Το Βιβλίο του Κουφοντίνα Είναι Απλά ένα Κακό Βιβλίο

Ένα ταξί σταματάει μπροστά από ένα αστυνομικό τμήμα. Ο πρωταγωνιστής δίνει ένα 50ευρο στον ταξιτζή και του λέει με ύφος «Keep the change». H κάμερα απομακρύνεται, καθώς ο σκοτεινός τύπος παραδίδεται σε έναν φρουρό που - χωρίς να το ξέρει - ζει το αποκορύφωμα της καριέρας του. Πέφτουν οι τίτλοι τέλους και ακολουθεί η σημείωση «Βασίζεται σε αληθινά γεγονότα».

CUT  

 Ένα ελικόπτερο προσγειώνεται σε ένα πανέμορφο, απομονωμένο μοναστήρι που είναι καλυμμένο με ομίχλη. Άνθρωποι με κοστούμια και χαρτοφύλακες αποβιβάζονται, καθώς ένας μοναχός με ένα σαρδόνιο χαμόγελο τους υποδέχεται. Αρχίζει να βρέχει, το ελικόπτερο χάνεται στη δύση, και οι καλόγεροι μπερδεμένοι με τους businessmen μεταφέρονται στη πολυτελή πλην βυζαντινή «αίθουσα συσκέψεων» του μοναστηριού. Βασίζεται σε αληθινή ιστορία.

CUT

Ένας ταλαιπωρημένος άνθρωπος ψάχνει τις τσέπες του για ψιλά. Βρίσκεται στο παρηκμασμένο κέντρο μιας πόλης και θέλει να αγοράσει εφημερίδα από το περίπτερο. Δεν έχει χρήματα στη τσέπη του, αλλά με την άκρη του ματιού του παρακολουθεί αστυνομικούς να τον πλησιάζουν απειλητικά. «Κάποτε είχα δικές μου εφημερίδες, κάποτε έβαζα τους υπουργούς να περιμένουν στο γραφείο μου, έτσι για πλάκα», σκέφτεται, λίγο πριν την σύλληψη.

CUT

Είχα πάντα αυτή την απορία: Τι θα γινόταν αν είχαμε μια αξιοπρεπή κινηματογραφική παραγωγή; Αν τα θέματα της επικαιρότητας μας, όλα αυτά τα σουρεαλιστικά που θεωρούμε φυσιολογικά, αντί να τα ζούμε μέσα από τα ΜΜΕ, τα βλέπαμε σε μια καλογυρισμένη αλλά ίσως και στρεψόδικη ταινία του Χόλιγουντ; Από αυτές που δεν δίνουν απαντήσεις, δεν μπαίνουν στο βάθος των ζητημάτων, απλά ακολουθούν το πρωτογενές συναίσθημα του ήρωα με όμορφα, κοντινά πλάνα. Μιλάμε για καλογυρισμένες ταινίες, όχι για κωμικές προσπάθειες που δυστυχώς για τους λάτρεις του trash δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ.

Πρίν από 6 χρόνια, όταν είχε βγει στις ελληνικές αίθουσες η ταινία The Baader Meinhoff Complex, μια κινηματογραφική και κάπως μακιγιαρισμένη ματιά πάνω στην γερμανική τρομοκρατία, είχε τύχει να βρεθώ στο σινεμά με έναν από τους πιο διάσημους μεγαλοδημοσιογράφους της Ελλάδας. Έναν απ’ αυτούς που αφρίζουν στα κανάλια κατά των δολοφόνων που έβγαλαν βιβλίο. Παρακολούθησε με ενδιαφέρον την ταινία και δεν θυμάμαι κάποια έξαλλη αντίδραση τις επόμενες μέρες για την «ωραιοποίηση των Γερμανών δολοφόνων» και για την «εμπορική διάσταση» της τρομοκρατίας. Προφανώς και μια τέτοια κινηματογραφική διασκευή της πραγματικότητας είναι ανεκτή, ένα βιβλίο, όχι. Αλλά μιλάμε για εποχές προ Κρίσης, όπου το αξιακό σύστημα ήταν διαφορετικό. Ούτε καν ο εν λόγω κινηματογράφος δεν είχε καεί ακόμα, ένα μόνιμο installation υπενθύμισης της παρακμής μας.

Η συζήτηση που ακολούθησε την έκδοση του βιβλίου του Δημήτρη Κουφοντίνα, ενός καταδικασμένου για πράξεις που παραδέχθηκε δολοφόνου, ενός προφανώς δογματικού ανθρώπου που βρίσκεται δικαίως στην φυλακή εδώ και 14 χρόνια και πιθανότατα θα συνεχίσει να βρίσκεται εκεί για χρόνια, είναι μια καλή αφορμή για να μιλήσουμε για το τι θεωρείται σοβαρό στην Ελλάδα του 2014.

Αν υπάρχει κάτι ενδιαφέρον σχετικά με το βιβλίο είναι η επιλογή του «συστημικού» εκδοτικού οίκου, το κάπως υπερβατικό εξώφυλλο και το περιεχόμενο στο οποίο δεν υπάρχει μεταμέλεια, μόνο χειρουργική -και με μια ιδέα χολιγουντιανή- περιγραφή των καταστάσεων.

Όλα τα άλλα, όλη αυτή η εξαλλοσύνη στον δημόσιο λόγο της προηγούμενης εβδομάδας, η υστερία των ανθρώπων που ξεχνώντας τον φιλελευθερισμό τους θέλουν απλά να φιμώσουν κάθε διαφορετική άποψη, είναι η ενδεικτική κοινωνία που έχουμε αναγκαστεί να ζούμε.

Οι αφορμές για να χωρίσουμε και πάλι την κοινωνία σε ανούσιες θεωρίες των δυο άκρων, σε πολωμένους αρθρογράφους που γράφουν διαρκώς με μότο το «αν η κοινωνία διαφωνεί μαζί μας, τόσο το χειρότερο για την κοινωνία» , σε θεματοφύλακες της «πολιτικής ορθότητας» μόνο όταν τους βολεύει, σε λάτρεις του διαφημιστικού ακτιβισμού που ανακοινώνουν περήφανα πως «δεν πουλάμε το βιβλίο» στο βιβλιοπωλεία μας, στην ουσία προσπαθώντας να κλέψουν λίγο από την αμφιλεγόμενη λάμψη του.

Όλα θα ήταν πιο απλά, αν παραδεχόμασταν πως είναι απλά ένα κακό βιβλίο, πως αυτό το γονατογράφημα είναι μια υπενθύμιση πως , όπως δεν μπορούμε να αφηγηθούμε καλές ιστορίες στον κινηματογράφο, έτσι έχουμε και τους τρομοκράτες και τον δημόσιο λόγο που μας αξίζουν.

Σε όλους τους ταλιμπάν της πολιτικής ορθότητας, τα μέλη της πεφωτισμένης πλευράς της κοινωνίας (και αυτό δεν το λέω ειρωνικά), σε όλους όσοι νιώθουν την επόμενη εβδομάδα την ανάγκη να εξοργιστούν από τις στήλες τους για κάτι, τους προτείνω αυτό.

Αν και  δεν νομίζω να τους ταιριάζει, δεν θα έκανε και πολύ καλή ταινία άλλωστε. Απ ‘οτι μάθαμε όμως, ετοιμάζει και ο Ξηρός βιβλίο, γιατί να μην ξεσπάσουμε και σε αυτό το (μη) θέμα μέχρι να περάσει και αυτή η εβδομάδα στο δρόμο για την έξοδο από την κρίση;