Είναι μία από τις πιο σημαντικές μορφές στην ιστορία της εγχώριας underground πραγματικότητας. Μπορεί πλέον να μην είναι ενεργή μουσικά, όμως το όνομά της αναφέρεται συχνά σε συζητήσεις και άρθρα που αφορούν την «υπόγεια» μουσική πραγματικότητα της Αθήνας των '80s και των '90s. Ο λόγος για την Άντα Λαμπάρα, η οποία άφησε το στίγμα της ως ιδρυτικό μέλος των θρυλικών Villa 21 και αργότερα της all female μπάντας των Nonmandol. Μια γυναίκα που ανήκει στη γενιά των μουσικών που έθεσαν τις βάσεις ώστε να υπάρχει σήμερα η ανεξάρτητη σκηνή που απολαμβάνουμε και βλέπουμε, σιγά-σιγά, να αποκτά όλο και περισσότερους fans.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Μάλιστα, οι Villa 21 ξεκίνησαν από την ίδια και τον σύζυγό της, Κώστα Ποθουλάκη, ο οποίος αν δεν είχε χάσει τη ζωή του σε ατύχημα το 1993, ίσως να θεωρούνταν σήμερα το ίδιο επιδραστικός με τον Παύλο Σιδηρόπουλο και τους Last Drive. Αυτό δεν το γράφω με καμία δόση υπερβολής. Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, η Άντα Λαμπάρα δεν έδινε συνεντεύξεις, όμως τα τελευταία χρόνια αποφάσισε να ανοίξει τα χαρτιά της αφού δεν ήταν λίγοι οι μουσικόφιλοι που ήθελαν να ακούσουν όσα είχε να πει. Το ίδιο κι εγώ, γι' αυτό αποφάσισα να επικοινωνήσω μαζί της και να κάνουμε μια κουβέντα για το παρελθόν, το παρόν αλλά και την πιθανότητα να τη δούμε να δραστηριοποιείται μουσικά στο μέλλον.VICE: Είστε από τις πρώτες Ελληνίδες που συμμετείχαν σε underground μπάντες. Πώς ήταν για μια νεαρή κοπέλα να παίζει σε ένα γκρουπ όπως οι Villa 21, το 1981;
Άντα Λαμπάρα: Αρχικά, στους Villa 21 έπαιζα keyboards. Με τα χρόνια διαμορφώθηκαν οι ανάγκες της μπάντας σχετικά με τον ήχο και αναγκάστηκα να μάθω κιθάρα. Όταν παίζεις μουσική δεν έχει καμία σημασία το φύλο και η ηλικία, αρκεί να υπάρχει καλή χημεία και δημιουργικότητα. Αυτά τα δύο συστατικά υπήρχαν σε υπερθετικό βαθμό στην μπάντα, οπότε περίμενα πως και πως τις πρόβες και κάποιες συναυλίες για να ξεφύγω από τη ρουτίνα της καθημερινότητας.Η Villa 21 πρόκειται για μία από τις πιο ιστορικές rock μπάντες της χώρας, που θα μπορούσε κάλλιστα να παίζει σήμερα σε τεράστιους χώρους όπως άλλες της γενιάς της. Τι θυμόσαστε από τις πρώτες μέρες της μπάντας;
Θυμάμαι με νοσταλγία τις πρόβες που κάναμε στο σπίτι μας όταν πρωτοξεκινήσαμε την μπάντα με το Κώστα Ποθουλάκη, το 1981, ως ντουέτο. Την πρώτη μας κασέτα, με πρωτόλειο υλικό, τη στείλαμε στην Creep Records. H αγωνία μας ήταν μεγάλη - θα μας δεχτεί να κυκλοφορήσουμε υλικό κάτω από την ετικέτα της; Ευτυχώς, τα σχόλια ήταν θετικά. Στην πορεία έπρεπε να βρούμε άλλα δύο μέλη. Το σχήμα ολοκληρώθηκε τελικά με τον Ανδρέα Παπαδόπουλο στο μπάσο και τον Μπάμπη Δαλλίδη στα ντραμς. Έτσι, όλα πήραν τον δρόμο τους.
Άντα Λαμπάρα: Αρχικά, στους Villa 21 έπαιζα keyboards. Με τα χρόνια διαμορφώθηκαν οι ανάγκες της μπάντας σχετικά με τον ήχο και αναγκάστηκα να μάθω κιθάρα. Όταν παίζεις μουσική δεν έχει καμία σημασία το φύλο και η ηλικία, αρκεί να υπάρχει καλή χημεία και δημιουργικότητα. Αυτά τα δύο συστατικά υπήρχαν σε υπερθετικό βαθμό στην μπάντα, οπότε περίμενα πως και πως τις πρόβες και κάποιες συναυλίες για να ξεφύγω από τη ρουτίνα της καθημερινότητας.Η Villa 21 πρόκειται για μία από τις πιο ιστορικές rock μπάντες της χώρας, που θα μπορούσε κάλλιστα να παίζει σήμερα σε τεράστιους χώρους όπως άλλες της γενιάς της. Τι θυμόσαστε από τις πρώτες μέρες της μπάντας;
Θυμάμαι με νοσταλγία τις πρόβες που κάναμε στο σπίτι μας όταν πρωτοξεκινήσαμε την μπάντα με το Κώστα Ποθουλάκη, το 1981, ως ντουέτο. Την πρώτη μας κασέτα, με πρωτόλειο υλικό, τη στείλαμε στην Creep Records. H αγωνία μας ήταν μεγάλη - θα μας δεχτεί να κυκλοφορήσουμε υλικό κάτω από την ετικέτα της; Ευτυχώς, τα σχόλια ήταν θετικά. Στην πορεία έπρεπε να βρούμε άλλα δύο μέλη. Το σχήμα ολοκληρώθηκε τελικά με τον Ανδρέα Παπαδόπουλο στο μπάσο και τον Μπάμπη Δαλλίδη στα ντραμς. Έτσι, όλα πήραν τον δρόμο τους.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ποιες ήταν οι δυσκολίες που αντιμετώπιζαν τα γκρουπ της εποχής;
Οι δυσκολίες είναι πολλές όταν έχεις μια μπάντα και, γενικά, το να παίζεις μουσική είναι ένα ακριβό σπορ. Υπήρχαν δυσκολίες στην εύρεση χώρου για να κάνουμε πρόβες, ελάχιστα μαγαζιά για να κάνεις live, το κόστος για να αγοράσεις κάποια καλά όργανα ήταν μεγάλο και το, βασικότερο, δεν βγάζαμε χρήματα γι' αυτό που αγαπούσαμε ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε κάποια έξοδα μας σε σχέση με τη μουσική.
Πιστεύω ότι θα τον χαρακτήριζε η λέξη πρωτοποριακός, σε ό,τι αφορά τη μουσική και την τεχνολογία. Πάντα είχε καλλιτεχνικές ανησυχίες και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αφήσει το μουσικό του αποτύπωμα σε διάφορες μπάντες όπως οι Παρθενογένεσις, οι Homicide και οι Reporters.Είχα διαβάσει πως προβάρατε σε εγκαταλειμμένα κτίρια.
Από τις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του ‘80, δεν υπήρχαν στούντιο για να κάνεις πρόβες. Έτσι, έπρεπε να δημιουργήσουμε εμείς το δικό μας χώρο. Συνήθως, κάποιο δωμάτιο σε παλαιό κτίριο που το μονώναμε και παίζαμε δύο με τρεις μπάντες.Αν δεν κάνω λάθος, οι Villa 21 ήταν και από τις πρώτες underground μπάντες που βγήκαν για συναυλίες στο εξωτερικό. Μάλιστα, ο τρίτος σας δίσκος, είχε μπει και στα αυστριακά rock charts.
Tο LP Electric Poison (1987) είχε μπει στα ζυστριακά rock charts, στο ανεξάρτητο Τop-10 και είχε ανέβει μέχρι το Νο.6. Αυτό, μαζί με το 12' EP House Of The Damned, σφράγισαν το εισιτήριό μας για δύο συναυλίες στη Βιέννη.
Οι δυσκολίες είναι πολλές όταν έχεις μια μπάντα και, γενικά, το να παίζεις μουσική είναι ένα ακριβό σπορ. Υπήρχαν δυσκολίες στην εύρεση χώρου για να κάνουμε πρόβες, ελάχιστα μαγαζιά για να κάνεις live, το κόστος για να αγοράσεις κάποια καλά όργανα ήταν μεγάλο και το, βασικότερο, δεν βγάζαμε χρήματα γι' αυτό που αγαπούσαμε ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε κάποια έξοδα μας σε σχέση με τη μουσική.
Κεφάλαιο: Κώστας Ποθουλάκης.
Πιστεύω ότι θα τον χαρακτήριζε η λέξη πρωτοποριακός, σε ό,τι αφορά τη μουσική και την τεχνολογία. Πάντα είχε καλλιτεχνικές ανησυχίες και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αφήσει το μουσικό του αποτύπωμα σε διάφορες μπάντες όπως οι Παρθενογένεσις, οι Homicide και οι Reporters.Είχα διαβάσει πως προβάρατε σε εγκαταλειμμένα κτίρια.
Από τις αρχές έως τα μέσα της δεκαετίας του ‘80, δεν υπήρχαν στούντιο για να κάνεις πρόβες. Έτσι, έπρεπε να δημιουργήσουμε εμείς το δικό μας χώρο. Συνήθως, κάποιο δωμάτιο σε παλαιό κτίριο που το μονώναμε και παίζαμε δύο με τρεις μπάντες.Αν δεν κάνω λάθος, οι Villa 21 ήταν και από τις πρώτες underground μπάντες που βγήκαν για συναυλίες στο εξωτερικό. Μάλιστα, ο τρίτος σας δίσκος, είχε μπει και στα αυστριακά rock charts.
Tο LP Electric Poison (1987) είχε μπει στα ζυστριακά rock charts, στο ανεξάρτητο Τop-10 και είχε ανέβει μέχρι το Νο.6. Αυτό, μαζί με το 12' EP House Of The Damned, σφράγισαν το εισιτήριό μας για δύο συναυλίες στη Βιέννη.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πόσο δύσκολο ήταν για μια μπάντα του ύφους σας να κάνει συναυλίες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80;
Δεν υπήρχαν πολλά μαγαζιά, ούτε αίθουσες συναυλιών για να καλύψουν τις ανάγκες μας. Κάναμε κάποια live στη θρυλική Σοφίτα, στην Πλάκα, στις αρχές των '80s, στον Πήγασο στα Εξάρχεια, στο Mad club, που τότε λειτουργούσε στη λεωφόρο Συγγρού, περιοδείες σε κάποια μέρη της Ελλάδας και τέλος, κάποια live στο Ρόδον που άνοιξε το 1987. Αξίζει να προσθέσω, ότι το '84 παίξαμε support στη συναυλία του Nick Cave και των Bad Seeds στο club Χύμα. Το '87 support στους Membranes στο Κύτταρο, με τους Wipers στο Club 22 και με τους Naked Prey, μία περιοδεία στην Ελλάδα.Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι έχετε ζήσει την εξέλιξη του ελληνικού rock εκ των έσω και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Τι διαφορές είχε για παράδειγμα η δεκαετία του '90 με αυτήν του '80; Έγιναν πιο εύκολα τα πράγματα;
Αυτό που διαφοροποιεί τη δεκαετία του '80 από τη δεκαετία του '90 είναι τα διαφορετικά μουσικά ρεύματα που δημιουργήθηκαν στην εγχώρια και διεθνή σκηνή. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης σου, δεν θα έλεγα ότι την δεκαετία του '90 έγιναν πιο εύκολα τα πράγματα στα μουσικά δρώμενα της εγχώριας σκηνής. Το μόνο καλό ήταν ότι δημιουργήθηκαν κάποια στούντιο για πρόβες για να διευκολύνουν τις μπάντες.
VICE Video: Venus Volcanism & In Atlas: Στα Σκοτεινά Στενά της Πόλης
Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.
Δεν υπήρχαν πολλά μαγαζιά, ούτε αίθουσες συναυλιών για να καλύψουν τις ανάγκες μας. Κάναμε κάποια live στη θρυλική Σοφίτα, στην Πλάκα, στις αρχές των '80s, στον Πήγασο στα Εξάρχεια, στο Mad club, που τότε λειτουργούσε στη λεωφόρο Συγγρού, περιοδείες σε κάποια μέρη της Ελλάδας και τέλος, κάποια live στο Ρόδον που άνοιξε το 1987. Αξίζει να προσθέσω, ότι το '84 παίξαμε support στη συναυλία του Nick Cave και των Bad Seeds στο club Χύμα. Το '87 support στους Membranes στο Κύτταρο, με τους Wipers στο Club 22 και με τους Naked Prey, μία περιοδεία στην Ελλάδα.Μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι έχετε ζήσει την εξέλιξη του ελληνικού rock εκ των έσω και για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Τι διαφορές είχε για παράδειγμα η δεκαετία του '90 με αυτήν του '80; Έγιναν πιο εύκολα τα πράγματα;
Αυτό που διαφοροποιεί τη δεκαετία του '80 από τη δεκαετία του '90 είναι τα διαφορετικά μουσικά ρεύματα που δημιουργήθηκαν στην εγχώρια και διεθνή σκηνή. Όσον αφορά το δεύτερο σκέλος της ερώτησης σου, δεν θα έλεγα ότι την δεκαετία του '90 έγιναν πιο εύκολα τα πράγματα στα μουσικά δρώμενα της εγχώριας σκηνής. Το μόνο καλό ήταν ότι δημιουργήθηκαν κάποια στούντιο για πρόβες για να διευκολύνουν τις μπάντες.
VICE Video: Venus Volcanism & In Atlas: Στα Σκοτεινά Στενά της Πόλης
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Οι Villa 21 διαλύθηκαν έπειτα από την αποχώρησή σας. Γιατί είχατε αποφασίσει να φύγετε;
Oι Villa 21 ήταν μια μπάντα ενεργή για δέκα χρόνια, με πλούσια δισκογραφία. Σε αυτό το σχήμα υπήρχαν τέσσερα μέλη των οποίων οι ανάγκες και οι προτεραιότητες άρχισαν να διαφοροποιούνται στην πάροδο του χρόνου. Ήταν λογικό να διαλυθούν κάποια στιγμή. Όλες οι μπάντες διαλύονται κάποια στιγμή. Η ουσία είναι να κρατήσουμε διαχρονικά το υλικό που μας άφησαν ως παρακαταθήκη.Λίγο αργότερα σχηματίστηκαν οι Nonmandol. Μία από τις ελάχιστες all female μπάντες της χώρας, αυτό πώς προέκυψε;
Όσο ήμουν ενεργό μέλος στους Villa 21 υπήρχε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μου σαν σκέψη η δημιουργία μιας γυναικείας μπάντας. Πίστευα ότι θα ήταν ένα αρκετά πρωτοποριακό εγχείρημα για εκείνη την εποχή. Μια εβδομάδα μετά τη διάλυση των Villa 21 άρχισα να ψάχνω μέλη για τη δημιουργία αυτής της μπάντας. Έτσι προέκυψαν οι Nonmandol.Αισθάνεστε ότι ανοίξατε τον δρόμο και για άλλα κορίτσια που ήθελαν να ασχοληθούν με τη μουσική;
Για μένα προσωπικά, το να ασχοληθώ με τη μουσική ήταν ένας τρόπος έκφρασης, σκέψης, συναισθημάτων, αλλά και ένας τρόπος επικοινωνίας που έδινε μια πληρότητα και μια ισορροπία στον εσωτερικό μου κόσμο. Αυτό είναι για μένα η μουσική όταν εκφράζομε μέσα από αυτή. Επειδή λοιπόν είναι μια εσωτερική διεργασία συναισθημάτων, πιστεύω ότι δεν επηρεάζει άλλα άτομα. Το κάθε κορίτσι ανάλογα με τις ανάγκες του βρίσκει τον δρόμο του.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Είχατε δεχθεί ποτέ σεξιστική συμπεριφορά από άνδρα;
Για να είμαι ειλικρινής, όλα αυτά τα χρόνια, δεν έχω δεχτεί κάποιο σεξιστικό σχόλιο ή σεξιστική συμπεριφορά, ίσως επειδή ο γάμος μου με τον Κώστα Ποθουλάκη δεν άφηνε περιθώρια για τέτοιου είδους σχόλια και συμπεριφορές. Όλοι γνώριζαν ότι είμαστε συνοδοιπόροι στη ζωή, αλλά και ντουέτο στην εγχώρια μουσική σκηνή. Όλα αυτά τα χρόνια, αυτό που έχω λάβει από αυτό το χώρο είναι θαυμασμός, αγάπη και σεβασμός προς το άτομο μου. Αυτά, βέβαια, τα κέρδισα με την πάροδο του χρόνου μέσα από μια στάση ζωής και πολλή δουλειά, τίποτα δεν σου χαρίζεται.Σήμερα παρακολουθείτε τα εγχώρια μουσικά τεκταινόμενα;
Πάντα παρακολουθούσα την εγχώρια αλλά και την διεθνή rock σκηνή. Στην εγχώρια σκηνή όλα αυτά τα χρόνια έχουν ξεπηδήσει αξιόλογες μπάντες με ενδιαφέρουσα δισκογραφία.
Για να είμαι ειλικρινής, όλα αυτά τα χρόνια, δεν έχω δεχτεί κάποιο σεξιστικό σχόλιο ή σεξιστική συμπεριφορά, ίσως επειδή ο γάμος μου με τον Κώστα Ποθουλάκη δεν άφηνε περιθώρια για τέτοιου είδους σχόλια και συμπεριφορές. Όλοι γνώριζαν ότι είμαστε συνοδοιπόροι στη ζωή, αλλά και ντουέτο στην εγχώρια μουσική σκηνή. Όλα αυτά τα χρόνια, αυτό που έχω λάβει από αυτό το χώρο είναι θαυμασμός, αγάπη και σεβασμός προς το άτομο μου. Αυτά, βέβαια, τα κέρδισα με την πάροδο του χρόνου μέσα από μια στάση ζωής και πολλή δουλειά, τίποτα δεν σου χαρίζεται.Σήμερα παρακολουθείτε τα εγχώρια μουσικά τεκταινόμενα;
Πάντα παρακολουθούσα την εγχώρια αλλά και την διεθνή rock σκηνή. Στην εγχώρια σκηνή όλα αυτά τα χρόνια έχουν ξεπηδήσει αξιόλογες μπάντες με ενδιαφέρουσα δισκογραφία.
Πώς βλέπετε τη θέση της γυναίκας στη μουσική και κατ' επέκταση στην κοινωνία;
Η θέση της γυναίκας στη rock μουσική παλαιότερα ήταν σχεδόν ανύπαρκτη και το rock, ως επί το πλείστον, ήταν ανδρική υπόθεση. Άλλωστε, ο χαρακτήρας σε αυτό το μουσικό είδος είναι σκληρός, δυναμικός ή άγριος και δύσκολα θα μπορούσε να συμβαδίσει με τα γυναικεία χαρακτηριστικά. Διαχρονικά, όμως, υπήρξαν εμβληματικές προσωπικότητες που ανέτρεψαν το συγκεκριμένο επιχείρημα και ενσωματώθηκαν σε αυτό. Η Patti Smith, η Joan Jett, η Joan Baez, η Janis Joplin και άλλες. Τη δεκαετία του ΄90 θα έλεγα ότι κάνει την εμφάνιση του το γυναικείο Rock με περισσότερες τραγουδίστριες, αλλά και γυναικεία συγκροτήματα. Όσον αφορά τώρα τη γυναικεία παρουσία στην εγχώρια σκηνή, αυτή άρχισε να έχει άνθιση στα μέσα της δεκαετίας του '80 με κάποιες έντονες γυναικείες παρουσίες να εισβάλουν σε μπάντες και να αφήνουν το δικό τους αποτύπωμα στα τότε μουσικά δρώμενα.
Η θέση της γυναίκας στη rock μουσική παλαιότερα ήταν σχεδόν ανύπαρκτη και το rock, ως επί το πλείστον, ήταν ανδρική υπόθεση. Άλλωστε, ο χαρακτήρας σε αυτό το μουσικό είδος είναι σκληρός, δυναμικός ή άγριος και δύσκολα θα μπορούσε να συμβαδίσει με τα γυναικεία χαρακτηριστικά. Διαχρονικά, όμως, υπήρξαν εμβληματικές προσωπικότητες που ανέτρεψαν το συγκεκριμένο επιχείρημα και ενσωματώθηκαν σε αυτό. Η Patti Smith, η Joan Jett, η Joan Baez, η Janis Joplin και άλλες. Τη δεκαετία του ΄90 θα έλεγα ότι κάνει την εμφάνιση του το γυναικείο Rock με περισσότερες τραγουδίστριες, αλλά και γυναικεία συγκροτήματα. Όσον αφορά τώρα τη γυναικεία παρουσία στην εγχώρια σκηνή, αυτή άρχισε να έχει άνθιση στα μέσα της δεκαετίας του '80 με κάποιες έντονες γυναικείες παρουσίες να εισβάλουν σε μπάντες και να αφήνουν το δικό τους αποτύπωμα στα τότε μουσικά δρώμενα.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
To 2016 είχατε βρεθεί ξανά με το original line up των Nonmandol για να ηχογραφήσετε μια διασκευή το "ll For You των Motörhead για μια συλλογή του Metal Hammer. Υπάρχουν σχέδια επανασύνδεσης ή δημιουργίας νέων project;
Με τις Nonmandol βρεθήκαμε μετά από χρόνια αποκλειστικά και μόνο για να ηχογραφήσουμε τη διασκευή στο «All For You» των Motörhead για τη συλλογή του περιοδικού Metal Hammer. Δεν υπάρχουν σχέδια επανασύνδεσης ή δημιουργίας κάποιου νέου project.Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.
Με τις Nonmandol βρεθήκαμε μετά από χρόνια αποκλειστικά και μόνο για να ηχογραφήσουμε τη διασκευή στο «All For You» των Motörhead για τη συλλογή του περιοδικού Metal Hammer. Δεν υπάρχουν σχέδια επανασύνδεσης ή δημιουργίας κάποιου νέου project.Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.
Περισσότερα από το VICEΑσθενής Θεραπεύεται Από τον HIV, Ανοίγει ο Δρόμος για Θεραπεία του ΙούΗ Ιουλία Καραπατάκη Είχε Όνειρο να Τραγουδήσει με τον Θανάση και τον Σωκράτη - και τα ΚατάφερεΦωτογραφίες Ρώσων Παγανιστών που Κάνουν Θυσίες για τους ΘεούςΓια τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.