στα κρυφά σε τεχνολογικά συνέδρια. Αυτό που δείχνουν οι φωτογραφίες του είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που θέλει να είναι η τεχνολογική βιομηχανία του Bay Area: δεν είναι σέξι, δεν έχεις νέους ανθρώπους και δεν είναι κουλ. Η ζωή τους τελικά είναι βαρετή, κουραστική και ουσιαστικά όπως κάθε άλλη δουλειά.

VICE: Αρχικά, θέλω να σε ρωτήσω τι ήταν αυτό που σε έκανε να φτιάξεις το Developers. Υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο γεγονός;
Matt Takaichi: Η μητέρα μου οργάνωνε συνέδρια tech sales στην περιοχή του South Bay. Πριν από πέντε χρόνια περίπου, την βοήθησα με τις φωτογραφίες σε ένα τεχνολογικό συνέδριο. Θυμάμαι να είμαι κάπου μεταξύ βαρεμάρας και απέχθειας για το όλο κύκλωμα. Είπα μάλιστα πως δεν ήθελα ποτέ να φωτογραφήσω κάποιο αντίστοιχο event στο μέλλον. Μετά από λίγο καιρό, σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να είχα πάρει μερικές πολύ περίεργες φωτογραφίες εκεί, αν δεν ήμουν τόσο γκρινιάρης.

Το να μπαίνεις στα κρυφά σε τέτοιου είδους τεχνολογικά events όμως, πρέπει να είναι δύσκολο. Που λάμβαναν χώρα κυρίως;
Είτε στο κέντρο του San Francisco, είτε στην Santa Clara. Σοβαρά τώρα, γίνονται τουλάχιστον 2-3 κάθε μέρα στο San Francisco, οπότε αν δεν έμπαινα στο ένα θα έμπαινα στο επόμενο. Δοκίμασα μερικά στο San Jose, αλλά η ασφάλειά τους εκεί είναι πολύ καλύτερη για κάποιο λόγο. Ήταν λίγο κακό το να οδηγάς μέχρι το San Jose από το Oakland και να τρως πόρτα. Προσπάθησα να σκεφτώ ότι ήταν απλά κομμάτι της διαδικασίας.

Πώς προσπαθούσες να μπεις μέσα;
Θα έλεγα πως μπήκα μέσα στο 60% των συνεδρίων που δοκίμασα. Προσπαθούσα να βρω είτε μια πίσω πόρτα, είτε απλά έμπαινα κανονικά από την είσοδο. Συνήθως εντόπιζα κάποιους που πήγαιναν στο συνέδριο και ανακατευόμουν με αυτούς. Καμιά φορά έβρισκα πεταμένες κονκάρδες και συνεδριακές ταυτότητες στα σκουπίδια. Το πρόβλημα ήταν βασικά στην είσοδο. Αν έμπαινες μέσα, δεν σε ρώταγε κανείς τίποτα.

Τι είδους κόσμο έβλεπες εκεί;
Λέει πολλά το γεγονός ότι επειδή ήμουν άντρας, μισός λευκός και μισός Ιάπωνας, ο περισσότερος κόσμος απλά υπέθετε ότι άνηκα εκεί, είτε είχα συνεδριακή ταυτότητα είτε όχι.

Επειδή είσαι μισός λευκός, μισός Ασιάτης και άντρας;
Ναι. Και φαντάζομαι δεν αποτελεί έκπληξη ότι έβρισκες πολλούς περισσότερους άντρες σε σχέση με τις γυναίκες. Αυτό άλλωστε φαίνεται και στις φωτογραφίες. Αυτό που πραγματικά με εξέπληξε είναι ότι είδα πολλά άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, από μεσήλικες και πάνω.

Ναι, κοιτάζοντας τις φωτογραφίες σου το σκέφτηκα κι εγώ αυτό.
Ίσως έχει να κάνει με αυτό νεαρό εταιρικό προφίλ που προβάλουν αυτές οι εταιρίες, ή οι νεαροί ηθοποιοί από σειρές όπως το Silicon Valley, που ουσιαστικά υπονοούν ότι η φάση είναι για 20-κάτηδες. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μια χαρά τα καταφέρνουν, αν ενδιαφέρει κανέναν.

Είμαι περίεργος να μάθω την προσωπική σου άποψη σχετικά με την τεχνολογική βιομηχανία. Ξέρω ότι μεγάλωσες στην Bay Area και πως η μητέρα σου δούλευε στο γενικότερο πλαίσιο αυτής της βιομηχανίας, αλλά εσύ πως νιώθεις για αυτά τα άτομα;
Η δουλειά μου σε αυτό project νομίζω μορφοποίησε το πώς νιώθω. Νομίζω ότι βρίσκεις όλα τα είδη των ανθρώπων, όπως άλλωστε και σε κάθε κοινωνικό πλαίσιο. Κάποιοι ήταν συμπαθέστατοι και κάποιοι ήταν μαλάκες. Ζω μέσα και γύρω από την τεχνολογική βιομηχανία όλη μου την ζωή.

Έχεις μεγαλώσει λοιπόν με την μόνιμη παρουσία της τεχνολογικής βιομηχανίας. Αυτό σημαίνει πως δεν έχεις παρατηρήσει πολλές αλλαγές;
Η κουβέντα σχετικά με το gentrification που οδηγείται από την τεχνολογική βιομηχανία, καμιά φορά δείχνει πως το San Francisco «καταλήφθηκε» από αυτά τα άτομα μέσα στα τελευταία πέντε με δέκα χρόνια. Ίσως να είναι πιο έντονο τώρα, αλλά η μηχανή αυτής της βιομηχανίας δεν είναι κάτι καινούργιο, λειτουργεί εδώ και πολύ καιρό.

Σωστά. Αυτά δεν γίνονται από την μια ημέρα στην άλλη…
Λέγοντας αυτό βέβαια, πρέπει να πούμε πως τα προβλήματα στέγασης και οι εξώσεις του Ellis Act τα οποία δημιουργήθηκαν από την νέα άνθηση της βιομηχανίας έχουν φέρει τα πράγματα σε οριακό σημείο. Αυτό που έχει αλλάξει πλέον, είναι το γεγονός ότι συζητείται πια διαρκώς, δεν μπορείς να το αποφύγεις. Αφορά και επηρεάζει οποιονδήποτε προσπαθεί να παραμείνει στην Bay Area. Η ιδέα πως όλα οφείλονται στην τεχνολογική βιομηχανία και όχι σε αυτούς που ασχολούνται με την ανάπτυξη ακινήτων είναι όλο και πιο δημοφιλής. Έχει να κάνει ασφαλώς και με το γεγονός ότι η τεχνολογική κουλτούρα είναι πια κομμάτι του mainstream, επομένως έχει αυξηθεί και η κοινωνική ορατότητα του εργαζόμενου στην βιομηχανία της τεχνολογίας.

Τι ήθελες λοιπόν να αναδείξεις με αυτές τις φωτογραφίες;
Η αρχική μου πρόθεση ήταν να αναδείξω την οπορτουνιστική πλευρά αυτής της βιομηχανίας, τον τρόπο σκέψης που οδήγησε σε μια τεράστια είσοδο πλούτου στην περιοχή και εν τέλει την απομάκρυνση του ήδη εγκατεστημένου πληθυσμού. Αυτό φαίνεται καλύτερα στις φωτογραφίες που απεικονίζουν απόπειρες επιθετικού networking, brand promotion και χειραψίες. Την συνάντησα κι εγώ αυτήν συμπεριφορά, αυτόν τον τρόπο σκέψης. Όταν με ρωτούσαν τι έκανα εκεί, τους έλεγα ότι ήμουν ο φωτογράφος του συνεδρίου, το οποίο δεν ήταν και εντελώς ψέμα. Ήταν αστείο όταν έβλεπα το πόσο γρήγορα και πόσο πολύ έπεφτα στα μάτια τους, μόλις καταλάβαιναν πως δεν ήμουν κάποιος προγραμματιστής που θα μπορούσαν να «τσιμπήσουν». Κάποιοι βέβαια, ήθελαν να μου μιλήσουν γιατί τους παρείχα ένα διάλειμμα από όλους τους υπόλοιπους που τους μιλούσαν όλη μέρα για τη δουλειά.

Αυτό θέλεις να απεικονίσεις από αυτόν τον κόσμο;
Όχι ακριβώς. Βλέπεις, στην πορεία άρχισα να παρατηρώ κόσμο που φαινόταν να βαριέται. Πολύ. Και δεν είναι και τόσο περίεργο. Πολλά άτομα σε αυτά τα συνέδρια έχουν πετάξει από την άλλη άκρη της χώρας, με μεταμεσονύχτιες πτήσεις, μόνο και μόνο για να παρευρεθούν στο συνέδριο. Συνάντησα αγχωμένους γονείς να μιλάνε στο τηλέφωνο με τις οικογένειές τους. Έβλεπα συχνά άτομα που τους είχε πάρει ο ύπνος. Από την άλλη είχες κόσμο σε περίπτερα να προσπαθεί να hype-αρει τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα του. Οτιδήποτε δηλαδή που θα μπορούσε να νικήσει ή να ξορκίσει την κούραση, αλλά τελικά δεν είχε αποτέλεσμα. Θέλησα λοιπόν να διευρύνω τον αρχικό μου στόχο με εικόνες που έδειχναν το πώς η τεχνολογική βιομηχανία μπορεί κι αυτή να είναι σκατένια, αποξενώνοντας πολύ κόσμο. Δεν είναι και τόσο δύσκολο να συναισθανθείς έναν άνθρωπο που βαριέται την δουλειά του.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.