Στις αρχές του περσινού Ιουλίου οι περιβαλλοντικές οργανώσεις στη Θεσσαλονίκη και ιδιαίτερα η Δράση για την Άγρια Ζωή, με ανακοινώσεις τους υποδέχτηκαν τη μαζική έλευση φλαμίνγκο στη λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμα, στη Χαλκιδική. Επισημαίνονταν μάλιστα ότι το κρατούσαν για δυόμιση μήνες κρυφό, ώστε να μη διαταραχθεί η αναπαραγωγική διαδικασία τους. Η ανακοίνωση έκλεινε με την έκκληση να μη γίνουν επισκέψεις και ιδιαίτερα να μην απογειωθούν drones και τρομάξουν τα ευαίσθητα πουλιά, που εύκολα εγκαταλείπουν τους υγροτόπους αν φοβηθούν.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Από τις καταγραφές που έκανε την περίοδο εκείνη η Δράση, τα φλαμίνγκο μπορεί να ήταν και 1.200. Ο πληθυσμός των ροζ πουλιών προσέφερε εντυπωσιακές εικόνες στη λιμνοθάλασσα που βρίσκεται μία ανάσα από κατοικημένες περιοχές. Δεν πέρασαν έξι μήνες και η παρατήρηση της ζωής των φοινικόπτερων, όπως λέγονται τα φλαμίνγκο, κατέληξε σε τραγικά ευρήματα. Το ένα μετά το άλλο έχαναν τη ζωή τους. Αρχικά ασθενούσαν, έχαναν τις δυνάμεις τους και πέθαιναν. Η απάντηση βρίσκεται σε μία ανάρτηση της οργάνωσης στο Facebook. Μία σειρά ακτινογραφιών σε ημιθανή φλαμίνγκο δείχνουν ότι στα σπλάχνα τους κρύβονται σκάγια μολύβδου. Τα πυροβόλησαν; Όχι. Όμως τα σκάγια που κατά καιρούς έχουν χρησιμοποιήσει οι κυνηγοί στην περιοχή βρίσκονται παντού. Τα πουλιά τα κατάπιαν μαζί με την τροφή τους. Και μέσα σε λίγες ημέρες πέφτουν νεκρά από μολυβδίαση.
«Μειώθηκε απότομα ο πληθυσμός τους, πιθανόν βλέπουν τα άλλα που αρρωσταίνουν κι έφυγαν γρηγορότερα». Η Πηνελόπη Καραγιάννη είναι ορνιθολόγος της δράσης για την Άγρια Ζωή και παρατηρεί το φαινόμενο των νεκρών πουλιών στον Άγιο Μάμα, από μολυβδίαση. Είναι φανερό ότι στην οργάνωση ο αρχικός ενθουσιασμός για τη δημιουργία φωλιών αναπαραγωγής των φλαμίνγκο και τη γέννηση των νεοσσών, διαδέχτηκε η θλίψη από τους μαζικούς θανάτους.
«Ποτέ δεν έχουμε παραλάβει τόσα περιστατικά με μόλυβδο στο στομάχι», μετέφερε και ενημέρωσε ότι δεν έχει ακουστεί στην Ελλάδα ως βασική αιτία μαζικών θανάτων πληθυσμών πτηνών. Έχει καταγραφεί αντίστοιχο φαινόμενο στην Κύπρο. Στις εγκαταστάσεις του Κέντρου Περίθαλψης της Δράσης στο Καλοχώρι έχουν ήδη μεταφερθεί δέκα άρρωστα φοινικόπτερα, όλα με μόλυβδο. Έζησε μόνο ένα. Η μολυβδίαση, η τοξίκωση όπως την αναφέρει η ορνιθολόγος, προφανώς οδήγησε στους θανάτους. Αναμένονται προς απόλυτη επιβεβαίωση οι τοξικολογικές εξετάσεις.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Ο Σταύρος Καλπάκης είναι από τα παλιότερα μέλη της Δράσης. Εθελοντής ο ίδιος από τα χρόνια του Σταθμού Πρώτων Βοηθειών Βορείου Ελλάδος του Ελληνικού Κέντρου Περίθαλψης Άγριων Ζώων. Ζει στην Τρίγλια της Χαλκιδικής και συχνά επισκέπτεται τη λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμα. Είναι ο εθελοντής που θα βάλει το ολόσωμο πράσινο αδιάβροχο και θα μπει στον βάλτο για να σώσει τα φλαμίνγκο που είναι άρρωστα. «Να πεθαίνουν ζώα στη φύση συμβαίνει. Όταν όμως βλέπεις ότι κάποιες ενέργειες οδηγούν στον θάνατο, είναι άδικο. Είναι κρίμα. Ειδικά στη συγκεκριμένη περιοχή που αποφάσισαν να αναπαραχθούν», μεταφέρει στο VICE.
VICE Video: Κ2 - Αγώνας για την Κορυφή
Όταν μπαίνει στα νερά του βάλτου στον υγρότοπο, κινείται προσεκτικά για να μην τα τρομάξει. «Έβλεπα ένα από μακριά, ήταν όρθιο. Φαινόταν όμως πως είναι άρρωστο. Όταν έφτασα κοντά του δεν έκανε καμία κίνηση να φύγει, όπως θα ήταν φυσικό. Έπεσε». Είναι σκηνές από τα όσα αντικρίζουν οι εθελοντές το τελευταίο διάστημα στον Άγιο Μάμα. Έχουν καταμετρήσει 90 νεκρά φλαμίνγκο, όλα από κατάποση μολύβδινων σκαγιών και ακόμη 21 σε γειτονικές περιοχές. «Ένα που μας έφεραν ήταν και πυροβολημένο και είχε καταπιεί σκάγια. Διπλό το κακό».
VICE Video: Κ2 - Αγώνας για την Κορυφή
Όταν μπαίνει στα νερά του βάλτου στον υγρότοπο, κινείται προσεκτικά για να μην τα τρομάξει. «Έβλεπα ένα από μακριά, ήταν όρθιο. Φαινόταν όμως πως είναι άρρωστο. Όταν έφτασα κοντά του δεν έκανε καμία κίνηση να φύγει, όπως θα ήταν φυσικό. Έπεσε». Είναι σκηνές από τα όσα αντικρίζουν οι εθελοντές το τελευταίο διάστημα στον Άγιο Μάμα. Έχουν καταμετρήσει 90 νεκρά φλαμίνγκο, όλα από κατάποση μολύβδινων σκαγιών και ακόμη 21 σε γειτονικές περιοχές. «Ένα που μας έφεραν ήταν και πυροβολημένο και είχε καταπιεί σκάγια. Διπλό το κακό».
Στη λιμνοθάλασσα του Αγίου Μάμα, τα φοινικόπτερα δεν πυροβολήθηκαν από κυνηγούς. Εκεί επιτρέπεται περιφερειακά το κυνήγι της πάπιας. Όμως απαγορεύεται, λόγω υγροτόπου, η χρήση σκαγιών μολύβδου. «Ποιος όμως θα το ελέγξει;», διερωτάται η Πηνελόπη Καραγιάννη. Άλλωστε στην περιοχή γύρω από τον υγρότοπο του Αγίου Μάμα, βρίσκεις παντού σφαίρες από κυνηγούς. «Τα φλαμίνγκο τρέφονται στον πυθμένα. Τα καταπίνουν μαζί με άλλους οργανισμούς. Επίσης, θεωρούν ότι είναι μικρά πετραδάκια που τσιμπούν και καταπίνουν για την πέψη τους», εξηγεί στο VICE η ορνιθολόγος της Δράσης.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Για το τραγικό φαινόμενο των μαζικών θανάτων στον Άγιο Μάμα και στην ευρύτερη περιοχή όπου κατέφυγαν πληθυσμοί φοινικόπτερων, ενημερώθηκε άμεσα το υπουργείο Περιβάλλοντος. Μάλιστα στάλθηκε γρήγορα αντίδοτο για τα άρρωστα ζώα, αν και φαίνεται πως ήταν ήδη αργά. Ο Σταύρος Καλπάκης ελπίζει ο θόρυβος που έγινε να περιορίσει την κυνηγετική δραστηριότητα και να επιβάλλει στους κυνηγούς τη χρήση μη μολύβδινων σκαγιών, με την αυστηροποίηση των ελέγχων. «Η Ευρώπη το επέβαλε τώρα. Στην Ελλάδα υπάρχει σχετική απόφαση από το 2013, όμως δεν εφαρμόστηκε αφού δεν υπήρχε έλεγχος», μας ενημερώνει. «Είναι τραγικό να τα βλέπεις να πεθαίνουν επειδή κατάπιαν σκάγια».
Ο Άγιος Μάμας έχει μετατραπεί σε βάση για χιλιάδες πουλιά που μεταναστεύουν από τον βορρά στον νότο και αντίθετα. Πάπιες, παρυδάτια πουλιά και μαυροκέφαλοι γλάροι παίζουν με τα νερά και σχίζουν τον ουρανό της λιμνοθάλασσας της Χαλκιδικής. Η έλευση των φλαμίνγκο προκάλεσε ενθουσιασμό. Είναι δύσκολα πουλιά και ακόμη πιο δύσκολα επιλέγουν τόπους αναπαραγωγής. Ο Σταύρος Καλπάκης νιώθει τις κινήσεις τους. «Τον έχουν σταμπάρει τον Άγιο Μάμα. Κάποια στιγμή θα ξανάρθουν. Το πιστεύω».
Περισσότερα από το VICEΕλλάδα: Ένας Χρόνος LockdownΗ Δασκάλα που Συνελήφθη στα Επεισόδια της Νέας Σμύρνης Μιλά στο VICEUnplugged: Άκουσε το Podcast του VICE GreeceΑκολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.Για τα καλύτερα θέματα του VICE Greece, γραφτείτε στο εβδομαδιαίο Newsletter μας.