Τρεις Hμέρες με Ξύλο, Αλκοόλ και Δακρυγόνα στο Euro 2016

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE France.

Ο αγώνας μεταξύ Αγγλίας και Ρωσίας έλαβε χώρα στη Μασσαλία το Σάββατο 11/6 και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: 35 άτομα τραυματίες, ο ένας σοβαρά. Μέσα σε τρεις ημέρες, η πόλη της Μεσογείου είδε την καλύτερη και τη χειρότερη πλευρά του ποδοσφαίρου, ένα πάρτι που το ακολούθησε μια μάχη. Πλέον, οι περισσότεροι Άγγλοι και Ρώσοι οπαδοί έχουν φύγει από τη Γαλλία, αλλά αρκετοί θα παραμείνουν για μερικούς μήνες. Στις φυλακές Baumettes.

Ένας από αυτούς είναι ο Alexander Booth, ο οποίος βρέθηκε σε δικαστική αίθουσα της Μασσαλίας, τη Δευτέρα 13/6. Ο Άγγλος σεφ γιόρταζε τα 20ά του γενέθλια όταν συνελήφθη κατά τη διάρκεια συμπλοκής μεταξύ Άγγλων, Ρώσων, ντόπιων και αστυνομίας.

Ο Booth εμφανίστηκε στη δίκη του, φορώντας τη φανέλα της εθνικής Αγγλίας. Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του μεταφραστή του, έδειχνε να μην καταλαβαίνει τις κατηγορίες που του απαγγέλθηκαν, αλλά σίγουρα είχε καταλάβει πως η κατάσταση δεν ήταν θετική για εκείνον. Παραδέχτηκε πως πέταξε ένα πλαστικό ποτήρι και πως ανέμιζε το μεσαίο του δάχτυλο κατά τη διάρκεια των συμπλοκών το Σάββατο. Υποστήριξε, όμως, πως ο βασικός λόγος που βρισκόταν εκεί ήταν για να γιορτάσει τα γενέθλιά του με τον πατέρα του, τον Chris, ο οποίος ήταν επίσης παρών. «Ζητώ συγγνώμη από τους ανθρώπους της Μασσαλίας και την αστυνομία», είπε ο Booth. «Πραγματικά, τους ζητώ συγγνώμη. Βρέθηκα στο λάθος μέρος, τη λάθος στιγμή». Ο εισαγγελέας τόνισε πως ο Booth είχε καταναλώσει τη διπλάσια από τη νομικά επιτρεπτή ποσότητα αλκοόλ.

Όταν του απαγγέλθηκε η ποινή του, ο πατέρας του έδειξε να μην καταλαβαίνει τι σήμαινε. «Δύο μήνες», τραύλισε ο Booth. Ο Chris Booth σχεδόν κατέρρευσε αλλά γρήγορα ισορρόπησε και είπε στον γιο του: «Να είσαι δυνατός. Θα έρθω να σε πάρω». Με δάκρυα στα μάτια, προσπάθησε να βγει από το δικαστήριο μέσα από μια μάζα δημοσιογράφων. Ο δικηγόρος τους σχολίασε πως η οικογένεια ήταν «φοβερά απογοητευμένη με την απόφαση». Ο Booth κατά πάσα πιθανότητα θα εκτίσει την ποινή του στις φυλακές Baumettes της Μασσαλίας και μετά από αυτό θα του απαγορευτεί η είσοδος στη Γαλλία για δύο χρόνια.

Εννέα ακόμα άτομα πέρασαν από τη δικαστική αίθουσα: πέντε Άγγλοι, ένας Αυστριακός και τρεις Γάλλοι. Όλοι τους καταδικάστηκαν, με τις ποινές τους να κυμαίνονται από τρεις μήνες έως ένα έτος.

Υπάρχουν τέσσερις παμπ οι οποίες βρίσκονται η μία δίπλα στην άλλη στο παλιό λιμάνι της Μασσαλίας: η Queen Victoria, η O'Malley's, η Temple και η Out Back. Εκεί μαζεύτηκαν οι Άγγλοι την Πέμπτη στις 9 Ιουνίου. Μια ολόκληρη περιοχή οριοθετημένη με αγγλικές σημαίες, με την κάθε μία να ανακοινώνει την πόλη ή τη γειτονιά από την οποία προέρχεται η κάθε ομάδα οπαδών. Ο Dan, ένας 30χρονος οπαδός της Αγγλίας, έχει έρθει εδώ με την κλασσική σημαία που απεικονίζει τον σταυρό του Αγίου Γεωργίου. Επάνω της γράφει Norwich. Την έχει κρεμάσει μαζί με άλλες 20 σημαίες της Αγγλίας στην αποβάθρα που βρίσκεται απέναντι από την παμπ Queen Victoria.

Όταν επισκέπτομαι τους οπαδούς της Αγγλίας το επόμενο απόγευμα, βλέπω ότι η περιοχή που κάποιοι έχουν αρχίσει να αποκαλούν «the English Zone» (η ζώνη των Άγγλων) έχει αρχίσει να απλώνεται πέρα από τις τέσσερις παραπάνω παμπ. «Είναι μια αγγλική πόλη», λέει φωνάζοντας ο Dan. Σύμφωνα με την αστυνομία, στο συγκεκριμένο σημείο έχουν καταφτάσει 50.000 Άγγλοι αλλά η ατμόσφαιρα είναι αρκετά ήρεμη. «Είμαστε ζεν», μου λέει ένας αστυνομικός. «Δεν υπάρχει κάποια πρόκληση, αλλά από τη στιγμή που πίνουν τόσο γρήγορα αυτό μπορεί να αλλάξει προς το χειρότερο πολύ γρήγορα. Αυτή η περιοχή θεωρείται ζώνη συμπλοκών».

Ακόμα και αν η ατμόσφαιρα είναι αρκετά ήρεμη, τα μέσα ενημέρωσης παρακολουθούν τους Άγγλους από το βράδυ της Πέμπτης, όταν ξέσπασε ένας καυγάς σε ένα από τα μπαρ. Ο Harry έχει κατέβει από το Leicester και μου εξηγεί τη συμπλοκή ενώ παραγγέλνει μια μπύρα από την παμπ O' Malley's. Διαβάζει ένα άρθρο στο κινητό του, που αποκηρύσσει την συμπεριφορά των Άγγλων οπαδών και το οποίο φέρει μια φωτογραφία του. «Η κοπέλα μου με πήρε πανικόβλητη όταν είδε το άρθρο. Δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί ήμουν με αυτούς τους τύπους. Δεν είμαι χούλιγκαν. Υπήρχαν κάποιοι ντόπιοι, οι οποίοι ήρθαν ψάχνοντας για καυγά», λέει. Ο Anthony Heraud, ο μάνατζερ της παμπ, πετάγεται στην κουβέντα και επιβεβαιώνει αυτό ακριβώς. «Έχω τα πλάνα από τις κάμερες του μαγαζιού, στα οποία φαίνεται ότι οι Άγγλοι δέχτηκαν επίθεση». Ο Heraud εξηγεί ότι η πόλη σκοπεύει να αποκλείσει αυτή την περιοχή για τους οπαδούς: «Θέλουν να στείλουν όλον τον κόσμο στη fan zone, αλλά οι Άγγλοι αισθάνονται σαν στο σπίτι τους εδώ».

Σίγουρα πάντως φαίνονται πολύ άνετοι. Ενώ τραγουδούν και χορεύουν υπό τους ήχους του Three Lions και του Vardy's on Fire (διασκευάζοντας το Freed from Desire), οι Άγγλοι απλώνονται στον δρόμο μπροστά από τις παμπ. Η ατμόσφαιρα είναι γιορτινή, αλλά εμποδίζει και την κυκλοφορία. Η αστυνομία επεμβαίνει, ήρεμα στην αρχή, αλλά καταλήγει να κάνει χρήση δακρυγόνων. Είναι αποτελεσματική κίνηση. Μέσα σε ένα λεπτό ο δρόμος έχει αδειάσει, ενώ οι παμπ μοιάζουν σαν εγκαταλειμμένα σαλούν.

Οι Άγγλοι όμως παραμένουν στην ευρύτερη περιοχή, εμφανώς εκνευρισμένοι. Μετακινούνται λίγο πιο πάνω, κοντά στην αποβάθρα του παλιού λιμανιού, βρισκόμενοι πάντα απέναντι από τις αστυνομικές δυνάμεις. Εκείνη τη στιγμή, περίπου δώδεκα Ρώσοι –πιθανώς να τους προσέλκυσε η φασαρία– βάζουν τα μαύρα κοντομάνικα της Lokomotiv Moscow που φορούν στα κεφάλια τους για να καλύψουν τα πρόσωπά τους και τοποθετούν τους εαυτούς τους ανάμεσα στην αστυνομία και τους Άγγλους οπαδούς, έτοιμοι να παίξουν ξύλο και με τις δύο πλευρές. Μετά από μερικές συλλήψεις όμως, η ηρεμία επιστρέφει χωρίς να γίνουν πολλές ζημιές.

Εντωμεταξύ, συναντώ τέσσερις Ρώσους με σορτσάκια και σαγιονάρες που οδεύουν προς την παραλία. Ένα από αυτούς έχει μαζί ένα μάτσο αυτοκόλλητα που απεικονίζουν έναν αγριεμένο τύπο, από τον οποίο λείπει ένα δόντι. Μου δίνει ένα από τα αυτοκόλλητα και μου χαμογελάει, με το χαμόγελό του να μου επιβεβαιώνει πως είναι ο εικονιζόμενος. Κάθε τόσο και λιγάκι σταματάει και κολλάει άλλο ένα αυτοκόλλητο σε μια διαθέσιμη επιφάνεια. «Γαλλίδες αδερφές, Αγγλίδες αδερφές: Αύριο θα δείτε», εξηγεί.

Την ημέρα του αγώνα, η περιοχή γύρω από το παλιό λιμάνι είναι εκτός ελέγχου. Νωρίς το απόγευμα, ένας Άγγλος οπαδός γύρω στα 50, ξυλοκοπείται σχεδόν μέχρι θανάτου στο Cours d'Estienne d'Orves. Καταλήγει στο νοσοκομείο έχοντας υποστεί καρδιακή προσβολή, όπου και παραμένει σε κρίσιμη κατάσταση.

Γύρω στις 6 το απόγευμα, η περιοχή Opera, μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Οι ντόπιοι συγκρούονται με τους Άγγλους, οι Ρώσοι με όλους και η αστυνομία είναι ανάμεσα σε όλα. Μπουκάλια μπύρας ίπτανται ολόγυρα, ένα από τα οποία σπάει το παράθυρο του Garnier Café στη Rue de Suff, τραυματίζοντας πολλά άτομα.

Ποιος το ξεκίνησε; Ποιος επιτέθηκε σε ποιον; Κανείς δεν ξέρει πραγματικά. Οι περισσότεροι Άγγλοι λένε πως αντεπιτέθηκαν. Στη μια πλευρά υπήρχαν οι Ρώσοι, οι όποιοι χαρακτηρίστηκαν από τον εισαγγελέα της περιφέρειας, Brice Robin, ως «μια ομάδα από 100-150 άτομα που ήρθαν για να τσακωθούν. Λειτούργησαν γρήγορα, το οποίο εξηγεί τις δυσκολίες που αντιμετώπισε η αστυνομία στην αναγνώριση και σύλληψή τους». Τελικά, κανένας Ρώσος χούλιγκαν δεν συνελήφθη σε εκείνη τη φάση. Αυτό όμως άλλαξε την περασμένη Τρίτη, όταν 43 Ρώσοι χούλιγκαν συνελήφθησαν στα νοτιοανατολικά της Γαλλίας. Είκοσι από αυτούς απελάθηκαν, ενώ τρεις θα δικαστούν.

Στην άλλη πλευρά, υπάρχει μια ομάδα νεαρών αντρών από τη Μασσαλία, τα κίνητρα των οποίων δεν είναι ξεκάθαρα. Σύμφωνα με κάποιους, η όλη ιστορία είχε να κάνει με εκδίκηση για τις συγκρούσεις με Άγγλους οπαδούς από το 1998. Ένας ντόπιος τον οποίο συνάντησε στην περιοχή Belsunce, μου είπε: «Έπρεπε να τους δείξουμε ποιοι είμαστε. Έσκισα τη φανέλα ενός Άγγλου. Του την πήρα ως τρόπαιο. Δεν μου την έδωσε όταν τη ζήτησα, οπότε την έσκισα από πάνω του».

Συνολικά, 35 άτομα τραυματίστηκαν εκείνο το απόγευμα, τρεις σοβαρά, ένας σε κρίσιμη κατάσταση, ενώ ένα άτομο μαχαιρώθηκε. Χρειάστηκε η παρέμβαση 590 πυροσβεστών καθώς και χιλιάδων αστυνομικών για να ηρεμήσουν τα πράγματα.

Αυτό που βοηθάει την επιστροφή μιας προσωρινής ηρεμίας στους δρόμους της Μασσαλίας είναι η έναρξη του αγώνα. Στην είσοδο του Velodrome, ενθουσιασμένοι Άγγλοι οπαδοί με σημάδια από αίμα και φορώντας επιδέσμους τραγουδούν δυνατά. Μετά τη λήξη του αγώνα, σημειώνονται συμπλοκές στη νότια πλευρά του γηπέδου και περίπου μια ώρα μετά το τέλος του ματς, άλλη μια συμπλοκή λαμβάνει χώρα στο παλαιό λιμάνι και πάλι, αν και διαλύεται γρήγορα με την χρήση δακρυγόνων.

Ο ποδοσφαιρικός αγώνας του Σαββάτου, στις 11 Ιουνίου, λειτούργησε ως μια μεταφορά των «αγώνων» στους δρόμους: οι Άγγλοι κυριάρχησαν κατά κύριο λόγο, αλλά έπεσαν και στις ενέδρες των Ρώσων. Στο τέλος, το όλο θέαμα ήταν κάπως θλιβερό.

Περισσότερα από το VICE

Στη Σερβία Οδικώς: Το Ταξίδι που «Ψήνει» τους Έλληνες

Πώς Βίντεο που Ξεκινάει με ένα Κουτί Γάλα Κατέληξε να Είναι εκ των Δημοφιλέστερων στο PornHub;

Oι Αθηναίοι με τα Πραγματικά Old School Κουρέματα