Αυτός Είναι ο «Ελ Τσάπο» του Στρυμόνα

Κάπου στα τέλη του 2003, ήμουν ασκούμενος ρεπόρτερ και η Ασφάλεια Θεσσαλονίκης έκανε παρουσίαση στο περιβόητο κτίριο της οδού Βαλαωρίτου. Είχαν συλλάβει έναν έμπορο ναρκωτικών και στριμωχτήκαμε πολλά άτομα, δημοσιογράφοι και τηλεοπτικές κάμερες, σε ένα μικροσκοπικό γραφείο. «Υπάρχει κάποια σύνδεση με τον Ατανάσοφ;», ρώτησε κάποιος πριν ακόμη ξεκινήσουμε. Ήταν η πρώτη φορά που άκουγα το όνομα, όμως τα επόμενα χρόνια με την ίδια ερώτηση θα ξεκινούσαν σχεδόν όλες οι συνεντεύξεις Τύπου για εξάρθρωση δικτύων ναρκωτικών.

Ο Ογκνιάν Ατανάσοφ, 57 ετών σήμερα, συνελήφθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1995. Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, απέδρασε από τις αγροτικές φυλακές χωρίς να ανοίξει μύτη και όταν αργότερα εντοπίστηκε στη Βουλγαρία, οι Αρχές της γειτονικής χώρες αρνήθηκαν δύο φορές να τον εκδώσουν. Ο «φάκελος Ατανάσοφ» πηγαινο-έρχεται μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας για σχεδόν 25 χρόνια, φθάνοντας να προκαλέσει μίνι διπλωματικό επεισόδιο. Την Παρασκευή, ο «Ελ Τσάπο» του Στρυμόνα εκδόθηκε στη χώρα μας - σκιά του εαυτού του, με δυσκολία να περπατήσει κι έχοντας αφήσει μακριά γεννειάδα. Κρατείται στη Θεσσαλονίκη για να συνεχιστεί η ιστορία από εκεί όπου ξεκίνησε.

Ο Ατανάσοφ άνοιξε λογαριασμό τον Αύγουστο του 1995, όταν συνελήφθη στην αγροτική περιοχή Κάτω Αμπέλα Σερρών, κοντά στον μεθοριακό σταθμό του Προμαχώνα. Στο αυτοκίνητο που οδηγούσε βρέθηκαν 2,5 κιλά ηρωίνη. Τον Οκτώβριο της επόμενης χρονιάς, δικάστηκε στη Θεσσαλονίκη. Όταν ακούστηκε η ποινή –«ισόβια κάθειρξη»– ο ίδιος και συγγενείς του στην αποπνικτικά γεμάτη δικαστική αίθουσα ξέσπασαν σε έντονες αποδοκιμασίες. Φώναζαν ότι είχε πληρώσει τότε 40 εκατ. δραχμές σε έναν αστυνομικό κι έναν δικηγόρο, που φέρεται να του είχαν υποσχεθεί ότι «θα μεσολαβούσαν δικαστές και πολιτικοί για να πέσει στα μαλακά».

VICE Video: «Φυλακισμένη» στην Αθήνα

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Τον Νοέμβριο του 1998, ο Ατανάσοφ δικάστηκε σε δεύτερο βαθμό. Τα ισόβια «έσπασαν» και η ποινή μειώθηκε στα 18 χρόνια. Αυτό συνέβη γιατί θεωρήθηκε ότι είχε βοηθήσει την Αστυνομία στην εξάρθρωση άλλων εγκληματικών οργανώσεων – είχε παρουσιαστεί τότε σχετική βεβαίωση του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Λίγο καιρό αργότερα, μετήχθη από τις φυλακές Διαβατών στις αγροτικές φυλακές Κασσάνδρας, χωρίς καμία λογική. Σωφρονιστικοί υπάλληλοι είπαν ότι «είχε βοηθήσει στην αποτροπή εξέγερσης κρατούμενων στα Διαβατά». Η απόδραση από το αγρόκτημα της Κασσάνδρας ήταν θέμα ημερών. Σύνδεσμοί του, μεταξύ αυτών και μία γυναίκα, τον οδήγησαν στη Βουλγαρία από αφύλακτα περάσματα στα σύνορα, όπου εκτιμάται ότι λούφαξαν για δύο μέρες πριν συνεχίσουν βόρεια. Για το φιάσκο των ελληνικών Αρχών είχαν παραγγελθεί τότε δύο εισαγγελικές έρευνες – η μία αφορούσε τις ευθύνες υπηρεσιακών παραγόντων για τη μεταγωγή του Βούλγαρου στις αγροτικές φυλακές και η δεύτερη για τις συνθήκες απόδρασης. Η τύχη της πρώτης έρευνας αγνοείται, ενώ η δεύτερη κατέληξε στο αρχείο.

Τα επόμενα χρόνια κανείς δεν γνώριζε πού βρίσκεται ο Ατανάσοφ. Ειπώθηκε ότι αγόραζε πολυτελή σπίτια στη Χαλκιδική και σε τουριστικά θέρετρα στη Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ. Υπήρχε, επίσης, η φήμη ότι διατηρούσε στενές επαφές με πολιτικούς στη χώρα του. Η Αστυνομία διέρρευσε πολλές φορές ότι βρισκόταν στα ίχνη του, όμως ο ίδιος πάντα ξεγλιστρούσε από τον κλοιό, κινούμενος σαν φαντομάς και με ιδιαίτερη ευκολία στην ελληνο-βουλγαρική μεθόριο, τα περάσματα της οποίας, πάνω από το Νέο Πετρίτσι και τον Προμαχώνα, γνωρίζει όσο λίγοι. Την ίδια περίοδο, κατηγορούμενοι σε άλλες υποθέσεις ναρκωτικών φέρεται να τον κατονόμασαν ως το μεγάλο αφεντικό που ελέγχει τη διακίνηση. Ο φάκελός του φούσκωνε, καθώς έκδόθηκαν σε βάρος του επτά εντάλματα.

Την Άνοιξη του 2008, έναν χρόνο μετά την είσοδο της Βουλγαρίας στην ΕΕ, ο Ογκνιάν Ατανάσοφ συνελήφθη στη γειτονική χώρα. Στην Εισαγγελία Εφετών Θεσσαλονίκης έφθασε η απάντηση ότι δεν μπορούσε να εκδοθεί, λόγω νομικών κωλυμάτων. Τα βουλγάρικα Μέσα Ενημέρωσης είπαν ότι το τοπικό δικαστήριο του Μπλαγκόεβγραντ τού επέβαλε μια μικρή ποινή με αναστολή. Προκλήθηκε τότε μίνι διπλωματικό επεισόδιο μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, στην υπόθεση ενεπλάκη ως και το Υπουργείο Εξωτερικών, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Ο Ατανάσοφ συνελήφθη εκ νέου στη Βουλγαρία τον Φεβρουάριο του 2010, μαζί με πέντε ακόμη άτομα. Είχαν κατασχεθεί περίπου τρία κιλά ναρκωτικών - στο δικό του σπίτι στην περιοχή Τοπόλνιτσα και στη βίλα του στην περιοχή Πόπινα Λάκα στο Σαντάνσκι, βρέθηκαν 300 γραμμάρια αμφεταμινών, χρήματα, ακριβά ρολόγια και 36 κινητά τηλέφωνα με 100 κάρτες sim. Οι ελληνικές Αρχές ζήτησαν ξανά την έκδοσή του. Για να λάβουν την απάντηση ότι ο φαντομάς του Στρυμόνα θα εκδοθεί στην Ελλάδα μόνο όταν κλείσει τις ποινικές εκκρεμότητες στη Βουλγαρία. «Αυτό καταστρέφει την εικόνα της χώρας και ολόκληρο το σύστημα επιβολής του νόμου. Αν συνεχιστεί, δεν βλέπω πώς η Βουλγαρία μπορεί να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης», είχε δηλώσει ο τότε Υπουργός Εσωτερικών, Τσβετάν Τσβετάνοφ. Μετά το 2016, ο Ατανάσοφ εξέτισε την ποινή του σε κατ' οίκον περιορισμό, λόγω σοβαρών προβλημάτων υγείας.

Το μεσημέρι της Παρασκευής, έφθασε στα δικαστήρια της Θεσσαλονίκης με ένα μεταγωγικό βανάκι της Αστυνομίας. Φορούσε αθλητικές φόρμες, μάλλινο σκούφο και το πρόσωπό του κάλυπτε λευκή γενειάδα. Ανέβηκε τα σκαλοπάτια με δυσκολία και παρέμεινε αμίλητος έξω από το γραφείο του εισαγγελέα, για όση ώρα χρειάστηκε να ολοκληρωθούν τα τυπικά. Δύο από τα εντάλματα αφορούν υποθέσεις που έχουν παραγραφεί. Για τα υπόλοιπα πέντε, θα κινηθεί η τακτική διαδικασία. Η ποινή στην Κασσάνδρα που διακόπηκε με την απόδραση το 1998 έχει εκτιθεί στη Βουλγαρία, απάντησε δικαστήριο της γειτονικής χώρας.

Περισσότερα από το VICE

Μια Δοκιμή από τις Μερίδες Εκστρατείας Αυτών των Στρατιωτών Δεν θα σας Πείσει

Οι Διαπραγματευτές της Αστυνομίας Δεν Λένε Ψέματα και Δεν Δίνουν Υποσχέσεις

Ρωτήσαμε Έναν Σατανιστή τι Έκανε τα Χριστούγεννα