Ζητήσαμε τη Γνώμη Ειδικών για το αν Μπορείς να Πεθάνεις από το Πολύ Νερό

Από τον θρύλο Bruce Lee μέχρι τον άσσο τον πολεμικών τεχνών Jimmy Wang Yu, του οποίου η φήμη προηγήθηκε του Lee και ο οποίος πέθανε τον Απρίλιο του 2022, οι «θεοί» των πολεμικών τεχνών που απολαμβάνουμε στην οθόνη καταφέρνουν να μπαίνουν στο πάνθεον των αθανάτων, χωρίς να τους αγγίζουν απ’ ό,τι φαίνεται οι νόμοι της φύσης. Δεν κάνουν τίποτα λάθος. Υπάρχουν για να πολεμούν τους κακούς και να μας γυρίζουν σπίτι σώους και αβλαβείς. Δεν μπορούμε να τους φανταστούμε νεκρούς, ακόμη κι αν μας άφησαν καιρό πριν.

Έτσι αποτελεί έκπληξη που το όνομα του Bruce Lee ακούγεται ξανά στις ειδήσεις. Κι αυτήν τη φορά, οφείλεται σε μια αναπάντεχη καινούργια θεωρία, σύμφωνα με την οποία η πιθανή αιτία θανάτου του σταρ του Enter the Dragon ήταν το υπερβολικό νερό.

Μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Clinical Kidney Journal του Oxford University Press με τίτλο “Who killed Bruce Lee? The hyponatraemia hypothesis” τον Μάρτιο, ίσως θα μπορούσε να δώσει τέλος στις θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τον πρόωρο θάνατο του Lee, το 1973, σε ηλικία 32 ετών. Η έρευνα λέει πως η πιθανή αιτία θανάτου ήταν το εγκεφαλικό οίδημα λόγω υπονατριαιμίας.

Η αιτία του θανάτου σύμφωνα με τη νεκροψία ήταν εγκεφαλικό οίδημα ή αλλιώς υπερβολική συγκέντρωση υγρού στον εγκέφαλο που τον κάνει να πρήζεται, οι λόγοι που οδήγησαν στην ασθένεια δεν ήταν σαφείς.

Οι θεωρίες των ειδικών κυμαίνονται από υπερπροσπάθεια και εγκεφαλικό λόγω της ζέστης, πιθανόν σε συνδυασμό με μια επέμβαση που είχε κάνει ο Lee πριν από μερικούς μήνες στους ιδρωτοποιούς αδένες της μασχάλης και μια αλλεργική αντίδραση στο βασικό συστατικό ενός παυσίπονου που του δόθηκε όταν παραπονέθηκε για πονοκέφαλο.

«Το εγκεφαλικό οίδημα» αναφέρεται στο πρήξιμο του εγκεφάλου που προκαλείται από συγκέντρωση υγρού στον εγκέφαλο, ενώ η υπονατριαιμία συμβαίνει όταν τα επίπεδα νατρίου στο αίμα είναι κάτω από τα φυσιολογικά και το σώμα κάνει κατακράτηση υπερβολικής ποσότητας νερού.

Τι σημαίνουν αυτά; Ο Lee, σύμφωνα με την έρευνα, πιθανόν πέθανε επειδή τα νεφρά του δεν μπορούσαν να αποβάλλουν την περίσσεια νερού, λόγω φαρμάκων και ιστορικού οξέος τραυματισμού νεφρού (και όχι μόνο επειδή έπινε πολύ νερό).

Επομένως δεν τον σκότωσε το κινεζικό μυστικό συνδικάτο του οργανωμένου εγκλήματος Τριάδα. Δεν τον δηλητηρίασε μια ζηλιάρα ερωμένη. Οι Illuminati δεν έπαιξαν ρόλο στον θάνατό του, δεν υπήρχε καμία οικογενειακή κατάρα και δεν ήπιε υπερβολικά πολλά νερά.

Αλλά αποφασίσαμε να ασχοληθούμε έτσι κι αλλιώς με το ερώτημα που αφορά πολλούς τίτλους που εμφανίστηκαν μετά από αυτήν τη μελέτη και λένε ότι πέθανε επειδή έπινε πολύ νερό. 

Είναι πιθανό να μας συμβεί; Πόσο νερό είναι το πολύ νερό; Μπορεί το πολύ νερό -κάτι που μας λένε συνέχεια να κάνουμε και δεν το αμφισβητούμε καθόλου– να ζορίσει χωρίς λόγο τα νεφρά μας και να καταλήξουμε με θανάσιμο εγκεφαλικό οίδημα. Μπορεί κανείς να πεθάνει από το πολύ νερό;

Ο Sanjiv Kumar Sharma, νευρολόγος στο Max Smart Superspeciality Hospital στο Νέο Δελχί, είπε στο VICE ότι η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας νερού δεν θα οδηγήσει σε θάνατο, εκτός κι αν υπάρχουν υποκείμενα νοσήματα ή αν ο ασθενής καταναλώνει πολλά ναρκωτικά που επηρεάζουν τον εγκέφαλο, τα νεφρά και την καρδιά.

«Αν ο ασθενής έχει νεφρική δυσλειτουργία (ένα ή και τα δύο νεφρά δεν λειτουργούν καλά μόνα τους) και καταναλώνει πολύ νερό, μπορεί να πάθει υπονατριαιμία, όπου το νερό θα κατακρατείται και η διοχέτευση νατρίου καλίου δεν θα πραγματοποιείται στο σώμα, προκαλώντας εγκεφαλικό οίδημα και τελικά θάνατο», λέει. «Όμως αν δεν έχεις πρόβλημα με την καρδιά ή τα νεφρά, το να πίνεις απλώς πολύ νερό δεν θα προκαλέσει εγκεφαλικό οίδημα που μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο».

Παρόλα αυτά, έρευνες δείχνουν πως η δηλητηρίαση από νερό που συμβαίνει από την κατανάλωση πολύ νερού σε μικρό διάστημα μπορεί να είναι μοιραία. Αυτό σπάνια συμβαίνει τυχαία. Το έχουμε δει σε διαγωνισμούς κατάποσης νερού, όπου ο νικητής ήταν αυτός που έπινε περισσότερο και κρατιόταν περισσότερο για να μην πάει στην τουαλέτα ή όταν κάποιος κάνει έντονη άσκηση όπου καταναλώνει μεγάλες ποσότητες υγρών. Αυτή η υπερενυδάτωση διαταράσσει την ισορροπία των ηλεκτρολυτών και δεν δίνει στα νεφρά μας αρκετό χρόνο να το επεξεργαστούν. Η υπονατριαιμία μπορεί να είναι αποτέλεσμα αυτής της υπερενυδάτωσης ή δηλητηρίασης με νερό — οδηγώντας σε χαμηλά επίπεδα νατρίου και πιθανό εγκεφαλικό οίδημα. 

Αυτό έχει εμφανιστεί και σε άλλες ακραίες σωματικά καταστάσεις, όπως στρατιωτική εκπαίδευση. Σε μια μελέτη του Στρατού των ΗΠΑ βρέθηκε ότι 17 εκπαιδευόμενοι είχαν εισαχθεί στο νοσοκομείο μέσα σε έναν χρόνο για δηλητηρίαση με νερό, ενώ σε μια άλλη βρέθηκε ότι τρεις στρατιώτες πέθαναν από δηλητηρίαση, πράγμα που οδήγησε σε μια σύσταση όχι πάνω από 1-1.5 λίτρο νερό την ώρα της μεγάλης εφίδρωσης.

Αλλά για τους περισσότερους, που σπάνια υποβάλλουμε το σώμα μας σε τέτοιες ακρότητες, ο Sharma συνιστά προσοχή για άλλους παράγοντες που οδηγούν σε υπονατριαιμία χωρίς να έχεις καταναλώσει τρελές ποσότητες νερού. Λέει ότι ασθενείς με εγκεφαλικές λοιμώξεις όπως μηνιγγίτιδα, όσοι παίρνουν οπιοειδή και παυσίπονα κ.λπ είναι πιο επιρρεπείς, διότι σε αυτές τις περιπτώσεις το σώμα κατακρατά νερό.

«Το εγκεφαλικό οίδημα δεν συμβαίνει μόνο με τη μεγάλη κατανάλωση νερού», λέει. «Ακόμη κι ένας ασθενείς με ηπατική δυσλειτουργία μπορεί να έχει συγκέντρωση αμμωνίας στο σώμα που οδηγεί σε οίδημα, έτσι υπάρχουν πολλοί παράγοντες».

Όπως στην περίπτωση του Lee, η μελέτη επισημαίνει ότι υπήρχαν κι άλλοι παράγοντες που μπορεί να οδήγησαν στο μπλοκάρισμα των νεφρικών σωλήνων, δημιουργώντας πρόβλημα στην αποβολή των ούρων, όπως το ιστορικό συνταγογραφούμενων φαρμάκων που ήταν διουρητικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οπιοειδή, φάρμακα για την επιληψία, κατανάλωση αλκοόλ, (αμφίβολη) χρήση μαριχουάνας και ιστορικό οξέος νεφρικού τραυματισμού και άσκηση.

Ενώ ο θάνατος του Bruce Lee από υπονατριαιμαία έχει μια αμφιλεγόμενη σύνδεση με τη χρήση μαριχουάνας, μελέτες δείχνουν ότι άτομα που καταναλώνουν MDMA ή ecstasy είναι πιο επιρρεπή, καθώς αυτά τα φάρμακα δεν έχουν απλώς την τάση να ανεβάζουν τη θερμοκρασία του σώματος αλλά μπορούν και να διαστρεβλώσουν την αίσθηση του πόσο ενυδατωμένος είσαι.

Ο νευρολόγος από το Δελχί, Rajesh Goel, επίσης είπε ότι υπάρχουν πολλά προβλήματα πριν από τον θάνατο λόγω της κατανάλωσης νερού - από τις αλλαγμένες κατάστασης επίγνωσης λόγω χρήσης ναρκωτικών, καρδιακά προβλήματα, νωθρότητα ανάμεσα σε άλλα.

«Όταν το νάτριο είναι υψηλό, ο εγκέφαλος στέλνει σήμα στο σώμα να καταναλώσει νερό και αντίστροφα, όταν τα επίπεδα είναι χαμηλά. Όμως υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάποιοι μπορεί να καταναλώσει πολύ νερό, όπως υψηλά επίπεδα σακχάρου, αφυδάτωση λόγω εγκεφαλικού, υπερβολική απώλεια νερού λόγω διάρροιας και υπερβολικός όγκος ούρων.

Ποια είναι λοιπόν η ιδανική κατανάλωση νερού τη μέρα, αν δεν έχεις πρόβλημα με τα νεφρά, τον εγκέφαλο ή την καρδιά; Σύμφωνα με τον Goel, τα τρία λίτρα συνήθως θεωρούνται το ανώτατο όριο κατανάλωσης νερού, αλλά εξαρτάται κι από τον καιρό.

Είναι πιο πιθανό να καταναλώσεις περισσότερο νερό το καλοκαίρι, διότι υπάρχει απώλεια νερού λόγω ιδρώτα και λιγότερο τον χειμώνα, επειδή ιδρώνεις λιγότερο. «Σε συνθήκες όπου ο ασθενής έχει αυξημένη τάση για ουρολοίμωξη ή δημιουργία πέτρας, συμβουλεύουμε να πίνει υπερβολικά πολύ νερό αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις».

Το μυστικό είναι λοιπόν να κάνεις συχνά εξετάσεις για προβλήματα υγείας και να έχεις τον νου σου νεφρικές λοιμώξεις που μπορεί να δημιουργήσουν επιπλοκές αργότερα. Ο Goel λέει ότι τα πιο συνηθισμένα σημάδια που σχετίζονται με τη νεφρική δυσλειτουργία είναι συνήθως αφύσικη ή συχνή ούρηση, εμετός, δύσπνοια και γενικότερη αδυναμία. Ως προειδοποίηση προς όλους τους καπνιστές, ο Goel λέει ότι πρέπει να κόψουν το τσιγάρο γιατί προκαλεί ορμονικές ανισορροπίες, οδηγώντας σε χαμηλότερη κυκλοφορία αίματος στα νεφρά.

«Αν πίνεις τέσσερα λίτρα νερό, διψάς και δεν ουρείς αντίστοιχα, καλό είναι να μετρήσεις το νάτριό σου» λέει ο Sharma, που είναι νευρολόγος. Επίσης προειδοποιεί ενάντια στην κατανάλωση λίγου αλατιού για εξισορρόπηση, διότι ούτε αυτό λειτουργεί.

Όμως πολλοί γιατροί, επίσης, καταρρίπτουν τον δημοφιλή κανόνα για τα οκτώ ποτήρια τη μέρα. Άκου τη δίψα σου, έχει πει στο VICE η ειδικός υγείας Rachel C. Vreeman, του Arnhold Institute for Global Health στη σχολή ιατρικής Icahn στο Mount Sinai.

«Το σώμα σου, σου λέει εγκαίρως ότι διψάς», λέει η Vreeman, η οποία έχει ερευνήσει απόψεις για την ενυδάτωση και έχει συμμετάσχει στη συγγραφή ενός βιβλίου που καταρρίπτει ιατρικούς μύθους όπως τα οκτώ ποτήρια νερό τη μέρα. Το πρόβλημα, λέει, είναι ότι οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει τόσο πολύ τυχαίους στόχους που δε δίνουν σημασία στις ενδείξεις δίψας και δεν έχουν πια καλή αίσθηση του πότε έχουν ανάγκη να πιουν κάτι. Μπορούν να το επαναφέρουν όμως, προσέχοντας περισσότερο το σώμα τους αντί να πίνουν αυτόματα συγκεκριμένη ποσότητα νερού.

Εν συντομία λοιπόν, όπως συμβαίνει με όλα στη ζωή -από τα ναρκωτικά μέχρι τις επιθυμίες- το μέτρο είναι το μυστικό όπως και να ακούς τι θέλει το σώμα σου, τι χρειάζεται και τι το κάνει να νιώθει καλά. Να ξέρεις τι λειτουργεί για σένα και να το ακολουθείς.

Περισσότερα από το VICE

Ελληνικές Σειρές που θα Προτιμούσαμε να Μπουν στο Netflix Αντί του "Maestro"

«Ήθελε να Βάψει τη Ferrari του Μέσα σε 96 Ώρες» - Η Τρελή Ζωή των Βοηθών Πολυτελείας των Ποδοσφαιριστών

Γιατί Κάποιοι Άνθρωποι Τηγανίζουν το Νερό;

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.