Προσευχές και Αστυνομία στη Γιορτή της LGBT Κοινότητας της Σερβίας

To θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο VICE Serbia.

«Αυτός που τολμάει, μπορεί. Αυτός που δεν γνωρίζει φόβο, προχωράει μπροστά». Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί ότι αυτή η πολεμική ιαχή από τον Σέρβο στρατάρχη του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, τον Zivojin Misic, που ακουγόταν δυνατά πάνω από ένα τεράστιο πανό το οποίο ήταν τοποθετημένο πάνω από κτήριο του Βελιγραδίου, σε δρόμο από όπου πέρασε η Παρέλαση Υπερηφάνειας (Pride), θα συνόψιζε τη μάχη για ισότητα, αξιοπρέπεια και ωραία ζωή για τους πολίτες της Σερβίας του 21ου αιώνα - ετεροφυλόφιλους και γκέι, διαφυλικούς και Ρομά, πρόσφυγες και αντιφασίστες, ακόμα και Ορθόδοξους αντι-γκέι εθνικιστές. Τερατώδες.

Αλλά, η ατμόσφαιρα στην παρέλαση της περασμένης Κυριακής και την πρώτη παρέλαση Υπερηφάνειας Διαφυλικών στο Βελιγράδι ήταν λίγο πιο χαλαρή, συγκριτικά με πέρυσι. (Δεν θέλουμε καν να θυμόμαστε τις προηγούμενες). Εάν βέβαια μπορείς να μιλήσεις για χαλαρή παρέλαση παρουσία αρκετών χιλιάδων αστυνομικών με εξοπλισμό για καταστολή ταραχών, με τεθωρακισμένα οχήματα και εκτοξευτήρες νερού σταθμευμένα τριγύρω και ελικόπτερα να πετάνε από την παρέλαση.

Όπως και ο,τιδήποτε άλλο στη Σερβία, έγιναν δυο συγκεντρώσεις Υπερηφάνειας. Για πρώτη φορά αυτή τη χρονιά, έγινε παρέλαση Διαφυλικών με περίπου εκατό άτομα και δεκάδες δημοσιογράφους. Αποφάσισαν να δείξουν τη δεινή κατάσταση στην οποία βρίσκονται ξεχωριστά, ζητώντας να αρθούν από τη νέα τους ζωή όλα τα γραφειοκρατικά εμπόδια και φυσικά περισσότερα δικαιώματα και ελευθερίες.

«Είναι σημαντικό που οι διαφυλικές γυναίκες έχουν αποκαλυφθεί, εκείνες που έχουν υποβληθεί σε διαδικασία αλλαγής φύλου. Η ιστορία τους είναι σαφής, γεμάτη συναίσθημα και συμπαγής, χωρίς κούφια λόγια τύπου "μου αρέσει να είμαι γυναίκα"», είπε η Isidora Kalicanin που πήγε και στις δυο παρελάσεις.

Στο πλευρό των διαφυλικών γυναικών βρέθηκε ο Ρομά ακτιβιστής Zlatomir Jovanovic, που συνέκρινε τις μάχες τις οποίες πρέπει ακόμα να δίνουν και οι δυο κοινότητες, ενώ η πρώην ταγματάρχης του σερβικού στρατού και διαφυλική ακτιβίστρια Helena Vukovic συμφώνησε, λέγοντας ότι οι διαφυλικές γυναίκες ήταν περισσότερο αποδεκτές στις τάξεις των Ρομά, οπότε ήταν «φυσικό» να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε αυτή τη νέα μάχη.

Οι δυο παρελάσεις Υπερηφάνειας δεν συναντήθηκαν για να ενωθούν ποτέ, παρόλο που κάποιοι άνθρωποι περπάτησαν μαζί με τους ομοφυλόφιλους διαδηλωτές.

Μερικοί λένε ότι στην παρέλαση συμμετείχαν 500, 700 ή 800, ακόμα και 2.000 διαδηλωτές. Για το μόνο που συμφωνούν όλοι είναι πως και πάλι υπήρχαν πάνω από εκατό δημοσιογράφοι, ο δήμαρχος του Βελιγραδίου, δεκάδες ντόπιοι και ξένοι πολιτικοί, πολλοί, πολλοί αστυνομικοί με πολιτικά ρούχα, μια ομάδα ντόπιων ακτιβιστών και πολλοί περισσότεροι από το εξωτερικό.

Η σερβική γκέι κοινότητα ήταν παρούσα με πολύ μικρότερο αριθμό διαδηλωτών, συγκριτικά με άλλες ομάδες. Οι περισσότεροι από αυτούς δυστυχώς έμειναν στο σπίτι.

Η «νονά» της παρέλασης Υπερηφάνειας, η συγγραφέας Biljana Srbljanovic, γνωστή για τις συνεχιζόμενες μάχες της για τα δικαιώματα των γκέι, κάλεσε τους διαδηλωτές να δείξουν αλληλεγγύη με τους εκατοντάδες πρόσφυγες από τη Μέση Ανατολή που περνούν τα σύνορα της Σερβίας, ενώ οι διοργανωτές της έκαναν δώρο ένα ζευγάρι ροζ παπούτσια.

«Εάν είχαν κότσια, θα της έδιναν ένα ροζ dildo και όχι ένα ζευγάρι παπούτσια», γέλασε η Isidora.

Μετά τις συνηθισμένες ομιλίες για το ότι όλοι πρέπει να αγαπάμε ο ένας τον άλλον και να βαδίζουμε ελεύθεροι, προστατευμένοι ο Θεός ξέρει από πόσους αστυνομικούς κλοιούς, τελικά η πορεία άρχισε υπό τους ήχους house μουσικής. Ο κόσμος σφύριζε, ανέμιζε σημαίες και όλα φαίνονται σχεδόν ΟΚ. Μέχρι που ένας αστυνομικός σε σπρώχνει λίγο για να φύγεις από το πεζοδρόμιο.

Ξαφνικά, μια δυνατή κραυγή «Θάνατος στον Καπιταλισμό» και «Θάνατος στο Φασισμό» άρχισε να ακούγεται. Το σώμα της πορείας αναγκάστηκε να σταματήσει σε κεντρική λεωφόρο του Βελιγραδίου, καθώς η ακτιβίστρια Marija Perkovic των Γυναικών με τα Μαύρα έβγαλε έναν αυθόρμητο λόγο.

Καθώς οι συγκεντρωθέντες χειροκροτούσαν, περισσότερο για να γίνει ατμόσφαιρα παρά λόγω πραγματικής υποστήριξης, διπλωμάτες από τη Γερμανία και τη Σουηδία δύσκολα μπορούσαν να κρύψουν την απογοήτευσή τους. Φαίνονταν δυσαρεστημένοι με την άρθρωση αυτών των κραυγών στην παρέλαση την οποία είχαν υποστηρίξει σθεναρά.

«Όλα ήταν πιθανά στην παρέλαση αυτής της χρονιάς. Όλη η εκδήλωση βασιζόταν σε οικονομική και άλλου τύπου βοήθεια από τις ΗΠΑ και χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γενέτειρες του καπιταλισμού. Κι έπειτα, σε μια από τις επίσημες ομιλίες, να κατηγορείται αυτός ο ίδιος ο καπιταλισμός για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», είπε ο 30χρονος Goran Zaric που παρέλασε.

Την ώρα που πολιτικοί, ντόπιοι και ξένοι ακτιβιστές και διπλωμάτες μιλούσαν λέγοντας τις ίδιες αφηρημένες ιστορίες για ισότητα, τις οποίες ακούμε χρόνια τώρα, πραγματικά υπήρχε η αίσθηση ότι κάτι έλειπε από την παρέλαση, πέρα από τους ίδιους τους γκέι. Παρά του ότι η ασφάλεια και βία κατά των γκέι εξακολουθεί να είναι ένα καυτό ζήτημα για το μεγαλύτερο μέρος της κοινότητας, δεν υπήρξε ούτε ένας μεμονωμένος λόγος. Ούτε από πολιτικούς, ούτε από ακτιβιστές όπου να αναφέρεται οποιαδήποτε συγκεκριμένη κίνηση επίλυσης του προβλήματος.

Φαίνεται ότι όλοι σκέφτονται ότι μια επιτυχημένη παρέλαση Υπερηφάνειας εγγυάται αν μη τι άλλο την ασφάλεια των γκέι στη διάρκεια της χρονιάς.

Περίπου 457 μέτρα ήταν το πιο κοντά που μπορούσε να φτάσει κανείς στην παρέλαση ως πολίτης, εάν δεν χρησιμοποιούσε τις επίσημες «εισόδους» στα σημεία ελέγχου της αστυνομίας σε αυστηρά καθορισμένες ώρες. Αλλά ήταν κι αυτοί που προσεύχονταν. Λόγω των «Σόδομα και Γόμορα» που είχαν μεταφερθεί στους δρόμους της πρωτεύουσας. Υποστηρικτές της μη αναγνωρισμένης Αληθινής Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, περίπου δώδεκα από αυτούς, πιστεύουν ότι όλοι κινδυνεύουμε και «η ομοφυλοφιλία πρέπει να τιμωρείται ποινικά».

«Φύγε, ήρθες για να μας προκαλέσεις, έχεις το χώρο σου περιφραγμένο, πήγαινε εκεί», είπε ένας τύπος σε έναν διαδηλωτή που για ένα δευτερόλεπτο βγήκε έξω και βρέθηκε πίσω από τις γραμμές της αστυνομίας. Ο τύπος συνέχισε λέγοντας στον φίλο του ότι «θα της συνέτριβε το κεφάλι εάν δεν υπήρχαν τόσο πολλοί αστυνομικοί τριγύρω».

Μετά την παρέλαση, η αστυνομία άφησε τα μέλη της Εκκλησίας να περπατήσουν κατά μήκος ενός τμήματος του δρόμου όπου γινόταν η πορεία και «να καθαγιάσουν και να καθαρίσουν» τους δρόμους, να κόψουν τις σημαίες της υπερηφάνειας και να ανακηρύξουν εκεί τη νίκη τους. Ένας από τους παπάδες ρώτησε εάν «αυτή η άλλη παρέλαση» γινόταν εκεί. Γαμώτο, φαίνεται σημαντικό να ψεκάσει με αγιασμό και τους άλλους.

Σύμφωνα με ό,τι είπε αργότερα η αστυνομία, 54 άνθρωποι, ανάμεσά τους ένας διαβόητος χούλιγκαν του ποδοσφαίρου που έχει καταδικαστεί επειδή έβαλε μια φλεγόμενη δάδα στο στόμα ενός αστυνομικού, κρατήθηκαν για «σχέδιο επίθεσης στην παρέλαση».

Το κράτος έδειξε ήδη την περασμένη χρονιά ότι μπορεί να αποτρέψει τις ταραχές και τη βία στην παρέλαση. Θεωρητικά, το κράτος δικαίου στα καλύτερά του. Υπέροχα, αλλά τι γίνεται στον αληθινό κόσμο;

Οι πιστοί φοβούνται να μην τους δείρουν στον δρόμο, φοβούνται να αποκαλυφθούν, φοβούνται μήπως απορριφθούν. Μακριά από την ψευδαίσθηση της ασφάλειας στη διάρκεια της παρέλασης που περιφρουρείται από χιλιάδες αστυνομικούς. Ήταν υπέροχα, αλλά καταθλιπτικά. Όταν δεις πόσοι πολλοί Σέρβοι ομοφυλόφιλοι και λεσβίες ήρθαν, θα κλάψεις.

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.