Δοκίμασα να Τρώω Φαγητό που Ήταν για Πέταμα, για μια Εβδομάδα

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE UK

Το 2016, οι Καναδοί πέταξαν φαγητό αξίας περίπου 31 δισεκατομμυρίων – 47% στο σπίτι και 53% σε επίπεδο επιχειρήσεων. Τα μαγαζιά πετάνε τρόφιμα, επειδή έχουν φτάσει στην ημερομηνία λήξης, δεν σημαίνει ότι έχουν χαλάσει, απλώς ότι δεν είναι κατάλληλα για πώληση. Εστιατόρια υπερεφοδιάζονται και δεν έχουν πολύ κίνηση. Πολλοί άνθρωποι δεν βρίσκουν χρόνο να μαγειρέψουν ό,τι είναι στο ψυγείο τους. Δεν υπάρχει μία λύση – η σπατάλη τροφίμων είναι ανάμεσα στα ζητήματα που εξετάζει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση για τη δημιουργία της πρώτης πολιτικής για το φαγητό στον Καναδά.

Στο μεταξύ, υπάρχουν apps. Στο Τορόντο, δύο εφαρμογές, οι Feedback και Flashfood, που στόχο έχουν να δώσουν στους καταναλωτές πρόσβαση σε φαγητό που διαφορετικά θα πεταγόταν -κάτι ανάμεσα σε UberEats και ψάξιμο σε κάδους– επιτρέπουν σε εστιατόρια και σούπερ μάρκετ αντίστοιχα, να καταχωρούν φαγητά που είναι έτοιμα να πετάξουν και να τα διαθέτουν με μεγάλη έκπτωση. Τα εστιατόρια μπορούν να περιορίσουν τις απώλειές τους, οι άνθρωποι να αγοράσουν φτηνό φαγητό – όλοι κερδίζουν.

Για να αποκτήσω μια καλύτερη αίσθηση του πώς δουλεύουν αυτές οι εφαρμογές –και για να δω τι ποσοστό της διατροφής μου μπορούσε να αποτελείται από φαγητό που θα κατέληγε στα σκουπίδια – δοκίμασα και τις δύο.

Τσεκάρω το Feedback πρωί-πρωί, για να δω από πού μπορώ να πάρω τον καφέ μου πηγαίνοντας στη δουλειά. Η απάντηση: πουθενά – πρέπει να βγω από τον δρόμο μου και καθώς είμαι πάντα αργοπορημένη, αυτό δεν αποτελεί επιλογή. Αγοράζω έναν καφέ, όταν φτάνω στη δουλειά και χρησιμοποιώντας την αποτυχία μου στην εύρεση καφέ ως δικαιολογία, αγοράζω και πρωινό. Θα ξεκινήσω να κάνω οικονομία παίρνοντας φαγητό που είναι για πέταμα για μεσημεριανό.

Δουλεύω στα ανατολικά, κοντά στο κέντρο του Τορόντο, που σημαίνει ότι έχω μια τεράστια επιλογή σε φαγητά από το Feedback – επίσης και τα δύο οπωροπωλεία της αλυσίδας Longo’s που χρησιμοποιούν την εφαρμογή Flashfood είναι σε κοντινή απόσταση με τα πόδια (περίπου) από το γραφείο μου. Δεν έχω πρόσβαση σε φαγητά Feedback τα οποία μπορώ να βρω την ώρα που κάνω διάλειμμα μιας ώρας για μεσημεριανό, ώστε να πάω με τα πόδια, καθώς δεν είναι διαθέσιμα πριν από τις 3μ.μ., που σημαίνει ότι είναι τέλειο για ένα φτηνό δείπνο –οι επιλογές που ποικίλουν από σούσι και αραβικές πίτες, μέχρι ποτήρια κρασί είναι πραγματικά πολύ καλές–, αλλά κακό για πεινασμένους εργαζόμενους το μεσημέρι.

Διαλέγω μια από τις δυο βασικές επιλογές: μια σαλάτα από ένα μαγαζί που λέγεται POP.

H διαδικασία παραγγελίας στο Flashfood είναι εύκολη – ιδίως αν έχεις χρησιμοποιήσει κάποια στιγμή το UberEats ή κάτι τέτοιο: διαλέγεις το αντικείμενο που θέλεις πηγαίνεις στο καλάθι σου και το κόστος αμέσως χρεώνεται στην πιστωτική σου κάρτα. Η διαφορά, όμως, είναι ότι δεν υπάρχει ντελίβερι – και όπως μαθαίνω φτάνοντας στο POP, δεν ετοιμάζουν τα προϊόντα σου, μέχρι να φτάσεις. Καθώς η γυναίκα στο ταμείο ετοιμάζει τη σαλάτα μου, σκοτώνω τον χρόνο μου τσεκάροντας τα είδη που πουλάει το μαγαζί –που περιλαμβάνουν vegan lip balm – και εξηγώντας στον συνάδελφό μου γιατί θεωρώ ότι η χειροπρακτική είναι μούφα. Η γυναίκα στο ταμείο μου λέει να έχω μια υγιή μέρα και μου δίνει τη σαλάτα μου, που αργότερα αποδεικνύεται επαρκώς ικανοποιητική.

Μετά τη δουλειά πίνω τρεις μπίρες και είμαι κάπως ακουσμένη, για να ψάξω φαγητό στο Feedback, έτσι τρώω για δείπνο ό,τι βρίσκω στο ψυγείο. Δεν μετράει για εξοικονόμηση φαγητού;

Πάλι έχω αργήσει πολύ, για να ψάξω να βρω καφέ. Αγοράζω ξανά πρωινό.

Για μεσημεριανό, οι επιλογές μου είναι πάλι περιορισμένες. Επιλέγω κάτι που κανείς στο Τορόντο δεν έχει πάρει από επιλογή στη ζωή του: μια χορτοφαγική σαλάτα τάκο, από το Tortilla Flats. Είναι μια τορτίγια τηγανισμένη, σε σχήμα μπολ, που σερβίρεται με ένα αλουμινένιο κεσεδάκι με μαρούλι άισμπεργκ, απαλή σάλτσα σχεδόν σίγουρα μάρκας Tostitos και ένα τσίλι, που μεταξύ άλλων περιέχει πράσινα φασόλια. Είμαι ο πρώτος πελάτης του Flashfood που τρώει στο Tortilla Flats. Τρώω το μπολ της τορτίγια και λίγα από τα υπόλοιπα. Νιώθω ικανοποίηση, όχι από το φαγητό, αλλά από τη δέσμευση του Flashsfood να δωρίσει 10% των κερδών από κάθε γεύμα στο Second Harvest, μια αξιέπαινη ομάδα εξοικονόμησης φαγητού στο Τορόντο – αν και με κυριεύουν ενοχές και βλέπω την ειρωνεία του πράγματος, καθώς αργότερα πετάω ένα σωρό τσίλι με πράσινα φασόλια σε θερμοκρασία δωματίου στον σκουπιδοτενεκέ δίπλα στο γραφείο μου.

Τσεκάρω το Flashfood για δείπνο. Δεν λέει και πολλά. Εκτός από ένα κουτί δημητριακά με γεύση κολοκύθας, οι προσφορές περιορίζονται σε εξοπλισμό και αξεσουάρ BBQ – εκπτώσεις για το τέλος της σεζόν, με άλλα λόγια, αλλά όχι φαγητό. Ευτυχώς, η σαλάτα τάκο μου ’χει κόψει την όρεξη. Αλλά βγαίνω για φαγητό έτσι κι αλλιώς.

Εδώ ζορίζει το πράγμα. Επειδή μένω αρκετά μακριά από το κέντρο –και επειδή, όταν ξεκίνησα αυτό το πείραμα, υπήρχε ελάχιστο φαγητό διαθέσιμο μέσω του Flashfood– δεν υπάρχουν εστιατόρια που συμμετέχουν στο Feedback οπουδήποτε κοντά μου. Ο Ben Walters, ένας από τους συνιδρυτές του Feedback παραδέχεται ότι αυτό είναι πρόβλημα - αλλά καλό πρόβλημα: «Έχουμε τεράστιο αριθμό χρηστών», λέει, «αλλά πρέπει να προσθέσουμε εστιατόρια».

Έχω αποθαρρυνθεί, τεμπελιάζω και νιώθω μια παράλογη αντιπάθεια για τον εξοπλισμό BBQ. Τα παρατάω.

Τρεις μέρες αργότερα, χρειάζομαι απελπισμένα να ψωνίσω τρόφιμα. Για πρώτη φορά τσεκάρω το Flashfood και βρίσκω πραγματικό, βιώσιμο φαγητό: κις! Δύο διαφορετικές, με $5,99 αντί $7,99! Κάνω την αγορά –που όπως στο Feedback, ακολουθεί τις ίδιες συμβάσεις με το UberEats, αλλά το παίρνεις από εκεί, δεν υπάρχει ντελίβερι– και περιμένω με αγωνία να τελειώσει η εργάσιμη μέρα, ώστε να μπορέσω να κάνω τα 20 λεπτά ως το Longo’s, για να αγοράσω δυο κις που σχεδόν έχουν λήξει.

Όταν φτάνω, δεν υπάρχει καμία ένδειξη απολύτως για το πώς μπορώ να βρω τα πράγματά μου. Βρίσκω την εξυπηρέτηση πελατών, όπου ένας ψηλός άνδρας ντυμένος όπως ο Jigsaw από το Saw (ναι, ήταν Χαλογουίν, που το καταλάβατε;), με οδηγεί στο πίσω μέρος του μαγαζιού. Μου εξηγεί ότι το Flashfood είναι «βασικά ένα φτηνό ράφι, αλλά σε μορφή εφαρμογής» και εκφράζει τον προβληματισμό του, για το αν θα κρατήσει. Βρίσκω τις κις μου, που είναι σε ένα ψυγείο που αναγράφει «Flashfood», μπροστά από το φαρμακείο του μαγαζιού και ακολουθώ τον Jigsaw στο ταμείο. Ρωτάει τους συναδέλφους του αν θέλουν να παίξουν ένα παιχνίδι. Εκείνοι παίρνουν μια έκφραση τύπο που-τη-βρίσκεις-την-όρεξη, καθώς βάζουν τις κις μου στη σακούλα.

Οι κις δεν είναι καλές. Αλλά δεν φταίει το Flashfood γι’ αυτό. Ή ο Jigsaw.

Ξυπνάω ενθουσιασμένη – είναι μέρα έκπτωσης γλυκών κι αυτό σίγουρα σημαίνει έκπτωση γλυκών και στο Flashfood. Τρώω μια φέτα φρικτής κις για πρωινό, καθώς τσεκάρω την εφαρμογή. Δυστυχώς σήμερα, όπως τόσες άλλες μέρες, η εφαρμογή προσφέρει μόνο κις, εργαλεία για BBQ και απογοήτευση. Συντετριμμένη, τελειώνω την κις και τα παρατάω ξανά για αρκετές μέρες.

Μετά από ένα αναζωογονητικό μάθημα πιλάτες, νιώθω πολύ ηθική –και τυχαίνει να είμαι στην πολύ Feedback-friendly δυτική περιοχή της πόλης–, έτσι ανοίγω την εφαρμογή, για να τσεκάρω τι υπάρχει. Αν είναι δυνατόν, μόλις 15 λεπτά μακριά μου: vegan παρφέ και βιολογική γκρανόλα. Μόλις φτάνω, ενημερώνω τη γυναίκα στο ταμείο ότι έχω παραγγείλει μέσω Feedback και για πρώτη φορά ξέρει ποια είμαι και τι παρήγγειλα. Ελπίζοντας να εκμεταλλευτώ τη γνώση της, τη ρωτάω πώς λειτουργεί το Feedback. Το πρώτο που φροντίζει να με διαβεβαιώσει είναι ότι το φαγητό που θα πάρω δεν είναι χαλασμένο, απλώς περισσεύει.

Αυτό μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα: όπως μου εξηγεί ο Wilson, το 70% των τροφίμων στο Feedback είναι φαγητό που θα πεταχτεί στο τέλος της μέρας, αλλά εκείνος και η ομάδα του πρότειναν επίσης στα εστιατόρια που συμμετέχουν να καταχωρούν συγκεκριμένες προσφορές, σε ώρες της ημέρας που η κίνηση των πελατών είναι μειωμένη (αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί δεν μπορώ να βρω τίποτα για μεσημεριανό, αλλά πολλά πράγματα στις 3 μ.μ.). «Συνειδητοποιήσαμε γρήγορα ότι αν ήταν να επικεντρωνόμασταν μόνο σε φαγητό που ήταν ήδη έτοιμο και θα πεταγόταν, η αγορά δεν θα ήταν αρκετά μεγάλη, ώστε να χρησιμοποιούν πελάτες την εφαρμογή», λέει.

Βάζω το παρφέ σε ένα μπολ στο σπίτι και το τρώω για βραδινό. Κρατάω την γκρανόλα για πρωινό.

Αυτήν τη μέρα το Flashfood μου προσφέρει έτοιμες επιλογές, από ψητά λαχανικά μέχρι σπαράγγια ολαντέζ. Από κοτόπουλο σχάρας μέχρι κοτοπμπουκιές. ΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΕΥΟΥΜΕΝΑ ΓΛΥΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΛΟΓΟΥΙΝ. Ποτέ στα 31 μου χρόνια στον πλανήτη Γη δεν έχω ενθουσιαστεί τόσο για έτοιμο ζεστό φαγητό από αλυσίδα σουπερμάρκετ και μίνι σοκολατάκια. Βάζω στο καλάθι μου μια συσκευασία ψητά λαχανικά, μια συσκευασία κοτομπουκιές, τρία γιαούρτια 0%, δύο κολοκυθόπιτες, φρυγανιές χαμηλές σε νάτριο και γλυκά και πληρώνω. Δεν είναι πραγματικό φαγητό –με εξαίρεση τις κολοκυθόπιτες που την ώρα που γράφω παραμένουν ανέπαφες στο πάνω ράφι του ψυγείου μου– αλλά είναι ό,τι πιο αληθινό έχω βρει στο Flashfood.

Το «We are Young» των Fun ακούγεται από τα ηχεία του Longo’s, καθώς πλησιάζω στο ταμείο με μια αίσθηση θριάμβου, έχοντας βρει και αγοράσει ένα ολόκληρο και όχι τελείως απαράδεκτο γεύμα – που βρισκόταν στο ίδιο ψυγείο που είχα επισκεφτεί μέρες νωρίτερα με τον Jigsaw, δίπλα σε δυο ντουζίνες συσκευασίες βιολογικό γάλα.

Αργότερα το ίδιο βράδυ, ανακαλύπτω ότι τα ψητά λαχανικά είναι τα μισά ψιλοκαμένα και τα μισά άψητα και ότι οι κοτομπουκιές μπορεί να μην είναι από κοτόπουλο. Αλλά και πάλι δεν φταίει το Flashfood.

Τρώω μισό κουτί μίνι σοκολατάκια, προτού κοιμηθώ.

Αυτές οι εφαρμογές είναι στη θεωρία πολύ-πολύ καλές ιδέες. Αν το ποσό στην αρχή του άρθρου δεν ήταν αρκετό, για να δείξει πόσο μεγάλο πρόβλημα είναι η σπατάλη τροφίμων, ίσως θα βοηθούσε να μιλήσουμε σε προσωπικό επίπεδο: σύμφωνα με εκτιμήσεις, στις ανεπτυγμένες χώρες, ο μέσος άνθρωπος που ζει μόνος πετάει περίπου 100 κιλά φαγητό κάθε χρόνο. Σκεφτείτε το Feedback και το Flashfood ως προγράμματα πίστωσης ρύπων: για κάθε γεύμα που αγοράζεις μπορείς να νιώθεις μερική άφεση αμαρτιών για κάθε συρτάρι γεμάτο φρέσκα λαχανικά, τα οποία παρά τις καλύτερες προθέσεις σου δεν μπόρεσες ή δεν ήθελες να φας.

Δεν είναι ότι οι άνθρωποι –και δη οι νέοι, που θα μπορούσαν να είναι οι βασικοί πελάτες του Flashfood και του Feedback– δεν ξέρουν ήδη ότι το φαγητό που πετιέται είναι ευκαιρία να γλιτώσουν λεφτά. Λίγες μέρες αφού χλαπάκιασα τα μίνι σοκολατάκια, πρόσεξα ένα thread στο Bunz που ζητούσε από τύπους που έψαχναν σε κάδους να σαρώσουν τα πάντα, από τα πίσω δρομάκια των μπακάλικων, μέχρι τους πράσινους κάδους των πλούσιων κατοίκων του βορείου Τορόντο, για να εντοπίσουν καλά, αν και όχι φοβερά, πεταμένα πράγματα. Αυτό μπορεί να είναι το σημαντικότερο πλεονέκτημα του Flasfhood και του Feedback, από την πλευρά του πελάτη: Δεν υπάρχει άλλος κομψός, για να μην πω νόμιμος, τρόπος να έχεις πρόσβαση σε φαγητό που προορίζεται για τα σκουπίδια.

Παρόλα αυτά, πρέπει να παραδεχτώ ότι από τότε που τελείωσε τη δοκιμή σκουπιδοφαγητού που επέβαλα στον εαυτό μου, δεν επέστρεψα στο Feedback ή στο Flashbook. Όχι ότι δεν συμφωνώ με την αποστολή τους, ούτε βρήκα λεφτά, για να παίρνω καλύτερο φαγητό. Αλλά επειδή οι εφαρμογές στο κινητό μου είναι δίπλα στις UberEats και Foodora (και τα διαρκώς πολλαπλασιαζόμενα ξαδέρφια τους), μάλλον πάντα θα επιλέγω την ποικιλία και την άνεση του ντελίβερι από την προστασία του περιβάλλοντος. Το Feedback και το Flashfood πρέπει να βελτιωθούν, προτού γίνουν πολύ πετυχημένα - και ακόμη τρέμω λίγο από τη γεύση εκείνης της σαλάτας τάκο.

Ακολουθήστε τη Rebecca στο Twitter.

Περισσότερα από το VICE

Η Μεγάλη και Αιματηρή Ιστορία των Ελλήνων Σατανιστών της Παλλήνης

Ο Σκηνοθέτης που Απέκτησε Πρόσβαση στα «Κορίτσια της Χρυσής Αυγής» Διηγείται Όσα Έζησε Μαζί τους

Δέκα Ερωτήσεις που Πάντα Ήθελες να Κάνεις σε Κάποιον που Ήταν σε Κώμα