Το να Ζεις με Έναν Σύντροφο που Πάσχει από OCD Είναι Κόλαση

Είμαι πεπεισμένη πως έχω συναντήσει τον πιο σημαντικό άνθρωπο της ενήλικης ζωής μου, αλλά ποτέ δεν θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα σχεδίαζα το μέλλον μου με κάποιον που πολύ συχνά φοβάται να με αγγίξει. Έχω βγει με κοινωνιοπαθείς, με εθισμένους στα ναρκωτικά και με αλκοολικούς, αλλά ποτέ δεν φαντάστηκα πως θα μπορούσε να ήταν η ζωή μου, ζώντας με κάποιον που πάσχει από OCD.

Όταν συνάντησα τον Tony (δεν είναι το πραγματικό του όνομα) πριν από ένα χρόνο, μου αποκάλυψε σχεδόν αμέσως ότι έπασχε από Obsessive Compulsive Disorder (ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή), μια διαταραχή άγχους που χαρακτηρίζεται από παρεμβατικές, ανεξέλεγκτες σκέψεις και επαναλαμβανόμενες καθημερινές «τελετουργίες». Το γεγονός ότι ένιωσε την ανάγκη να μοιραστεί μαζί μου αυτήν την πληροφορία είναι ενδεικτικό του πόσο το OCD ελέγχει την ζωή του. Η διαταραχή αυτή είναι διαχειρίσιμη, αλλά μπορεί και να καταπιεί τον ασθενή. Ένας ψυχολόγος μου είπε χαρακτηριστικά για ασθενείς που έπασχαν από OCD που δεν μπορούσαν να πιούν νερό, φοβούμενοι ότι ήταν μολυσμένο.

Το National Institute of Mental Health σημειώνει πως 2.2 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με αυτήν την διαταραχή, αλλά οι άντρες ασθενείς θεωρείται πως είναι περισσότεροι από τις γυναίκες, με τα περισσότερα άτομα να μαθαίνουν ότι πάσχουν από την εν λόγω διαταραχή στα 19 τους χρόνια. Ο Tony διαγνώστηκε πριν από δέκα και πλέον χρόνια και έκτοτε έχει καταλήξει δύο φορές στο νοσοκομείο. Μου είπε ότι «απλά τρελάθηκε», ότι δεν μπορούσε να φύγει από το δωμάτιό του, φοβούμενος κάποιες απειλές που θεωρούσε ότι υπήρχαν γύρω του. Σήμερα, το OCD του εκφράζεται με τις εμμονικές σκέψεις που έχει για την καθαριότητα.

Τα χέρια του εμφανίζουν συχνά πληγές εξαιτίας του γεγονότος ότι τα πλένει συνέχεια. Δεν αγγίζει τίποτα που ορίζει ως «βρώμικο», όπως χερούλια σε δημόσιους χώρους, χρησιμοποιημένες πετσέτες, ή ακόμα και εμένα.

Κι όμως ερωτευτήκαμε από την πρώτη στιγμή. Ο Tony ήταν καλός ακροατής, διαβασμένος, συμπονετικός, με μια εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ. Συναντηθήκαμε μια Δευτέρα και την Παρασκευή εκείνης της εβδομάδας φύγαμε μαζί για ταξίδι. Ήμασταν αχώριστοι. Αν και γνωριζόμασταν ελάχιστα, σύντομα κατάλαβα πως ο Tony ήταν ιδιαίτερα ευαίσθητος. Θα περνούσε κάποιος καιρός για να καταλάβω το πλήρες εύρος της πάθησής του.

Μια ημέρα με τον Tony πάει κάπως έτσι: ξυπνάω δίπλα του και πρέπει να αντισταθώ στην ανάγκη που έχω να τον αγγίξω. Ο ίδιος δεν αγγίζει το πρόσωπο ή τα μαλλιά του μέχρι να κάνει μπάνιο, λόγω των «κρυμμένων λιπαρών ουσιών» στα χέρια του (για τον ίδιο λόγο δεν μπορώ να τον ακουμπήσω ούτε εγώ). Κάποια στιγμή, δεν ήθελε να με αγκαλιάζει πριν φύγει για την δουλειά του αν δεν είχα κάνει μπάνιο. Εξακολουθεί να αρνείται οποιαδήποτε σωματική επαφή μαζί μου αν ακουμπήσω κάτι που θεωρεί «βρώμικο», όπως έναν τοίχο σε δημόσιο χώρο, ή αν το παλτό μου έχει πέσει στο πάτωμα.

Πλένω τα πάντα κάθε μέρα, έτσι ώστε ο Tony να μπορεί να έχει μια καθαρή πετσέτα κάθε φορά που κάνει μπάνιο. Ο Tony χρειάζεται μια καθαρή πετσέτα κάθε μέρα και προτιμά να είναι λευκή, έτσι ώστε να διακρίνει τους λεκέδες που ενδεχομένως δεν θα φαίνονταν σε μια έγχρωμη πετσέτα. Αν σκουπιστεί με μια πετσέτα που δεν είναι καθαρή, θα ξανακάνει μπάνιο και θα σκουπιστεί με μια άλλη, «φρέσκια» πετσέτα.

Μια φορά, στέγνωσα το κάλυμμα του στρώματός μας σε πολύ υψηλή θερμοκρασία και όταν έλιωσε, ο Tony αρνήθηκε να κοιμηθεί στο κρεβάτι μέχρι να αντικατασταθεί το κατεστραμμένο κάλυμμα. Ακόμα όμως και όταν αυτό έγινε, εξακολουθούσε να νιώθει το κρεβάτι «βρώμικο». Μια άλλη φορά, όταν χρησιμοποίησα το λάθος απορρυπαντικό στον καναπέ μας, δεν κάθισε σε αυτόν για τρεις εβδομάδες.

Δεν αποτελεί μυστικό ότι οι σχέσεις χρειάζονται δουλειά, αλλά η πίεση που υπάρχει μεταξύ δύο ατόμων πολλαπλασιάζεται όταν ακόμα και οι μικρές ενέργειες μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα. Ακόμα και όταν ο Tony δεν μπορεί να επικοινωνήσει επαρκώς τα όριά του, αυτά μας ορίζουν έστω και σιωπηλά. Έχω φτάσει στο σημείο να βλέπω την πάθησή του ως μια ολότελα ξεχωριστή οντότητα, ότι δηλαδή ο Tony θέλει να με αγαπάει χωρίς όρια, αλλά το OCD θέλει να ελέγχει τις ζωές μας. Όταν πάθει κάποια κρίση, ή μετά από κάποιο καυγά μας, διακρίνω ότι θέλει «να τα βρούμε» όπως ένα κανονικό ζευγάρι -με σωματική έκφραση, με μια ζεστή αγκαλιά που λέει «συγγνώμη»- αλλά αυτό είναι κάτι που δεν επιτρέπεται από το OCD.

Είναι τόσες οι φορές που έχω κλάψει, ευχόμενη να μπορούσε ο Tony να ήταν απλά «κανονικός». Έχω μάθει να μισώ κοινωνικά καλέσματα ή ειδικές περιστάσεις γιατί ξέρω πως αυτά φέρνουν μαζί τους περισσότερο άγχος. Ο Tony έχει σηκωθεί και έχει φύγει από εστιατόρια και μπαρ, έξαλλος επειδή κάποιος έχει χύσει ποτό πάνω του. Όταν ήμαστε σε πάρτι, ξέρω πως δεν μπορώ να του αποσπάσω ένα φιλί, γιατί αυτό θα τον κάνει να τρελαθεί και θα ενεργοποιήσει μια από τις κρίσεις του σε δημόσιο χώρο.

Μια φορά, ο Tony αρνήθηκε να φάει το γεύμα του σε ένα ακριβό εστιατόριο, επειδή είχε πέσει η ομπρέλα του στο πάτωμα. Στο μυαλό του, τα ατυχήματα δεν συμβαίνουν, μιας και οτιδήποτε κάνει είναι προγραμματισμένο από πριν. Πρέπει πάντα να βρίσκεται σε πλήρη επιφυλακή και το ίδιο πρέπει να ισχύει και για μένα.

Δεν υπάρχει θεραπεία για το OCD, αλλά όπως ισχύει και με τις περισσότερες πνευματικές παθήσεις, μπορεί να γίνει διαχειρίσιμο με την κατάλληλη θεραπεία και υποστήριξη. Ο Tony ακολουθεί θεραπεία και λαμβάνει 40 με 60 μιλιγκράμ Parotexine (ένα σύνηθες φάρμακο για την διαχείριση του OCD) ημερησίως. Αν και τον βοηθάνε, εξακολουθεί να μην μπορεί να λειτουργήσει όπως θα ήθελε ο ίδιος. Χωρίς όμως την θεραπεία, η πάθηση σπανίως γιατρεύεται από μόνη της.

Έχοντας περάσει έναν χρόνο μαζί του, είναι πλέον εύκολο να καταλάβω τι θα πειράξει τον Tony και ως σύντροφός του, προσπαθώ να τον στηρίζω όσο μπορώ. Αλλά το να υποστηρίζεις έναν σύντροφο που πάσχει από OCD είναι μια καθημερινή ιστορία που καταπίνει την ημέρα σου. Είμαι διαρκώς σε κατάσταση συναγερμού, προσέχοντας για οτιδήποτε μπορεί να τον αναστατώσει και με στεναχωρεί που δεν μπορούμε να απολαύσουμε τα πιο απλά πράγματα σε αυτήν την ζωή. Δεν μπορούμε να έχουμε οτιδήποτε το αυθόρμητο και χωρίς αυθορμητισμό, πώς μπορεί να επιβιώσει ο ρομαντισμός;

Ακόμα κι έτσι όμως, αυτόν τον άνθρωπο αγαπώ. Αν μπορώ να πω κάτι, είναι πως παρακολουθώντας τον Tony έχω γίνει ένας πιο συμπονετικός άνθρωπος, αλλά είναι και μια διαδικασία που με έχει γεμίσει με μια βαθιά λύπη, μιας και έχω μάθει να απεχθάνομαι το κομμάτι του εαυτού του που υποφέρει. Αλλά στις ήρεμες στιγμές μου, πρέπει να θυμίζω στον εαυτό μου πως ο Tony ζει με μια πολύ δύσκολη πάθηση και ότι αν μπορούσε να αλλάξει τα πράγματα, θα το έκανε.

Πριν γνωρίσω τον Tony, γελούσα όταν άκουγα τους φίλους μου να λένε «Πω πω, είσαι τόσο OCD». Πλέον, δεν το βρίσκω τόσο αστείο.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK.

Περισσότερα από το VICE

Ένας Οδηγός Μόδας για να Δείχνεις Γκλαμουράτη στις Διακοπές, σαν Πλούσια Χήρα

«Έλα, Παρ’ το και Ρίξε μου» - Όταν ο Άκης Πάνου Σκότωσε τον «Αγαπητικό» της Κόρης του

Το Τρίγωνο των Βερμούδων Μάλλον Εξηγείται και οι Συνωμοσιολόγοι Κλαίνε Κάπου Σιωπηρά